1 слайд
26.04.2022ж
Тұздар
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаты:
8.3.4.10-тұздарды алудың әртүрлі әдістерін білу,
сәйкес реакция теңдеулерін құрастыру
2 слайд
Оқушылар үш топқа бөлінеді
1 топ: Негіздер
2
топ: Тұздар
3 топ:
Қышқылдар
3 слайд
Үй тапсырмасын сұрау:
«Ой қозғау әдісі»
1. Негіздер дегеніміз не? Мысал келтір ?
2. Негіздер қандай екі топқа бөлінеді?
3.Қышқылдар дегенім не? Мысал
келтір ?
4.Қышқылдар қандай топқа жіктеледі?
5. Оксидтер дегеніміз не? Мысал келтір ?
6. Оксидтер алу әдістері қандай ?
4 слайд
« 4 - сөз, 1сөйлем » әдісі
5 слайд
Жұмбақ
Ертедегі грек поэты Гомер бұл затты қадірлі зат
деп бағалаған, біздің заманымызға дейінгі 8
ғасырда бұл зат алтыннан қымбат бағаланған, Оны
өндіретін кен орындары үшін жиі қарулы
қақтығыстар болып тұрған. Ол ертедегі дәрілердің
құрамына кірген, оның
емдік қасиетін жоғары бағалап , зарарсыздандыру,
тазалау қасиеті бар екенін айтқан. Оны ертеден-ақ
тері, ағаш өңдеуде қолданған. Ол ерте кезден түскі
астағы ең басты, ең негізгі химиялық реактив
болған. Орыстардың дәстүрлері бойынша оны
қонақтарға нанмен бірге ұсынып, сонымен бірге
денсаулық тілеген . ( А с тұзы).
6 слайд
Тірек сөздермен жұмыс.
Тұздар
Орта тұздар
Қышқылдық
тұздар
Негіздік
тұздар
7 слайд
8 слайд
9 слайд
Тұздардың аталуы
10 слайд
Тұздарды алу жолдары :
1) Металл мен бейметаллдан:
М g + С l 2 = М g С I 2
2) Негіздік оксид пен қышқылдық оксидтен :
М g О+ЅО3=М g ЅО 3
3) Негіздік оксид пен қышқылдар :
СаО+ 2 НСІ = CāCỊ 2 + H 2 О
4) қышқылдық оксид пен негіздің әрекеттесуінен :
СО 2 + Са (ОН) 2 = C а CO 3 + H 2 О
5) қышқыл мен негіздің бейтараптануынан
H2S О4+2 Na О H = Ν a 2 ЅО 4+ H 2 О
6) Тұз бен қышқылдың әрекеттесуінен :
Ва СІ 2 + Н 2 Ѕ O 4 =Ba ЅО 4 + 2 HCI
7) Тұз бен тұздың әрекеттесуінен
С aCI 2+ А g 2 СО 3=С a СО 3+ 2 AgCI
8) Тұз бен сілтінің әрекеттесуінен :
Cū ЅО 4+2 Na О H= Na 2 Ѕ O 4+ Cū(OH) 2
9) металдың қышқылмен әрекеттесуінен :
Zn+2HCl=ZnCl 2 +H 2
10) металл мен тұз әрекеттесуінен :
Си + Н gCI 2=CuCI 2+ Hg
11 слайд
12 слайд
ЖҰПТЫҚ ЖҰМЫС
1 топ: Оксидтер
«Сәйкестендіру» әдісі
Тұздар Формулалары
1. CaCl
2 А)калий сульфиді
2. Zn(NO
3)2 Б)күміс бромиді
3. CuSO
4 В)натрий
силикаты
4. AgBr Г)кальций
хлориді
5. Na
2 SiO
3 Д)мырыш
нитраты
6. K
2 SO
3 Е) мыс сульфаты
Дескриптор: Тұздар мен олардың
формулаларын сәйкестендіру
2 топ: Қышқылдар
Дескриптор: . Реакция өнімдерін
жазады,реакция теңдеуін теңестіреді 3 топ. Негіздер
«Топтастыр» әдісі
NaHCO
3 , AgNO
3 , Mg(OH)Cl , Na
2 HPO
4 ,
KHS , BaSO
4 , Al(OH)Cl
2 , K
3 PO
4 .
Оксидтер Қышқылдар Негіздер
Дескриптор: Жоғарыда көрсетілген
формулаларды құрамына қарай жіктеу,
топтастырады .
Бейтараптану реакцияларының өнімдерін жазып, химиялық реакция теңдеулерін
теңестіріңдер?
NaOH+HCl
Al(OH)
3 +H
2 SO
4
Ca(OH)
2 +HNO
3
Mg(OH)
2 + H
3 PO
4
13 слайд
ЖЕКЕ ЖҰМЫС
1-топ
1 . Алюминий бромидін AlBr
3 алу үшін массасы 2,7 г
алюминий мен бромды әрекеттестірді. Түзілген тұздың
массасын есептеңдер ?
2 . 2-топ
Массасы 11.2 г калий гидроксидін бейтараптауға қажетті
азот қышқылының массасын және реакция нәтижесінде
түзілген тұздың массасын есептеңдер.
3. 3-топ.
Массасы 18.5 г кальций гидроксидін толық бейтараптау
үшін қажетті 25%дық азот қышқылы ерітіндісінің массасын
және түзілетін тұздың массасын есептеңдер .
Дескриптор:
1. Есепті шығару.
2. Берілгенін, шешуін дұрыс жазып есептеу.
14 слайд
Техникалық қауіпсіздік
ережелері:
1.Тәжірибеге кірісердің алдында жұмыс
үстелінің үстінен артық дүниені, соның
ішінде оқулықтармен басы артық
қағаздарды алып қою керек.
2.Реактив салынған ыдыстың сыртында
жазылған заттың формуласы кем
дегенде екі рет қарап,іздеп отырған
заттың дәл сол ма айқындап алған жөн.
3.Реактивтерді қолмен ұстауға, дәмін
татып көруге болмайды.
4. Әсіресе қышқылдармен немесе
сілтілермен жұмыс істегенде абай
болыңдар ! Егер реактив денеге немесе
киімге тиіп кетсе, бірден суды көбірек
пайдаланып, жуып жіберген дұрыс
15 слайд
Тәжірибе: 9-зертханалық жұмыс .
Тұздарды алу және олардың қасиеттері.
Жұмыс барысы:
Сынауыққа 2-3мл мыс (ІІ) сульфатының ерітіндісін құйыңдар.
Үстіне натрий гидроксидінің 1-2мл ерітіндісін қосыңдар.
Реакция теңдеуін жазып, қорытындылаңдар.
Тәжірибе: 9-зертханалық жұмыс.
Тұздарды алу және олардың қасиеттері.
Жұмыс барысы:
Сынауыққа 2-3мл барий хлоридінің ерітіндісін құйыңдар.
Үстіне натрий сульфатының 1-2мл ерітіндісін қосыңдар.
Реакция теңдеуін жазып, қорытындылаңдар.
ТОПТЫҚ ЖҰМЫС:
«Эксперименттік » әдісі
Дескриптор:
1. Қауіпсіздік ережесін еске түсіру
2. Берілген тәжірибедегі реакция теңдеулерін жазады.
3. Кестені толтырады.
4. Әр тәжірибеде қандай тұз алғандарын атап көрсетеді .
16 слайд
Не істедік
Не
байқалд
ы Қорытынд
ы
17 слайд
«Жетістік ағашы»
18 слайд
« Үйге тапсырма »
§ 48 оқып келу
170-бет.
Тапсырма-6
173 бет .
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз