Материалдар / антика философиясы
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

антика философиясы

Материал туралы қысқаша түсінік
Колледж мұғалімдеріне
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
10 Желтоқсан 2019
660
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
img_page_1
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
4-5 дәрістер Антикалық мәдениеттегі философия Дәріс жүргізуші: Тарих және философия пәнінің мұғалімі Мұханбекқызы Ләззат

1 слайд
4-5 дәрістер Антикалық мәдениеттегі философия Дәріс жүргізуші: Тарих және философия пәнінің мұғалімі Мұханбекқызы Ләззат

Дәріс сұрақтарыДәріс сұрақтары  1. Көне грек философиясының қалыптасуы мен 1. Көне грек философиясының қалыптасуы мен дамуының

2 слайд
Дәріс сұрақтарыДәріс сұрақтары  1. Көне грек философиясының қалыптасуы мен 1. Көне грек философиясының қалыптасуы мен дамуының мәдени-әлеуметтік контексі.дамуының мәдени-әлеуметтік контексі.  2. Аристотель философиясы антикалық мәдениет 2. Аристотель философиясы антикалық мәдениет энциклопедиясы хақында.энциклопедиясы хақында.  3. Көне грек философиясының әрі қарай 3. Көне грек философиясының әрі қарай дамуындағы софистер мен Сократтың рөлі.дамуындағы софистер мен Сократтың рөлі.  4. Платонның білім және құзырлық мәселесін 4. Платонның білім және құзырлық мәселесін қоюының іргелілік сипаты.қоюының іргелілік сипаты.  5. Эпикуреизм – жеке бастың игілікті болуының 5. Эпикуреизм – жеке бастың игілікті болуының философиясы ретінде.философиясы ретінде.  6. Антикалық философияның дүниетанымдық 6. Антикалық философияның дүниетанымдық бағдарларының адамның мәдени және саяси-бағдарларының адамның мәдени және саяси- әлеуметтік белсенділігінің қалыптасуына әсері.әлеуметтік белсенділігінің қалыптасуына әсері.

Грек мифологиясы http://www.hellados.ru/ Ертегрект ік мәдениет грек мифологиясы мен генеологиясынан басталады Политеизм - к

3 слайд
Грек мифологиясы http://www.hellados.ru/ Ертегрект ік мәдениет грек мифологиясы мен генеологиясынан басталады Политеизм - көпқұдайлық Адамдар мен құдайлар арасаында үнемі арпалыс болды Құдайлар гректердің еркіндігі мен бостандығына өз кедергілерін тигізді Сократ бастаған біршама данышпандар шығысқа барып ілім үйреніп, оны құдайларға қарсы қолданды. Кейіннен бұл түсінік батыс христиандығына үлкен ықпал жасады Б.э.д. 5 ғ. ерте гректерде философиялық және космологиялық жүйелер пайда болып, мифтің рөлі төмендеді

Антикалық философияАнтикалық философия Б.э.д. 5 ғ.Б.э.д. 5 ғ. мифтің рөлі мифтің рөлі әлсіреген тұста философия әлсіреген тұс

4 слайд
Антикалық философияАнтикалық философия Б.э.д. 5 ғ.Б.э.д. 5 ғ. мифтің рөлі мифтің рөлі әлсіреген тұста философия әлсіреген тұста философия мен табиғат туралы ілімдер мен табиғат туралы ілімдер әлі бір-бірінен ажырамаған әлі бір-бірінен ажырамаған еді. еді. б.э.д. 7 ғ.б.э.д. 7 ғ. ертегректік құлиеленушілік ертегректік құлиеленушілік қоғамда және қоғамда және б.э.д. 2 ғ.б.э.д. 2 ғ. бастап бастап б.э. 6 ғ.б.э. 6 ғ. басына дейін басына дейін ертеримдік құлиеленушілік ертеримдік құлиеленушілік қоғамда дамыған қоғамда дамыған философиялық ілімдердің жиынтығыфилософиялық ілімдердің жиынтығы Антикалық философияда тұрпайы материализм қалыптасты.

Антика философиясының үш тарихи Антика философиясының үш тарихи кезеңі:кезеңі:  Ерте гректік философияЕрте гректік философия

5 слайд
Антика философиясының үш тарихи Антика философиясының үш тарихи кезеңі:кезеңі:  Ерте гректік философияЕрте гректік философия - б.э.д. ҮІІ-ҮІ ғғ. - б.э.д. ҮІІ-ҮІ ғғ. Сократқа дейінгі философия. Сократқа дейінгі философия. Өкілдері:Өкілдері: Фалес, Фалес, Анаксимандр, Анаксимен, Пифагор, Гераклит, Анаксимандр, Анаксимен, Пифагор, Гераклит, Парменид, Анаксагор, Эмпедокл, Левкипп, Парменид, Анаксагор, Эмпедокл, Левкипп, Демокрит.Демокрит.  Грек классикалық философиясыГрек классикалық философиясы - б.э.д. Ү-ІҮ ғғ. - б.э.д. Ү-ІҮ ғғ. Сократ, Платон, Аристотель. Сократ, Платон, Аристотель.  Эллиндік философияЭллиндік философия - б.э.д. ІІІ ғ.мен б.э. ҮІ ғ. - б.э.д. ІІІ ғ.мен б.э. ҮІ ғ. Оған Платон Академиясы, Аристотель Оған Платон Академиясы, Аристотель перепатетиктері, Диоген киниктері, Зенон, Марк перепатетиктері, Диоген киниктері, Зенон, Марк Аврелийдің стоиктер, скептиктер, Эпикурдің Аврелийдің стоиктер, скептиктер, Эпикурдің эпикурліктері, Плотиннің неоплатондықтары эпикурліктері, Плотиннің неоплатондықтары жатты. жатты.

Диоген Лаэртский “ Танымал философтардың өмірі, ілімі және тағылымдары туралы”

6 слайд
Диоген Лаэртский “ Танымал философтардың өмірі, ілімі және тағылымдары туралы”

Антикалық негізгі мектептерАнтикалық негізгі мектептер  1. Милет мектебі1. Милет мектебі : : Фалес, Анаксимандар, Фалес, Ан

7 слайд
Антикалық негізгі мектептерАнтикалық негізгі мектептер  1. Милет мектебі1. Милет мектебі : : Фалес, Анаксимандар, Фалес, Анаксимандар, Анаксимен, Пифагор, Архит, Тимей Локрский, Анаксимен, Пифагор, Архит, Тимей Локрский, Элеаттар, Ксенофан, Парменид, Зенон Элеаттар, Ксенофан, Парменид, Зенон Элейский, Мелисс;Элейский, Мелисс;  2. Гераклит мектебі:2. Гераклит мектебі: Гераклит, Анаксагор; Гераклит, Анаксагор;  3. Атомистер мектебі:3. Атомистер мектебі: Левкипп, Демокрит, Левкипп, Демокрит, Эмпедокл, Диоген Апполонийский;Эмпедокл, Диоген Апполонийский;  4. Софистер мектебі:4. Софистер мектебі:  4.1.4.1. Аға буын софистер:Аға буын софистер: Горгий, Протагор, Горгий, Протагор, Продик, Гиппий;Продик, Гиппий;  4.2. кіші буын софистер:4.2. кіші буын софистер: Фрасимах, Фрасимах, Калликл, Критий, Ликофрон, Алкидам. Калликл, Критий, Ликофрон, Алкидам.

Антикалық жалпы мектептерАнтикалық жалпы мектептер  Сократтық мектеп:Сократтық мектеп: Сократ, Платон, Сократ, Платон, Спевс

8 слайд
Антикалық жалпы мектептерАнтикалық жалпы мектептер  Сократтық мектеп:Сократтық мектеп: Сократ, Платон, Сократ, Платон, Спевсипп, Ксенократ; Спевсипп, Ксенократ;  Магерлік мектеп:Магерлік мектеп: Евклид, Стильпон, Евклид, Стильпон, Диодор Крон; Диодор Крон;  Киниктер мектебі:Киниктер мектебі: Антисфен, Диоген Антисфен, Диоген Синопский; Синопский;  Киренаиктер мектебі:Киренаиктер мектебі: Аристипп, Феодор- Аристипп, Феодор- Атеист, Эвгемер; Атеист, Эвгемер;  Элидо-ЭритрийстікЭлидо-Эритрийстік мектеп: мектеп: Федон, Федон, Плистен т.б. Плистен т.б.

Антикалық жалпы мектептерАнтикалық жалпы мектептер  Аристотель және перипатетиктер мектебіАристотель және перипатетиктер мектеб

9 слайд
Антикалық жалпы мектептерАнтикалық жалпы мектептер  Аристотель және перипатетиктер мектебіАристотель және перипатетиктер мектебі :: Аристотель, Теофраст, Эвдем Родосский, Аристотель, Теофраст, Эвдем Родосский, Стратон, Аристоксен, Дикеарх, Критолай, Стратон, Аристоксен, Дикеарх, Критолай, Кратипп. Кратипп.  Скептиктер мектебіСкептиктер мектебі :: Пиррон, Энесидем, Пиррон, Энесидем, Агриппа; Агриппа; Эпикуреизм:Эпикуреизм: Эпикур, Метродор Эпикур, Метродор Лампсакский; Лампсакский;  Стоиктер мектебі (ерте және орта):Стоиктер мектебі (ерте және орта): Зенон Зенон Китийский, Клеанф, Тимон, Хрисипп т.б. Китийский, Клеанф, Тимон, Хрисипп т.б. Киниктер:Киниктер: Кратет, Гиппархия; Кратет, Гиппархия;  Римдік мектептер б.э.д. Iғ. - б.э.Vғ.:Римдік мектептер б.э.д. Iғ. - б.э.Vғ.: Эклектизм, Эклектизм, Цицерон, Римдік эпикуреизм, Лукреций, Сенека, Цицерон, Римдік эпикуреизм, Лукреций, Сенека, Эпиктет. Эпиктет. (Антикалық философия ықпалымен пайда болған).(Антикалық философия ықпалымен пайда болған).

Милет мектебінің өкілдері:Милет мектебінің өкілдері: Фалес, Анаксимандар, Анаксимен, Пифагор, Архит, Тимей Фалес, Анаксиманда

10 слайд
Милет мектебінің өкілдері:Милет мектебінің өкілдері: Фалес, Анаксимандар, Анаксимен, Пифагор, Архит, Тимей Фалес, Анаксимандар, Анаксимен, Пифагор, Архит, Тимей Локрский, Элеаттар, Ксенофан, Парменид, Зенон Элейский;Локрский, Элеаттар, Ксенофан, Парменид, Зенон Элейский; Милет ЭфесЭлей

Ф А Л Е СФ А Л Е С Түпнегізі –«су»Түпнегізі –«су» «« БарлығыБарлығы да су және да су және әлем құдайларға әлем құдай

11 слайд
Ф А Л Е СФ А Л Е С Түпнегізі –«су»Түпнегізі –«су» «« БарлығыБарлығы да су және да су және әлем құдайларға әлем құдайларға толы"толы" шамамен 640-562 Б.з.д.585 ж. 28 мамырда күннің тұтылуын болжаған Египетте білім алдыМилет Милет мектебі Ионийлік мектепмектебі Ионийлік мектеп АлАл ғашқы бастамағашқы бастама (архе)(архе) Египеттен геометрияны алып келіп гректерге таныстырдыЖеті данышпан ның бірі Алғаш күнтізбе нұсқасын жасаған

Түпнегізі Түпнегізі –«апейрон»–«апейрон» «Қарапайым «Қарапайым «шексіздік»"«шексіздік»" шамамен 610-540“Т аб и ғат тур ал

12 слайд
Түпнегізі Түпнегізі –«апейрон»–«апейрон» «Қарапайым «Қарапайым «шексіздік»"«шексіздік»" шамамен 610-540“Т аб и ғат тур ал ы ” п р о за (гр ек тіл ін д е, б ізге ж етп еген )  М атер и я н ы ң сақтал у ж ән е ай н ал у заң ы н тұң ғы ш р ет тұж ы р ы м д ад ы  М атер и я н ы ң сақтал у ж ән е ай н ал у заң ы н тұң ғы ш р ет тұж ы р ы м д ад ы  Т ар и хтағы тұң ғы ш эв о л ю ц и я и д ея сы н ұсы н д ы (ад ам –б ал ы қ) АНАКСИМАНДР АНАКСИМАНДР Жер төңірегінде күн, ай және жұлдыздар айналып жүреді  Т ұң ғы ш күн сағаты н о й л ап тап ты

А Н А К С И М Е НА Н А К С И М Е Н Түпнегізі –«ауа»Түпнегізі –«ауа» шамамен 588-525 Арх é ( греч . αρχή , лат . pri

13 слайд
А Н А К С И М Е НА Н А К С И М Е Н Түпнегізі –«ауа»Түпнегізі –«ауа» шамамен 588-525 Арх é ( греч . αρχή , лат . principium ) – бастама (принцип) мағынасын беретін е ртегректік философиялық термин Құдайлар ауаны жаратқан жоқ, керісінше ауа құдайларды жараттыҚұдайлар - материалдық субстанцияның модификациясы (өлшенген өлшемі)Метерология және астрономиямен шұғылданды Ауа-райының құбылуы күннің белсенділігіне байланысты Жел – тығыздалған ауа Күн, ай – ауа ортасында қалқып жүрген отты жапырақтар

ГЕРАКЛИТГЕРАКЛИТ Түпнегізі –«от»Түпнегізі –«от» «Бір өзенге екі рет «Бір өзенге екі рет түсу мүмкін емес»түсу мүмкін емес»

14 слайд
ГЕРАКЛИТГЕРАКЛИТ Түпнегізі –«от»Түпнегізі –«от» «Бір өзенге екі рет «Бір өзенге екі рет түсу мүмкін емес»түсу мүмкін емес» шамамен 540 - 480Жалған аты: “Жылауық” Қарама- қайшылықтардың бірлігі мен күресі принципі (әлемді үйлесімділікте ұстайды) Ұдайы өзгергіштік принципі (әлемде тұрақты нақты, өзгеріссіз ештеңе жоқ) Салыстырмалылық принципі (әлемде барлығы салыстырмалы түрде таразыланады)1 2 3Логос мәңгі және әлемдегінің бәрі Логоспен келісімде орын алады

Түпнегізі –«жер»Түпнегізі –«жер» шамамен 570 - 47867 жыл өмірден баз кешкен ақынН егізгі ш ы ғар м асы “С ати р а” 5 к

15 слайд
Түпнегізі –«жер»Түпнегізі –«жер» шамамен 570 - 47867 жыл өмірден баз кешкен ақынН егізгі ш ы ғар м асы “С ати р а” 5 кітап (барлы қ ақы ндар мен ф илософ тарға арналған) А н тр о п о м о р ф ты қ құд ай л ар ға қар сы б о л ы п , б ір тұтас ун и в ер сум құд ай д ы ж ақтад ы Құдай адамға ұқсамайды, ол шар тәрізді, бәрін көреді, естиді, ол барлық жерде. Құдай ақиқатты болмыстың нақ өзі. Натурф илософ Архелейдің ш әкірті«барлығы жерден «барлығы жерден пайда болды пайда болды және барлығы жерге және барлығы жерге айналады»айналады» Данышпанды көргісі келген адамның өзі де данышпан болуы керек Э Л Е Й М Е К Т Е Б І 2 принципі: Болмыс – тұтас Өзгеріс - бұлдыр Италийстік философия

ПАРМЕНИДПАРМЕНИД шамамен 540-470 жж. Болмыс бар - Болмыс бар - биболмыс жоқ.биболмыс жоқ. Болмыс бөлінгісіз - Болмыс бөлін

16 слайд
ПАРМЕНИДПАРМЕНИД шамамен 540-470 жж. Болмыс бар - Болмыс бар - биболмыс жоқ.биболмыс жоқ. Болмыс бөлінгісіз - Болмыс бөлінгісіз - біртұтас.біртұтас. Болмыс өзгеріссіз - Болмыс өзгеріссіз - мәңгі.мәңгі. Биболмыс – ақылға Биболмыс – ақылға қонымсыз.қонымсыз. Болмыс пен биболмысты қатар қойдыБ о л м ы с п ен о й л ауд ы ң б ір л ігі и д еясы н қал ы п тасты р д ы Парменид пікірінше: әлем екі алғашқы материяға бөлінеді, жарық әрі әрекетті от пен қараңғы әрі бейтарап масса . Осы екеуінің араласуы нәтижесінде әлем пайда болған. Философиялық-дидактикалық “Табиғат туралы” шығарма ескі гомерлік тілде жазылған. “Ақиқат жолы” және “Пікірлер жолы” атты екі бөлімнен тұрады.

ЗЕНОН ЗЕНОН шамамен 490-430 жж. “ Ахилл мен тасбақа” апориясы; “ Дихотомия” апориясы (Кеңістікті шексіздікке бөлу)Бейне “уақ

17 слайд
ЗЕНОН ЗЕНОН шамамен 490-430 жж. “ Ахилл мен тасбақа” апориясы; “ Дихотомия” апориясы (Кеңістікті шексіздікке бөлу)Бейне “уақыттың жиырылуы” искривление времени Замандастарының мәлімдемесі бойынша Зенонның 40 апориясы болған, сақталғаны 9, танымалы 4. “ Ұшатын жебе” апориясы; “ Стадия” апориясы; (Үздіксіз уақыт пен кеңістіктің”сол сәт” пен “сол мезгілге” сәйкес келмеуі) ҚОЗҒАЛЫС АПОРИЯЛАРЫ (қозғалыстың мәнсіздігі) “ Құлап бара жатқан дән” апориясы; “ Кеңістікке қарсы” апориясы (есту мен көру сынды сезімдердің сенімсіздігі)

Элей мектебі Элей мектебі қабылдау елесі және шынайы ойлауқабылдау елесі және шынайы ойлау Бос кеңістікте, көбеюде, Бос кеңісті

18 слайд
Элей мектебі Элей мектебі қабылдау елесі және шынайы ойлауқабылдау елесі және шынайы ойлау Бос кеңістікте, көбеюде, Бос кеңістікте, көбеюде, қозғалыста жоқ, олар миға қозғалыста жоқ, олар миға сыймайды, оған ақыл дәлел сыймайды, оған ақыл дәлел бола алады. бола алады. Сезім құлазудың орнын толтыра алмайды бірақ қозғалыстағы көптеген заттардың бар екендігін білдіреді Осылайша бізде бір-біріне әйтеуір бірнәрсеге қарама-қайшы т ұ ра алатын екі ілім көзі бар Бұл екеуінің қайсысын сенімді деп мойындауға болады

 Левкипп ертегректік философ.Левкипп ертегректік философ.  Кезінде Эпикур: Кезінде Эпикур: “Левкипп – ойдан “Левкипп – ойдан

19 слайд
 Левкипп ертегректік философ.Левкипп ертегректік философ.  Кезінде Эпикур: Кезінде Эпикур: “Левкипп – ойдан “Левкипп – ойдан шығарылған тұлға”шығарылған тұлға” – деді. – деді.  19-20ғғ. Бұл ойды неміс филологтары 19-20ғғ. Бұл ойды неміс филологтары Э.Роде, Э.Роде, НатропНатроп және т.б. жақтады. және т.б. жақтады.  Бұл оймен көптеген зерттеушілер келіспейді.Бұл оймен көптеген зерттеушілер келіспейді.  Левкипп Демокриттің замандасы әрі ұстазы.Левкипп Демокриттің замандасы әрі ұстазы.  ““ Үлкен диакосмос”, “Ақыл туралы”Үлкен диакосмос”, “Ақыл туралы” деген деген шығармалары бар.шығармалары бар.  Аристотельдің айтуынша: Левкипп элеаттар Аристотельдің айтуынша: Левкипп элеаттар тұжырымына жақын тұжырымына жақын сезімдік тәжрибесіз сезімдік тәжрибесіз материалдық денелер қозғалысының мүмкін материалдық денелер қозғалысының мүмкін еместігінеместігін айтты. айтты.  Ол Ол биболмыс, яғни, бос кеңістік барбиболмыс, яғни, бос кеңістік бар деп деп тұжырымдады.тұжырымдады.  Оның атомизм туралы ойларының Оның атомизм туралы ойларының Демокритке жақындығы сондай оларды бір Демокритке жақындығы сондай оларды бір деп есептеуге болады. деп есептеуге болады. ЛЕВКИПП ЛЕВКИПП б.э.д. 5 ғ. б.э.д. 5 ғ. Оның өмірінен еш нәрсе белгісіз.

 Демокрит Демокрит АбдерденАбдерден шыққан ертегректік шыққан ертегректік философ, ғалым-энциклопедист. философ, ғалым-энци

20 слайд
 Демокрит Демокрит АбдерденАбдерден шыққан ертегректік шыққан ертегректік философ, ғалым-энциклопедист. философ, ғалым-энциклопедист.  Батыста Батыста философиялық және ғылыми философиялық және ғылыми атомизмнің тарихи типінатомизмнің тарихи типін алғашқы болып алғашқы болып негіздеді. негіздеді.  Египет, Вавилон, Парсы, Араб, Эфиопия, Египет, Вавилон, Парсы, Араб, Эфиопия, Үнді жерлеріне саяхат жасады. Үнді жерлеріне саяхат жасады.  70-тей шығарма авторы, “Адамның табиғаты 70-тей шығарма авторы, “Адамның табиғаты туралы”, “Кіші әлем құрылымы”, “Идеялар туралы”, “Кіші әле...