Физика пәні

Киниматика формулалары.
Вертикал қозғалыстағы дененің еркін түсу формулалары.
№

Формулалар

Аталулары
Жылдамдық

1.



2.

s  t

3.

  1  2  3    n

4.

орт 

5.
6.
7.
8.



s
t



Жол





1  2

2
2  
орт  1 2
1  2
s ds
 лез  lim

dt
t 0 t
  0
a t
t
t  0  at

9.

at 2
s  0 t 
2
2
10.
at
s  0 t 
2
11.   0  at
12.   at
13.

at 2
2
14.
V  V0 V
a

t
t
15.  2   2  2as
0
s

16.  2   2  2as
0
17.   2as
18.   2as
0
2
19.
V
a 0
2s
20.
V2
a
2s
21.
V2
s
2a
2
22.
V
s 0
2a
Группа ENTGLOBUS.KZ



Жылдамдықтарды қосуы
Орташа жылдамдық
Орташа жылдамдық
Лездік жылдамдық
Үдеу
Дененің лездік жылдамдығы
Үдемелі қозғалыстағы жол
Кемімелі қозғалыстағы жол
Кемімелі қозғалыстағы жылдамдық
Бастапқы жылдамдықсыз үдемелі қозғалыстың
жылдамдығы
Бастапқы жылдамдықсыз үдемелі жол
Бірқалыпты үдемелі қозғалыстың үдеуі
Үдемелі қозғалыстағыжылдамдық жолға баиланысты
формуласы
Кемімелі қозғалыстың жылдамдығының үдеуімен
жолға баиланысты формуласы
Бастапқы жылдамдықсыз үдемелі жылдамдық
Кемімелі жылдамдық
Кемімелі үдеу
Бастапқы жылдамдықсыз үдемелі үдеу
Бастапқы жылдамдықсыз үдемелі жол
Кемімелі жол
1

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

№

Формулалар.
1.
2.

Атаулары.

gt 2
2
2h
t
g

Еркін түсу биіктігі.

0 2   2  2 gh

Уақытсыз көтерілу.

 2  0 2  2 gt

Уақытсыз түсу

  0  gt

Көтерілу кезіндегі лездік жылдамдық.

  0  gt

Түсу кезіндегі лездік жылдамдық

  gt

Бастапқы жылдамдықсыз еркі түсу
жылдамдығы.
Еркін түсу биіктігі.

h

Еркін түсу уақытты.

3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.

gt 2
2
gt 2
h  0 t 
2
h  0 t 

h
h

Көтерілу биіктігі.
Еркін түсу биіктігі.

2
2g

0 2

Көтерілу биіктігі.

2g

  2 gh

Еркін түсудегі лездік жылдамдық..

0  2 gh

Көтерілудегі бастапқы жылдамдық.

12.
13.
Шеңбер бойынша қозғалыстың формулалары.

№

Атаулары.
Формулалар.
1.   l

Сызықты жылдамдық .

t

2.





Бұрыштық жылдамдық .

t

Группа ENTGLOBUS.KZ

2

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

Сызықты жылдамдықтың бұрыштық
жылдамдықпен байланыс формуласы.
Бұрыштық жылдамдықтың жиілікке
баиланысты формуласы.
Жиілік пен период формуласы.

3.

  R

4.

  2  v

5.

v

6.

t  T ;  2 . 

7.



8.
9.
10.
11.

1
T

2
T

2R
T
  2Rv

4 2 R
an 
T2
V2
an 
R
an  4 2 v 2 R

12.

a 

13.

a  a n  a

Нормал үдеудің жиілікке баиланысты
формуласы.
Тонгенсиал үдеу.

dV
dt
2

Бұрыштық жылдамдықтың периодқа
баиланысты формуласы.
Сызықты жылдамдықтың периодқа
баиланысты формулачы.
Сызықты жылдамдықтың жиілікке
баиланысты формуласы.
Нормал үдеудің периодқа баиланысты
формуласы.
Нормал үдеу.

2

Толық үдеу.

Гаризонтл лақтырылған дене қозғалысының формуласы.
1.
2.
3.
4.

s  0 t

Жол
Еркін түсу биіктігі

gt 2
2
2h
t
g
h

s max  V0

Еркін түсу уақытты
2h
g

Максимал жол

5.    2  g 2 t 2
0

Қозғалыстың лездік жылдамдығы

6.    2  2 gh
0

Қозғалыстың соңғы жылдамдығы

7.

Жылдамдық бұрышы

tg 

Vn gt

V0 V0

8. Vn  gt

Бастапқы жылдамдықсыз лездік жылдамдық

Гаризонтқа бұрышпен лақтырылған дененің қозғалысының
жылдамдығы.
Группа ENTGLOBUS.KZ

3

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

1. V0 x  V0 cos 

Горизантал қозғалыстағы жылдамдық

2. V0 y  V0 sin 

Вертикал қзғалыстағы жылдамдық

3. V  V 2  ( gt ) 2  2 gt sin 
t
0
0

Уақыттың кез-келген
моментіндегіжылдамдық
Көтерілу биіктігі

4.

h  V0 t sin  

5.

V0 sin 2 
hmax 
2g
 sin 
t1  0
g
t  t1  t 2

Максимал көтерілу биіктігі

20 sin 
g
V sin 2
s max  0
g

Толық уақыт

6.
7.

gt 2
2

2

t

8.

Жарты қозғалыстың уақыты

Ьаксимал жол

Динамика заңдарының формуласы.

1.

2.

F 0
V  cjnst
a0
V 0
F  ma
F
m
F1   F2

a

3.

m1 a1  m2 a 2

4.
5.
6.
7.
8.

m1  m2
r2
P  mV


m1V1  m2V2  m1V1  m2V2
m1V1  m2V2  mV
F G

n

m V
i 1

i

i

 const

Группа ENTGLOBUS.KZ

Ньютоның 1-ші заңы

Ньютоның 2-ші заңы
Ньютоның 3-ші заңы
Бүкіл әлемдік тартылыс заңы
Дененің импульсі
Серпімді импульс сақталу заңы
Сепімсіз импульс сақталу заңы
Импульстің сақталу заңы

4

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

9.

P  m( g  a)

Жоғары бағыталған дененің салмағы

1
0.
1
1.
1
2.

P  m( g  a)

Төмен бағыталған дене салмағы

ag

Салмақсыздық

1
3.
1
4.
1
5.
1
6.
1
7.
1
8.
1
9.
2
0.
2
1.
2
2.
2
3.
2
4.

P0

Fуйк  P
Fуйк  mg

Үикеліс күші
 -үикеліс коифиценті

Fд  kx

Серпімді деформация

  E
M  Fl

Күш моменті

A  Fs cos 

Механикалық жұмыс

Fc  kx

Гук заңы

F

Тепкіш күш

m 2
r

Fц  m 2 r 

4 2 mV 2
r

Центірге тартқыш күш

mV 2
2
W p  mgh

Кинетикалық энергия

W  Wk  W p

Толық энергия

W  Wk  W p  const

Энергияның сақталу заңы

Wk 

m1  m2
V2

m
R
R2
M жер

Pэк  G
g G

Потенциялдық энергия

Дененің экватордағы салмағы формуласы
Дененің жер бетіндегі еркін түсу үдеуі

Rжер

M ;th
2
g G
5.
( R  h) 2
2 1к  gRжер  7,8км / с
6.
2 2k  2 gRжер  11,2кь / с
7.
2 3к  3gRжер  16,7ке / с
8.
2 A  Ph
9.

Группа ENTGLOBUS.KZ

Жердің бетіндегі h биіктікке көтерген
кездегі еркін түсу үдеуі
1-ші космостық жылдамдық
2-ші космостық жылдамдық
3-ші космостық жылдамдық
Дененің h биіктікке көтергенде
орындалатын жұмыс

5

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

Днформация кезіндегі орындалатын жұмыс

3
k (x) 2
A
0.
2
3
k (x) 2
Wp 
1.
2
3
2.
3
3.
3
4.

Деформация кезіндегі потенциялдық
энергия. Серіпенің потенциялдық
энергиясы
Жұмысқа баиланысты қуат

A
t
N  FV
N

Күшке баиланысты қуат. Деформация күші.

Fg  kx
k

Юнг моделі

F
x

Статика бөлімінің форммуласы.

1.

F

P(sin    cos  )



2. Fуйк  P(1  сos )
3. V  gt (sin    cos  )
4. a  g (sin    cos  )
a0
sin 
 tg 
cos 
  tg
a  g (sin    cos  )



5.
6.
7.
8.

sin 
 tg
cos 
h

(  cos   sin  )e
h Fсыр
sin   
e
P



Дененің тыныштық күиінде қиялықта
тепсеуші күш
Үикеліс күші
Түсу жылдамдығы
Түсу үдеуі
Дене үдеусіз түсетін болса

Дурерің көтерілу үдеуі
Көлбеу бұрыш.
Егер үикеліс күші қиялық бұрыш бодса
Қиялықтық ПӘК формуласы
Қиялықтағы бұрышты табу формуласы.
Fсыр -сырғанау күші

Блокқа әсер ететін күштің, үдеудің формуласы.

Группа ENTGLOBUS.KZ

6

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

2m1  m2
g
m1  m2

Арқаның керілу күші.

1.

Fk 

2.

a

3.

Fk  m1 ( g  a)

Жүктің түсу күші.

4.

Fk  m2 ( g  a)

Жүктің көтерілу күші.

5.

a

6.

Fk 

7.

a

8.

Fk 

m1  m2
g
m1  m2

m1  m2 ( g  a)
m1  m2
2m1  m2 ( g  a  )
m1  m2

( P2  P1 ) g
P1  P2
P1  P2
(1   )
P1  P2

Жүктің қозғалыс үдеуі.

Дене лифте блок арқылы көтеретін үдеуі.
Блоктағы арқаның көтерілу күші.
Жүктің көтерілу үдеуі
Жжжүктің керілу күші.

Сұиықтар механикасы.

Сұиықтағы қысым

1.

P

2.

F  Ps

Сұиықтағы күші

3.

P   0 gh  s

Гидростатикалық қысым күші.

4.

Орташа қысымның күші

5.

  gh  s
F 0
2
V  hs

6.

PB  PA   y (hA  hB )

Гидростатикалық қысым

7.

F  gV

F



Сұиықтың көлемі

8.

FA   c gV

Беті ашық ыдыстағы сұиықтық ыдыс
түбіндегі қысым
Архимет күші.

9.

Fk  (  g   c )Vg g

Сұиықтағы көтергіш күші.

P   0   c gh

10. P  FA
 дене   с
P   0   c gh

Группа ENTGLOBUS.KZ

Сұиықтың тығыздығы

7

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

Ағын үздіксіздік шарты

11. Q  m  const
t

Q    s
1 s1  2 s 2

12.

P1  gh1 

V12
2

 P2  gh2 

V22

Берін теңдеуі.

2

13. FA  P

Денесұиық бетінде қалқып жүретін
шарт P-статикалық қысым,

c   g
 cy  10 3 кг / м 3

14.

P

Динамикалық қысым.

V2
2

15.  c   g

Бұл шартта қаты дене сссұиықтың
көлемінің центірінде тепе-теңдік
күиінде болуы.

c   g
 сынаап  13  10 3 кг / м 3

Ашық кең ыдыстың, кішкентаи
тесігінен сұиықтық ағып кету
жылдамдығы.

16.   2 gh

МОЛЕКУЛЯР ФИЗИКА.

1.
2.
3.
4.

5.
6.

m0
1
mc
12
m
N
NA
M

1
P  m0 nV 2
3
2 
1 
P  E n ; P  V 2
3
3
P  nkT
 m0 2
E
2

2 Ek
T 
3 k
k  1,38  10  23 Дж / к
Mr 

Группа ENTGLOBUS.KZ

Моляр масса
m-массадағы молекулалар саны
Молекуляр кинетикалық теорияның негізгі
теңдеуі
Молекуляр кинетикалық теорияның негізгі
теңдеуі
Молекулярлық қозғалыстың орташа
кинетикалық энергтясы
Температураның формуласы
k-Болцман тұрақтысы

8

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

8.

3kT
M
P1V1  P2V2  P3V3  const

Молекуляның орташа квадраттық
жылдамдығы.
Бойль-Мариот заңы

9.

PV=const

10. V  const

Бойль-Мариот заңы ( изотермиялық процес
үшін )
Гей-Люссак заңы ( изобаралық процес үшін)

11.

Шароль заңы ( изохоралық процес үшін )

7.

12.
13.
14.

15.
16.





T
P
 const
T
PV
 const
T
m
PV 
RT
M
i m
U   RT
2 M
i
U  PV
2
Q  cm(t1  t 2 )

t 2  t1болса ; Q  0
Q
C
m t

Кез-келген Клаипирон теңдеуі үшін
Менделейв-Клоипирон теңдеуі
Кез-келген газдың ішкі энергиясы еркіндік
дәрежесімен берілген ішкі энергия.
i  еркіндік дәрежесі
Жылу мөлшері
Жылу сыиымдылығы

17. A  PV
18. U  i PV

Газ көлемінің жұмысы
1-моль газдың ішкі энергиясы

19. U  A  Q
20. T  constt

Термодинамиканың 1-ші заңы.

T  0; U  0; Q  A 
21. V  const
V  0; U  0; Q  A

Изотермиялық процесс

2

22. Q  0; A  U
23. P  RT
0

Изохоралық процесс
Адиобаталық процесс
Қанықан бу

M

 0  nkT

24. Qб  rm
Qб
25.
r

26.

m
m

V

27.     100%;
T



Жылу буц
Салыстырмалы булану жылуы
Тығыздық
Қанықан бу тығыздығы

P
 100%
PT

Группа ENTGLOBUS.KZ

9

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

28. F    l;  F

Керілу күші

29. h  2

Көтерілу биіктігі

l

gr

Еру ыстығы

30.   Q ; Q    m
m

ЭЛЕКТРОСТАТИКА.

1.
2.
3.

q1  q2  q3    qn  const

F k

q1  q 2

R 2

H  m2
k
 9  10
4 0
Kл 2
1

9

Кл 2

4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

 0  8,85  10 12
Нм 2

 F
E
q
 

E  E1  E2

Электір өріс кернеулігі
Толық энергия
Нүктелік зарят өріс кернеулігі
Зарятың тығыздығы


2 0

E
0

Шексіз үлкен тегістіктегі электр өріс
кернеулігі
Шексіз үлкен қарама-қарсы екі тегістік
арасындағы өріс кернеулігі
Жұмыс
Потенциял

E

A  FS  qES
Wp

q
q
k
r

  U  1   2 
U  E  d
q
c


c  4 0R
 0 S

Пропорционалдық коэфиценті
Диэлектірк өтімділік


q
Ek 2
R
q

s

c

Зарятардың сақталу заңы
Кулон заңы

Нүктелік зарят потенциялы
A
d

Потенциялдар аиырмасы
Электр сыиымдылығы
Шар сыиымдылығы
Кондецатр сыиымдылығы

d

Группа ENTGLOBUS.KZ

10

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

17.

1 1
1 1
1
 


с с1 с 2 с 3
с

ЭТізбектеи қосу

18.
19.

с  с1  с2  с3    сn

Пораллель қосу
Заряталған кондецатр энергиясы

20.

2

2

qU q
CU
qEd


;W p 
2
2c
2
2
W p  0 2
Wp 

E
V
2
Wp 

Энергия тығыздығы

ЭЛЕКТРОДИНАМИКА.

1.
2.

q
t
I
j   q0 n

Ток күші

I

Ток тығыздығы



Электр кедергісі

3.

R

4.

U
U
I  ;R 
R
I
R  R0 (1  dt )

5.

l



   0 (1  dt )

6.

7.
8.
9.
10.

Ом заңы
Металдардағы электр кедергісі

I 1  I 2  I 3  I  const
R  R1  R2  R3    Rn

Кедергіні тізбектеи қосу

U1  U 2  U 3  U
1
1
1
1



R R1 R2 R3

Кедергілерді пороллель қосу

Rk  (n  1) RV
A  IUt

A  I 2 Rt 

U2
t
R

Қосымша қарсылық
Жұмыс
Джоуль-Ленц заңы

Q  I Rt
2

11.
12.
13.
14.
15.

A
U2
 IU  I 2 R 
t
R
A

q
P

n

n

  I P


i

Электр қозғаушы күші
Толық тізбек үшін Ом заңы

Rr
I1  I 2  I 3  0
1

16.
17.



I

Тұрақты токтың қуаты

i 1

i

Кирхгоф заңы ( бірінші )
Кирхгофтың 2-ші заңы

i

m  kq  kIt
m
k
q

Группа ENTGLOBUS.KZ

Фарадеидің 1-ші заңы
Затың химиялық эквиваленті
11

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

18.

19.
20.
21.
22.
23.
24.

1 Mr

F n
F  eN A  96500 Кл / моль
1 M
m  q
F n
 M
B
IS 0
F
B
Il
FA  BIl sin 
k

F  q0 B sin 

Фарадеидің 2-ші заңы
Фарадеидің саны
Бірлескен заңы
Магнит өрісі индукциясы
Магнит өрісіне орналасқан тура өткізгіш
Ампер күші
Лоренц күші
Аиналу радиусы

R

m
q0 B

25.

T

2m
q0 B

Аиналу периоды

26.

F

 0 2 I 1  I 2

l
4
r0

Параллель токтардың өзара әсері

27.



B
B0

Ортаның магнит өтімділігі

28.
29.

  BS cos 

L
I
N2
L  0

l
d 2

4
LI 2
WM 
2

 
t
 ind  Bl sin 

30.

31.
32.
33.
34.
35.
36.
37.

 ind  BS sin t
  l1  l 2

 ind

d
;  ind   max  sin t
t
I
 L
t

Магнит ағыны
Индуктивтілік

Соленоид индуктивтілік
Магнит өрісі энергиясы
Электр қозғаушы күші
ЭҚК индукциясы
Аиналу рамкасында паида болған ЭҚК
Аиналу рамкасының ұзындығы
Озиндукциясының индуктивтілігі
Өздік индукция

Тербеліс және толқындар.

Группа ENTGLOBUS.KZ

12

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.

x  xm sin(0 t   0 )
t
T
n
1
v
T
2
0 
T
F2  mg sin 
a   g sin 

T  2

l
g

m
k
x  A sin(t   0 )

T  2

  x  A cos(t   0 )


a      A 2 sin(t   0 )

m 2
2
W p  mgh

Wk 

WT 

mA 
2
2

2

Гормониялық тербеліс
Период
Жиелік
Цикілдік жиелік
Системаның -ішкі күші
Шар үдеуі
Матиматикалық маятник периоды
немесе Гьюгенц формуласы
Серіппелі маятник тербеліс периоды
Тербелістегі дененің сырғанауы
Тербелістегі дененің жылдамдығы
Тербеліс үдеуі
Кинетикалық энергия
Потенциялдық энергия
Толық энергия

МЕХАНИКАЛЫҚ ТОЛҚЫНДРА.

15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.

   T 



Толқын Ұзындығы.

v

1
 2 A 2
2
 1
W  m 2 A 2
2
1
I       2 A 2
2

P  IS
T  2 LC
C




Толқын энергия тығыздығы.
Тарқалып жатқан толқының орташа
энергиясы.
Толқын интенсивтілігі.
Толқының орташа қуаты.
Электр тербеліс периоды.
Электромагнитік толқын жылдамдығы.



22.
23.



EB

 0 


I    

Энергия тығыздығы.
 
EB

Электромагнитік толқын интесивтілігі

0 

Группа ENTGLOBUS.KZ

13

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

24.
25.

I  I m sin(Wt   0 )

U  U m sin t
U
 I m sin t
R
P  I mU m sin 2 t

I

26.
27.
28.
29.

I  I m sin t

x L  L
1
xc 
c

30.

Z  R 2  ( x L  xc ) 2

31.

n

32.
33.

P1  P2 ; I1U1  I 2U 2
et
R
2

U 2 I1 N 2


U 1 I 2 N1

Өзгеруші ток.
Актив кедергі тізбегі.
Қуат
Индуктив кедергі тізбегі
Индуктив кедергі
Сығылу кедергісі
Толық кедері
Трансформатордың трансформация
коэфиценті
Қуат
Радиолакация( радар )

ОПТИКА.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.

C  3  108 м / с
1 1 1
 
d f F
sin 
n2.1 
sin 
1
n2.1 
sin 
У    
d sin(   )
x
cos 
1
1
D  (n  1)(  )
R1 R2
1
D
F
1 1 1
  
F d f
H
f
F

h d
D
k 0
F

Группа ENTGLOBUS.KZ

Сфералық аина
Сыныу көрсеткіші
Тола ішке қаиту
Призмадағы сәуленің жолы
Пароллель пластина сәуле жолы
Х-сәуленің сырыуы
Диоптрия
Линза оптик күші
Линза формуласы
Линзаның сызықты үлкендігі
Лупаның үлкендігі

14

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

12.

1 1
  D1  D
L0 f
1 1
  D1
d1 f
D

13.
14.
15.
16.
17.

Оқушы көз әинегінің оптик күші

1
1

L0 d1

Көз әинектің оптик күші
Микраскоп үлкендігі

hD0
F1 F2
  2
k

d  (2k  1)

25 см  L0 ( көз әинектері)



Тіп шарты

2

l  l 2  l1
1
rm  (m  )0 R
2
rm  m0 R
d sin   n  
c

n
  n  0

Толқын басып өтетін жолдар аиырмасы
Ньютон қалқалары
Қараңғы қалқалар радиусы

*

18.
19.

Түрі

Диференциялық сәулелер
Толқын жылдамдығы мен ұзындығы
Толқын ұзындығы ( H м)

Қызыл
Сарғыш
Сары
Жасыл – сары
Жасыл
Ауа көк
Көк
Ашық көк

- 800 - 620
- 620 -585
- 585 -575
-575 -550
-550 -510
- 510 - 480
- 480 -450
-450 - 390

Квант физика формулалары.
1.

E  hv 

2.

hv  A 

3.

Киант энергиясы

hc


m 2

Фотоэфект үшін Эйнштеин
формуласы
Электроның металдан шығу
жұмысы

2

A  eU

Группа ENTGLOBUS.KZ

15

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

h
2

Фатон энергиясы

4.

E  hv 

5.

h
 1,05  10 34 Дж / с
2
h  6,62  10 34 Дж / с
hv
h
m 2 
c
c
hv h
P  mc 

c 
n

6.
7
8
9

P

Дене ұзындығы

2

Уақыт

2
c

2

Дененің массасы

m0



2

c2

Дененің импульсі

m0
1

11.
12.

c

t  t0 1 

1

10

2

c2
E0  m0  c 2
E  mc 2 

m0 c
1

13.

Фатон импульсі

2

l  l0 1 

m

Фатон массасы

Дененің тыныштықтағы энергиясы
Дененің толық энергиясы

2

2
c2

E k  E  m0 c 2  m0 c 2 (

1
1

14.
15.

2

Кинетикалық энергия

 1)

c2

C 0 mT
c2
m c 2 hv
P 0 
c
c

 температураға қыздырғанда
массасы m -гн артады

m 

Фатон энергмиясы

АТОМ ТҮЗІЛУІ.
1.

hv kn  E k  E n

2.

h  6,64  10
nh
rn 
2m

3.

vkn  R(

34

Толық энергия
Дж  с

Nорбитадағы электроның аиналу
радиусы
Сәулелену жиелігі

1
1
 2)
m K

Группа ENTGLOBUS.KZ

16

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

4.

R



 ыдырау
 ыдырау
 ыдырау

X  ZA42Y  24He

5.
6.
7.

A
z
A
Z

8.
9.

1
1

10.
11.
12.
13.
14.

  Zm p  Nmn  M a

X

A
Z 1

 e

N  N0 2

0
1

1
T

Изотоптар
Атом ядросының баиланыс
энергиясы
Масса диферектісі
Пратон массасы
Неитрон массасы
Термоядролық риякция
Жұтылған сәуле мөлшері

Н ;12 Н ;13 Н ;

E  Mc 2  (Zm p  ( A  Z )mn  M a )c 2

m p  1,00728амб
mn  1,00867амб
2
1

H 13H 24 He 01n  17,7Мев

D
t
N   Gr
N

15.

14
7


N   178O11P

16.

27
13

30
Al  24 15
P  01n

30
15

30
P14
Si  10 e

17.
18.

Рудберг тұрақтысы

me 4
 3,27  1015  у 1
(4 0 ) 4h 3
1

Ядро өрісінде бақыланған 1-ші
тәжрибе (Резерфорд)
Кюри
Жасанды радиоктивтің ж/е
позитровтің табылуы
Неитрон ашылуы(Шедвик)
Пратоның 1-шірет қолданылуы

4
2

9
4

Be  24 126C  01n

7
3

Li11P24 He 24He

ОНДЫҚТАР.
Т-тера
Г-гига
М-мега
К-кило
Да-дена
Д-деци
с-санти

1012
109
106
103
101
10-1
10-2

м-милли
мк-микро
н-ноно
п-пико
ф-фемто
а-атто
МэВ
мегоэлектрон
вольт

10-3
10-6
10-9
10-12
10-15
10-18
106эВ

ЗАТТАРДЫҢ ТЫҒЫЗДЫҒЫ.

Группа ENTGLOBUS.KZ

17

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ

Қатты
заттар
Алюминий
Вольфрам
Графит
Темір(болат)

2,7
19,1
1,6
7,8

Алтын
Кадмий
Кобальт

19,3
8,65
8,9

Мұз
Мыс
Молбден
Натрий
Никель
Қолаиы
Платина
Пробка
Қорғасын

0,916
8,9
10,2
0,97
8,9
7,4
21,5
0,2
11,3

Күміс
Мырыш

10,5
7,0

 ,г/см

3

Группа ENTGLOBUS.KZ

Сұйықтар

 ,г/см

Бензол
Су
Глицерин
Кастор
маиы
Керасин
Сынап
Спирт

0,88
1,00
1,26
0,90

Шикі сүт
Ауыр су
Эфир
Бензин
Ацетат
Мұнай
Теңіз суы
Бал
Күнбағыс
майы
Сұиық ауа
Сұиық
қолаиы

1,03
1,1
0,72
0,71
0,79
0,80
1,03
1,35
0,93

0,80
13,60
0,79

3

Газдар(қалыпты
жағдаида)
Азот
Аммиак
Сутегі
Ауа
Оттегі
Метан
Көмірқышқыл
газы
Хлор
Табиғи газ
Гелий
Иіс газы

 ,г/см

3

1,25
0,77
0,09
1,293
1,43
0,72
1,98
3,21
0,0008
0,00018
0,00125

0,86
6,80

18

VK.COM/ENTGLOBUS_KZ