Даун синдромы бар балаларды оқыту барысында қолданылатын әдістер.

Тақырыбы:Даун синдромы бар балаларды
оқыту барысында қолданылатын əдістер.

Дайындаған.Əбжаппар
Балжан 4курс студенті

Жоспар
1.Даун синдромы туралы жалпы түсінік .

2. Даун синдромы бар балалардың сыртқ
бет-бейнесі.

3. Даун синдромы бар балалардың алғаш
қимыл іс-əрекеттерінің дамуы.
4. Сөйлеу тілі жəне психологиялық
ерешеліктері .
5. Ерте жастан көмек беру жəне түзету.
6.Балалардың оқыту барысында
қолданатын əдістер.

Шетел зерттеулері мен шетел тəжірибесі көрсеткендей , Даун синдромы бар адамдардың көпшілігінің ақылой коэффиценті, дамуында кемістіктері орташа дəрежесіндегілерге сəйкес келеді.Даун синдромы бар
балалар оқытуға келеді.Даун синдромы əр түрлі адамдар да ақыл –ой қабілеттері, мінез-құлықтары жəне
дене бітімдік арулары əр түрлі.Əрбір адам ерекше даралық қабілеттермен ерекшеленеді. Егер олар
отбасында сүйіспеншілік атмосферасында өмір сүрсе, егер балалық шағында ерте көмек бағдарламасы
бойынша түзету жұмысы жүргізілсе , егер олар арнайы білім алса, медициналық көмек көрсетілсе жəне
қоғамнан жағымды қатынас сезінсе , Даун синдромы бар адамдар басқа балалар сияқты мүмкіндіктерге ие.

Бірлескен ойындар ерекше маңызды. Саусақтар
мен жаттығу ойындары , тізеге дейін биіктікке
секіру, тақпақтар (қимыл- қозғалысты)
балалалардың қызығушылығын арттырады.
Олардың сөйлесу тілінің дамуына жəне
əлеуметтік статустың дамуына мүмкіндік береді.
Бұл балаларға өте көп ойыншықтар қажет.
Ойыншықтар- белсенді əрекетке ынталандырады.
Баланың мүмкіндігін жəне таным процесін
жетілдіреді. Суретті кітапшалар балалар əндері
жеңіл шумақтар қарапайым ойын материалдары
көмектеседі.Бұл Даун синдромы бар балалардың
тілінің дамыту үшін өте маңызды. Олар таныс
суреттерді танып, қарауға жəне олардың атын
ататуға тырысады.

Даун синдромы бар балалармен жұмыстану.

Үш жасқа толған балалармен топта жəне жеке жұмыстану арқылы жұмыстана бастайды.
Əр балаға жеке бағдарлама жасақталып, сол бағытта жұмыс жүргізіледі.Соның ішінде
жеке жұмыстану маңызды роль атқарады. Тілді,сөздік қорын дамыту ,психологиялық
жəне эмоциялық бағытта жұмыстану бұл топпен бірге маңызды. Мысалы бала ұжымда,
бір-бірімен сөйлесуге бір-біріне көмектесуге ұмтылады. Бірақ бұл алдын ала жеке
жұмыстану арқылы баланың ой өрісіне дамуына жол салынған.
Əрбір Даун синдромы бар балалардың жас ерекшеліктеріне байланысты жұмыс істеу,
оқыту бағдарламасы да өзгереді.Ересектер тобымен арнайы мамандар мұғалім,
тəрбиеші, психолог,логопед дефектолог жұмыс істеу қажет. Бұндай балалармен жылы
қарым –қатынас, табиғат аясындағы əдемі көріністер құстар дыбысын тындау керек.
Олар көрген заттарын , көрген нəрселерін қайталауға биімді.Сол себептен ойын түрінде
кез келген сабақты көрсету қажет.Мұғалім үнемі балаға күш жігер беруі тиіс.

Балаларды оқыту барысында қолданатын əдістер
Сөздік əдіс: бұл нұсқау беру, əңгіме жүргізу, түсіндіру, т.б
Көрнекілік əдіс: түрлі –түсті суреттер, ойыншықтар, т.б
Тəжірибелік əдіс: Дидактикалық –рөлдік ойындар, жаттығулар, əлеуметтік –тұрмыстық
тапсырмалар, т.б
Осындай оқыта отырып дамыту əдістерін пайдаланып жұмыс жасау нəтижелері жоғары
болады.
Бұл балалардың қайталап үйренуге қабілетті болатындығын назарға алып кезең бойынша
оқыту жұмысы: заттарды іс əрекетте қолдану, ойыншықтарды айналдыру. Құрастырмалы
ойыншықтарды жинау, ойыншықтарды қозғау , дыбыс шығару, машина жүргізу, жүк тиеу ,
қуыршақтарды киіндіру .

Ауызша дамытуда сөйлеу тілін дамыту .

Сурет сабағы ,Мүсіндеу жапсыру (ұсақ моториканы
дамыту)

1. Дыбысты үйрету.

1.Сызық бойына,квадратқа,шеңбер ішіне өрнектеп
салу.

2. Буындап оқуға ұйрету.
3.Жеке сөздер мен екі сөзден тұратын
сөйлем құрастыру.
4.Нүктелерді қосу.
5. Əріптерді басып жазуға үйрету.
6.Сурет бойынша сөйлем құрастыру.

2.Түстерді ажыратуға үйрету.
3. геометриялық жəне өсімдік пішіндерімен
өрнектерін салу.
4.Заттарды кеңістікке дұрыс орналастыруға
үйрету.(оң жақ, сол жақ,жоғары, төмен, ортада).
5. Ермексазбен жұмыс жасау.

Заттық тəжірибелік іс-əрекет.
1.Түрлі құрастырмалы ойыншықтармен жұмыс .
2Мозайкамен жұмыс.
3Пирамида құрастыру.
4.Конструктормен жұмыс т.б бұл жұмыс Даун синдромы бар балаларды дамыту үшін өте
маңызды.
Егер осы Даун синдромымен ауыратын балаларға ерте көмек бағдарламасы бойынша нақты
түзету жұмыстары жүргізілсе,мемлекет тарапынан əлеуметтік жағдайын
қамтамасыздандырса, медициалық көмек көрсетілсе, қалыпты түрде диета сақтаса, дəрі –
дəрмектерді уақында қабылдап отырса, түрлі жаттығулармен шұғылданса, арнайы білім алса
осы тұлғалардың жеке адам болып өмір сүруіне неге жағдай жасамасқа?! Алайда бұл ойлаған
əрекеттерді жүзеге асыру үшін қоғам мен ата-ана,бауырлардың сүйіспешілігі мен
қамқорлықтарынсыз ешбір ой жүзеге аспасы сөзсіз. Сонда ғана осы тұлғалар тəрбиелі,
білімді, ең бастысы денсаулығы бар қазіргі заманға сай тұлға болып қалыптаса алады.

Назарларыңызға рахмет