Windows 7, Linux негізгі ұғымдар. Windows 7 –нің негізгі нысаналары мен оның басқару жолдары»

Шығыс Қазақстан облысы білім басқармасының
«Рымбек Байсеитов атындағы Семей қаржы-экономикалық колледж»
коммуналдық мемлекеттік қазыналық кәсіпорын

«Информатика» пәнінен сайыс сабақ
Тақырыбы: Windows 7, Linux негізгі ұғымдар. Windows 7 –нің негізгі
нысаналары мен оның басқару жолдары»

Дайындаған арнайы пәндер
оқытушы:Г.Қ.Қайырбекова

2019-2020 оқу жылы

1.1. Мамандығы мен біліктілігінің атауы

САБАҚ ЖОСПАРЫ
1. Атаулы категориясы
1304000 «Есептеуіш техникасы және
бағдарламалық қамтамасыздандыру»
Біліктілік 0518023 «Бухгалтер – ревизор»
(аудитор)

1.2. Курсы, тобы
1.3. Оқу модулінің/пәннің, меңгеретін тараудың
атауы
1.4. Сабақтын тақырыбы

19 VT – ІХ – 1; 19 EA - 1
Информатика

1.5. Сабақтын ұйымдастырушылық формасы
1.6. Білім алушылырдын тақырып бойынша қызметті
орындау үшін қажетті білімі мен икемділігі

Топтық

Windows 7, Linux
Windows 7, Linux негізгі ұғымдар. Windows
7 –нің негізгі нысаналары мен оның
басқару жолдары.
1.Windows жүйесінің ерекшеліктері.
2.Операциялық жүйенің артықшылықтары.
3.Windows 7 –нің файлдар мен бумалары.
4. Утилиталардың ұғымдары мен түрлері

1.7. Кәсіби және еңбекпен қамтылуы үшін білігін
біріктірудегі оқу сабағының мүмкіншілігі

коммуникативтік дағдылар
ақпаратты қабыдау қабілеті
тәжірибеде ақпаратты қолдана білу
2. Сабақтың мақсаты
2.1. Студенттердін дәл осы сабақта үйренетін
Сабақты тыңдай білу
жұмысқа орналастырудың және жұмысты іздеудің
Серіктестермен қарым-қатынас мүмкіндігі
келесі ептіліктерін жетілдіруге мүмкіндік береді
Басқалардың пікіріне құлақ асу
2.2. Студентерді жаттықпа сабақтар барысында
Жұмыс орнын дұрыс ұйымдастыру;
меңгеретін кәсіптік ептілікке үйрету
Әдебиетпен жұмыс істей білу;
Ұжымда жұмыс істей білу;
Логикалық ойлау.
3. Сабақ қорытындысын сипаттау
3.1. Сабақтын аяғында білім алушылар білу және
Ақпараттық жүйелердің негізгі элементтерінің
істеуі қажет
құрылымы білу;
Компьютерде жұмыс істеу барысындағы нұсқаулық
және техникалық қауіпсіздік білу;
3.2. Сапа белгілері
4. Жоспарлау фазасы
4.1. Оқу-әдестемелік жабдықтау, анықтамалық
Қайталау
әдебиеттер тізімі
№ 1-6
4.2. Техникалық жабдықтау, материалдар

Интербелсенді тақта;
Компьютер;
Альбом схемалар мен кестелер

4.3. Студенттер іс әрекетінін ретін сипаттау

Информатика түсінігі және тапсырмалары
Ақпараттық өндірістің даму кезеңдері

4.4. Оқытушының ролі

негізгі ұғымдарды тақырып бойынша түсіндіру;
түсіндірме терминдер және оларды қолдану тәртібі.
5. Жоспарды жүзеге асыру
5.1. Сабақ жоспарынын сипаттамасы, оқытушы мен
Кесте «Оқытушы мен студенттер өзара әрекетінің
студенттер іс-әрекетінің мазмұны (кесте)
мазмұны мен оны ұйымдастыру»
6. Бағалау
6.1. Орындалған тапсырмалардың сапасын бағалау
Дәрежесін анықтау, меңгеру, жаңа ұғымдар мен
терминдер.
Оқытушы
Қайырбекова Г.Қ.
Қолы аты-жөні

Сабақ мазмұны

№ элемента

Сабақ элементі, қарастырылатың сұрақтар,
оқытудың әдістері мен тәсілдері

1.

Ұйымдастыру (2 мин)

2.

1) Кабинеттің сабаққа дайындығын тексеру
2) Компьютерлердің сабаққа дайындығын тексеру
3) Оқушылармен амандасу
4) Оқушыларды түгендеу
5) Сабақтың мақсатымен таныстыру
Үй тапсырмасын сұрау (15 мин) Ермеков Н.Т. Информатика
23-25 бет

3.

Жаңа сабақ (20 мин)
ЖАҢА ТАҚЫРЫПТЫ ТҮСІНДІРУ
Курс тақырыбы №4 Windows 7, Linux
Сабақтың тақырыбы № 4.7 Windows 7, Linux негізгі ұғымдар. Windows 7 –
нің негізгі нысаналары мен оның басқару жолдары.
Жоспар:
1.Windows жүйесінің ерекшеліктері.
2.Операциялық жүйенің артықшылықтары.
3.Windows 7 –нің файлдар мен бумалары.
4. Утилиталардың ұғымдары мен түрлері

4.

Жаңа сабақты бекіту (10 мин)
САБАҚТЫ БЕКІТУ
1. Орындаған жұмыстарын тексеру
2. Сұрақтар

5

Сабақты қорытындылау, оқушыларды бағалау (2 мин)

6

Үйге тапсырма беру (1 мин)
Қайталау № 1-6

Оқытушы
қолы

Қайырбекова Г.Қ.
аты-жөні

Қосымшалар,
өзгерістер

Дәріс №6
Пән: Информатика
Курс тақырыбы №4 Windows 7, Linux
Сабақтың тақырыбы № 4.7 Windows 7, Linux негізгі ұғымдар. Windows 7 –нің негізгі
нысаналары мен оның басқару жолдары.
1.Windows жүйесінің ерекшеліктері.
2.Операциялық жүйенің артықшылықтары.
3.Windows 7 –нің файлдар мен бумалары.
4. Утилиталардың ұғымдары мен түрлері
Қазіргі кезде Windows – барлық дербес компьютерлерге арналып кең таралған
операциялық жүйе.
Windows бірнеше операциялық жүйелерді біріктіреді, олар бір – біріне ұқсас болғанымен,
әр түрлі мүмкіндіктері бар және әр түрлі мақсаттарға арналған.
Әйгілі Windows операциялық жүйесінің жаңа нұсқасының атауындағы ХР әріптері
eXPerience деген ағылшын сөзінің бөлігі болып табылады, ол «өмір тәжірибесі», «білім»
дегенді білдіреді.
Жұмыс істеудің бастамасы
Компьютердің жүйелік блогының алдыңғы бетінде орналасқан Power деп аталатын
қосу/өшіру батырмасын басып, оны іске қосыңдар. Сонда компьютердің процессоры
тұрақты жадтайтын құрылғыда жазылған программалармен қатынасады. Бұл
программалар компьютердің негізгі құрылғыларының жұмыс істеу қабілетін тексере
бастайды.. содан кейін басқаруды қатқыл дискідегі операциялық жүйеге береді.
Операциялық жүйе біраз уақыт жүктеледі де, экранда Windows-тің жұмыс үстелінің
бейнесі пайда болады.
Windows ХР-ден қалай шығу, яғни оның жұмысын қалай аяқтау керек екеніне тоқтала
кетейік. Экрандағы тышқанның нұсқағышының көмегімен экранның төменгі сол жақ
бұрышында орналасқан «Пуск» батырмасына апарып шерту. Сонда Экранда «Выключить
компьютер» тақтасы шығады.

Жүйе жұмысын әдеттегідей аяқтау үшін Выключение
батырмасын басу керек.
Егер сендер Windows ХР-ді компьютерді өшірмей іске қосқыларың келсе,
Перезагрузка

батырмасын басу.

Ждущий режим
батырмасын басқанда компьютерді өшірудің ерекше режимі
таңдалады. Барлық ағымдағы ақпарат компьютердің жадынан қатқыл дискіге жазылады
да, компьюте өшеді.
Windows объектілері

Windows ХР – графикалық операциялық жүйе, оның негізгі объектілері терезе мен
белгішелер негізінде түрінде бейнеленеді.
Windows ХР-дің объектілерін әр түрлі құрылғылармен басқаруға болады, оның ең негізгісі
– тышқан.
Тышқанның көмегімен Windows ХР-дің объектілермен төмендегі әрекеттерді орындауға
болады: белгілеу, жылжыту, қосу, созу, ашу, жабу.
Компьютерді іске қосайық. Жүйе тестілеуден өтіп және жүктелгеннен кейін экран келесі
түрде көрінеді.

Жұмыс үстелінде Windows-тың объектілері мен басқару элементтері орналасқан. Объект –
олармен Windows жұмыс істейтіндердің барлығы.
Объект – ұғым. Әр объектінің өзіне тән қасиеттері болады. Олар бір-бірінен осы
қасиеттері бойынша ажыратылады. Windows-тің объектілеріне қапшықтар, файлдар,
терезелеер, таңбашалар, белгішелер мен тышқан нұсқағышы жатады.
Белгішелердің тағы бір түрі – бұл таңбашалар.
Қапшық – бұл объектілер қоймасы. Қапшықтардың ішінде тек файлдар, белгішелер,
таңбашалар ғана емес, басқа қапшықтар да болуы мүмкін.
Windows-тің басқару элементтері
Жұмыс үстелінің терезесінде объектілерден басқа басқару элементтері де болады. Оларға
«Пуск» батырмасы, Бас меню, меню жолындағы меню мен командалар жатады.
Команда деп осы команданың белгішесіне тышқан нұсқағышын апарып шерткенде
орындалатын әрекетті айтамыз.
Linux негізгі ұғымдар
Linux — бастапқы коды ашық операциялық жүйелер жиыны. Бұл дегеніміз, олар
модификациялана (өзгере) алады және кез келген адам оны әлем бойынша тарата алады
дегенді білдіреді. Бұл оны Windows сияқты басқа ОЖ-ден қатты ерекшелейді. Өйткені
Windows-ті құрастырушысы ғана (Microsoft) өзгерте және тарата алады. Линукстың
артықшылығы, оның тегін екенінде және оның таңдауға мүмкіндік болатын бірнеше
нұсқасы болады. Әр нұсқаның сырт бейнесі өзгеше болады, және олардың ең танымалы
Ubuntu, Mint пен Fedora.
Linux 1991 жылы Linux-тің негізін қалаған Линус Торвальдстің құрметіне аталған.
StatCounter Global Stats жалпы статистикалар мәліметінше, 2014 жылдың қыркүйек
айының дерегі бойынша, Linux қолданушылары операциялық жүйелер нарығының 2%-ын
құрайды. Алайда, баптауларының жеңілдігі мен икемділігінің арқасында көптеген
серверлер Linux-та жұмыс істейді.
Тарихы
Linux 1991 жылы Linux-тің негізін қалаған Линус Торвальдстің құрметіне аталған.
StatCounter Global Stats жалпы статистикалар мәліметінше, 2014 жылдың қыркүйек
айының дерегі бойынша, Linux қолданушылары операциялық жүйелер нарығының 2%-ын
құрайды. Алайда, баптауларының жеңілдігі мен икемділігінің арқасында көптеген
серверлер Linux-та жұмыс істейді.
Linux операциялық жүйенің негізгі қасиеттері
• Толық көпқолданбалы операциялық жүйе. Ол бір мезгілде бірнеше жұмыстарда
орындауда компьютердің барлық ақпараттық ресурстарын қолданады.

•

•
•

Виртуалдық жадының жәрдемі. Linux қатты дискінің бөлімін виртуалдық жады
ретінде пайдалана алады. Операциондық жадыда активті процестерді сақтайды
және дискіге програманың аз қолданылатын бөлімдерін кіргізеді. Жүйеніңін
бағдарламалармен дискінің жалпы жадысы сипатталады.
Операциялық жүйенің графиктік ортасы. X Window – бұл стандартты интерфейс,
ол Unix-те графиктік мүмкіндіктерді орындайды.
Linux барлық қолданбалы тор хаттамаларын, сонымен бірге Интернет хаттамасы
TCP/IP, желілік хаттамалары SMB* және Novell, Nis ақпараттық хаттамалары, NFS,
WINS және т.б. желілік файлдық жүйенің хаттамаларына жәрдемдеседі.
Linux-тің бағдарламалары
Linux архитектурасы әр түрлі көптеген процессорларымен жұмыс істейді x86,
x86-64, PowerPC, ARM, Alpha AXP, SPARC, Motorola 680x0, SuperH, IBM
System/390, MIPS, PA-RISC, AXIS CRIS, Renesas M32R, Atmel AVR32, Renesas
H8/300, NEC V850, Tensilica Xtensa сияқты және тб
Оқытушы
қолы

Қайырбекова Г.Қ.
аты-жөні