Генетикалық есептер шығару ,1курс

1 слайд
КМҚК "Геологиялық барлау колледжі" ШҚО Ә ББ Мамандық: 0701000 «Пайдалы қазба кен орындарын іздеу, барлау және геологиялық суретке түсіру»   Пән: Аналитикалық химия Оқытушы: Касымжанова Ш.А.

2 слайд
Зертханалық сабақтың жоспары 1. Үй тапсырмасын тексеру А) Ауызша сұрау Б) Жазбаша жұмыс В) Тест тапсырмалары 2. Зертханалық жұмыс 3. Қорытынды

3 слайд
А) Ауызша сұрау: 1. Аналитикалық химияның бөлімдерін ата? 2. Сапалық талдау дегеніміз не ? 3. Сандық талдау дегеніміз не? 4. Қышқылды-негіздік классификация бойынша катиондар қ алай жіктеледі? 5. Топтық реагент дегеніміз не? 6. Аналитикалық реакциялар дегеніміз?

4 слайд
Жазбаша жұмыс: «Жалғасын тап» Берілген реакция теңдеуін аяқтап, иондық теңдеуін жаз: 1) NН 4 Cl +КОН = = ?+? 2) KCl + Na 3 [Co(NO 2 ) 6 ] = ?+? 3) KCl + NaHC 4 H 4 O 6 = ?+?

5 слайд
Зертханалық жұмыс кезеңдері 1-кезең: Зертханадағы қауіпсіздік ережесі 2 кезең : Теориялық бөлім 3 кезең: Зертханалық жұмыс

6 слайд
1. Жұмысты істер алдында.  Жұмысты істер алдында, жұмыстың барысымен танысыңдар.  Оқытушының рұқсатынсыз жұмысты бастамаңдар. 2. Жұмыс барысында:  Қатты және сұйық заттарды пробирка мен колбаларды қыздыру кезінде олардың саңылауын өзіне және керісінше қарай бағыттауға болмайды.  Қатты және сусымалы реактивтерді шыны ыдыстардан тек қалақшаның, қалақтың, штапелдің, пробирканың көмегімен ғана алуға рұқсат етіледі.  Тәжірибелерді тек қана таза химиялық ыдыстарда жүргізу керек.  Зертханада ешбір заттың дәмін көруге болмайды. Заттарды кеудемен толық демалмастан, ыдысқа еңкеймей, бу мен газды қолдың жеңіл қозғалысымен өзіңе ептеп қана бағыттап иіскеу керек.  Раковинаға қышқылдар мен сілтілердің концентрациялы ерітінділерін, әртүрлі органикалық еріткіштерді, иісі қатты шығатын және өрт қауіпсіздігі бар заттарды құюға қатаң түрде тиым салынады. Мұндай қалдықтардың барлығын арнайы ыдыстарға құю керек . 3. Жұмыс аяқталған кезде  Жұмыс орнын ретке келтір  Жұмыс орынын оқытушының рұқсатынсыз тастап кетпеңдер.

7 слайд
Зертханалық жұмыс № 3 Тақырыбы: Екінші аналитикалық топтағы катиондарға тән реакциялар. Мақсаты: Топтық және тән реагенттер арқылы ІІ-ші топтың катиондарын анықтау. Химиялық реакцияларды сауатты жаза білуге үйрену.

8 слайд
Бейорганикалық заттардың сапалық анализін жүргізу үшін, затты ерітіндіге айналдырады содан соң катиондар мен аниондар анықталады. Қышқылды- негіздік әдіс бойынша катиондарды жіктеу бойынша екінші топ катиондарына Ag + , Pb 2+ жатады. Хлоридтер тобы деп аталады.Себебі топтық реагент 2 Н тұз қышқылы ерітіндісі (2 Н НСІ) болғандықтан, түзілген хлоридтер суда ерімейді .

9 слайд
1. Қышқылды – негіздік әдіс бойынша к атиондарды жіктеу. то п Катиондар Топтық реагент Қосылыстар ерігіштігі I    4 , , NH Na K Жоқ Хлоридтері, сульфаттары, гидроксидтері, суда ерімтал II    22 2 , , Нg P в Ag HCl H * 2 Хлоридтер суда ерімейді III ) ( , , 2 2 2 2     Pв Sr Ca Ba 4 2 * 2 SO Н Н Сульфаттар суда және қышқылда ерімейді IV     2 2 3 3 , , , Su Zn Cr Al ) (, , , 3 3 5 4     Sв As As Sn NAOH H * 4 (кон) (артык) Гидрооксидтері амфортерлік, артық мөлшерінде ериді V , , , , 3 2 2 2     Fe Fe Mn Mg 5 3 ,   Sb Bi OH NH 4 % 25  (артык) Гидрооксидтері артық мөлшердегі ерімейді VI      2 2 2 2 2 , , , , Ni Co Cb Hg Cu OH NH 4 % 25 (артык) Гидрооксидтері артық мөлшерінде комплекстік қосылыс түзе ериді.

10 слайд
Күміс өте ерте заманнан бастап адам тұрмысында пайдаланылып келеді. мысыр фараоны-Менес заманында (б.з.б 3600 жыл) күміс алтыннан 2,5 есе қымбат болған. одан күміс теңгелер, зергерлік бұйыдар жасаған. Аg + иондары суда жақсы тазартады,коррозияға төзімді. Қазақстанда күміс Бозшакөл, Қоңырат, Ақтоғай, Айдарлы, Бақыршық кен орындарында кездеседі.

11 слайд
Қорғасын – едәуір жеңіл балқитын көк реңкті ақ күміс түсті, ауыр металлдарға жатады. Жер қыртысындағы мөлшері 0,0016%. Қорғасын жеке күйінде кездеспейді. Әр түрлі тау жыныстарында болады. Тірі ағзаларда 0,00005%, мұхит суында 0,00003% қорғасын бар. Мыс-қорғасын-мырыш кендері Қазақстанда мына аумақтарда шоғырланған: 1)Шығыс Қазақстан (Риддер, Зырян, Белоусов, Орлов, Николаев, Тишин, Малеев); 2)Сарыарқа (Ақбастау, Ақжал, Құсмұрын, Алаайғыр, Қарағайлы, Жәйрем); 3)Қаратау (Ащысай, Мырғалымсай, Байжансай);

12 слайд
3 кезең : Зертханалық жұмыс - Жұмыстың барысымен танысу • Зертханалық жұмыс бойынша химиялық реакцияларды орындау. • Реакция теңдеулерін жазу • Жұмыс бойынша қорытынды жазу - Жұмыс орнын ретке келтіру

13 слайд
- Жұмыстың барысымен танысу Күміс, Ag + катионына тән реакциялар. Тұз қышқылы – HCl (топтық реагент) Пробиркаға күміс нитрат ерітіндісінің екі тамшысын құйып, оған екі тамшы сұйытылған тұз қышқылын қосады. Түзілген тұнбаға концентрілген аммиак ерітіндісінің 5 тамшысын құйып, содан тұнбаны сілкіп жіберіңдер. Түзілген ерітіндіге концентрілген азот қышқылын құйып жіберіңдер. Нені байқайсыңдар? Калий иодиді – KI Пробиркаға AgNO 3 құйып (1-2 тамшы), оған калий иодид ерітіндісінің 2 тамшысын қосыңдар. Ашық-сары тұнба түзілуін байқаңдар ( AgI ). Бұл түзілген тұнба AgI аммиакта ерімейді. Калий хроматы - K 2 CrO 4 Нитратына калий хромат K 2 CrO 4 ерітіндісінің 2 тамшы құйыңдар. Қызыл-қоңыр тұнбаның түзілуін байқаңдар. Сілтілер – КОН ( NaOH ) Күміс нитрат 2 тамшысына калий гидроксидін (немесе натрий гидроксидін) құйыңдар (2-3 тамшы). Кір-қоңыр тұнбаның түзілуін байқаңдар.   Қорғасын, Pb 2+ катионына тән реакциялар. Тұз қышқылы - HCl (топтық реагент) Пробиркаға қорғасын ацетатына Pb ( CH 3 COO ) 2 2 тамшы тұз қышқылын құйыңдар. Ерітіндіге 0,5 мл су құйып, қыздырыңдар. Не байқадыңдар? Сілтілер – КОН ( NaOH ) Қорғасын ацетатының екі тамшысына сілті ерітіндісінің 1 тамшысын құйып, содан көбірек, тұнбаның түзілуін байқаңдар. Күкірт қышқылы – H 2 SO 4 Pb ( CH 3 COO ) 2 –на күкірт қышқылының 2 тамшысын құйыңдар. Тұнбаның түзілуін байқаңдар. Тұнбаның түсі қандай екенін бақылаңдар. Калий иодиді - KI Pb ( CH 3 COO ) 2 калий иодидінің 2 тамшысын құйыңдар. Түзілген ерітіндіге 0,5 мл су құйып, екі минут қыздырыңдар. Содан пробиркадағы затты ақырындап суытыңдар. Қорғасын иодиді қайтадан суыту кезінде әдемі алтындай қабыршақтар түрінде түзіледі. Калий хроматы – K 2 CrO 4 Pb ( CH 3 COO ) 2 -на 2 тамшы калий хроматын құйыңдар. Сары тұнбаның түзілуін байқаңдар.

14 слайд
Жасалған жұмыс бойынша қорытынды жасау 1. Екінші аналитикалық топтағы катиондарды ата? Топқа қандай реактив реагент болады? 2.Екінші аналитикалық топтың катиондарының тұнбалары топтық реагентпен әрекеттескенде қандай түске боялады?

15 слайд
Бағалау парағы № ОАЖ Теориялық білім бағасы Зертханалық жұмысты орындауы Жұмыс дәптеріндегі жазбалар Қорытынды баға 1           2           3           4           5           6 7 8 9 10 11 12 13 14

16 слайд
Үйге тапсырма Бақылау сұрақтары «Екінші аналитикалық топтағы катиондарға тән реакциялар».

17 слайд
Сандық және сапалық

18 слайд
Сапалық талдау анализденетін заттарда бос элементтерді немесе иондары анықтаудан тұрады

19 слайд
Мөлшерлік талдау – анализденетін заттың құрамына кіретін әр түрлі компонеттердің мөлшерін, сондай-ақ анализденетін қоспалық құрам бөліктерінің мөлшерлік арақатынасын анықтау болып табылады

20 слайд
6 топқа

21 слайд
Топтық реагенттер берілген топтың элементтерін анықтауға мүмкіндік жасайды

22 слайд
Талдау мақсатында қолданылатын химиялық үрдістер аналитикалық реакциялар деп аталады

23 слайд
Назарларыңызға рахмет!!!