Материалдар / Жасушаның ашылу, зерттеу тарихы, жасушалық теорияның негізгі қағидалары, оның биология ғылымының дамуындағы маңызы.
Материалға шағымдану
Назар аударыңыз. Бұл материалды сайт қолданушысы жариялаған. Егер материал сіздің авторлық құқығыңызды бұзса, осында жазыңыз. Біз ең жылдам уақытта материалды сайттан өшіреміз
Шағым жылдам қаралу үшін барынша толық ақпарат жіберіңіз
Сіздің сұранысыңыз сәтті жіберілді!
Жақын арада сайт әкімшілігі сізбен хабарласады
2023-2024 оқу жылына арналған
қысқа мерзімді сабақ жоспарларын
жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған
Жасушаның ашылу, зерттеу тарихы, жасушалық теорияның негізгі қағидалары, оның биология ғылымының дамуындағы маңызы.
Материал туралы қысқаша түсінік
Материал мектеп оқытушыларына арналған
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
18 Сәуір 2018
865
1 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз
25% жеңілдік
беріледі
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
Материалдың толық нұсқасын
жүктеп алып көруге болады
Теориялық аралас сабақтың әдістемелік әзірлемесі
Тақырыбы: Жасушаның ашылу, зерттеу тарихы, жасушалық теорияның негізгі қағидалары, оның биология ғылымының дамуындағы маңызы.Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушы меңгеруі және білуі тиіс:жасушаның құрылысы, қағидасы, ашылу тарихы;Тәрбиелік:құрал-жабдықтармен оқулықтарды таза ұстауға үйрету;өз ісіне жауапты болуға, ұқыптылыққа, тапқырлыққа, белсенділікке, шапшаңдыққа баулу;оқу орнын қадірлеуге тәрбиелеу.ой өрісін кеңейту:тәжірибе сабағымен байланыстыра білуге үйрету;өзпікірін дұрыс жеткізуіне көңіл бөлу;тақырыпты дұрыс баяндай білуіне назар аудару;Дамытушылық:сабақтан алған ақпараттарды талдап үйрену;ой өрісін биология пәні бойынша дамыту; ғылыми оқу және анықтамалық әдебиеттермен өз бетінше жұмыс істеп білуге үйрету;Сабақтың уақыты: 90 минут (2 сағаттық)Сбақты өткізу орны:Сбақтың түрі: Аралас сабақСабақтың әдісі: Көргізбелі, ауызша, жазбаша, І-ІІ нұсқалы тесттер, деңгейлік сұрақтарПәнішілік байланыс: Жасушаның химиялық құрамы.Пән аралық байланыс: Химия, Физиология, Молекулалық биология, медициналық биологияСабақтың жабдықталуы: Материалдық: Биология оқулығы, күн тақырыптық жоспар , оқу жүмыс бағдарламасы, микроплакат, плакат, деңгейлік сұрақтар, І – ІІ нұсқалы тесттерТехникалық-программалық: СD диск, видеоролик, интерактивті тақтаПайдаланылған әдебиет: Негізгі: Т.Қасымбаева, К.Мұхамбетжанов 10-13 беттер Қосымша: Мухамеджанова К, Қасымбаева Т, «Жалпы биология» Хрестоматия, Алматы, Мектеп Оқушы білуі тиіс: жасушаның құрылысы, қағидасы, ашылу тарихын білуі тиіс.
Сабақтың хронокартасы
1.Ұйымдастыру кезеңі -5 минут.2.Үй тапсырмасын тексеру -25 минут.3. Жаңа тақырыпты түсіндіру -40 минут.4.Жаңа тақырыпты бекіту -10 минут.5.Сабақты қорытындылау -5 минут.6. Үйгетапсырма -5 минут.
Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі - 5 минут.Оқытушы оқу бөлмесінің тазалығына, оқушылардың киіміне назар аударады. Оқушылардың сабаққа қатысуы мен дайындығын тексеріп, оларды сабақтың бағдарламасы және мақсатымен таныстыру.ІІ. Үй тапсырмасын тексеру - 25 минут.Дәріс сабағында оқушылардан өтілген тақырыпты сұрайды. Оқушылардың білім деңгейін Деңгейлік сұрақтар қою немесе тестілеу арқылы тексеріледі.Деңгейлік сұрақтары:1-ші, 9-шы, 4-ші І деңгейдегі сұрақтар2-ші, 5-ші, 6-шы, 7-ші ІІ деңгейлік сұрақтар 3-ші, 8-ші, 10-шы ІІІ деңгейлік сұрақтар
Цитология ғылымы. Цитология пәні және міндеттері.І-нұсқа1. Цитология ғылымы нені зерттейді?А) жасуша Б) вирусВ) саңырауқұлақС) балдырД) қына Е) кокк2. Цитологияда қолданылатын негізгі құрал?А) электронды микроскопыБ) жарық микроскопыВ) сәуле микроскопыС) микроскопД) биологиялық микроскоп3. Биологиялық микроскоп неше есе үлкейтіп көрсетеді?А) 800-1200Б) 800-1400В) 800-1100С) 1000-1200Д) 800-1300Е) 800-15004. 1931 жылы электрондық микроскопты кімдер ойлап тапқан?А) Мишер мен ДевиссонБ) Девиссон мен МорганВ) Морган мен МишерС) Девиссон мен КолбекЕ) Р.Кох5. Цитохимиялық зерттеулердің бастамасын ең алғаш қай жылы швейцариялық биохимик И.Ф.Мишердің лейкоциттердің ядросынан нуклейн қышқылдарын табуынан басталды?А) 1868 жылыБ) 1865 жылыВ) 1867 жылыС) 1864 жылыД) 1874 жылыЕ) 1871 жылы6. Тұқымқуалаушылықтың хромасомалық теориясына негіз болды?А) СеченовБ) КорнберкВ) КалбекД) Т.МорганЕ) И.Ф.Мишер7. Матрицалық синтез процестері мен жасушалардың бөлінуін қандай әдіс арқылы зерттейді?А) центрифигаааалау әдісіБ) авторадиография әдісіВ) ренгенқұрылымдық талдау әдісіС) микрохирургия әдісі Д) цито әдісіЕ) гистология әдісі8. Жарық микроскопын пайдалану үшін қалыңдығы неше мкм жұқа кесінділер дайындау қажет?А) 5-4 мкмБ) 7-8 мкмВ) 5-6 мкмС) 7-9 мкмД) 10-7 мкмЕ) 11-5 мкм9. Тірі жасушаларды зерттеу кезінде неше органоидтердің қызмиетін анықтау үшін қай ідіс қолданады?А) центрифигаааалау әдісіБ) микрохирургия әдісі В) авторадиография әдісіС) цитохимия әдісіД) гистохимия әдісіС) жасушалық себінді әдісі 10. 1931 жылы Девиссон мен Калбек ойлап тапқан микроскоп?А) химиялық микроскопБ) сәуле микроскопыВ) микроскоп С) жарық микроскопыД) биологиялық микроскопыЕ) электрондық микроскопыЦитология ғылымы. Цитология пәні және міндеттері.ІІ-нұсқа1. Қай микроскоп 800-1300 есе үлкейтіп көрсетеді?А) жарық микроскопыБ) биологиялық микроскопыВ) химиялық микроскопС) электрондық микроскопыД) электрондық микроскопыЕ) микроскоп2. Жасушаның құрылысын, химиялық құрамын зерттейтін ғылым?А) цитологияБ) микология В) вирусологияС) цитоэкологияД) иммуноцитологияЕ) цитогенетика 3. Т.Морган қай теориясы негіз болды?А) тұқымқуалаушылықтың хромосомалықБ) тұқымқуалаушылықтың генетикасыВ) жеке жасушалардан тұтас организміС) хромосомалық генетикаД) генетикалық хромосомаЕ) тұқымқуалаушылық организм4. 1931 жылы Девиссон мен Калбек ойлап тапқан микроскоп?А) химиялық микроскопБ) сәуле микроскопыВ) биологиялық микроскопыС) электрондық микроскопыД) жарық микроскопыЕ) механикалық микроскоп5. Жарық микроскопын пайдалану үшін қалыңдығы неше мкм кесінділер дайындау қажет?А) 5-6 мкмБ) 7-8 мкмВ) 10-6 мкмС) 7-5 мкмД) 11-5 мкмЕ) 5-9 мкм6. 1868 жылы цитохимиялық зерттеулердің бастамасын ең алғаш кім лейкоциттердің ядросынан нуклеин қышқылдарын табуынан басталды?А) И.Ф.МишерБ) Т.МорганВ) СеченовС) ДевиссонД) КорнбергЕ) Калбек7. Дифференциалды центрифуга көмегімен жасушаның жеке құрамды бөліктерін бөліп, олардың химиялық құрамын зерттеуге мүмкіндік беретін әдіс?А) гистохимия әдісіБ) цитохимия әдісі В) микрохимия әдісіС) рентгенқұрылымдық талдау әдісіД) жасушалық себінді әдісіЕ) центрофигалау әдісі 8. Жасуша тіршілік әрекетінің көптеген процестері, негізінен жасушаның көмегімен нені анықтайды?А) цтио және гистологияБ) цито және гистологияВ) кино және фототүсіруС) кино және гистохимияД) фототүсіру және гистохимияЕ) цито және фототүсіру9. Цитологияда қолданылатын негізгі құрал?А) электронды микроскопБ) биологиялық микроскопВ) сәуле микроскоп С) жарық микроскопД) микроскоп Е) механикалық микроскоп10. Матрицалық синтез процестері мен жасушалардың бөлінуін қандай әдіс арқылы зерттейді?А) авторадиография әдісіБ) цитохимия әдісіВ) гистохимия әдісіС) центрифигалау әдісіД) рентгенқұрылымдық әдісіЕ) цито әдісіЦитология ғылымы. Цитология пәні және міндеттері.Тест жауабы:
ІІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру – 40 минут.1.Оқытушы оқушыларға жасушаның құрылысы, қағидасы, ашылу тарихын түсіндіруЖаңа
578тг - Сатып алу
Тақырыбы: Жасушаның ашылу, зерттеу тарихы, жасушалық теорияның негізгі қағидалары, оның биология ғылымының дамуындағы маңызы.Сабақтың мақсаты: Білімділік: Оқушы меңгеруі және білуі тиіс:жасушаның құрылысы, қағидасы, ашылу тарихы;Тәрбиелік:құрал-жабдықтармен оқулықтарды таза ұстауға үйрету;өз ісіне жауапты болуға, ұқыптылыққа, тапқырлыққа, белсенділікке, шапшаңдыққа баулу;оқу орнын қадірлеуге тәрбиелеу.ой өрісін кеңейту:тәжірибе сабағымен байланыстыра білуге үйрету;өзпікірін дұрыс жеткізуіне көңіл бөлу;тақырыпты дұрыс баяндай білуіне назар аудару;Дамытушылық:сабақтан алған ақпараттарды талдап үйрену;ой өрісін биология пәні бойынша дамыту; ғылыми оқу және анықтамалық әдебиеттермен өз бетінше жұмыс істеп білуге үйрету;Сабақтың уақыты: 90 минут (2 сағаттық)Сбақты өткізу орны:Сбақтың түрі: Аралас сабақСабақтың әдісі: Көргізбелі, ауызша, жазбаша, І-ІІ нұсқалы тесттер, деңгейлік сұрақтарПәнішілік байланыс: Жасушаның химиялық құрамы.Пән аралық байланыс: Химия, Физиология, Молекулалық биология, медициналық биологияСабақтың жабдықталуы: Материалдық: Биология оқулығы, күн тақырыптық жоспар , оқу жүмыс бағдарламасы, микроплакат, плакат, деңгейлік сұрақтар, І – ІІ нұсқалы тесттерТехникалық-программалық: СD диск, видеоролик, интерактивті тақтаПайдаланылған әдебиет: Негізгі: Т.Қасымбаева, К.Мұхамбетжанов 10-13 беттер Қосымша: Мухамеджанова К, Қасымбаева Т, «Жалпы биология» Хрестоматия, Алматы, Мектеп Оқушы білуі тиіс: жасушаның құрылысы, қағидасы, ашылу тарихын білуі тиіс.
Сабақтың хронокартасы
1.Ұйымдастыру кезеңі -5 минут.2.Үй тапсырмасын тексеру -25 минут.3. Жаңа тақырыпты түсіндіру -40 минут.4.Жаңа тақырыпты бекіту -10 минут.5.Сабақты қорытындылау -5 минут.6. Үйгетапсырма -5 минут.
Сабақтың барысы:І. Ұйымдастыру кезеңі - 5 минут.Оқытушы оқу бөлмесінің тазалығына, оқушылардың киіміне назар аударады. Оқушылардың сабаққа қатысуы мен дайындығын тексеріп, оларды сабақтың бағдарламасы және мақсатымен таныстыру.ІІ. Үй тапсырмасын тексеру - 25 минут.Дәріс сабағында оқушылардан өтілген тақырыпты сұрайды. Оқушылардың білім деңгейін Деңгейлік сұрақтар қою немесе тестілеу арқылы тексеріледі.Деңгейлік сұрақтары:1-ші, 9-шы, 4-ші І деңгейдегі сұрақтар2-ші, 5-ші, 6-шы, 7-ші ІІ деңгейлік сұрақтар 3-ші, 8-ші, 10-шы ІІІ деңгейлік сұрақтар
- Цитология ғылымы дегеніміз ?
- Цитохимиялық зерттеулердің бастамасы ең алғаш қай жылы және қай елдің биохимигінің табуынан басталды ?
- Цитогенетика қандай деңгейінде зерттеуге мүмкіндік береді ?
- Қазіргі уақытта цитолог мамандар неше есе үлкейтіп көрсететін қандай микроскоптарды пайдаланады ?
- молекулалық деңгейде зерттеу үшін қай жылы кімдердің ойлап тапқан электрондық микроскоп та пайдалануда?
- Микроскоптардың, ерекше оры?
- Рентгенқұрылымдық талдау әдісі ?
- Матрицалық синтез процестері мен жасушалардың бөлінуін қандай әдісімен зерттейді?
- Тірі жасушаларды зерттеу кезінде нені қолданылады?
- Қазіргі замандағы цитология немесе жасуша биологиясының медицина үшін маңызы зор. Себебі ?
- Цитология ғылымы. Цитология (грек. Ketos-жасуша және logos-ғылым)-жасушаның (клетка) құрылысын, химиялық құрамын және жасуша ішіндегі түрлі құрылымдардың атқаратын қызметтерін зерттейтін биология ғылымының маңызды салаларының бірі.
- Цитохимиялық зерттеулердің бастамасы ең алғаш 1868 жылы швейцариялық биохимик И.Ф. Мишердің лейкоциттердің ядросынан нуклейн қышқылдарын табуынан басталды.
- Цитогенетика тұқымқуалаушылық пен өзгергіштіктің заңдылықтарын жасуша деңгейінде зерттеуге мүмкіндік береді. Бұл ғылымның қалыптасуына америкалық ғалым Т.Морганның
- Қазіргі уақытта цитолог мамандар 800-1300 есе үлкейтіп көрсететін биологиялық микроскоптарды пайдаланады.
- Молекулалық деңгейде зерттеу үшін 1931 жылы Девиссон мен Калбек ойлап тапқан электрондық микроскоп та пайдалануда.
- Микроскоптардың, әсіресе электрондық микроскоптың шығуы әртүрлі қауіпті аурулардың қоздырғыштарын табуда ерекше орын алады. Сонымен оптикалық құралдардың айлап табылуы әсіресе биология ғылымының негізгі бір саласы-микробиологияның дамуына жол ашты.
- Рентгенқұрылымдық талдау әдісі арқылы жасуша құрылымының құрамына кіретін молекулалардың (мысалы, ДНҚ, нәруыздар) физикалық қасиеттері мен кеңістікте орналасуын айтады.
- Матрицалық синтез процестері мен жасушалардың бөлінуін авторадиография әдісімен зерттейді.
- Тірі жасушаларды зерттеу кезінде жеке органоидтердің қызметін анықтау үшін микрохирургия әдісі қолданылады.
- Қазіргі замандағы цитология немесе жасуша биологиясының медицина үшін маңызы зор. Себебі адам организмінің кез келген ауруының негізінде нақты жасушалар немесе олардың топтарының патологиясы жатыр. Ол аурудың дамуын, оның диагностикасы мен емдеу әдістерін, аурудың алдын алу үшін өте маңызды.
Цитология ғылымы. Цитология пәні және міндеттері.І-нұсқа1. Цитология ғылымы нені зерттейді?А) жасуша Б) вирусВ) саңырауқұлақС) балдырД) қына Е) кокк2. Цитологияда қолданылатын негізгі құрал?А) электронды микроскопыБ) жарық микроскопыВ) сәуле микроскопыС) микроскопД) биологиялық микроскоп3. Биологиялық микроскоп неше есе үлкейтіп көрсетеді?А) 800-1200Б) 800-1400В) 800-1100С) 1000-1200Д) 800-1300Е) 800-15004. 1931 жылы электрондық микроскопты кімдер ойлап тапқан?А) Мишер мен ДевиссонБ) Девиссон мен МорганВ) Морган мен МишерС) Девиссон мен КолбекЕ) Р.Кох5. Цитохимиялық зерттеулердің бастамасын ең алғаш қай жылы швейцариялық биохимик И.Ф.Мишердің лейкоциттердің ядросынан нуклейн қышқылдарын табуынан басталды?А) 1868 жылыБ) 1865 жылыВ) 1867 жылыС) 1864 жылыД) 1874 жылыЕ) 1871 жылы6. Тұқымқуалаушылықтың хромасомалық теориясына негіз болды?А) СеченовБ) КорнберкВ) КалбекД) Т.МорганЕ) И.Ф.Мишер7. Матрицалық синтез процестері мен жасушалардың бөлінуін қандай әдіс арқылы зерттейді?А) центрифигаааалау әдісіБ) авторадиография әдісіВ) ренгенқұрылымдық талдау әдісіС) микрохирургия әдісі Д) цито әдісіЕ) гистология әдісі8. Жарық микроскопын пайдалану үшін қалыңдығы неше мкм жұқа кесінділер дайындау қажет?А) 5-4 мкмБ) 7-8 мкмВ) 5-6 мкмС) 7-9 мкмД) 10-7 мкмЕ) 11-5 мкм9. Тірі жасушаларды зерттеу кезінде неше органоидтердің қызмиетін анықтау үшін қай ідіс қолданады?А) центрифигаааалау әдісіБ) микрохирургия әдісі В) авторадиография әдісіС) цитохимия әдісіД) гистохимия әдісіС) жасушалық себінді әдісі 10. 1931 жылы Девиссон мен Калбек ойлап тапқан микроскоп?А) химиялық микроскопБ) сәуле микроскопыВ) микроскоп С) жарық микроскопыД) биологиялық микроскопыЕ) электрондық микроскопыЦитология ғылымы. Цитология пәні және міндеттері.ІІ-нұсқа1. Қай микроскоп 800-1300 есе үлкейтіп көрсетеді?А) жарық микроскопыБ) биологиялық микроскопыВ) химиялық микроскопС) электрондық микроскопыД) электрондық микроскопыЕ) микроскоп2. Жасушаның құрылысын, химиялық құрамын зерттейтін ғылым?А) цитологияБ) микология В) вирусологияС) цитоэкологияД) иммуноцитологияЕ) цитогенетика 3. Т.Морган қай теориясы негіз болды?А) тұқымқуалаушылықтың хромосомалықБ) тұқымқуалаушылықтың генетикасыВ) жеке жасушалардан тұтас организміС) хромосомалық генетикаД) генетикалық хромосомаЕ) тұқымқуалаушылық организм4. 1931 жылы Девиссон мен Калбек ойлап тапқан микроскоп?А) химиялық микроскопБ) сәуле микроскопыВ) биологиялық микроскопыС) электрондық микроскопыД) жарық микроскопыЕ) механикалық микроскоп5. Жарық микроскопын пайдалану үшін қалыңдығы неше мкм кесінділер дайындау қажет?А) 5-6 мкмБ) 7-8 мкмВ) 10-6 мкмС) 7-5 мкмД) 11-5 мкмЕ) 5-9 мкм6. 1868 жылы цитохимиялық зерттеулердің бастамасын ең алғаш кім лейкоциттердің ядросынан нуклеин қышқылдарын табуынан басталды?А) И.Ф.МишерБ) Т.МорганВ) СеченовС) ДевиссонД) КорнбергЕ) Калбек7. Дифференциалды центрифуга көмегімен жасушаның жеке құрамды бөліктерін бөліп, олардың химиялық құрамын зерттеуге мүмкіндік беретін әдіс?А) гистохимия әдісіБ) цитохимия әдісі В) микрохимия әдісіС) рентгенқұрылымдық талдау әдісіД) жасушалық себінді әдісіЕ) центрофигалау әдісі 8. Жасуша тіршілік әрекетінің көптеген процестері, негізінен жасушаның көмегімен нені анықтайды?А) цтио және гистологияБ) цито және гистологияВ) кино және фототүсіруС) кино және гистохимияД) фототүсіру және гистохимияЕ) цито және фототүсіру9. Цитологияда қолданылатын негізгі құрал?А) электронды микроскопБ) биологиялық микроскопВ) сәуле микроскоп С) жарық микроскопД) микроскоп Е) механикалық микроскоп10. Матрицалық синтез процестері мен жасушалардың бөлінуін қандай әдіс арқылы зерттейді?А) авторадиография әдісіБ) цитохимия әдісіВ) гистохимия әдісіС) центрифигалау әдісіД) рентгенқұрылымдық әдісіЕ) цито әдісіЦитология ғылымы. Цитология пәні және міндеттері.Тест жауабы:
| І-нұсқа | ІІ-нұсқа | ||
| 1 | А | 1 | Б |
| 2 | Б | 2 | А |
| 3 | Д | 3 | А |
| 4 | С | 4 | С |
| 5 | А | 5 | С |
| 6 | Д | 6 | А |
| 7 | Б | 7 | Е |
| 8 | А | 8 | В |
| 9 | Б | 9 | С |
| 10 | Е | 10 | А |
ІІІ. Жаңа тақырыпты түсіндіру – 40 минут.1.Оқытушы оқушыларға жасушаның құрылысы, қағидасы, ашылу тарихын түсіндіруЖаңа
578тг - Сатып алу
Материал ұнаса әріптестеріңізбен бөлісіңіз
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Материал іздеу
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз
Барлығы 663 959 материал жиналған
Ұқсас материалдар
Дайын ҚМЖ. Барлық пәндерден 2022-2023 оқу жылына, жаңа бұйрыққа сай жасалғанСертификатталған тренер жасаған
01.01.2023 17 863 13 694
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандарты бойынша жасалған. 2022-2023 оқу жылына арналған
Барлық пәндер
Барлық материалдар
Барлық сыныптар
Іс-шаралар кестесі
Педагогтардың біліктілігін арттыру курстары