Ашық сабақ "Табиғат кешендері"

1 слайд
С із д е р м е н к е з д е с к е н ім е қ у а н ы ш т ы м ы н !

2 слайд
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: ТАБИҒИ-АУМАКТЫҚ КЕШЕНДЕР Оқу мақсаты: географиялық қабық, мұхиттар және материктер, ландшафтар , табиғи-аумақтық кешендерінің қалыптасуын түсіндіру

3 слайд
 Табиғат кешені дегеніміз  өзара күрделі байланыста әрекет ететін табиғат компоненттерінің өзіндік ерекшеліктерімен көзге түсетін жер бетінің бір көрінісі. .  Географиялық қабық дегеніміз - литосфераның жоғарғы бөлігі, атмосфераның төменгі бөлігі және гидросфера мен биосфераның өзара күрделі байланысы мен әрекеттесуі нәтижесінде қалыптасатын ғаламшарлық дәрежедегі табиғат кешені.

4 слайд

5 слайд

6 слайд
ОЙЛАН,ЖҰПТАС ,БӨЛІС.  Бір сурет ,бес мысал. (постермен жұмыс)  Географиялық қабықтың даму заңдылықтары . 1-топ  Табиғат кешендері . 2-топ  Табиғи-аумақтық кешендердің пайда болуы . 3-топ

7 слайд
СЕРГІТУ СӘТІ СҰРАҚТЫ ҰСТАП АЛ !  Егер де қапшықты қағып алған адам сұраққа жауап берсе, онда команда 3 балл алады. Егер де ол жауабын білмесе, қапшықты басқа командаға 2 балға лақтырады . Егер де қапшық тағы да кері лақтырылатын болса, онда дұрыс жауаптың құны 1 балға дейін төмендейді .

8 слайд
 1.Темір мен никельден тұратын, Жердің ең орталық өзегі?  2. Жер бетіндегі таулардың орташа қалыңдығы?  3. Дүниежүзіндегі ең биік тау қалай аталады?  4.Жер сілкінісі жиі болатын аймақты қалай атайды?  5. Жапон аралындағы ең биік нүкте?  6.Су астында болатын күшті жер сілкіну қалай аталады?  7. Дүниежүзінің «түсті» теңіздерін ата?  8. Ең биік сарқырама?  9.Дүниежүзіндегі ең қуатты жылы ағыс?  10.Ауаның горизонталь бағытта бір жерден екінші жерге орын ауыстыруы?  11.Барометр нені өлшейтін құрал?  12. Мұхит гиганты, сүтқоректі?  13.Ең кішкентай құс?

9 слайд
ДӘПТЕРМЕН ЖҰМЫС. ГЕОГРАФИЯЛЫҚ  ҚАБЫҚ ТЕРМИНІН АЛҒАШ РЕТ ОРЫС ҒАЛЫМЫ А.А.ГРИГОРЬЕВ ЕНГІЗГЕН.ГЕОГРАФИЯЛЫҚ ҚАБЫҚ ДЕГЕНІМІЗ-АТМОСФЕРАНЫҢ ТӨМЕНГІ ҚАБАТЫ, ЛИТОСФЕРАНЫҢ  ЖОҒАРҒЫ ҚАБАТЫ, БИОСФЕРА МЕН ГИДРОСФЕРАНЫҢ  ӨЗАРА БАЙЛАНЫСЫ

10 слайд
 Конверт тапсырмалары.  1.Ең ірі табиғат кешені?    2.Географиялық қабықтың құрамы қанша бөліктен тұрады?   3. Географиялық қабықтың аса маңызды заңдылықтарын ата:   4.Дүниежүзілік су айналым нәтижесінде мұхит сулары неше жылда жаңарады?   5.Дүниежүзілік су айналым нәтижесінде атмосферадағы су буы неше күнде ауысады?  6.Географиялық қабықтағы ең ірі табиғат кешендері:   7.Географиялық қабық компоненттері алмасуының қандай түрлері бар?  8.Жердің өз білігінен айналуы қандай заңдылыққа байланысты?  9.Жер сілкінулер мен тау түзілу кезеңдері,климаттың суынуы мен жылынуы, қуаңшылық, су тасқындары ырғақты түрде қанша уақытта қайталанып отырады?  10.Егістіктер, бау-бақша, саябақтар, қалалар, бөгендер, каналдар қандай табиғат кешеніне жатады?  

11 слайд
 Геодиктант  1.Географиялық қабықтағы компоненттердің өзара байланысы тоқтаусыз жүретін............. нәтижесінде жүзеге асады.    2.Географиялық қабықтың ............................... оның құрамдас бөліктерінің өзара байланысы мен олардың бір- біріне тәуелді болуынан көрінеді.    3.Батпақтарды құрғатқанда топырақтың сортаңдануы, ауыл шаруашылығын дұрыс жүргізбеуі салдарынан құнарлы жерлер................. айналып кетуі мүмкін.  4.Жердің Күнді айналуы табиғаттағы жыл ішіндегі ................ туғызады.    5.Табиғат кешендеріндегі барлық компоненттер географиялық қабықтағы тәрізді, бір-бірімен өзара тығыз байланыста болғандықтан..............алмасуы жүретін..........жүйені құрайды. 

12 слайд
ТҰЖЫРЫМДАМА ЖАСАЙ БІЛЕСІҢДЕР МЕ?    1-топ.Семей орманының оталуынан жергілікті жердің табиғат кешені өзгере ме? Сипаттама бер. Бұл географиялық қабықтың қандай заңдылығы?  2-топ.География мен биологиядан алған білім деріңді пайдалана отырып, тірі табиғаттағы зат айналымын сызба түрінде көрсетіңдер.  3-топ.Табиғат құбылыстардың (үгілу, топырақ түзілуі) ырғақты түрде жүру себебін сызба арқылы түсіндір.

13 слайд
«БІЛІМ ҚОРЖЫНЫ»