1 слайд
2 слайд
Жауап беріңдер:
1. Мәтінді толығымен оқып, мына түсініктерге
анықтама бер: Мұхит ресурстары,мұхиттану,
мониторинг, бенз(а)пирен, мутагенез,
канцерогенез.
2. Дүниежүзілік мұхиттың адамдарға тигізетін
пайдасы қандай?
3. Дүниежүзілік мұхиттардың ресурстарын атап
шығыңдар.
4. Дүниежүзілік мұхиттардың негізгі
проблемалары қандай?
5. Арал теңізінің тартылу себептерін атаңдар.
3 слайд
Мұхиттың табиғи байлығы
Биологиялық
ресурс
Балық және
аң аулау
кәсібі,моллю
скалар
балдырлар Химиялық
және
минералды
ресурстар
Су, ас
тұзы ,пайдалы
қазбалар.Мұн
ай,газ Энергетикал
ық ресурс
Су көтерілу
стансалары,
гидротермия
лық
дейтерия
4 слайд
Мұхит жағалауларының қолайлылығына немесе қолайсыздығына қарамастан,адамдар
бәрібір сол маңға барып,орналасуға ұмтылады.Теңіз жағалауының ғажайып сұлулығы
адамның рухани дамуына әсер еттеді.Мұхиттардың су қабаты климатты,яғни ауа райын
қалыптастырады және ылғалдың көзі,планетамыздағы жылуды реттеуші болып саналады.
Осы қасиеттері арқылы адамзат пен Жердегі тіршілік үшін ол өте маңызды.Мұхит өз
бетінен ылғалды буландырады,су буы атмосфераға көтеріледі де,құрлықты және
суқоймаларын сумен қамтамасыз етеді.Мұхит атмосфераның газ құрамының
тұрақтылығын сақтайды және онымен әртүрлі газдармен әсіресе оттегімен алмасып
тұрады.Мұхиттар адамдарды биіктікті құрылымындағы энергиямен де қамтамасыз ете
алады.Дүниежүзілік мұхит табиғи ресурстардың қазынасы,биологиялық,минералды және
энергетикалық ресурстардың көзі болып табылады.Адамзаттың болашағы да мұхит
ресурстарының игерілуіне тікелей байланысты.
5 слайд
Дүниежүзілік мұхит сулары тереңдеген сайын,өзінің табиғаты мен
тіршілік дүниесінің құпияларымен адамзатты әлі де таңғалдыруда.
Мұхиттардағы тіршілік жағдайлары
Полюстен экваторға және су бетінен тереңдікке қарай өзгеріп
отырады.
Мұхиттың өсімдіктер дүниесі көзге көрінбейтін
бактериялар,біржасаушалы өсімдіктер мен ұзындығы 200м дейін
жететін теңіз балдырларынан тұрады.
Жануарлардан көзге көрінбейтін ұсақ жәндіктерден бастап,салмағы
160 тоннаға дейін жететін алып киттер тіршілік етеді.
6 слайд
Дүниежүзілік мұхит-адамзат үшін ақуызды қоректің маңызды көзі.Балықтарды,
теңіз жануарларын,шаянтәрізділерді,балдырларды және түрлі теңіз өнімдерін
аулау жыл сайын ілгерілеп келеді. Ә лемдік балы қ ты игеру мен те ң із
ө німдері жылына 110 млн-ды құ рады. Балы қ аулау- ә лемдік
шаруашылы қ ты ң бір т ү рі, жалпы ә лемдік балы қ аулауды ң 90
пайызы м ұ хитты қ қ айра ң дар ғ а келеді. Ә лемдік м ұ хитты ң
минералды ресурстары–б ұ л қ атты, с ұ йы қ ж ә не газ т ә різді
пайдалы қ азбалар.
Мұхит түбінде жүргізілген геологиялық зерттеулер көрсеткендей,ол жерде ірі
мөлшерде көмір,маргенец,никель кобальт және шаруашылыққа қажетті басқа да
сирек кездесетін элементтердің бар екендігі анықталды. Дүниежүзілік мұхит
қайраңында мұнай мен газдың мол қоры кездеседі.
7 слайд
8 слайд
м
ексика
АргентинаПарсы
Гвинея
ВенесуеллаБеринг
охот
Ресей
АҚШКанада
Австралия
9 слайд
Негізгі м ұ най игеру аудандары–Парсы, Мексика, Гвинея шы ғ ана ғ ы,
Венесуэлла жа ғ алауы, Солт ү стік те ң із. Қ айра ң ды м ұ найлы газды
аудандар Беринг те ң ізінде, Охот те ң ізінде кездеседі. Энергетикалы қ
ресурстар– ә лемдік м ұ хитты ң қ олжетімді механикалы қ ж ә не жылу
энергиясы ж ә не толысу энергиясы. Толысу энергиясы ке ң к ө лемде
тарал ғ ан елдер: Ресей, Франция, Канада, Ұ лыбритания, Австралия,
Аргентина, А Қ Ш.
10 слайд
11 слайд
12 слайд
13 слайд
14 слайд
«Балық қаңқасы» әдісі арқылы білімдерін бекіту
15 слайд
Назарларыңызға рахмет
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз