Тәуке хан слайд

1 слайд
• Суреттердегі кімдер? • Ликург кім болуы мүмкін? • Неліктен Левшин Тәуке ханды Ликургпен салыстырып отыр?

2 слайд
Са бақтың тақырыбы: Тәуке хан тұсындағы қазақтардың қоғамдық-құқықтық жүйес Зерттеу сұрағы: Неліктен А. И. Левшин Тәуке ханды «Дала Ликургі» деп атады?

3 слайд
Дағдылар Жетістік критерийлері   Зерттеу «Жеті Жарғының» әкімшілік – құқық нормалары мен қылмыстық іс құқығын талдайды   Бағалау Оқушылардың берілген заңдарды талдап, мүмкіндігінше бүгінгі күнмен салыстыру, олардың құндылығын анықтайды   Сыни ойлау Тәуке ханның жалпы саясаты жайлы сұрақтарды құрастырады   Қолдану Тәуке ханның шынымен де «Дала Ликургі» атану себептерін түсіндіреді  

4 слайд
Би Заң сот кеңес жаза қылмыс ? Аталған сөздер Тәуке ханға қандай қатысы болуы мүмкін?

5 слайд

6 слайд
1465—1474 ж.ж.     Керей  хан 1474—1480 ж.ж.      Барақ  сұлтанның  баласы  Жәнібек  хан 1480—1511 ж.ж.       Керей  баласы  Бұрындық 1511—1522 ж.ж.      Жәнібек  баласы  Қасым 1522—1523 ж.ж.     Қасым  баласы  Мамаш 1523—1533 ж.ж.       Тахир  баласы  Адик  сұлтан 1533—1538 ж.ж.      Адик  сұлтан  баласы  Тоғым  хан 1533—1538 ж.ж.       Адик  баласы  Бұйдаш  хан  (Жетісу) 1533—1535 ж.ж.       Ахмет  хан  (Сырдария) 1538—1580 ж.ж.      Қасым  баласы  Хақназар 1580—1582 ж.ж.      Жәдік  баласы  Шығай   1582—1598 ж.ж.      Шығай  баласы  Тәуекел 1598—1628 ж.ж.       Шығай  баласы  Есім  хан 1628—1643 ж.ж.      Есім  баласы  Жәнібек 1643—1652 ж.ж.      Есім  баласы  Салқам  Жәңгәр  хан 1652—1680 ж.ж.      Жәңгір  хан  баласы  Батыр  хан 1680—1715 ж.ж.       Салқам  Жәңгір  баласы  Тәуке  хан 1715—1718 ж.ж.      Салқам  Жәңгір  баласы  Қайып  хан

7 слайд
Керей мен Жәнібек, Қасым, Хақназар, Есім хандарды зерттеген кезде би деген сөз кездестіме? Би қандай қызмет атқаруы мүмкін?

8 слайд
1657 - 1756 1659 - 1765 1644 - 1700 http://e-history.kz/kz/video/47#scontent

9 слайд
http://e-history.kz/kz/video/view/470#scontent

10 слайд
Орыс мемлекетімен экономикалық және саяси - дипломатиялық байланыс орнатуға тырысты 1694 жылы Тәуке хан Петрмен елші Аталықов арқылы сауда байланысын күшейту туралы келісім жасады. Тәуке ханның сыртқы саясаты Тәуке хан жоңғарларға қарсы күреске көршілес жатқан қырғыздар мен қарақалпақтарды да тартты . 1680 ж. жоңғарлардың Оңтүстік Қазақстанға жойқын жорығы  1681-1685 жж. Оңтүстік Қазақстанға жорығы  1710 ж. Қарақұмда қазақтардың құрылтайы

11 слайд
"Жеті жарғы" - көшпенді қазақ халқының Ата Заңы.     1. Жер  дауы  заңы  ( земельный  закон)   2.  Отбасы  - неке  заңы  ( семей но  – брачный  закон)   3.  Әскери  заң  (военый   закон )   4.  Сот  заңы  (судебный   закон )   5.  Қылмысты  істер  заңы  (уголовный  закон)   6.  Құн  заңы  (закон  о  Куне)   7.  Жесір  дауы  заңы  (закон  о  вдовах)   « Халық істері туралы пікірлесу үшін ханның өзі, сұлтандар, ру ақсақалдары бір жерге күз кезінде жиналатын болсын. Бұл орайда олардың бәрі де «халық жиналысына» қару жарағымен» келуге тиіс».

12 слайд

13 слайд
Тапсырма: Берілген  заңдарды  талдап,  мүмкіндігінше  бүгінгі  күнмен   салыстыру,  олардың  құндылығын  анықтау.    1 топ – «Жеті Жарғының» әкімшілік – құқық нормалары мен қылмыстық іс құқығын талдайды. 2 топ – Отбасы – неке құқығы. 3 топ – Сот.

14 слайд
Мысалы, әкімшілік – құқық нормалары мен қылмысты іс құқығына қатысты: « Халық істері туралы пікірлесу үшін ханның өзі, сұлтандар, ру ақсақалдары бір жерге күз кезінде жиналатын болсын. Бұл орайда олардың бәрі де «халық жиналысына» қару жарағымен» келуге тиіс». Бұл талаптың қатаң болғаны соншалық, құрылтай жиналысына қарусыз келген адамның дауыс беруге құқығы болмаған және барлық әдет – ғұрыпқа қарамай, жасы кішілер оған орын бермей отыра берген. Сұрақ: Неліктен «халық жиналысына» қарусыз келуге тыйым салынған?

15 слайд
Крийтерийлер 1. аталған заңдар қарапайым қоғам мүшелерінің мүддесін қорғады. 2. ... заңдар әділетсіз болды. 3. ... заңдарды бүгінгі күні қолдансақ, қылмыс азаятын еді. 4. ....заңдардың тәрбиелік мәні зор. Топтар өздерінің ой түйіндерін сынып алдында қорғайды.

16 слайд
Тәуке ханның жалпы саясаты жайлы сұрақтарды құрастырып, оны бір беттік қағазға жазып, оны домалақтап шиырып, таңдаған топқа немесе топ мүшесіне лақтырады. Сұрақты ұстап алған оқушы 10 -15 секундтың ішінде сұраққа жауап беруі тиіс. Егер де сұрақтың жауабын білмесе, топтың басқа оқушылары өз тобының ұпайы төмендемегендей сұраққа жауап беру арқылы өз тобын «құтқарады».

17 слайд
Жеті жарғыда «қанға қанмен, мертіктірсе мертіктірумен кек қайтару» заңы сақталды. Бұл заңмен келіседі ме әлде жоқ па? Неліктен? - Ұрлық, тонау, зорлық, зинақорлық жасағаны үшін өлім жазасына кесілсін. - Құн төлеу. Ер кісі үшін-1000 қой, әйел үшін-500 қой. Бас бармақ – 100 қой, шынашақ-20 қой. - Сұлтанды немесе қожаны өлтірген адам өлтірілген адамның туыстарына 7 адамның құнын төлейді. Сұлтанды немесе қожаны тіл тигізіп, ренжітуші 9 мал, ал соққыға жығушы 27 мал айып төлейді. - Өзін-өзі өлтіруші зираттан оқшау жерге жерленеді. - Ата – анасы өз балаларын өлтіргені үшін ешқандай жазаға тартылмайды.

18 слайд
Неліктен А. И. Левшин Тәуке ханды «Дала Ликургі» деп атады? 1. аталған  заңдар  қарапайым  қоғам  мүшелерінің   мүддесін  қорғады. 2.  ...  заңдар  әділетсіз  болды. 3.  ...  заңдарды  бүгінгі  күні  қолдансақ,  қылмыс   азаятын  еді. 4.  ....заңдардың  тәрбиелік  мәні  зор.