1 слайд
ЗАМАНАУИ ӘЛЕМ
ДЕГІ МЕДИАЦИЯ
Каешина Екатерина
СФ РГУИТП
гр.И921
2 слайд
мақсат
ыМедиация – екі көзқарастың
немесе екі жақтың
ортасында болу, орта
жолды ұсыну,
бейтарапты болу
3 слайд
Заңның мақсаты – дауды шешудің
медиацияның екі тарапын да
қанағаттандыратын нұсқасына қол
жеткізу және тараптардың
дауласушылық деңгейін төмендету. 2011 жылдың 28
қаңтарында ҚР-ның
«Медиация» туралы
Заңы қабылданды
МЕДИАТОР Заң талаптарына с ə йкес к ə сіби
ж ə не к ə сіби емес негізде
медиация жүргізу үшін тараптар
тарататын т ə уелсіз жеке тұлға.
4 слайд
Медиацияның мақсаттары
Медиацияның мақсаттары мыналар болып
табылады:
1) дауды (дау-шарды) шешудің медиацияның екі
тарапын да қанағаттандыратын нұсқасына қол жеткізу;
2) тараптардың дауласушылық деңгейін төмендету.
. Медиацияны жүргізу қағидаттары
Медиация мынадай қағидаттар негізінде жүргізіледі:
1) еріктілік;
2) медиация тараптарының тең құқылығы;
3) медиатордың тәуелсіздігі мен бейтараптылығы;
4) медиация рәсіміне араласуға жол бермеушілік;
5) құпиялық .
5 слайд
Медиация сөзі ағылшын тілінде кез келген дауды оған ешқандай
да қатысы жоқ үшінші бір адамның – медиатордың араласуы арқылы
альтернативті түрде реттеу деген мағынаны білдіреді.
Медиатор дегеніміз – өзара жанжалдасушы немесе дауласушы
тараптардың арасында орын алған даулы мәселелерді олардың
өздерін қатыстыра отырып, тараптарға тиімді жағдайда шешуді жүзеге
асыратын маман.
Тарихшылар мұның түп-тамырын ежелгі Финикия мен Вавилоннан
тапқан. Өйткені, оларда сауда жақсы дамыған болатын,
соған байланысты даушар да тыйылмайтын.
Одан кейін бітімгершілік институты Грекияда дамыған.
Ал, ежелгі Римде медиаторлар ережесі алғаш рет заңды тұрғыда
бекітілген.
Ежелгі Русьте делдал қызметін діни қауым өкілдері атқарған. Медиация – ұғымы мен тарихы.
6 слайд
Қазіргі медиация институты ХХ ғасырдың ортасында АҚШ-та
қалыптасты. Дәл осы кезеңде Америка экономикасында даулардың
жаңа түрі – кәсіподақтар мен жұмыс берушілер арасындағы
келіспеушіліктер орын ала бастады. Оларды шешу үшін арнайы
федералды орган – медиация және бітімгершілік процедуралары
жөніндегі АҚШ-тың федералдық қызметі құрылды. Кейін медиация
тек еңбек дауларында ғана емес, отбасындағы, коммерциялық
саладағы келіспеушіліктерді де реттеу үшін қолданыла бастады.
«Медиация туралы» Заңның қоғамдағы алатын
орны.
2011 жылдың 28 қаңтарында ҚР-ның «Медиация» туралы Заңы
қабылданды. Аталған Заңға сәйкес Қазақстанда дауларды
баламалы шешудің жаңа түрі – медиация енгізілді. Осы Заң
Қазақстан Республикасында медиацияны ұйымдастыру
саласындағы қоғамдық қатынастарды реттейді, оны жүргізу
қағидаттары мен рәсімін, сондай-ақ медиатордың мәртебесін
айқындайды.
Заңның мақсаты – дауды шешудің медиацияның екі тарапын да
қанағаттандыратын нұсқасына қол жеткізу және тараптардың
дауласушылық деңгейін төмендету болып табылады.
7 слайд
Дау екі тараптан басқа тағы біреудің немесе әрекетке қабілетсіз деп
танылған адамдардың мүдделерін қозғаса, мұндай іске медиаторлар
араласа алмайды.
Сондай-ақ тараптардың бірі мемлекеттік орган болып табылатын,
мемлекеттік қызмет пен мемлекеттік басқару мүддесіне қарсы және
сыбайлас жемқорлыққа қатысты істерге медиация қолданылмайды.
Заңның 9 бабына сәйкес тәуелсіз, бейтарап, істің нәтижесіне мүдделі
емес, медиация тараптарының өзара келісімі бойынша таңдалған,
медиаторлар тізіліміне қосылған және медиатордың функцияларын
орындауға келісім берген жеке тұлға медиатор бола алады.
Медиатордың қызметі кәсіби негізде (кәсіпқой медиатор) және
кәсіби емес негізде (қоғамдық медиатор) жүзеге асырылуы мүмкін.
Медиатор тараптардан, мемлекеттік органдардан, басқа да
заңгерлік, лауазымдық және жеке тұлғалардан тәуелсіз болуы керек.
Жаңа Заң бойынша бітімгерлер бұл шаруамен кәсіби және кәсіби
емес негізде шұғылдана алады.
8 слайд
Медиация артықшылықтары;
- қақтығысқа түскен тараптардың қарым-қатынастарын сақтап қалуға
мүмкіндік береді;
-тараптардың ресурстарын үнемдейді;
-екі тараптың да мүдделерін қанағаттандыруға септігін тигізеді;
-даудың көпшілікке жария болудан сақтайды;
-тараптар шешімді ерікті түрде орындайды;
-тараптар сотқа жүгінгеннен кейін медиация процедурасын
қолдануды шешкен жағдайда және оның жүру барысында дауды
реттеу туралы келісіміге келген жағдайда, тараптарға төлеген
мемлекеттік баж салығы толығымен немесе жартылай
қайтарылады.
9 слайд
Медиатордың құқықтары мен
міндеттері
1. Медиатор:
1) медиация барысында бір мезгілде барлық тараптармен де,
тараптардың жеке-жеке әрқайсысымен де кездесулер өткізуге және
оларға дауды (дау-шарды) шешу жөнінде ауызша әрі жазбаша
ұсынымдар беруге;
2) құпиялылық қағидатын сақтай отырып, өз қызметін жүзеге
асыруы туралы жұртшылықты хабардар етуге құқылы.
2. Медиатор:
1) медиацияны жүргізген кезде медиация тараптарының
келісімімен ғана әрекет етуге;
2) медиация басталғанға дейін медиация тараптарына оның
мақсаттарын, сондай-ақ олардың құқықтары мен міндеттерін
түсіндіруге міндетті.
3. Кәсіпқой медиатор медиаторлар қауымдастығы (одағы) бекітетін
Медиаторлардың кәсіптік этикасы кодексін сақтауға, сондай-ақ
медиаторлар ұйымы белгілеген талаптар бойынша атқарылған жұмыс
туралы ай сайын есеп беруге міндетті.
4. Медиатордың Қазақстан Республикасының заңнамасында
көзделген басқа да құқықтары мен басқа да міндеттері бар.
10 слайд
Медиация тараптары:
•
медиаторды ерікті түрде таңдауға;
•
медиатордан бас тартуға;
•
медиацияның кез келген сәтінде оған қатысудан бас
тартуға;
•
медиацияны жүргізуге жеке өзі немесе өкілеттіктері
заңда белгіленген тәртіппен ресімделген сенімхатқа
негізделген өкілдері арқылы қатысуға;
•
дауды реттеу туралы келісімді орындамаған немесе
тиісті дәрежеде орындамаған кезде сотқа немесе оған
байланысты Қазақстан Республикасының заңнамасында
белгіленген тәртіппен медиация жүзеге асырылған, іс
жүргізуінде жатқан қылмыстық процесті жүргізетін
органға жүгінуге құқылы.
11 слайд
Кім медиатор бола алады?
– Қазақстан медиаторлар тізілімінде тіркелген, серитификаты бар,
Алматыда «Медиация және бітімгершілік бірыңғай орталығында»
арнаулы курстан өткен адам бола алады.
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз