Материалдар / Аттестация шеңберінде мұғалімдердің сабақтарын бақылау арқылы мұғалімнің кәсіби дамуына қолдау көрсету
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Аттестация шеңберінде мұғалімдердің сабақтарын бақылау арқылы мұғалімнің кәсіби дамуына қолдау көрсету

Материал туралы қысқаша түсінік
Бұл мәселенің шешімін табу қоғам иелерін тәрбиелеу мен оқыту мәселесіне жаңаша көзқарасты талап етеді. Осыған байланысты қазіргі уақытта отандық білім беру жүйесінің кадрлық әлеуетін дамыту міндеттері өзекті болып отыр. Ал педагогикалық қызметкерлерді аттестаттау осы мамандарды кәсібилендірудің негізгі тетіктерінің бірі болып табылады.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
24 Қараша 2020
209
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
logo

Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады

Мукашева Гульнара Айтпаевна

МPicture 3 ектеп директоры, орыс тілі мен әдебиет пәнінің мүғалімі

12 жалпы орта білім беретін мектеп

Екібастұз қаласы

Аттестация шеңберінде мұғалімдердің сабақтарын бақылау арқылы мұғалімнің кәсіби дамуына қолдау көрсету

Қазіргі таңда елімізде болып жатқан өзгерістерге байланысты әлеуметтік және материалдық құндылықтарды жасауда жан-жақты үйлесімді дамыған, өз алдына жауапты шешімдер қабылдай алатын, әр істе белсенді шығармашылық әрекет жасауға қабілетті тұлғаны қалыптастыру көкейкесті мәселе болып отыр.

Бұл мәселенің шешімін табу қоғам иелерін тәрбиелеу мен оқыту мәселесіне

жаңаша көзқарасты талап етеді. Осыған байланысты қазіргі уақытта отандық білім беру жүйесінің кадрлық әлеуетін дамыту міндеттері өзекті болып отыр. Ал педагогикалық қызметкерлерді аттестаттау осы мамандарды кәсібилендірудің негізгі тетіктерінің бірі болып табылады.

Педагог үшін аттестаттау кезеңі жоғары интеллектуалдық және эмоционалды кернеумен ұштасатыны ешкімге құпия емес, сондықтан аттестаттау комиссиясының, әкімшіліктің және педагогикалық ұжымның міндеттерінің бірі – кәсіби шеберліктің шыңына қарай келе жатқан аттестатталушы педагог үшін өзіне терең білім мен шығармашылыққа қабілетін қосу және практикада көрсету міндетін іске асыра отырып, қолайлы және тілектес атмосфера жасау болып табылады.

Мұғалімнің кәсіби дамуы екі жолмен жүзеге асырылады:

1. белгілі бір іс-әрекеттер арқылы өз бетімен білім алу, яғни өз қалауы, мақсатты, міндеттерді қою арқылы;

2. білім беру ұйымы ұйымдастырған іс-шараларға саналы, ерікті түрде қатысу есебінен, яғни қоршаған кәсіби ортаның оқытушының уәждемесіне әсер ету факторы және оның кәсіби даму және өсу ниеті есебінен.

Білім берудегі өзекті және маңызды проблемалардың бірі педагогтардың кәсіби өсуі мен біліктілігін арттыруға ықпал ететін оңтайлы әдістемелік ортаны қамтамасыз ету үшін жағдай жасау болып табылады.

Мұғалімнің педагогикалық шеберлігін арттыру құралы жақсы ұйымдастырылған әдістемелік жұмыс болып табылады. Жаңа әдістемелерді, тәсілдерді және оқыту формаларын тиімді және жедел пайдалану қажеттілігіне байланысты қазіргі жағдайда рөлі айтарлықтай артады,білім беру және тәрбие мәселелерін шешу бойынша үнемі жинақталатын тәжірибе.

Әдістемелік қызметті өздігінен білім алуға, өзін-өзі дамытуға және өзін-өзі жетілдіруге бағыттау, мұғалім тұлғасының кәсібилігі мен шығармашылық әлеуетінің табысты дамуына ықпал етеді. Педагог пен әкімшіліктің бірлескен жұмысы мұқият жоспарлануы, яғни жүйеге келтірілуі маңызды. Бүл үдерісте мұғалім мен әкімшіліктің сенімді қарым-қатынасы, жағымды психологиялық ахуалы, сындарлы кері байланысы маңызды болып табылады.

Аттестация үдерісі 4 кезеңнен тұрады:

  1. Диагностикалық ( талдау, қарама-қайшылықтарды анықтау);

  2. Проблеманы анықтау, проблемалы тақырыпты таңдау, іске асыру бағдарламасын әзірлеу;

  3. Теориялық (өздігінен білім алу, әңгімелесу, теориялық семинарларға қатысу, ӘБ отырысы, кеңестер, педагогикалық кеңестер әдісі, біліктілікті арттыру курстары).Теориялық материалдарды жинақтау, біліктілік талаптарымен танысу, инновациялық технологияларды зерделеу, аттестаттауға жеке дайындық жоспарын әзірлеу

  4. Практикалық (сабақтар, өзара сабаққа қатысу, кері байланыс).

Осы жоспарларды табысты іске асыру педагогтың әкімшілікпен тығыз ынтымақтастығында ғана мүмкін болады, оның қызметі 3 кезеңге бөлінеді:

1. Диагностикалық-аналитикалық іс-әрекет – педагогтың кәсіби мәдениетін, оның сыныптармен, жекелеген оқушылармен жұмыс істей білуін, оны кәсіби тілді меңгеруін, сабақты ұйымдастыру және өткізу әдістемесін, педагогтың кәсіби іскерлігін дамыту, мұғалімнің кәсіби шеберлігін және оның шығармашылық өсуін арттыру жүйесін құру.

2. Ұйымдастырушылық-педагогикалық қызмет– әдістемелік жұмыс жүйесін құру. Мұғалімдердің сабақтарына қатысу, сабақты педагогикалық және әдістемелік талдау,сабақтарға қатысу нәтижелері бойынша мұғалімдерге ұсыныстар әзірлеу, жадынамалар, сабақтарға қатысу бағдарламаларын әзірлеу.

3. Түзету-кеңес беру қызметі педагогқа өзінің кәсіби қызметінің нәтижелілігіне байланысты проблемаларды уақытында көруге, оларды мойындауға және оң нәтиже әсерін баяулатпайтындай етіп түзетуге тырысуға көмектесу болып табылады.

Осы модельді әзірлей отырып, біз, бірінші кезекте, педагог өзіне, өз күшіне сенуі үшін жағдай жасауға тырыстық, өйткені жүйелі әдістемелік сүйемелдеу аттестатталатын педагогтің аттестаттауға дайындық үдерісіне саналы қосылуына кепілдік береді.

Сонымен мектептегі мұғалім қызметін бағалау үдерісі біліктілік санатының талаптарына сәйкес жоспарлау, оқыту, оқушылардың оқу жетістіктерін бағалауда мұғалімнің қажеттілігіне, мектептің басымдығына негізделген, оқу жылына арналған әдістемелік тақырып таңдау мен кәсіби даму мақсатын қоюдан басталады. Кәсіби даму мақсатына қол жеткізу сабақтарды бақылау арқылы қадағаланады. Білім беру саласындағы халықаралық зерттеулерге сәйкес, сабақты бақылау «мұғалімнің кәсіби дағдысы туралы ақпарат алуда ең объективті дереккөз болып саналады». Мұғалімнің біліктілік санатының талаптарына сәйкес кәсіби даму мақсатына қол жеткізуіне ілгерілеуі бойынша сабақты бақылаудың нақты мақсаттары мен күтілетін нәтижелері болады.

Сабақты бақылау рәсімі үш кезеңнен тұрады: дайындық кезеңі, сабақты бақылау кезеңі және мұғалімге кері байланыс беру. Дайындық кезеңінде аттестацияланушы мұғаліммен әңгіме жүргізіп,жасалған сабақ жоспарын талқылап және бағыт бере отыра мақсаттарына жету жолдарын бірлесе отырып анықтайды. Келесі кезеңде сабақ өткізіледі, бағалау парақтары бойынша сабақ бағаланады. Сабаққа қатысып отырған әкімшілік сабаққа кедергі жасамайды.

Сабақты бақылау ерекшеліктері:

  • практиканы жетілдіру үдерісі

  • идеялармен алмасу мәдениеті

  • мұғалімнің әлеуетін анықтау

  • кері байланыс беру арқылы кәсіби дамуын қолдау

  • мұғалімнің кәсіби дағдысы туралы ақпарат алуда ең объективті дереккөз

  • кәсіби даму мақсатына қол жеткізуіне ілгерілеуі бойынша нақты мақсаттары мен күтілетін нәтижелері

  • оқушылардың тиімді оқуы үшін сыныпта не болып жатқанын түсіну мен сенімділікке байланысты болуы

Сабақты бақылау барысында мұғалімнің қызметінің бағыттары

Сабақ бойынша мұғалім қызметін бағалаудың стандартталған құралы ретінде қолданылатын сабақты бақылау парағындағы белгілі бір бағытқа қатысты болады, мысалы:

  • жоспарлау

  • оқыту

  • бағалау

Бақылаушының міндеттері:

  1. Сабақтың элементтері мен оқушылардың жетістіктері арасындағы өзара байланысты анықтау

  2. Олардың сабақтың тиімділігіне әсерін белгілеу

  3. Олардың оқу сапасын арттыруға әсерін белгілеу

Сабақ жоспарын талдау кезінде

Бақылаушының міндеттері:

  • Жоспардағы көрсетілген нәтижені зерттей отыра, өзгерістірге назар аудару

  • екінші жартыжылдықта күтілетін нәтижелер не үшін бағытталғанын анықтау қажет: («педагог», «педагог-модератор», «педагог-сарапшы», «педагог-зерттеуші», «педагог-шебер»)

- оқушылардың қажеттіліктерін есепке алу

-оқушылардың қабілеттерін есепке алу

- зерттеу дағдыларын дамыту

- жобалық қызмет дағдыларын дамыту

Мұғалімнің оқу материалын зерттеуді ұйымдастыру тәсілдері

I жартыжылдық

Мұғалім оқу материалын зерделеуді жүзеге асыру кезінде олардың қалай қамтамасыз етілгендігін көрсете алады: («педагог», «педагог-модератор», «педагог-сарапшы», «педагог-зерттеуші», «педагог-шебер»)


* тақырыптың оқу бағдарламасының басқа тақырыптары мен бөлімдерімен өзара байланысы

* сабақ тақырыбының сабақтастығы және оны оқытудың үздіксіздігі

* оқу бағдарламасының пәнаралық байланысы

* авторлық бағдарлама идеялары

II жартыжылдық

Біліктілік санатына үміткер мұғалім

"педагог-модератор»

* оқу сабақтарына қызықты және қызықты тәжірибелерді, өмірлік мысалдарды енгізу және олардың оқу пәніне қызығушылығын туғызу;

* танымдық даму жағдайларын жасау; оқушыларды ғылыми пікірталастарға тарту;

"педагог-сарапшы" және "педагог-зерттеуші"»

зерттеу дағдыларын дамыту (зерттеушілік дағдылар, презентациялық дағдылар, коммуникативтік дағдылар, іздестіру-ақпараттық дағдылар, аспаптық эксперимент жүргізу)


Сабақ өткеннен кейін мұғаліммен тиімді сұрақтар қою арқылы кәсіби әңгіме жүргізіледі. Ең бірінші, мұғалім өзі талдайды, мұғаліммен бірлесе отырып нәтиже қандай болды, неге қол жеткіздік деген сұрақтарға жауап беріледі де ұсыныстар жасалынады.

Сабақтан кейінгі талқылау

Мұғалімге:

  • бақылау барысында алынған мәліметтерді өздігінен талдауға көмектеседі

  • күтілетін және алынған тәжірибе арасындағы айырмашылықты түсінуге

  • оқыту мен оқуды жақсарту үшін ықтимал өзгерістерді анықтауға көмектеседі

  • конструктивті пікірмен қамтамасыз етеді

  • рефлексиялық диалог нәтижесінде мұғалімнің тәжірибесін дамытудың басым бағыттары анықталады

  • мұғалімнің кәсіби даму мақсаттарына жетуі бағаланады

Сабақты бақылау арқылы біз мұғалімнің кәсіби динамикалық дамуын байқаймыз.

Оқыту үрдісін жүзеге асыру үшін яғни мақсатқа жету үшін мұғалім сыныптың қажеттілігі мен ерекшеліктерін ескере отырып сабақ мазмұны қандай болуы керектігін,оқу мақсатына қалай жету керектігін, саралау қалай жүретінін, сабақтың әдістері қандай болу керектігін анықтауы қажет, жалпы оқушылардың кажеттіліктерін қанағаттандыру жолдарын табу керек. Ол үшін мұғалім сабақты дұрыс құрастыру білуі қажет:

- оқу мақсаты;

-сабақтың мақсаты;

-бағалау критерийлері, дескрипторлары;

-мазмұны;

-тапсырма;

-мақсатқа жету әдістері;

- саралау;

-рефлексия;

-бағалау.

Бұл жерде «Кері дизайн» әдісі бойынша мұғалім ең бірінші сабақтың нәтижесін, одан кейін білімді меңгертудің көрсеткіштерін анықтап, оқу үдерісін жоспарлауы қажет.

Бақылау құралдары

* Сабақты бақылау парағы (сабақты бақылаудың нәтижесі бойынша мұғаліммен келісілген мұғалімнің кәсіби даму мақсаттарына жетуі бойынша қорытындысы, барлық тұжырымдар мен ұсыныстарды жазылады).

* Көмекші ресурстар (мұғалімнің өз тәжірибесін өзіндік бағалау шәкілдерін/парақтарын, өзін-өзі талдаудың және келесі әрекеттерін жоспарлаудың әртүрлі үлгілері).

* Қысқаша пікірге баға беру.

Сабақтарды бақылау нәтижесі бірінші жартыжылдықтың аяқталу кезеңінде мұғалімнің педагогикалық қызметінің жоспарлау, оқыту және оқушылардың оқу педагогикалық қызметінің жоспарлау, оқыту және оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау сияқты түрлерінің тиімділігін бағалауға мүмкіндік береді.

Мұғалім тәжірибесін жылдық бақылау

Сабақтарды бақылау бойынша кезең аяқталған соң

1. ӘБ жетекшісі мұғаліммен келісе отырып, әдістемелік тақырып пен кәсіби даму мақсаттарына қол жеткізу туралы қорытынды негізінде мұғалімнің педагогикалық қызметін одан әрі дамыту бойынша ұсыныстар береді.

2. Мектеп директорының орынбасары оқушылардың, ата-аналардың, әріптестердің пікірін, оқушылардың жетістіктерін, кәсіби біліктілігін ескере отырып, мұғалімнің кәсіби даму мақсатына қол жеткізуі туралы тұжырымдарды, келесі оқу жылындағы кәсіби даму мақсатын дамыту бойынша әдістемелік кеңес отырысына ұсыныстар дайындайды.

3. Мұғалім аттестатталатын жағдайда мектептің аттестациялық комиссиясы аттестаттау туралы ұсыныс береді.

Сабақ бойынша пікір жазу

- бақылаушы жасаған жазбалар негізінде

- конструктивтік

- мұғалімге түсінікті ұсыныстардың болуы

- сабақтағы мұғалімнің тәжірибесін бағалау

- қысқаша пікір стилі ресми болуы керек

- қойылған мақсатқа қол жеткізуге қатысты қорытындылар

Пікірде болуы керек:

1.Оқу мақсаттары мен жетістіктерінің критерийлері қалай анықталды, оқыту мен оқытудың формалары, әдістері мен тәсілдері оларға сәйкес келеді ме?

2. Сабақты жоспарлау жаңа оқу материалының алдыңғы білімге негізделгенін, материалды беру қисындылығы мен жүйелілігін, пәнаралық байланыстарды және оқытудың қолдану түсінігінен алға жылжуын қалай бейнелейді екенің байқау.

3. Оқушылардың сабақ мазмұнын түсінуін жақсарту үшін ресурстар мен технологияларды пайдалану қалай жоспарланды.

4. Сабақ жоспарлауда оқушылардың білім алу қажеттілігі қалай ескерілді және оларды оқыту мен дамыту үшін жағдай жасалды ма?

5. Қысқаша пікірлері бар сабақты бақылау парағына бақылаушы мен мұғалім қол қояды, сканерленген көшірме мұғалімге беріледі.

Аттестаттау педагогикалық қызметкерлердің өздері үшін ғана емес, олардың кәсіби және тұлғалық өсуін ынталандырады, еңбекақы мөлшерін арттырады, сонымен қатар олардың педагогикалық қызметінің тиімділігі мен сапасын арттыру негізінде білім беру сапасын жақсартуға бағытталған. Жылдың соңында І ж.ж. пен ІІ ж.ж. бақылау қорытындысы шығады:

I жарты жылдық

II жарты жылдық

Жоспарлау мен оқытуды бақылау бірінші тоқсанда (қыркүйек, қазан)

Жоспарлау мен оқытуды бақылау үшінші тоқсанда (қантар, ақпан)

Сабақты жоспарлау бағыты бойынша мұғалімнің күшті жақтарын анықтау

Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалауды бақылау үшінші тоқсанның соңында немесе төртінші тоқсанның басында (наурыз, сәуір) жүзеге асырылады

Сабақ жоспарын зерделеу кезінде мұғалімнің алдына қойған оқу мақсаттары мен сабақтың күтілетін нәтижелері оқу жоспарының талаптарын қанағаттандыратының көру жеткілікті

Сабақ жоспарын зерделеу кезінде бақылаушы күтілетін нәтижелердің неге бағытталғанын анықтауы керек (оқушылардың қажеттіліктерін ескеру, оқушылардың қабілеттерін ескеру, зерттеушілік дағдыларын дамыту, жобалық қызмет дағдыларын дамыту)

Сабақ беру әдісі: оқытудың мақсаты, құрылымы, Оқу материалы, оқыту тәсілдері мен ресурстары



Осы бағыттағы жұмыстар үнемі және жоспарлы жүріп тұратын болса, біздің мұғалімдер заман талабына лайықты болып, жаңалықтарды дер кезінде біліп, меңгеріп, өз жұмыстарын сапалы атқарады деп ойлаймын, оған мұғалімдеріміздің қабілеті толығымен жететіндігіне сенімдіміз.Жалпы осы жұмыс арқылы мұғалім кәсіби өседі және әдістемелік сауаттылығы мен біліктілігі арттырады.









Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!