Авторлық бағдарлама "Бастауыш сыныптардағы логикалық математика"

Н ҰР-СҰЛТАН ҚАЛАСЫ БІЛІМ БАСҚАРМАСЫ

«БІЛІМ БЕРУДІ ЖАҢҒЫРТУ ОРТАЛЫҒЫ» МКҚК

НҰР-СҰЛТАН ҚАЛАСЫ ӘКІМДІГІНІҢ

№79 МЕКТЕП-ЛИЦЕЙІ

Бастауыш сыныптардағы

логикалық математика

(Авторлық бағдарлама)

Мазмұны

Түсіндірме жазба ……………………………………………………… 3

Әдістемелік әзірлеме 2 сынып ................................................................ 4

Әдістемелік әзірлеме 3 сынып………………………………………… 25

Әдістемелік әзірлеме 4 сынып………………………………………….43

Пайдаланылған әдебиеттер ................................................................... 57

Қосымша ................................................................................................. 58

Түсіндірме жазба.

Кез келген шығармашылық әрекетте де, оқуда да, жұмыста да, ойында да, әділетті өмірде де – кез келген жерде зейін, зерделілік, логикалық ойлау қабілеті адамға қажет, өйткені олар мәселелерді шешуге, қиын жағдайдан шығудың жолын табуға көмектеседі.

«Бастауыш сыныптардағы логикалық математика» бағдарламасы логикалық ойлауды дамытуға бағытталған. Факультативтік сабақтың мақсаты – баланы дұрыс ойлауға үйрету. Ол үшін сыныпта балаларға терминдердің логикалық ұғымдары туралы алғашқы түсінік беріледі. Материал 2-4 сынып оқушыларына арналған. Логика сабақтары балаларға пайдалы, олар дұрыс ойлау негіздерін меңгеруге көмектеседі.

Интеллектті дамытуға болады! Көңіл көтеру есептерін, жұмбақтарды шешу, математикалық ойындарды, әзілдер мен трюктерді талдау, яғни ақыл-ой жұмысын қажет ететін кез келген тапсырмалар, балалар математиканы оқу кезінде қажет логикалық ойлау «әдетін» қалыптастырады.

Ұсынылып отырған «Бастауыш сыныптардағы логикалық математика» курсы тапқырлыққа арналған мәтіндік есептерді шешуде логикалық ойлауды дамытуға, логика мен қиялды дамытуға арналған тапсырмалар, қызықты тапсырмалар, жұмбақ, жаңылтпаштарды шешуге бағытталған. Демек, ой-өрісі дамыған кезде оқушылардың сөз өнері, сөйлеу қабілеті де дамиды. Дәлелдеу мен теріске шығару арқылы дәлірек, бейнелі болады. Өйткені, логика дәлелдеу және теріске шығару әдістері туралы ғылым, Аристотель логиканың негізін салушы болып саналады. Мәтін есептерін шығару оқушыларға қиынға соғатыны белгілі. Ең бірінші кезең, яғни тапсырмалар мәтінін талдау өте қиын. Математикалық есеп мәтінінде шарлау мүмкіндігі оқушының жалпы дамуының маңызды нәтижесі және маңызды шарты болып табылады. Тапсырма мәтіндерімен жұмыс баланың жалпы дамуының маңызды элементі, дамыта оқыту элементі болып табылады. Қазіргі оқулықтарда есептерді шешудің төрт түрі бар:

- белгілі бір жиынның элементтерінің саны туралы;

- қозғалыс, оның жылдамдығы, жолы және уақыты туралы;

- бағасы, саны және құны туралы;

- жұмыс, оның уақыты, көлемі және еңбек өнімділігі туралы.

Оқулықтағы кез келген есептерді шығара алатын оқушылар көбінесе есептің шартын басқа тақырыпқа байланыстыра алмайды.

Шығу жолы – пәні зерттеу объектісі болып табылмайтын стандартты емес тапсырмаларды шешу. Мұндай тапсырмаларды күнделікті сабақта шешу қажет және оларды үйірмелерде немесе факультативтік сабақтарда оқуға болады.

«Бастауыш сыныптардағы логикалық математика» курсының мақсаты:

- оқушыларды өз бетінше, шығармашылық ойлауға баулу, ақыл-ой гимнастикасымен жүйелі түрде айналысу;

- балалардың өзіне және өз қабілеттеріне деген сенімін арттыру;

- логикалық ойлауға үйрету.

«Бастауыш сыныптардағы логикалық математика» факультативінің міндеттері:

- балалардың математикалық есеп мәтінінде шарлау қабілетін арттыру;

- балалардың логикалық ойлаудың сұлулығына деген сүйіспеншілігін ояту;

- тапқырлықты дамыту;

- өз жауабыңызды дәлелдей білу, шешіміңіздің дұрыстығына басқаларды сендіру қабілетін дамыту.

- есептер, сөзжұмбақ, ребустар шешу арқылы өз бетінше білім алу қажеттілігін қалыптастыру.

Факультативтік курсты енгізу оқу үдерісін белсендіруге және математиканы оқуға деген ынтасын сақтауға көмектеседі. Сонымен қатар, оқушылардың түрлі зияткерлік сайыстарға белсене қатысып, сол арқылы шығармашылық мүмкіндіктерін жүзеге асыруға мүмкіндік беретін тапқырлықты, ойлау логикасын дамытуға ерекше мән беріледі.

Балалардың дайындық деңгейіне қойылатын талаптар.

Таңдау пәнінің мазмұны балаларды дамытуға бағытталған

- ойлау логикасы (сөйлеу қабілетін дамыту: бейнелеу, сауаттылық, сөйлеу дағдылары)

- оқушылардың психикалық, эмоционалдық және мінез-құлық белсенділігі

- елестету, есте сақтау, сөйлеу сияқты психиканың қасиеттерінің таным процесіне қосылуына ықпал етеді.

- практикалық білім мен дағды.

Бақылау нысандары.

- тестілеу

- интеллектуалдық жарыстарға қатысу.

Курс ұзақтығы

Курс 102 сағатқа есептелген. Сабақтар 2, 3, 4 сыныптарда аптасына 1 сағат ұсынылады.

Тақырыптық жоспарлау

2-сынып

Әдістемелік әзірлемелері.

2-сынып

№1 тақырып.» Логика деген не?

Мақсаты: балаларға жұмыста, күнделікті өмірде мәселені шешуде дұрыс шешім қажет екенін көрсету.

Өткізу формасы:

«Сен оларды білесің бе?» дидактикалық ойыны.

Логикалық ойлайтыныңызды дәлелдеңіз:

1) Мойны ұзын суда жүзетін ірі құстар.(Қаз)

2) Мойны қысқа суда жүзетін құс. Ол қаздан кішкентай. (үйрек)

3) Осы құстың жұмыртқасын жейміз. ( тауық)

4) Бұл жануар сүт береді. (сиыр)

5) Бұл құс таңертең бізді оятады.(әтеш)

6) Бұл жануар үйді күзетеді. (ит)

7) Бұл жануарды адамдар шөл кемесі дейді.(түйе)

8) Бұл жануардың еті шошқа еті деп аталады.(Шошқа)

9) Олар бал жинайды. (аралар).

10) Мына жануар арба көтеріп, оған адамдар мінеді.(Жылқы)

11) Бұл ұзын мүйізді жануарлар солтүстікте тұрады және шанамен жүреді.(Бұғы)

12) Үй жануары тышқандарды ұстайды.(Мысық)

13) Үлпілдек жануар, қырыққабатты, сәбізді жақсы көреді.(Қоян)

14) Олар сары және жұмыртқадан шыққан.(Тауықтар)

15) Жылқы тұқымдасына жататын жануар. Оның құлағы ұзын. Оған адамдар мінеді. ((( есек)

16) Біз бұл құсты жақсы көреміз және оны «әлем құсы» деп атаймыз (көгершін)

17) Бұл жануар бізге жүн береді. (қой)

18) Қойдың баласы (қозы)

19) Сиырдың баласы (бұзау)

20) Мына сұр жануар мысықтан қорқады.(Тышқан)

21) Сиырдың төлі.(құлын)

Жарайсың! Сіз логикалық тұрғыдан ойладыңыз.

№2 сабақ. Эрудиттік бәсеке.

Мақсаты: дұрыс бағытта ойлауға, жауабын тез табуға үйрету.

1) Ағашта әрқашан мыналар болады:

А) жапырақтар

В) бүйрек

В) тамыр

D) көлеңке

D) жеміс

2) Сызбаны аяқтаңыз

3) Жалғастырыңыз.

7, 9, 16, 25, ……………..66.

4) Жетіспейтін доп?

5) Бақытжанның 4 ұлы, олардың әрқайсысының туған қарындасы бар. Бақытжанның неше баласы бар?

№3 сабақ. Сіз ойлай аласыз ба?

Мақсаты: балаларды әртүрлі тапсырмалардағы заңдылықтарды логикалық түрде табуға үйрету.

Өткізу формасы: зерделілер сайысы.

1. Адасқан әріптерден сөз құрастыр.

2. Марат кешкі сағат 10-да ұйқыға жатты.Ол сағаттың қоңырауын таңғы 9 -ға қойды. Ол неше сағат ұйықтады?

3. Үш тауық үш күнде үш жұмыртқа салады.12 тауық 12 күнде қанша жұмыртқа салады?

4. Геологтар әрқайсысының массалары 1кг, 2кг, 3кг, 4кг, 5кг және 6кг болатын алты тас тауып алды. Тастарды үш қапшыққа салды, оларды әрқайсысындағы тастардың массасы бірдей болатындай етіп, қалай бөліп салуға болады?

4-тапсырма.

Тесттер.

Тақырып 2

1)Әзіл тапсырмалар,жұмбақтар, күрделі сұрақтар, ребус тапсырмалары, стандартты емес тапсырмалар.

Мақсаты: балаларды логикалық есептерді шешуге үйретуді жалғастыру.

1. Қарлығаш, Майра, Ләззат және Зәуре әр спорт түрімен айналысты: үшеуі ұзындыққа секірді, ал біреуі биіктікке секірді. Майра мен Ләззат және Ләззат пен Зәуренің әрқайсысы әр спорт түрімен айналысса, әр қыз қай спортпен айналысты?

2. 4 қарындаш пен 3 жалпы дәптер 54 тг, 2 қарындаш пен 2 жалпы дәптер 34 тг тұрады. 8 қарындаш пен 7 дәптер қанша тг тұрады? Шешімі: 4қ+3жд=54 2қ+2жд=34 жүйе құрып, 1 қарындаш пен 1 жалпы дәптердің құнын тауып аламыз. 1к-3тг, 1жд-14 8к-24тг, 7жд-98тг

3. Шахмат турниріне 7 адам қатысты. Әркім әрқайсымен бір партиядан ойнады. Барлық ойналған партиялар саны қанша? Шешімі: 6+5+4+3+2+1=21 партия

4. Тақ цифрлардың көмегімен жазылған қанша екі таңбалы сан бар? Жауабы:1,3,5,7,9 цифрлары арқылы 20 сан

№2 сабақ. Күрделі сұрақтар.

Мақсаты: балаларға түсініксіз сұрақтарды шешуге, күлкілі қиын сұрақтарға стандартты емес жауап беруге үйрету. Стандартты емес тапсырмаларды шешуді жалғастырыңыз.

Сұрақтар:

- Әр жартысында 100 болатындай 188-ді екіге бөлуге бола ма?

- 66-ға ешқандай арифметикалық амалдар жасамай-ақ бір жарым есе көбейтуге бола ма?

– Адам өзі туралы былай жаза алар ма еді: «Бір қолымда жиырма бес саусақ, екінші қолымда да сонша саусақ, бірақ аяғымда он саусақ бар?»

Аш қарынға қанша жұмыртқа жеуге болады?

- Ақнұр сан ойлап тапты, оған 1-ді қосты, 2-ні азайтты, 3-ке көбейтіп, 4-ке бөлді. 6 болып шықты. Ол қандай санды ойлап тапты? (6*4:3+2-1=9)

Барлық цифрлары тақ болатын неше екі таңбалы сан бар? (25)

- Әке мен бала 40 жыл бірге. 3 жылдан кейін олар неше жаста бірге болады? (46)

№3 тапсырма. Пазл тапсырмалары.

Мақсаты: нақты байланыстар мен тәуелділіктерді орнату қабілетін дамыту.

- Аралдағы өрт. Жағасы биік аралда бір бақташы бір табын сиыр бағыпты. Кенеттен аралдың бір жағында өрт шықты. От үйірге жақындай бастады. Жануарлардың өлімінен қашу сөзсіз мүмкін болмады. Бірақ қойшы отарды аман алып қалды. Ол мұны қалай жасады?

«Менің ағам емес, әкемнің баласы». Кім бұл? (мен өзім)

- Үш суретшінің ағасы Поликарп болды, ал Поликарптың ағалары жоқ, бұл қалай болуы мүмкін?

– Бір адам әрқашан шындықты айтады. «Шын айтасың ба?» деген сұраққа ол не деп жауап береді. (Иә)

578тг - Сатып алу

Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз

Ватсапта бөлісу Телеграммда бөлісу Фейсбукта бөлісу Сілтемені көшіру

Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!

Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды

Материал жариялау Сертификатты жүктеу

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Тізімді көру