1 слайд
Сабақтың тақырыбы : Монғолдардың Қазақстан жерін жаулап алуы
Сабақтың мақсаты: 6.3.1.5 Отрарды қорғаудуғы қала халқының ерлігін
сипаттаймыз.
6.3.1.5.Картинаны қолдану арқылы13-15ғ
мемлекеттердегі саяси үдерістерді түсіндіру.
Сабақтың түрі: Жаңа сабақты меңгерту
Сабақтың әдісі: Сұрақ- жауап, баяндау түсіндіру.
Көрнекілігі: Интерактивті тақта, электронды оқулық, тест тапсырмалары,
суреттер, т.б.
Пәнаралық байланыс: Дүние жүзі тарихы, география, әдебиет.
Сабақтың барысы: І.Ұйымдастыру бөлімі
ІІ.Өткен тақырыптарды еске түсіру.
2 слайд
Қарахан мемлекеті
Түргеш қағанаты
Қарлұқ қағанаты
Батыс түрік қағанаты
Қарақытай
мемлекеті
Түрік қағанаты 552-603 ж
942-1212 ж1128-1213 ж
704-756 ж756-940 ж603-704 ж
3 слайд
4 слайд
І-топ Моңғол империясының құрылуы.
ІІ-топ Монғолдардың Қазақстанды жаулап алуы,картасын сызу тірек
сызба арғылы.
ІІІ-топ Жаулап алудың зардаптары.Фишбоун әдісі арқылы.
Бағалау критериі
1топ Монғол империясының құрылымын
біледі.
2 топ Монғолодардың Қазақстанды
жаулап алу картасын сызады .
3 топ Фишбоун тәсілі арқылы
Қазақстанды жаулап алған зардаптарын
анықтайды.
5 слайд
6 слайд
7 слайд
Монғол ипериясының құрылуы
Монғол империясының негізін қалаушы Темүжін 1155 жылы
Монғолияның Кендітау аймағындағы Онан өзенінің жағасында,
Болдоң деген жерде дүниеге келген. Теміжүн 9 жасқа толған
кезінде әкесі Есугай батырды татарлар қастандықпен өлтіреді.
1206 жылы өткен құрылтайда Темүжінді хан етіп сайлап,
Монғол империясын құрады.
«Монғолдың құпия шежіресінде» бұл жағдайды керей ханы
Торыға барып айтқанда, ол «Монғолдарды жеңіске жеткізетін
Жеңісхан болсын» деп бата берген. Сол «жеңісхан» деген сөз
монғолша «шыңғысхан» болып аталып кеткен.
8 слайд
Қоғамдық құрылысы
95 түмен Түменбасы
Мыңдық Мыңбасы
Жүздік Жүзбасы
Ондық Онбасы
9 слайд
Қоғамдық құрылысы
95 түмен 10 мың әскер Түменбасы
Мыңдық 1000 әскер Мыңбасы
Жүздік 100 әскер Жүзбасы
Ондық 10 әскер Онбасы
10 слайд
1207-1208 ж Жошы Енесей қырғыздары мен теріскей Сібір халықтарын
басып алады.
1207-1209 ж Шыңғысхан таңғұттардың мемлекетін, одан кейін Тұрфан
кінәздіктерін өзіне қаратып, ұйғырларды бағындырады.
1211-1215 ж Қытай жерін басып алып, олардың тас атып дуал
құлататын, от лақтырып өрт шығаратын соғыс техникаларын
қолға түсіреді.
1217 ж Күшіліктің Жетісудғы иеліктерін басып алуға Жебе ноянды
аттандырады.
1218 ж Монғолдардың Жетісу жеріне енуі
1219 ж 150 мың әскерді Ертіс, Сырдарияға аттандырып. Отырарды
қоршап алуы
1219-1220 ж Сыр бойындағы қалалардың толығымен монғолдарға
бағынуы
1219-1224 ж Қазақстан мен Орта Азияны монғолдар толық жаулап алды.
11 слайд
12 слайд
13 слайд
•
Жетісу аймағында шапқыншылыққа дейін 200-ден астам
елді-мекендер болса, одан кейінгі ХІІІ-ХІҮ ғасырларда
20 жуық елді-мекендер қалған;
•
Баласағұн қаласының орны мүлдем жоғалып кеткен;
•
Егін шаруашылығының жүйесі бұзылды ;
•
Халықтардың этникалық құрамы мүлде бұзылды;
•
Қазақ халқы қалыптасуының аяқталуы 200 жылға
кешеуілдеді;
•
Мәдениеттің дамуына кедергі болды.
14 слайд
Қазақстан
аумағында
Ұлыстардың
құрылуы
Шағатай
ұлысыЖошы
ұлысы Үгедей ұлысы
15 слайд
Қазақстан
аумағында
Ұлыстардың
құрылуы
Шағатай
ұлысы
Оңтүстік және
оңтүстік-шығыс
Қазақстан
(Жетісу аймағы)
мен Орта Азия
жерлері қарады .Жошы
ұлысы Үгедей ұлысы
Шығысы Ертіс
өзенінен
батысы Еуропа
жеріне дейінгі
аумақ, қазақ
жерінен Шығыс
Дешті Қыпшақ,
Арал, Сырдың
төменгі ағысы,
Жетісудің
солтүстік-
шығысы
қарады. Батыс
Монғолия мен
Алтай,
Тарбағатай,
Ертістің
жоғары ағысы
бойындағы
жерлер
қарады.
16 слайд
Ү. Серпілген сауал әдісі
3-топқа проблемалық сұрақ қойылады.
1-сұрақ. Шыңғысхан не себептен соғыс пен жаулаушылықтар жолына
түсті ?
Жауап: Көшпелі ақ сүйектердің талабын орындау үшін
Дүние жүзіне атын шығару
Билік үшін тартыстарды тоқтату үшін
Әлем билеушісі болғысы келіп
2-сұрақ. Монғолдардың соғыстарда жеңуіне нелер себеп болды ?
Қатаң әскери тәртіп
әскери басшылыққа ержүрек, батыл адамдарды тағайындау,
шапшаң және шешуші қимылдар жасау
басқа халықтардың әскери тәжірбиесін пайдалану.
әскери тактиканың мықтылығы.
3-сұрақ. Жаулап алудың зардаптары
Қалалық мәдениеттің дамуына үлкен кедергі келтірді.
Отырықшылық мәдениет тоқырады
Егін шаруашылығының жүйесі бұзылды.
Халықтың этникалық құрамы мүлде бұзылып, қазақ халқының
қалыптасуын кешеуілдетті, әлеуметтік-экономикалық дамудың
барысына
орасан зор зардап тигізді .
17 слайд
ҮІ. Жаңа сабақты пысықтау.сұрақтар.
ҮІ. Бағалау. Басбармақ арқылы бағалау
ІХ . Рефлекция
Не білемін ?
Не білдім ?
Нені білгім келеді?
Үйге тапсырма : 30 оқу Жошы және оның ұрпақтары
туралы мәліметтер жинастыру.
18 слайд
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз