ТЕХНИКАЛЫҚ КОЛЛЕДЖДЕРДЕ
ГЕОМЕТРИЯЛЫҚ МАТЕРИАЛДАРДЫ ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ЖАЗЫҚ ЖӘНЕ КЕҢІСТІК
ФИГУРАЛАРЫНЫҢ ҚАСИЕТТЕРІН ЗЕРТТЕУДІҢ
МАҢЫЗЫ
Асанова
Г.Е
Жаңаесіл
ауылы
№9
АТК
Ақмола
облысы
Техникалық колледждердің білім беру
жүйесінде геометрия жеке пән ретінде қарастырылмаған. Геометриялық
бөлімдер «Математика» пәні бағдарламасының аз ғана бөлігін құрайды.
Геометриялық білім - бұл адамның бойында күрделі құбылыстарды
визуалды түсіндіруге деген ынта қалыптастыратын, зерттеушіні өз кәсіби
білімі саласында тәрбиелейтін
негіз.
Техникалық колледждің төменгі курс студенттерінің геометриялық
дайындық деңгейінің (базалық деңгей) жеткіліксіздігі,
менің
ойымша, үш негізгі себеппен анықталады: 1)
алғашқы курстардағы математиканы
оқытуға бөлінетін сағаттардың аздығы;
2) студенттердің мектептен алған геометриялық білім деңгейлерінің әртүрлілігі; 3) техникалық
колледжде оқытуға бағытталған және мектептегі
геометриялық білім берудің заманауи бағыттарына сәйкес келетін
геометрия бойынша оқу-әдістемелік әдебиеттердің
болмауы.
Мектептегі
геометрия курсын құрудың маңызды мәселелерінің бірі
-планиметрия және стереометрия
деп
аталатын екі бөлімнің өзара байланысы
болып
табылады. Геометриялық білім тарихы бұл мәселені
шешудің үш нұсқасы туралы айтады: планиметриялық және
стереометриялық материалды дәйекті зерттеу; планиметрияны оқыту
процесінде студенттерді маңызды стереометриялық
ақпараттармен
таныстыру; планиметрия мен
стереометрияны бірге оқыту.
Қазіргі уақытта
техникалық колледждерде геометриялық материалды
оқыту үрдісі
студенттердің
мектепте
алған кеңістік туралы
білімі мен колледжде алатын осы саладағы
білімі арасындағы
сабақтастықты қамтамасыз ету
мақсатында,
сонымен
қатар
планиметрия мен стереометрия
арасындағы алшақтықты азайту
мүмкіндігін
ескере отырып жүргізілуі
тиіс.
Геометриялық білім мен дағдылар, геометриялық
мәдениет және даму үрдістері қазіргі кездегі көптеген заманауи
мамандықтар үшін кәсіби деңгейде маңызды болып табылады. Мектептегі
геометриялық білім берудің заманауи үрдістері, техникалық
колледждердің болашақ түлектерінің геометриялық дайындық деңгейінің
төмендігі – алғашқы курстарда «Математика» пәнінің геометриялық
бөлімдерін оқыту принциптерін қайта қарауды қажет
етеді.
Техникалық колледждердің
алғашқы курстарында геометриялық материалды оқыту барысында жазық
және кеңістіктік фигуралардың қасиеттерін өзара зерттеу планиметрия
мен стереометрия арасындағы алшақтықты азайтуға көмектеседі және
студенттердің геометрия курсының құрастырылу заңдылықтарын нақты
түсінуіне ықпал етеді.
Студенттердің геометриялық білімі бойынша конструктивті
және интуитивті компоненттерінің үйлесімі және геометриялық
материалды оқытуда жазық және кеңістіктік фигуралардың
қасиеттерінің өзара байланысын зерттеу - болашақ колледж
түлектерінің геометрия бойынша жалпы мектептік білімі мен кәсіби
білімі арасындағы байланысын қамтамасыз етуге мүмкіндік
береді.
Бұл жағдайға геометриялық материалдарға жазық және
кеңістіктік фигуралардың конструктивті анықтамаларын, фигураларды
салу бойынша тапсырмаларды (жазық және кеңістіктік), көпжақты
фигуралармен жасалатын зертханалық жұмыстарды қосу және де жазық
және кеңістіктік фигуралардың параллель проекцияларын
экспериментальды зерттеу арқылы қол
жеткізіледі.
Геометриялық материалды оқытуда алдын ала дайындалған
әдістемелік құралдарды қолдану тиімді болып табылады. Әдістемелік
құралдар жиынтығы – оқу материалдарымен, оның ішінде анықталмаған
тұжырымдамаларды зерттеу сызбасымен, жазық және кеңістік
фигураларын анықтау схемасымен және олардың қасиеттерінің өзаа
байланыстын зерттеуді жүзеге асыратын тапсырмалармен, «Жобалау
әдістері. Параллель проекциялардың қасиеттері», «Полифедра
бөлімдері» тақырыптарындағы зертханалық жұмыстармен қамтамасыз
етілуі тиіс.
Қолданылған
әдебиеттер:
-
Зикирова Г.А. Особенности
преподавания геометрического материала, взаимосвязанного с
изучением свойств плоских и пространственных фигур в
технологических колледжах. // Известия вузов (Кыргызстан). 2014 ж.,
№1 – 183 б.
-
Булычева Ю.В.
О проведении первых занятий
по геометрии на первых курсах технических колледжей // Математика
в образовании: Сборник статей / под ред. И.С. Емельяновой. -
Чебоксары: 2006 ж., №2 – 158
б.