йцукенгшщзхътоттлгршннпргнпнганеаеквкуыуыцуфцйй

Бөлім:

Өркениет: даму ерекшеліктері

Педагогтің Т.А.Ә. (болған жағдайда)

Серикбаева Гулдана Шырынбаевна

Күні:

13.09.2022ж

Сынып:9

Қатысушылар саны:

Қатыспағандар саны:

Сабақтың тақырыбы

Қолөнер және кәсіптер

Оқу бағдарламасына сәйкес оқу мақсаттары

11.1.3.4 этнографиялық материалдардың қазақтарда қолөнер мен кәсіптердің дамуын сипаттау

*Тарихи ойлау дағдысы

*Тарихи концепт

Тарихи дерекөздерді түсіндіру

Дәлел

Сабақтың мақсаты

Этнографиялық зерттеулерде берілген қазақтың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптерінің үштен кем емес сипаттамасын анықтайды;

Жекелеген оқушылар қазақтардың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптерінің дамуына әсер еткен push (итеруші) және pull (тартушы) факторларын екіден кем емес мысалдар келтіріп талтайды.

Бағалау критерийі

Қолөнер мен кәсіптерді сипаттайтын деректердің маңыздылығына 2 кем емес аргумент келтіріп талдайды;

Деректерді пайдаланып қазақтардың қолөнері мен кәсіптерінің ерекшеліктерін түсіндіреді.

Сабақтың кезеңі/ уақыт

Педагогтің әрекеті

Оқушының

әрекеті

Бағалау

Ресурстар

Ұйымдас-тыру

Өткен білімді еске түсіру

7 минут

Жаңа тақырыпқа қадам

3 минут

Ой шақыру. Тақырыпқа шығу

Оқушылардың назарына «Шетелдердегі киіз үй пішіндес үйлер» атты видео ұсынылады.

Оқушылар қазақтардың дәстүрлі қолөнер туыныдаларының тиімділігін әлемнің мойындауы, оның философиялық мағынасы туралы талқылау ұйымдастырып жаңа тақырыпқа шығу.

Сабақтың оқу мақсаттары мен бағалау критерийлері оқушылармен бірге талқыланып нақтыланады.

Оқушылар өз ойларын ортаға салады.

Оқушылар жауаптары арқылы жаңа тақырыпқа көшу

Оқушылар өз болжамдарын айтып, талқылау жүргізеді

ҚБ «Мадақтау сэндвичі»

Тақырыптық суреттер

https://youtu.be/zvgvjelgFws

Шетелдердегі киіз үй пішіндес үйлер

Сабақтың ортасы

Жаңа білім

5 минут

10 минут

5 минут

10 минут

Терминдермен жұмыс.

Тапсырма.Берілген ұғымдарды талдап, алдымен бес сөзбен, сосын 4 сөзбен, одан кейін 3 сөзбен, сосын 2 сөзбен, соңында бір сөзбен түсіндіруді ұсыныңыз.

ЕБҚ оқушыға дереккөздің форматын үлкейтіп, қолдау

Кәсіпшілік – күнелтіс көзі ретінде қол өнерімен немесе басқа бір майдагерлік кәсіппен айналысу. Ондай кәсіпшілік түрлері: кен қазу кәсіпшілігі, терімшілік, аңшылық, теңіз кәсіпшілігі, ұсақ қолөнері кәсіпшілігі. Дәстүрлі қазақ қоғамында қолөнері кәсіпшілігі жақсы дамыған.

Қолөнер,қолданбалы өнер – дәстүрлі тұтыну және сәндік бұйымдарын жасайтын ұсақ өндіріс. Қолөнершілер негізінен табиғи шикізаттарды пайдаланып, қарапайым еңбек құралдарының көмегімен көркем композицияның шешімімен тұрмысқа қажетті мүліктер, музыкалық аспаптар, қару-жарақ, құрал-саймандар жасайды. Әрбір қолөнер туындысы өз заманының материалдық мәдениетінің үлгісі және халық талғамының, әлеуметтік қоғамдық жағдайының, діни сенімінің, салт-дәстүрінің нақтылы көрінісі.

Зерттеу сұрақтары:

• Этнографиялық зерттеулерде қазақтың қолөнері мен кәсіптері қалай сипатталды?

• Дәстүрлі қолөнер мен кәсіптердің дамуына қандай факторлар әсер етті?

• Дәстүрлі қолөнер мен кәсіптердің бүгінгі күнмен байланысы қандай?

ЕБҚ: оқушы шығарылып берілген тапсырманы орындайды

Зерттеу. Талдау.Мәтінмен жұмыс.

Оқушылардың тақырып бойынша бастапқы білімдерін анықтап, жүйелеу мақсатымен «миға шабуыл» әдісін қолданып қазақтардың қолөнері мен кәсіптері туралы бар білетіндерін ортаға салуды ұсыну.

Оқушылардың білімдерін толықтыру үшін қазақтардың қолөнері мен кәсіптері туралы мәтін таратылады.

Тапсырма. Мәтінмен танысып, интеллект карта құру.

0 – жауап жоқ немесе жауап тапсырмамен келісілмеді;

2 - жауап шектеулі, анықталмады, жетілдірілмеді, тек мысалдар берілген;

4 – тақырыпқабайланысты терминдер сипаттамасы берілген, нақты түсіндірме жоқ, жалпылау басым болды;

6 – тақырыпқа байланысты ұғым, үрдіс элементтері, толық мәліметтер, нәтижелер мен қорытынды сөздер мен тіркестерге айналдыру негіздемесін көрсете алды;

8 – тақырыпқа байланысты өзгерістер, мәселелерді мысалдар арқылы көрсетіп, шешімдерін ұсына алды;

ЕБҚ оқушы (есту, көру, ойлау қабілеті) тапсырманы саралау арқылы орындайды.

-қазақтардың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптерінің дамуына әсер еткен push (итеруші) және pull (тартушы) факторларын екіден кем емес мысалдар келтіріп талтайды.

Дерекпен жұмыс.

Қазақтардың дәстүрлі қолөнері мен кәсіптері туралы этнографиялық зерттеулерден үзінділері жазылған дереккөздер таратылады.

Тапсырма.Тарихи деректерді тарихи контекстіде талдап, бағалаңыз. Бүгінгі күнмен байланысын түсіндіріңіз. ЕБҚ: оқушыға жеке жұмыс кезінде қасындағы сыныптастары және мұғалім диалог арқылы қолдау жасайды

Оқушылар ақпараттық мәтінмен жұмыс жасайды

Оқушылар өз жұмыстарының қорытындыларын сынып алдында қорғайды.

Оқушылар бір-біріне қосымша сұрақтар, қойып, бір-бірін толықтырады.

Оқушылар пікір алмасу арқылы бір-бірінің жұмыстарымен танысып, жалпы түсініктерді қалыптастырады.

Оқушылар өңдеу материалына, әлеуметтік-гендерлік табиғатына қарай («әйелдерге тән іс», «еркектерге тән іс»), қолдану аясына қарай жіктеуі мүмкін.

Критерийлер:

-қолөнер мен кәсіптердің түрлерін көрсету;

-тұрмыс-тіршіліктегі тиімділігін ашу;

-философиялық мағынасын ашу;

-бүгінгі күнмен байланыстыру;

-қазақ мәдениетін қалыптастырудағы қызметін анықтау.

ҚБ Мұғалім оқушылар жауабын мұқият тыңдап кері байланыс беріп отырады

ҚБ «Алақан-жұлдыз»

ҚБ «Ең үздік жауап»

ҚБ «Өзін-өзі бағалау»

Тарих толқынында. Назарбаев Н.Ә.  Атамұра. 2003 ж.

Қазақстан тарихы (көне заманнан бүгінге дейін). Бес томдық. 5-том. – Алматы, 2010.

Б.Ғ.Аяған, Х.М.Әбжанов, Д.А.Махат. Қазіргі Қазақстан тарихы. Алматы «Раритет» 2010ж

Сабақтың соңы

5 минут

Тақырып сұрағына жауап береді, ойларын екі-үш сөйлеммен жазбаша түрде қорытындылайды.

Жалғастырыңыз:

Маған ... қызықты болды

Маған ... бұл болашақта қажет болады

Бұл ... қиындық туғызды

Осы ... мені ойландырды

Тақырып бойынша не білетінін, не білгісі келетінін, не білгенін жазады

Оқушылар бағалай критерийлерімен өз деңгейлерін бағалайды

А4, конспект

Үй тапсырмасы

Қолөнер және кәсіптер