Психология - болашақтың
мамандығы
XIX ғасыр - биология ғасыры,
XX ғасыр - физика ғылымы үшін жаңалықтар мен ашылулар кезеңі болды.
XXI ғасыр - психология саласы үшін жаңа дәуір.
Аркадий Петрович
Егидес
Психология - адамның ішкі
жан дүниесін емдеуге, оның дұрыс жетілуін қамтамасыз етуге
бағытталған мамандық. Бүгінгі күні, адамның өмір сүру салтының
өзгеруіне байланысты психолог көмегіне жүгінушілер саны артты. Бұл
ғылым басқа салалармен де тығыз байланысты болғандықтан болашақта
өзектілігін жоғалтпақ емес.
Жаһандану үрдісі етегін
кеңге жайып, жаңа технологиялар қарқынды дамып жатқан заманда адами
құндылықтар толығымен өзгеріске ұшырады. Заман өзгерді ме, адам
өзгерді ме белгісіз, дегенмен де бүгінгі күн жан дерті тән дертімен
бірдей емді талап ететін кезеңге айналды. Осындай көз ілеспес
жылдамдықпен дамып жатқан дәуірде қажетті мамандықтар тізімі де
айтарлықтай өзгерді. Осы тұста, психология адамзаттың болашақ
мамандығына айнала алады ма?
Ең әуелі, психология ғылым
ретінде адамның ішкі дүниесін, яғни, оның жан дүниесін, күрделі,
қайталанбас және ерекше ішкі әлемін зерттеуге және түсінуге
бағытталған. Аристотель ішкі дүние туралы ілім ең керемет, әрі
таңғажайып білім деп тұжырымдады. Расымен де ғылым үшін адам
психикасынан гөрі күрделі пән жоқ. Бұл адамзаттың дамуымен
байланысты барлық ғылымдарды, оның қызмет салаларын, мүдделер
шеңберін, эмоцияларды басқару кеңістігін, жеке және пікірлес
адамдар тобындағы сезімдерді, басқа адамдардың жеке кеңістігін
бұзбау өнерін біріктіретін ғылым. Бейбітшілік пен жасампаздық –
адамзаттың табысты дамуының кепілі, бұл қазіргі психологияны
зерттеудің басты міндеті. Жалпы алғанда, өзге салалардың дамуы
тікелей психология ғылымының жетілуімен байланысты. Сол себепті,
психология адамзаттың болашағы бұлыңғыр болмас үшін аса қажетті
мамандықтардың бірі саналады.
Сонымен қатар, Ш.Сариев
айтқандай «Өмір деген тұрмайды тек қарадан,өмір деген тұрады
ақ-қарадан». Аталмыш тұжырымды баланың санасына құятын, оны өмірге
баулып, ақ пен қараны ажыратуға үйретуге тырысатын - психолог.
Психологтың міндеті - баланы болашаққа дайындап қана қоймай, оны
осы шақпен алаңсыз өмір сүруге үйрету. Адамзат үшін келер ұрпақтың
дұрыс жетілуі, адами тұрғыда дұрыс қалыптасып, тұлға ретінде дамуы
- өте маңызды. Ал, осы тұрғыда қызмет етіп, бұл мақсатты жүзеге
асыруға жәрдемдесетін - психологтар, яғни,психология
мамандығы.
Тоқсан ауыз сөздің тобықтай
түйіні, психология саласы адам әрекетінің шеңберін анықтап,оның
қызмет етуі мүмкін барлық салаларды біріктіреді. Бүгінгі күні өзге
ғылымдардың дамуы психология саласымен тығыз байланысты және де
психология ғылымы келер ұрпақтың дұрыс жетілуін қамтамасыз етуге
тырысатындықтан, болашақта жоғалмайтын,қажетті мамандықтардың
біріне айналып отыр.