Английская олимпиада-2019

Қазақстан Педагогикалық Ғылымдар Академиясы
Академия Педагогических Наук Казахстана

“ҮЗДІК ҰСТАЗ”
V РЕСПУБЛИКАЛЫҚ ТƏУЕЛСІЗ
ҚОҒАМДЫҚ БАЙҚАУ
жеңімпаздардың аналитикалық есептерінің жинағы

V РЕСПУБЛИКАНСКИЙ НЕЗАВИСИМЫЙ
ОБЩЕСТВЕННЫЙ КОНКУРС “ЛУЧШИЙ УЧИТЕЛЬ”
сборник аналитических отчетов победителей

АЛМАТЫ, 2017

ҚАЗАҚСТАН ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҒЫЛЫМДАР АКАДЕМИЯСЫ
АКАДЕМИЯ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ НАУК КАЗАХСТАНА

«Үздік ұстаз»
V Республикалық тәуелсіз қоғамдық байқауы
жеңімпаздарының аналитикалық есептерінің жинағы

Сборник аналитических отчетов победителей
V Республиканского независимого
общественного конкурса
«Лучший учитель»

Алматы, 2017

УДК 371
ББК 74.20
Ү 23

Ү 23

«Үздік ұстаз» V Республикалық тәуелсіз қоғамдық байқауы
жеңімпаздарының аналитикалық есептерінің жинағы = Сборник
аналитических отчетов победителей V Республиканского
независимого общественного конкурса «Лучший учитель»/
Ред.: А.А.Булатбаева, Құраст.: А.О.Мунарбаева, Ж.Б.Қоңырова,
Т.Е.Сұлтанғазы – Алматы: Қазақстан ПҒА, 2017. – 309 бет. –
қазақша, орысша

Жинақта Қазақстан Педагогикалық Ғылымдар Академиясы
ӛткізген «Үздік ұстаз» V Республикалық тәуелсіз қоғамдық байқауы
жеңімпаздарының аналитикалық есептері жазылған.
В сборнике представлены аналитические отчеты победителей V
Республиканского независимого общественного конкурса «Лучший
учитель», проведенный Академией Педагогических Наук Казахстана.
УДК 371
ББК 74.20

ISBN978-601-332-061-8

©Қазақстан ПҒА, 2017

МАЗМҦНЫ
СОДЕРЖАНИЕ
Алғы сӛз...........................................................................................................................
Предисловие....................................................................................................................
«Ҥздік ҧстаз» байқауының жеңімпаздары
Победители конкурса «Лучший учитель»
Абдрахманова Сауле Уалихановна..............................................................................
Абдалиева Гулсим Нуржановна....................................................................................
Абишева Шолпан Шарипбаевна ...................................................................................
Абуталипова Асемгуль Багитбаевна .............................................................................
Акишева Бакытджамал Максутовна .............................................................................
Ақыжанова Ақмаржан Тәсібекқызы .............................................................................
Ақынова Рымкүль Абилбаттаховна ..............................................................................
Алиев Серикбай Кобенович ...........................................................................................
Альмағамбетов Қайыржан Сағынтайұлы.....................................................................
Ахатаева Жанар Надировна ...........................................................................................
Ахметова Римма Ауесхановна ......................................................................................
Аясханова Клара Нуралина ...........................................................................................
Байбергенова Жанат Амангельдиновна .......................................................................
Баймуратова Бекзат Турсынбековна .............................................................................
Бакытова Ақмаржан Сексеновна ...................................................................................
Балабекова Сандыгуль Рахимовна ...............................................................................
Баужанов Хабзат Қасенұлы ...........................................................................................
Бегежанова Галия Хамитовна ......................................................................................
Бекбосунова Жанна Амановна ......................................................................................
Бекетова Айжан Бекетқызы ...........................................................................................
Бекішева Жаңагүл Мылтықбайқызы ...........................................................................
Берметова Рая Амреевна ................................................................................................
Бозтаева Айгерим Айдаровна ........................................................................................
Бутузова Татьяна Васильевна .......................................................................................
Верзилова Наталья Вениаминовна ...............................................................................
Габрильян Татьяна Николаевна ....................................................................................
Далибаева Акмор Нусипбековна ..................................................................................
Диханбаева Жанаркул Шабденбековна .......................................................................
Досжанова Нуршат Оспановна .....................................................................................
Дузбаева Улбосын Суйеуовна ......................................................................................
Думбергенова Кульсун Касымкановна ....................................................................
Дурсунова Рейхан Гелоглановна ..................................................................................
Егис Индира Егисқызы ..................................................................................................
Ерленова Асия Базарбековна ........................................................................................
Ермаханбетова Шинар Абдикеримовна .......................................................................
Ермуханбетова Акканым Нургалиевна ......................................................................
Ермуханова Гульпара Намазовна .................................................................................
Ертуганова Айнур Сейтмахановна ..............................................................................
Есембек Эльмира Тұрсынқалиқызы .............................................................................
Жайманова Жасылана Ерболатовна .............................................................................
Жалгасбаева Умитжан Баймуратовна ..........................................................................
Жапарова Клара Камалбаевна .......................................................................................
Жоламанова Жаңыл Ізтілеуқызы................................................................................
Жайманова Саягүл Бактыкайровна ............................................................................
3

6
8

10
12
13
16
22
27
29
31
33
34
37
40
41
45
46
51
54
57
61
62
66
68
76
77
80
83
85
86
89
92
94
96
97
99
102
105
107
109
111
112
114
115
116
118

Зарапова Гульнара Атабаевна .......................................................................................
Зәкен Ержан Қайроллаұлы ............................................................................................
Ибраева Сауле Даутовна ...............................................................................................
Избасханова Орынкул Куанбаевна ...............................................................................
Иманбаева Гульмира Багыбековна ...............................................................................
Искакова Заря Шракбаевна ............................................................................................
Кабделова Асем Сатымгалиевна ...................................................................................
Кадралина Шыра Кенжегазиевна ..................................................................................
Камелова Жадра Адильбековна ...................................................................................
Канавец Анна Джамбурбаевна ......................................................................................
Каныбек Жулдуз Сакенкызы ........................................................................................
Касымова Гульнара Сайлаубековна .............................................................................
Кенжебаева Куляш Қожаниязқызы ...............................................................................
Кибатова Бейнегуль Женисовна ....................................................................................
Киер Лариса Николаевна ...............................................................................................
Кожахметова Бакыт Алдангоровна ...............................................................................
Куандыкова Жанар Нургалиевна ..................................................................................
Кудаманов Мұрат Телманұлы .......................................................................................
Кужакова Света Бакытовна ............................................................................................
Кулешова Татьяна Николаевна .....................................................................................
Кумарова Амангул Кумаровна .....................................................................................
Қошкарбаева Ғалия Елтаевна ........................................................................................
Құдайбергенұлы Болат ...................................................................................................
Ласпаева Гульмира Хайроллаевна ...............................................................................
Магзамова Ляйля Мукарамовна ...................................................................................
Мазин Берикбол Нургелдиевич .................................................................................
Мамбетниязова Молдир Калабаевна ...........................................................................
Миняжева Бибигуль Егизбаевна ...................................................................................
Момбаева Кулшат Жархановна ....................................................................................
Муралина Кымбат Кунтуаровна ...................................................................................
Муратова Гульфайрус Кайдаровна ...............................................................................
Мусагалиева Гульнафис Куанышевна ..........................................................................
Накисбаева Кунсулу Есмахановна ................................................................................
Неғметова Салтанат Ғалымжанқызы ............................................................................
Ногайбаева Раушан Расуловна .....................................................................................
Нурмаганбетова Кульзия Байдюсеновна .....................................................................
Нуфтиева Айдана Айшуаковна .....................................................................................
Нүсиіпжанова Жанылхан Темирхановна ....................................................................
Нұрғалиева Нұргүл .........................................................................................................
Оспанова Жибек Абиевна ..............................................................................................
Павлова Рита Николаевна ..............................................................................................
Палухина Ольга Юрьевна ..............................................................................................
Пасечникова Наталья Юрьевна .....................................................................................
Попова Марина Николаевна ..........................................................................................
Рабай Күнайым Түйешіқызы .........................................................................................
Разакова Айканыс Айдархановна ............................................................... ..................
Раймбеков Қуат Оразбекұлы .........................................................................................
Рзакулова Гулжамила Узаковна ....................................................................................
Сагимбаева Акмарал Ергалиевна ..................................................................................
Саденов Каныш Айтбайұлы ..........................................................................................
Садыкова Жакен Жунусбековна ...................................................................................
4

120
123
124
131
132
134
135
136
138
141
144
145
149
152
156
159
161
162
163
166
171
176
177
178
181
184
186
189
190
192
193
196
199
202
203
206
208
211
213
214
215
217
226
229
233
235
238
239
240
240
242

Самекова Зарина Савутжановна ...................................................................................
Сариева Раушан Аманғалиевна ....................................................................................
Саугабаева Жанат Марксовна .......................................................................................
Сеидикенова Алма Смаиыловна ...................................................................................
Сейткалиева Айткүл Ғабдурахманқызы .....................................................................
Смагулова Балжан Бахтияровна ..................................................................................
Смагулова Майя Мейрамбекқызы ................................................................................
Сорокина Евгения Анатольевна ...................................................................................
Сраилова Кульмария Ниязалиевна ...............................................................................
Суйеугалиева Бактылы Мырзагуловна .........................................................................
Сыздықова Назира Боркеновна .....................................................................................
Тажигалиева Акбобек Мухтаровна ...............................................................................
Тайкешева Балауса Наушабекқызы ..............................................................................
Таутенбаева Маржан Абдумажитовна .........................................................................
Ташимова Кульбаршын Тургумбековна .....................................................................
Танхиева Гульжамал Мырзахметовна ........................................................................
Трусбаева Енлик Сакеновна ..........................................................................................
Тулеубаева Гульзайра Джумадилевна ..........................................................................
Тумабаева Асель Илебайевна ........................................................................................
Увалиев Марат Ошанович .............................................................................................
Урпекова Гулжиян Амангельдиевна .............................................................................
Усенбекова Айнагуль Ермекбаевна .............................................................................
Усина Гулим Ерсаиновна ...............................................................................................
Утегенова Багдагуль Аубакировна ...............................................................................
Утепова Райхан Исабековна ..........................................................................................
Халметова Наргиза Юлдашевна ...................................................................................
Шабалова Нурия Ибраимовна .....................................................................................
Юшкевич Елена Павловна .............................................................................................

5

244
245
246
249
252
255
258
260
264
266
268
270
273
276
277
279
281
284
285
289
290
293
294
297
299
299
303
305

АЛҒЫ СӚЗ
«Педагогикалық Ғылымдар Академиясы» Қоғамдық бірлестігін 2004 жылы еліміздің
белгілі ғалымдары құрды. Академияның мақсаты Қазақстандағы үздіксіз білім беру
жүйесінің және педагогика ғылымдарының дамуына барынша қолдау кӛрсету, ең
маңызды, перспективалық ғылыми зерттеулер мен жұмыстарды жүзеге асыру, ғылыми,
анықтамалық әдебиеттер мен сӛздіктерді дайындау, сонымен қатар еліміздің
ғалымдарының бірлесе кәсіби еңбек етулеріне жағдай жасау болып табылады.
Академия құрылған уақыттан бері ӛз құрамын айтарлықтай толықтырды. Қазіргі
таңда Қазақстан ПҒА-ның құрамында: 170 – толық мүше (академик), 121 – мүшекорреспондент, 15 – құрметті академик, 18 – шетелдік мүше, 98 – Қазақстан ПҒА мүше
және 47 – ұжымдық мүшелер (ҒЗИ, ЖОО, мектептер және т.б.) бар.
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігімен жасалған шарт негізінде
15 ғылыми-зерттеу жұмыстары жүргізіліп, нәтижесінде 30-ға жуық монография жарық
кӛрді.
Академияның дамуында шетелдік серіктестер маңызды рӛл атқарады. 20-ға тарта
алдыңғы қатарлы халықаралық ғылым және білім беру мекемелерімен ӛзара тиімді қарымқатынас шарттары жасалған.
2005 жылы еліміздің алдыңғы қатарлы компаративисттері ПҒА жанынан Қазақстан
салыстырмалы педагогикалық Кеңесін (ҚСПК) құрды. ҚСПК Бүкіл Дүниежүзілік
салыстырмалы білім беру қоғамдары кеңесінің мүшесі болып қабылданды. ҚСПК
мүшелері салыстырмалы білім беру саласы бойынша кӛптеген халықаралық конгресс,
симпозиум, форум, конференцияларға қатынасып келеді. 2008 жылдан бастап
Салыстырмалы педагогиканың ӛзекті мәселелеріне арналған жыл сайынғы халықаралық
ғылыми-практикалық конференциялар ӛткізіледі.
Академияның «Вестник Академии Педагогических Наук Казахстана» атты журналы
ҚР БҒМ Білім және ғылым салаларын басқару комитеті бекіткен педагогикалық ғылымдар
бойынша негізгі қорытындыларды жариялауға ұсынылған ғылыми басылымдар мен
журналдар тізіміне енгізілген. 2011 жылдан бері жасалған шарт негізінде Ұлттық ғылымитехникалық ақпарат орталығының (ҰҒТАО) электронды ғылыми кітапханасына осы
журналдың басылымдарын орналастыру жұмыстары атқарылып келеді. 2014 жылдың
аяғында «Вестник АПН Казахстана» журналы ҰҒТАО Қазақстандық дәйексӛз алу (цитирование) қоры мәліметтері бойынша импакт-факторы бар (0,074) рейтингілі журналдар
қатарына енгізілді.
2012-2014 жылдары Мәдениет және спорт министрлігінің Тілдерді дамыту және
қоғамдық-саяси жұмыс комитетінің тапсырысы негізінде ғылым мен техниканың, ӛндіріс
пен мәдениеттің барлық салаларын қамтитын 30 томдық салалық қазақша-орысша,
орысша-қазақша терминологиялық сӛздіктер топтамасын әзірледі. 30 томдық сӛздіктер
топтамасын дайындауға 52 мекемеде – жоғары оқу орындарында, ғылыми-зерттеу
институттарында,
академияларда,
министрліктер
мен
Парламентте,
салалық
ведомстволарда жұмыс жасайтын 144 ғылым докторы, 120 ғылым кандидаты атсалысты.
А.Байтұрсынұлы атындағы Тіл білімі институтының ғалымдары барлық авторлық ұжым
мүшелерімен бірлесе отырып еңбек етті.
2015 жылы Қазақстан Педагогикалық Ғылымдар Академиясы жылына 2 рет
Республикалық тәуелсіз «Үздік ұстаз» байқауын ӛткізу туралы шешімін қабылдады.
Мақсаты – педагогикалық іс-әрекетте жоғары нәтижелерге жеткен ұстаздарды анықтап,
олардың іс-тәжірибесін кеңінен тарату. Бұл V байқау болып табылады. VБайқауға
Ақмола, Алматы, Атырау, Ақтӛбе, Батыс Қазақстан, Солтүстік Қазақстан, Оңтүстік
Қазақстан, Шығыс Қазақстан, Маңғыстау, Павлодар, Қарағанды, Қостанай, Қызылорда,
Жамбыл облыстарының мектеп және лицейлерінің ұстаздары қатысты.
Байқау комиссиясының құрамында алдыңғы қатарлы ғалымдар, педагогтар, мектеп
директорлары мен директордың орынбасарлары, біліктілікті кӛтеру институтының және
6

қоғамдық ұйым қызметкерлері болды. Байқау комиссиясы нәтижелерді бағалау
критерийлерінің негізінде шығарды.
Қазақстан ПҒА Президиумы Байқау комиссиясының шешімін бекітті.
Байқаудыңжеңімпаздары «Үздік ұстаз» тӛсбелгісімен марапатталады.
Сіздерді
«Үздік
ұстаз»
тәуелсіз
қоғамдық
байқау
жеңімпаздары
болуларыңызбенқұттықтаймын және оқушыларыңыздың тәрбиелі һәм бәсекеге қабілетті
азаматтар болып ӛсуіне тілектестігімді білдіремін. Шығармашылық табыс, зор денсаулық,
отбастарыңызға бақ-береке тілеймін!

Қҧрметпен, Қазақстан ПҒА басқарма
тӛрағасы, академик,
ҚР Мемлекеттік сыйлығының
лауреаты

А.Қ.Қҧсайынов

7

ПРЕДИСЛОВИЕ
Общественное Объединение «Академия Педагогических Наук Казахстана» была
создана известными учеными страны в 2004 году. Целью Академии является всемерное
содействие развитию системы непрерывного образования и педагогической науки в
Казахстане, проведение наиболее важных и перспективных научных исследований и
разработок, подготовка научной, справочной литературы и словарей, а также
способствование профессиональной консолидации ученых страны.
За период своего существования Академия значительно расширила свой состав. В
настоящее время в составе АПН Казахстана: 170 – действительных членов; 121 – членкорреспондентов; 15 – почетных академиков; 18 – иностранных членов; 98 – членов
АПНК и 47 – коллективных членов (НИИ, вузы, школы и др.).
На основе договора с Комитетом науки Министерства образования и науки
Республики Казахстан проведены 15 научно-исследовательских работ и изданы около 30
монографии.
В развитии Академии немаловажную роль играют зарубежные партнеры. АПН
Казахстана заключила договоры о взаимовыгодном сотрудничестве около20 ведущими
международными научными и образовательными учреждениями.
В 2005 году ведущими сравнитологами страны при Академии Педагогических Наук
Казахстана создан Совет по сравнительной педагогике Казахстана. ССПК является членом
Всемирного совета обществ по сравнительному образованию. Члены ССПК приняли
участие во многих международных конгрессах, симпозиумах, форумах и конференциях по
сравнительному образованию. С 2008 года ежегодно проводятся международные научнопрактические конференции, посвященные проблемам сравнительной педагогики.
Академия издает журнал «Вестник Академии Педагогических Наук Казахстана»,
который входит в перечень рекомендуемых Комитетом по контролю в сфере образования
и науки МОН РК ведущих рецензируемых научных журналов и изданий для публикации
основных результатов по педагогическим наукам. С 2011 года действует лицензионный
договор о размещении выпусков журнала на платформе электронной научной библиотеки
Национального центра научно-технической информации (НЦНТИ). В конце 2014 года
журнал «Вестник АПН Казахстана» былвключенв список рейтинговых журналов с
импакт-фактором (0,074) по данным Казахстанской базы цитирования НЦ НТИ.
В 2012–2014 годах по заказу Комитета по развитию языков и общественнополитической работы Министерства культуры и спорта Академией был подготовлен и
издан сериал казахско-русских и русско-казахских отраслевых терминологических
словарей в 30 томах, охвативший все сферы науки и техники, производства и культуры. К
работе над созданием сериала словарей было привлечено около 350 человек, в т.ч. 144
докторов и 120 кандидатов наук, работающих в 52 учреждениях: вузах, научноисследовательских институтах, академиях, министерствах и Парламенте, отраслевых
учреждениях. Ученые Института языкознания им. А.Байтурсынулы работали в тесном
сотрудничестве со всеми членами авторского коллектива.
В 2015 году Академия Педагогических Наук Казахстана приняла решение 2 раза в
год проводить Независимый республиканский конкурс «Үздік ұстаз». Целью проведения
конкурса является выявление учителей, имеющих высокие достижения в педагогической
деятельности и распространение их передового опыта.Этот конкурс является V
Конкурсом. В нем приняли участие директора, завучи, учителя школ и лицеев
Акмолинской, Алматинской, Атырауской, Актюбинской, Западно-Казахстанской, СевероКазахстанской,
Южно-Казахстанской,
Восточно-Казахстанской,
Мангыстауской,
Павлодарской, Карагандинской, Костанайской, Кызылординской, Жамбылской областей.
Для подведения итогов была создана Конкурсная комиссия, в которую были
привлечены ведущие ученые, педагоги, директора и завучи школ, работники системы
8

повышения квалификации и общественных организаций. Конкурсная комиссия подводила
итоги на основе разработанных критериев оценивания.
Президиум АПНК утвердил решение Конкурсной комиссии. Победители Конкурса
награждаютсянагрудым знаком со словами «Үздік ұстаз».
Поздравляю всех победителей независимого общественного конкурса «Лучший
учитель»
и
желаю
Вам
воспитанных
учеников,чтобы
они
выросли
конкурентноспособными и успешными. Желаю Вам творческих успехов, крепкого
здоровья, счастья и семейного благополучия!
С уважением,
председатель правления АПН
Казахстана, академик, лауреат
Государственной премии РК

А.К. Кусаинов

9

«ҮЗДІК ҰСТАЗ» БАЙҚАУЫ ЖЕҢІМПАЗДАРЫНЫҢ
АНАЛИТИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕРІ

Абдрахманова Сауле Уалихановна
Кӛкшетау қаласы
№17 орта мектеп-гимназиясы
Тарих пәні мұғалімі
Мектеп білім ошағы, тәрбие ордасы, тағылым табалдырығы. Мектеп –тұлғаның
толық қалыптасуына жағдай жасайтын әлеуметтік орта.
Тәрбие – қоғамдық үрдіс, қоғам мен жеке тұлғаның ара қатынасын қамтамасыз
ететін басты жүйе. Тәрбие категориясының маңыздылығы сондай , болашақ ұрпағымыз
тәрбиеден ғана Адам болып қалыптасады.
Тәрбие мен білім ұйытқысы ұстаз. Ұстаздардың алдында тұрған ауқымды мақсат –
білім ӛрісі биік, рухани ойлау дәрежесі жоғары, парасатты, іскер, бойында басқа да игі
қасиеттер қалыптасқан ұрпақты оқытып тәрбиелеу және жаңа техника жетістіктерін толық
игерту.
Қазіргі таңда еліміздегі оқу- тәрбие жұмысына байланысты жаңартулар
білім мен тәрбие жұмысын қайта құруды міндеттеп, ӛркениетті прогресшіл бағыттағы
адамгершілік қасиеті мол, ӛзге елдегі замандас-тарымен тең дәрежеде бәсекелесе алатын
биік, ӛрелі, терең білімді ұрпақ тәрбиелеу болып табылады. Білім беруде әр баланың
қабілетін, талантын ашып, ӛзіне деген сенімін нығайтып, ӛзіне-ӛзінің жол ашуына
мүмкіндік жасау.
Тәрбие мәселесі – адам баласының ғұмырында кӛнермейтін, ажырамайтын баға
жетпес құндылық. Осы орайда тәрбие туралы М.Габдуллин ағамыздың
«Тәрбие – дегеніміз баланың үстіне кигізе қоятын дайын киім емес. Тәрбие
жұмысының мыңдаған қырымен сыры бар. Олар тәжірибеде сынала келе нәтижеге ие
болады. Сондықтан тәрбие мәселесі мектеп ӛмірінде ешқандай маусымды, үзіліс дегенді
білмейді, үздіксіз жүргізіліп отыратын процесс» деп айтқан пікірі ӛте орынды деп
ойлаймын.
Бүгінгі оқушы, кешегі біздің кезіміздегі оқушы емес, олар ӛмірде, айналада болып
жатқан ӛзгерістің бәрін білгісі келеді. Сондықтан шәкірттермен тек тиісті пәндік қатынас,
бірыңғай оқу орнының ережесі оқушыны тез жалықтырады, оқу-тәрбие процесінде еңбек,
демалыс, ӛздерінің кӛңілдері қалаған жарамды іс-әрекеттер де сіңірілуге тиіс.
Бұрын кеңес кезеңінде білім беру арқылы тәрбиелеу ретінде қарастырылса, енді
тәрбие кеңістігінде білім беру деген ұғым маңызды, оған Әбу Насыр бабамыз айтқан
«Тәрбиесіз берілген білім – адамзаттың қас жауы» деген қағидасы дәлел.
Елбасымыз білім және ғылым қызметкерлерінің 2 сьезінде «Болашақта еңбек етіп
ӛмір сүретіндер – бүгінгі мектеп оқушылары, оларды мұғалімдер қалай тәрбиелесе,
Қазақстан сол деңгейде болады, сондықтан ұстаздар қауымына жүктелетін міндет де
ауыр» деген болатын
Егемен Қазақстанның ӛркенниетті қоғам мен құқылы мемлекеттің қалыптасуы
деңгейінде ұрпақтың рухани байлығы мен мәдениеттілігін еркін ойлау мен білімділігін
арттыру қажеттілігі бүгінгі таңда туындап отырғаны белгілі. Қазақстан Республикасының
Президенті Н.Ә. Назарбаев ӛзінің Қазақстан халқына арналған дәстүрлі Жолдауында
бүгінгі ХХІ ғ. деңгейінде білім беру мен кәсіптік даярлаудағы басты міндеті әлемдік
10

стандартқа сай алысты барлай алатын, озық білім үлгілерімен қаруланған, кең ауқымда
ойлайтын азаматтар даярлау қажеттігіне басты назар аударады. Ӛйткені келешек
Қазақстанның техникалық және ғылыми ӛндірістері үшін білімді де білікті мамандар
даярлау бүгінгі күннің ісі болмақ.
Жалпы білім беретін мектеп – баланы ӛмірге жетелеуші бағбан. Еліміз егемендік
алғалы қоғамдық ӛмірдің барлық салаларында , соның ішінде білім беру саласында жүріп
жатқан демократияландыру, жаңа технологиялар енгізу, копьютрлендіру бәсекеге
қабілетті тұлғаны қалыптастыруға жол ашады. Келер ұрпаққа қоғам талабына сай тәрбие
мен білім беруде мұғалімдердің инновациялық іс-әрекетінің ғылыми-педагогикалық
негіздерін меңгеруі маңызды мәселелердің бірі. Бәсекеге қабілетті интеллектуалдық күші
жетік маман кадр болмай, әлемдік бәсекеге тӛтеп бере алатындай экономика дамымайды.
Адам ӛміріндегі негізгі байлық – денсаулық, ал еліміздің ертеңі саналы азаматтарын
тәрбиелейтін ұстаздардың да денсаулығы басты назарда болуы шарт. Бұл орайда мұғалім
ӛз жұмысын жандандырып істеуіне мектептегі психологиялық ахуал мен мұғалімнің
рухани дамуы ерекше әсер етеді. Ол үшін мен мына қағидаларды ерекше ұстанамын:
 Сыныпта қалыпты психологиялық ахуал орнатамын;
 Ұстаздың мақсаты – адамды қалыптастыру;
 Әр баланың ӛмір тіршілігі – ӛзінше бір тағдыр;
 Әр бала – табиғаттың ғажайып құбылысы, оны сол үшін сыйлаймын;
 Сабақта әмірлікті емес, ақыл- парасат үстемдігін жоғары қоямын.
Ол үшін мұғалім:
- кәсіби біліктілігі жоғары;
- үздіксіз білімін кӛтеретін;
- ой ӛрісі кең;
- әдістемелік шеберлігі басым;
- жеке тұлғаны қалыптастыратын;
- шығармашыл тұлға дайындайтын ерекше қабілет иесі болуы керек.
«Ұстаз болу ӛз уақытын аямау, ӛзгенің бақытын аялау» деген екен Жан Жак Руссо.
Иә, ұстаздық – қиындығы мен қызығы қатар жүретін мамандық. Оқушылардың бойына
жақсылық нұрын сеуіп, адамгершілікке, ұлтжандылық пен отансүйгіштікке баулып,
келешекте ой-ӛрісі кең азаматтар мен азаматшаларды тәрбиелеп жеткізу үшін, талай
шығармашылық ізденістер мен тер тӛгуді қажет етері сӛзсіз. Ұстазы жақсының –
ұстанымы жақсы деген қанатты сӛз бар. Ұстаздың ұлағатты, сауатты, сара кӛңіл, дара
пейіл, кӛргені кӛп, кӛңілге түйгені кӛп болса алдындағы баланы елдің ертеңі, ұлттың
болашағы десе, сонда ғана ұстанымы мықты ұрпақ қалыптасары хақ.
Ұрпақ тәрбиесі – ұстазға байланысты. Ұяда не кӛрсең, ұшқанда соны ілерсің
дегендей, ӛнегелі ұстаздан жақсы шәкірт шығатыны сӛзсіз. Тәуелсіз Қазақстанда
ӛркенниетке бастар жолдың бастауы мектеп десек, мектептің басты тұлғасы, жүрегі –
мұғалім.
Адамның адам болып қалыптасуына ата-аналармен қатар, мұғалімнің де атқаратын
рӛлі зор. Ұрпақтың болашағы, халқымыздың келешегі ұстаздар-дың қолында. Ұстаз жүгі
– ауыр жүк.
Бүгінгі жас ұрпақ ӛз елінің, жерінің тарихын, ата-бабаларының тарихын білуі және
оның жақсысынан үйреніп, жаманынан жиреніп қорытынды жасауға тиіс.
Қазіргі заман талабына сай оқыту технологияларын меңгеруді кәсіби тұрғыдан
ұйымдастыру керек. Оқу технологиясын таңдап, тәжірибеде сынап қараудың маңызы зор.
Білім беру үрдісімде қолданыс тапқан жаңа технологиялық элементтердің ішінен
В.Ф.Шаталовтың Тірек сигналдары технологиясын жиі пайдалануға тырысамын, ол
оқушыларға да кӛп ұнайды.
Пікір-сайыс технологиясының да орны ерекше, ол дұрыс сӛйлеуге, еркін сӛйлеуге,
ойын еркін айтуға, тапқырлықты, шешендікті, адаммен дұрыс сӛйлесе білуге үйретеді.
11

5,6,7 сыныптарда оқушыларға ойын арқылы оқыту олардың қызығушылығын
тудырып сабаққа деген ынтасын арттырады. Солардың ішінде АС, Ретімен қой, Қашан,
қайда, қалай, Сӛзжұмбақ құрастыру тапсырмаларын ӛте қызыға орындайды және
нәтижесін де береді деп ойлаймын.
Білім берудің жаңа жүйесі мамандардан кәсіби икемділік пен ұтқырлықты, сан
қырлы шығармашылық қызмет пен ӛзін-ӛзі басқару, ӛзін-ӛзі ұйымдастыру жағдайындағы
биліктілікті қажет етеді. Ӛйткені қазіргі жас буын – еліміздің келер күнгі келбеті. Бұл
жӛнінде Елбасымыз Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев: «Ғасырлар мақсаты – саясиэкономикалық және рухани дағдарыстарды жеңіп шыға алатын, ізгілетін ХХІ ғасырдың
құрушы іскер, ӛмірге икемделген, жан-жақты жеке тұлғаны тәрбиелеп қалыптастыруы», деген тұжырым жасады. Біз, мұғалімдер, күнделікті ӛмірдің жай ғана адамы емес,
болашақты құрушыларды, азаматтың сәулетті болашағын жасаушы-ларды тәрбиелеп
отырғанымызды ойласақ, мұғалім мұратының қандай болатыны ӛзінен-ӛзі айқын.
Мақсатым: оқушылардың пән арқылы өз Отанына деген сүйіспеншілігін
арттыру, осы жолда жас үрпаққа сапалы білім,саналы тәрбие беру жолында күш
жігерімді аямау .

Абдалиева Гулсим Нуржановна
Алматы қаласы
№151 Жалпы білім беретін мектеп
Тарих және география пәнінің мұғалімі

Мектепті сыйлағандықтан, мамандығын жан-тәнімен сүйгендіктен мұғалім ең алдымен
өзінің интелектісін көтеру керек, дүниеге деген көзқарастарын биіктету керек.
Қасым Аманжолов
Санаты: екінші
Арнайы білімі: жоғары
Еңбек жолы: 2003ж-2014ж. Жамбыл облысы, Жуалы ауданы, Алатау №23 мектебінде
география пәнінің мұғалімі; 1995ж. Талған мектебінде география пәнінің мұғалімі; 2015ж.
бастап Алматы қаласы, Алатау ауданы №151 ЖББМ тарих пәнінің мұғалімі.
Мақтау қағаздары:
 Үздік сынып жетекші IIорын2016ж
 Районный олимпиада IIIорын 2016ж.
 Үздік жаңа-жылдық киім2016ж.
Компьютер бағдарламалары бойынша еркін жұмыс істей аламын.
2003- 2017 жылдар арасындағы еңбек ӛтілімнің кейінгі 6-жылда мына
жетістіктерге жеттім:
2011ж. Алатау аудандық білім бӛлімінен «Жыл мұғалімі» байқауына қатысып 3орын жеңіп алғаным үшін Алғыс хат.
2012ж. Алматы қаласы Білім басқармасы Қалалық білім беру жүйесіндегі
шығармашылық еңбегі және жеткіншек ұрпақты оқыту мен тәрбиелеудегі табыстары үшін
құрмет грамотасы. 2013ж. Алматы қаласы, Алатау аудандық білім бӛлімі Жас ұрпақты
тәрбиелеу мен білім беруде сіңірген жемісті еңбегі үшін марапатталдым.
2017ж. Алматы қаласы Білім басқармасының Алғыс хаты (Шәкірті қалалық
олимпиада жүлдегері 3-орын).
12

Ғұлама ғалым А. Эйнштейн: «Мен ӛз шәкірттерімді ешқашан үйреткен емеспін, тек
олардың үйренуіне жағдай жасап отырдым» деген екен. Сол айтқандай, мен де алдағы
уақытта оқушыларымның ӛз бетінше білім алып үйренуіне барынша жағдай жасауға
тырысамын.

Абишева Шолпан Шарипбаевна
Алматы қаласы
Химия-биология бағытындағыНазарбаев зияткерлік мектебі
Химия пәні мұғалімі

Мұғалімнің кәсіби құзіреттілігі мен жетістіктері оқу процесін жоспарлауда, оны
жүргізуде және оқушы жетістігін бағалауда кӛрінеді. Мұғалімнің жетістігін бағаланда ең
алдымен оның оқушыларының қандай жетістікке жеткеніне қарап бағалайды.
2015-2016 оқу жылындағы және 2016-2017 оқу жылындағы күтілген нәтиже –
«оқушылардың химия пәнінен сыртқы жиынтық бағалау емтиханынындағы кӛрсеткіштері
мен жыл бойы жеткен жетістіктері» және «болашаққа алған жолдамалары».
2015-2016 оқу жылы мен 2016-2017 оқу жылындағы оқу кӛрсеткіштері:

Пәндік олимпиадалар, ғылыми жобалар, конференция/шығармашылық және басқа да
пәндік байқаулар жеңімпаздарын дайындаудағы жетістіктер:
II-дәрежелі Дипломмен математика, физика, химия және
биология пәндері бойынша аймақтық VI-шы Президенттік
олимпиада жеңімпазы №173 мектебінің 11-сынып оқушысы
Жексенова Жанель марпатталды
Алматы 2013ж
III-дәрежелі Дипломмен химия пәні бойынша қалалық
олимпиада жүлдегері №173 мектебінің 10-сынып оқушысы
Маратов Мақсат марапатталды.
№484, Алматы, 2015

13

«Video-Wettbewerb: MINT in meinem Leben» атты
халықаралық деңгейдегі жобалар жарысына
9в сынып
оқушылары Абдуллаева Мадина, Аманбаева Аружан, Нұрлан
Лаура, Әділ Жансая «Химиялық реакцияның жылдамдығына
әсер ететін факторлар» тақырыбында жобаларын (неміс
тілінде) жасап ұсынды.

СЕРТИФИКАТ
№788004 2016ж.

Республикалық деңгейде: 8 а сынып оқушысы Талғатов Даур
«ДАРЫН» Республикалық ғылыми-практикалық орталығы
және КИО ұйымдастырған химия пәнінен оқушылардың
қашықтық Республикалық олимпиада-сына қатысып, «Үздік
нәтиже» кӛрсетті.

Swiss American
Academy Genius
Olimpiad
Chemistry, Biology and
English Language
28.02.16
Diploma

8-сынып оқушысы Тӛреғожин Тӛребек
Халықаралық деңгейдеұйымдастырылған химия пәнінен
олимпиадаға
қатысып,
жоғары
кӛрсеткіш
кӛрсетті.
Дипломмен марапатталды.

Ғылымның шапшаң дамуы мұғалімдерден кәсіби құзіреттілігін дамытып отыруды
талап етеді. Оның бір жолы біліктілікті арттыру курстарына, семинарларға,
конференцияларға қатысып отыру. Білім беру саласында заңдылықтардың бірі - ӛмір бойы
білім алу және қашықтықта білім алу маңызды болып отыр.
Педагогикалық шеберлік орталығы Алматы қаласы
филиалында Қазақстан Республикасы педагог кадрларының
біліктілігін арттырудың деңгейлі бағдарламалары аясында
үшінші (базалық) деңгей бағдарламасы бойынша мұғалімдерді оқыту курстарын оқыдым.

2015 жылдың 14 -27 тамыз аралығында Сингапур қаласының
ұлттық білім беру институтында Наниян Технологиялық
университетінде ғылыми пәндерді оқыту саласында
дайындық курсынан ӛттім.
Бағдарлама бойынша:
1. Аналогия әдісін күрделі процестерді түсіну барысында
қолдану;
2. Демонстрацияны қолдана отырып, материалды игеруді
жеделдету;
3. Оқушының ӛз тәжірибесін қолдана отырып, мақсатқа
тез жету;
4. Оқушының қызығушылығын пайдалана отырып, алған
білімін ӛмірде қолдана білуге үйрету;
5. Оқушыға жоғары дағдыларды қалыптастыру үшін екі
деңгейлі немесе ашық сұрақтарды қоя білу;
6. Оқушыға жаңсақ пікір қалыптаспас үшін, қателікті
анықтап, оны түзей білу;
14

7. Жаңа материалды тез игеру үшін мультимедиалық
жүйелерді қолдана білу
Тақырыптары игерілді.
Екінші бір жолы – ашық сабақтар коучингтер ӛткізу, әріптестердің сабақтарына
қатысып, тәжірибе алмасу. Тәжірибені тарата отырып, тәжірибе жинақтау.
2015 ж.

11 сыныпқа арналған «Строение атома» тақырыбына арналған қысқа
мерзімді жоспар ЖМК-та жарияланды.
17.11.15 ж.
«Сингапур оқушылары» атты брифинг мектеп кӛлемінде жүргізілді.
Брифингте ғылыми пәндерді еңбек сабағымен қалай кіріктіріп оқуға
болатыны және қажетті демонстра-циялық құралдарды оқушылар
жасап, сабақта қолдану мүмкіндіктері қарастырылды.
12.02.16 ж.
«Химиялық реакциялардың белгілері және жүру жағдайлары» атты
ашық сабақ мектеп кӛлемінде ӛткіздім. Мектептің жас мамандары
үшін эксперимент платформасы ұйымдастырылды.
20.05.16 ж.
«химия пәнінде қиын тақырыптарды түсіну үшін аналогияны
қолдану» атты шеберлік сағаты қала кӛлемінде жүргізілді. Оған
Бауыржан Момышұлы атындағы Республикалық «Ұлан» мектебінің
химия пәні мұғалімдері қатысты. «Химиялық реакцияның
жылдамдығына әсер ететін факторлерді қарапайым бӛлшектердің
соқтығысу теориясы тұрғысынан түсіну үшін «аналогия» әдісін
қолдану» әдістері кӛрсетілді.
02.09.2017 ж.
«Мен – ӛз Отанымның патриотымын» атты ашық сабақ мектеп
кӛлемінде ӛткіздім. Ашық сабаққа 10 сынып оқушылары қатысып,
патриоттық сезімді оятатын ойларды ортаға салды.
05.10.2017 ж.
«Бейресми білім алу жолдары» атты әдістемелік бірлестік кӛлемінде
шеберлік сағаты ӛткіздім. Шеберлік сағатының мақсаты –
оқушылардың білімін арттыру үшін олардың қызығушылығын
қолдану әдістерін кӛрсету бол