Әлеуметтік желідегі әдептілік

Қарағанды облысы, Сәтбаев қаласы

«Абай атындағы №4 мектеп-лицейі» КММ

9«А»сынып оқушысы Маменова Арайлым

Әлеуметтік желідегі әдептілік

Әлеуметтік желілердің әлеуеті мен пәрменділігі артып келе жатыр. Оның адамдардың бір-бірімен ықпалдасып, туындаған мәселелерді жұмыла шешуіне де әсері зор. Соңғы кездері мәселен, ғаламтор пайдаланушылары салған видео немесе посттар арқылы құқық қорғау органдары кей қылмыстардың бетін ашып, енді бір мәселелердің анық-қанығын айқындап жатса, енді бірде сауда орындары мен қоғамдық тамақтану орындарындағы санитарлық ережелердің сақталмауы құзырлы органдардың назарын аудартуда. Яғни, бұл қазіргі таңда қоғамның бір мүшесі ретіндегі кез келген адамнан белгілі бір қырағылықты, аңғарымпаздықты, жауапкершілікті талап етеді, адамзат үшін игілігі басым қоғам құрамыз десек, кез келген мәселеге әлеуметтік желі арқылы көпшіліктің назарын аудартып, оның шешімін табуға болады.

Адамдардың желілерде мәдениеттілікті, этикетті сақтауы адамның жеке басының білімділігіне, ой-өрісіне, тәрбиелілігіне байланысты. Ал тағы бір топ бұл адамға және жарияланған жайтқа байланысты, егер айтылған нәрсе адамның ашу-ызасына тиетін болса, ол жөнсіздіктерге жол беруі мүмкін деп санайды.

Бәріміз біреуге таңғы 9-ға дейін және кешкі 10-нан кейін телефон шалуға болмайтынын білеміз. Бірақ әлеуметтік желіде күннің де, түннің де кез келген уағында жаза саламыз. Көбіміз түнгі 2-де «таңертең оқиды ғой» деп жазамыз. Ал әлгі адамның телефоны шыр етіп, жаңа хат келгенін хабарлайды. Ұйқысы төрт бөлініп, сізге ызаланып, негативті көңіл-күйде ұйықтап қалады. Тіпті жақын достарыңызға да түн ортасында жазбағаныңыз абзал.

Өз парақшаңызда біреумен бірге түскен суретті жариялау барысында досыңызды тіркемес бұрын рұқсат сұраңыз. Егер ол суретте өзін келбетсіз деп санаса, өз лентасында көргісі келмейтіні анық. Сол себепті біреудің суретін салу мен біреуді суретте тіркемес бұрын міндетті түрде рұқсатын алыңыз.

Достар қатарында бар адамдармен амандасып жүріңіз. Егер амандасқыңыз келмесе, ол қатарға қоспаңыз. 

Егер сізді әлеуметтік желіде достар қатарына қосса, оған әртүрлі себеппен тиісіп, ойнап, мазақ қылудан аулақ болыңыз. Вконтакте-дегі дос шын өмірдегі дос секілді сіздің ойыныңызды көтере бермейді.

Әлеуметтік желіде адамдар бір-біріне «сен, сен» деуге дағдыланып кеткен.

Біреумен кездесу, тілдесу барысында телефоныңыздың дауысын не хабарлау функциясын өшіріп қойыңыз. Әрине, бір нәрсемен айналысу не бір адаммен сөйлесу барысында телефон «ызыңдап», хаттар келіп жатқанын тоқтаусыз хабарлап жатады. Бұл — заңдылық. Алайда, әңгіменің шырқын бұзып, смартфонға кіріп кетіп, хаттарға жауап жазу — сұхбаттасушыңызды құрметтемеуіңіздің белгісі.

Сыйластық - қазақ халқында ежелден қалыптасқан, қанға сіңген қасиет. Ғасырлар өтсе де, техника ілгерілеп, бүтін ғаламшар алақандай ұялы телефонға "сыйып" тұратын дәуірге жетсек те, бабадан балаға жеткен "Сыйлассаң - сыйлы боларсың'' деген қанатты сөз мәнін жойған жоқ. Кез келген әлеуметтік желіні жарастық орнаған ортаға айналдыру әр адамның өз қолында. Айналаңдағы адамдарға құрмет көрсету, оларға қамқор болу, түсінушілікпен қарау адамды тұлға ретінде биіктетпесе, аласартпасы анық. Сондықтан күнделікті шынайы өмірде ғана емес, әлеуметтік желілерде де бір-бірімізбен сыйластыққа ұмтылайық.