§17. Аденозинүшфосфор қышқылының (АТФ) құрылысы мен атқаратын қызметі.
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
«Ойнайық та, еске түсірейік» әдісі.
https://wordwall.net/ru/resource/80735195
1 слайд
«Ойнайық та, еске түсірейік» әдісі. https://wordwall.net/ru/resource/80735195
2 слайд
Осмос
Диффузия
Белсенді тасымалдау
Енжар тасымалдау
Фагоцитоз
Эндоцитоз
Бұрынғы кілт
сөздер:
2 слайд
Осмос Диффузия Белсенді тасымалдау Енжар тасымалдау Фагоцитоз Эндоцитоз Бұрынғы кілт сөздер:
3 слайд
АТФ қайдан
аламыз?
АТФ бізге не
береді?
АТФ бізге не
үшін қажет?
АТФ дегеніміз не?1
3 слайд
АТФ қайдан аламыз? АТФ бізге не береді? АТФ бізге не үшін қажет? АТФ дегеніміз не?1
4 слайд
«Кіру сұрақтары»
•Өсімдіктер мен
жануарлардың
қандай
органоидтерінде
энергия
синтехделеді?
•Қандай зат жасуша
энергиясының негізгі
«аккумуляторы»
болып табылады?
4 слайд
«Кіру сұрақтары» •Өсімдіктер мен жануарлардың қандай органоидтерінде энергия синтехделеді? •Қандай зат жасуша энергиясының негізгі «аккумуляторы» болып табылады?
5 слайд
"Энергия валютасы" деп аталады:
АҮФ молекуласы клеткаларда
қолданылатын энергияның негізгі
валютасы сияқты қызмет атқарады.
Молекуланың энергиясын бірнеше
рет қайта пайдалану мүмкіндігі
арқасында ол өте тиімді болып
табылады.
«Қызықты
деректер»
«Қызықты
деректер»Адам ағзасында: Қарапайым адам
жасушасында әрбір секунд сайын
АҮФ молекулаларының
миллиардтаған молекулалары
реакцияларға қатысады. Мысалы,
бұлшықеттердің жұмыс істеуі үшін
жүгіргенде немесе ауыр жүкті
көтергенде..
01
02
5 слайд
"Энергия валютасы" деп аталады: АҮФ молекуласы клеткаларда қолданылатын энергияның негізгі валютасы сияқты қызмет атқарады. Молекуланың энергиясын бірнеше рет қайта пайдалану мүмкіндігі арқасында ол өте тиімді болып табылады. «Қызықты деректер» «Қызықты деректер»Адам ағзасында: Қарапайым адам жасушасында әрбір секунд сайын АҮФ молекулаларының миллиардтаған молекулалары реакцияларға қатысады. Мысалы, бұлшықеттердің жұмыс істеуі үшін жүгіргенде немесе ауыр жүкті көтергенде.. 01 02
6 слайд
Өсімдіктерде: Өсімдіктер де
фотосинтез кезінде АҮФ синтезін
арттырады. Жарықтың әсерінен
өсімдік АҮФ молекулаларын
жинақтап, оны кейіннен қоректік
заттарды өндіруге және өсуіне
пайдаланады.
«Қызықты
деректер»
03
6 слайд
Өсімдіктерде: Өсімдіктер де фотосинтез кезінде АҮФ синтезін арттырады. Жарықтың әсерінен өсімдік АҮФ молекулаларын жинақтап, оны кейіннен қоректік заттарды өндіруге және өсуіне пайдаланады. «Қызықты деректер» 03
7 слайд
§ 1 7 . А д е н о з и н ү ш ф о с ф о
р қ ы ш қ ы л ы н ы ң ( А Т Ф )
қ ұ р ы л ы с ы м е н
а т қ а р а т ы н қ ы з м е т і .
1 0 . 1 . 4 . 1 -
а д е н о з и н ү ш ф о с ф о р
қ ы ш қ ы л ы н ы ң
қ ұ р ы л ы с ы м е н
қ ы з м е т т е р і н с и п а т т а у ;
7 слайд
§ 1 7 . А д е н о з и н ү ш ф о с ф о р қ ы ш қ ы л ы н ы ң ( А Т Ф ) қ ұ р ы л ы с ы м е н а т қ а р а т ы н қ ы з м е т і . 1 0 . 1 . 4 . 1 - а д е н о з и н ү ш ф о с ф о р қ ы ш қ ы л ы н ы ң қ ұ р ы л ы с ы м е н қ ы з м е т т е р і н с и п а т т а у ;
8 слайд
АТФ (аденозинүшфосфат,
АДФ (аденозиндифосфат),
АМФ (аденозинмонофосфат),
Рибоза, фосфор қышқылының
қалдығы, үшфосфат.
Жаңа кілт
сөздер:
8 слайд
АТФ (аденозинүшфосфат, АДФ (аденозиндифосфат), АМФ (аденозинмонофосфат), Рибоза, фосфор қышқылының қалдығы, үшфосфат. Жаңа кілт сөздер:
9 слайд
Құндылық:
«жасампаздық және
жаңашылдық»
Теориялық білім: Практикалық
дағдылар:
Функционалдық
сауаттылық:
аденозинүшфосфор
қышқылының құрылысы
мен қызметтерін
сипаттайды;
аденозинүшфосфор
қышқылының құрылысы
мен қызметтерін
салыстырады;
аденозинүшфосфор
қышқылының құрылысы
мен қызметтерін
түсіндіреді;
9 слайд
Құндылық: «жасампаздық және жаңашылдық» Теориялық білім: Практикалық дағдылар: Функционалдық сауаттылық: аденозинүшфосфор қышқылының құрылысы мен қызметтерін сипаттайды; аденозинүшфосфор қышқылының құрылысы мен қызметтерін салыстырады; аденозинүшфосфор қышқылының құрылысы мен қызметтерін түсіндіреді;
10 слайд
«Бейнетүсіндіру» әдісі.
Компонент Сипаттама Функция
Аденин
АТФ-ның құрамындағы
азотты негіз.
Клеткаларда энергия
алмасу және сақтау
функциясын атқарады.
Рибоза
АТФ-да кездесетін бес
көміртекті қант.
АТФ-ның құрылымдық
негізін қамтамасыз
етеді.
Фосфат топтары
Үш фосфат тобынан (α,
β, γ) тұрады.
Гидролиз арқылы
энергияның босауында
маңызды рөл атқарады.
АТФ (Аденозин
Трифосфаты)
Аденин, рибоза және
үш фосфаттан құралған
толық молекула.
Клетканың негізгі
энергия валютасы,
әртүрлі метаболикалық
процестерде
қолданылады.
10 слайд
«Бейнетүсіндіру» әдісі. Компонент Сипаттама Функция Аденин АТФ-ның құрамындағы азотты негіз. Клеткаларда энергия алмасу және сақтау функциясын атқарады. Рибоза АТФ-да кездесетін бес көміртекті қант. АТФ-ның құрылымдық негізін қамтамасыз етеді. Фосфат топтары Үш фосфат тобынан (α, β, γ) тұрады. Гидролиз арқылы энергияның босауында маңызды рөл атқарады. АТФ (Аденозин Трифосфаты) Аденин, рибоза және үш фосфаттан құралған толық молекула. Клетканың негізгі энергия валютасы, әртүрлі метаболикалық процестерде қолданылады.
11 слайд
«Ойнайық та, түсінейік!»
https://quizizz.com/join?gc=86264707
11 слайд
«Ойнайық та, түсінейік!» https://quizizz.com/join?gc=86264707
12 слайд
DEFINITION
S
ELEMENTS PROPERTIES
PERIODIC TABLE LABORATORY
Lorem ipsum dolor sit
amet, consectetur
adipiscing elit, sed do
eiusmod tempor
incididunt ut labore et
dolore magna aliqua. Ut
enim ad minim veniam,
quis nostrud exercitation
ullamco laboris nisi ut
aliquip ex ea commodo
consequat.
Lorem ipsum dolor sit
amet, consectetur
adipiscing elit, sed do
eiusmod tempor
incididunt ut labore et
dolore magna aliqua. Ut
enim ad minim veniam,
quis nostrud exercitation
ullamco laboris nisi ut
aliquip ex ea commodo
consequat.
Lorem ipsum dolor sit
amet, consectetur
adipiscing elit, sed do
eiusmod tempor
incididunt ut labore et
dolore magna aliqua. Ut
enim ad minim veniam,
quis nostrud exercitation
ullamco laboris nisi ut
aliquip ex ea commodo
consequat.
Lorem ipsum dolor sit
amet, consectetur
adipiscing elit, sed do
eiusmod tempor
incididunt ut labore et
dolore magna aliqua. Ut
enim ad minim veniam,
quis nostrud exercitation
ullamco laboris nisi ut
aliquip ex ea commodo
consequat.
12 слайд
DEFINITION S ELEMENTS PROPERTIES PERIODIC TABLE LABORATORY Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
13 слайд
« К и н о м е т а ф о р а » ә д і с і .
h t t p s: / /
y o u t u . b e / G s Y k R Q M O 2 Z A ? s i = 5 9 Y -
N l G - 7 a 6 - G l C 0
13 слайд
« К и н о м е т а ф о р а » ә д і с і . h t t p s: / / y o u t u . b e / G s Y k R Q M O 2 Z A ? s i = 5 9 Y - N l G - 7 a 6 - G l C 0
14 слайд
«Ойлан, Жұптас, Пікірлес»
әдісі.
1-топ/жұп. 2-топ/жұп. 3-топ/жұп
АТФ
(аденозинүшфосфат
Дескриптор:
- АТФ
молекуласының
құрлысы мен
қызметін
сипаттайды – 2
балл;
АДФ
(аденозиндифосфат
)
Дескриптор:
-
Аденозиндифосфат
құрылысы мен
қызметін анықтайды
– 2 балл;
АМФ
(аденозинмонофосф
ат)
Дескриптор:
-
Аденозинмонофосф
ат құрлысын және
қызметін атайды – 2
балл;
14 слайд
«Ойлан, Жұптас, Пікірлес» әдісі. 1-топ/жұп. 2-топ/жұп. 3-топ/жұп АТФ (аденозинүшфосфат Дескриптор: - АТФ молекуласының құрлысы мен қызметін сипаттайды – 2 балл; АДФ (аденозиндифосфат ) Дескриптор: - Аденозиндифосфат құрылысы мен қызметін анықтайды – 2 балл; АМФ (аденозинмонофосф ат) Дескриптор: - Аденозинмонофосф ат құрлысын және қызметін атайды – 2 балл;
15 слайд
ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҚ
ТАПСЫРМАСЫ
Контекст: "Бір клеткада АТФ
молекуласы энергияны
клеткалық процестер үшін
қалай қолданады? Келесі
жағдайды қарастырыңыз:
бұлшық еттердің қозғалысын
қамтамасыз ету немесе
заттардың клетка арқылы
тасымалдануы. Қандай
процесс АТФ-тің бөлінуі мен
қайта қалыптасуын талап
етеді?"
Компонент Қызметі
Аденин Азоттық негіз,
энергия
тасымалдаушы
Рибоза Қант молекуласы,
энергияны
тасымалдаушы
Фосфат топтары Энергияның
сақталуы мен беруі
15 слайд
ФУНКЦИОНАЛДЫҚ САУАТТЫЛЫҚ ТАПСЫРМАСЫ Контекст: "Бір клеткада АТФ молекуласы энергияны клеткалық процестер үшін қалай қолданады? Келесі жағдайды қарастырыңыз: бұлшық еттердің қозғалысын қамтамасыз ету немесе заттардың клетка арқылы тасымалдануы. Қандай процесс АТФ-тің бөлінуі мен қайта қалыптасуын талап етеді?" Компонент Қызметі Аденин Азоттық негіз, энергия тасымалдаушы Рибоза Қант молекуласы, энергияны тасымалдаушы Фосфат топтары Энергияның сақталуы мен беруі
16 слайд
Тест
тапсырмасы:
1-тест 2-тест
АТФ молекуласының
құрылысындағы қай
бөлік энергияның
тасымалдануын
қамтамасыз етеді?
A) Аденин
B) Рибоза
C) Фосфат топтары
АТФ молекуласы
қандай процесс
үшін энергия
береді?
A) Ақуыз синтезі
B) ДНҚ
репликациясы
C) Екеуі де
16 слайд
Тест тапсырмасы: 1-тест 2-тест АТФ молекуласының құрылысындағы қай бөлік энергияның тасымалдануын қамтамасыз етеді? A) Аденин B) Рибоза C) Фосфат топтары АТФ молекуласы қандай процесс үшін энергия береді? A) Ақуыз синтезі B) ДНҚ репликациясы C) Екеуі де
17 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАР
1-тапсырма
1. 1 суретте АТФ құрылысын
сипаттайтын химиялық формуласы
бейнеленген, олардың құрылым
бірліктерін анықтау үшін:
Азотты негізді (аденин ) – дөңгелектеу
арқылы көрсетіңіз.
Қантты (рибоза) – көк түсті сиядан
басқа түспен бояңыз.
Фосфат тобын – астын екі сызық
арқылы сызып көрсетіңіз. Гликоген
молекуласының фрагментін, яғни 100
глюкоза қалдығы тотығу кезінде
гликолиз нәтижесінде жасушада қанша
АТФ молекуласы синтезделеді? АТФ
молекулаларының көп мөлшерде
түзілуінің маңызы неде?
17 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР 1-тапсырма 1. 1 суретте АТФ құрылысын сипаттайтын химиялық формуласы бейнеленген, олардың құрылым бірліктерін анықтау үшін: Азотты негізді (аденин ) – дөңгелектеу арқылы көрсетіңіз. Қантты (рибоза) – көк түсті сиядан басқа түспен бояңыз. Фосфат тобын – астын екі сызық арқылы сызып көрсетіңіз. Гликоген молекуласының фрагментін, яғни 100 глюкоза қалдығы тотығу кезінде гликолиз нәтижесінде жасушада қанша АТФ молекуласы синтезделеді? АТФ молекулаларының көп мөлшерде түзілуінің маңызы неде?
18 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАР
2-тапсырма.
4.1 суретті және кілт сөздерді
пайдаланып, төмендегі тыныс
алу кезеңдері мен онда
түзілетін АТФ сандарын
бейнелейтін сызбанұсқаны
толтыр: этил спирті, 2 АТФ,
сүт қышқылы, 34 АТФ, Кребс
циклі, 2 АТФ, глюкоза,
ферментация (ашу), 2 АТФ,
гликолиз, электрон тасымал
тізбегі.
18 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР 2-тапсырма. 4.1 суретті және кілт сөздерді пайдаланып, төмендегі тыныс алу кезеңдері мен онда түзілетін АТФ сандарын бейнелейтін сызбанұсқаны толтыр: этил спирті, 2 АТФ, сүт қышқылы, 34 АТФ, Кребс циклі, 2 АТФ, глюкоза, ферментация (ашу), 2 АТФ, гликолиз, электрон тасымал тізбегі.
19 слайд
Үйге: §18.Аденозинүшфосфор
қышқылының синтезі: глюкозаның
аэробты және анаэробты ыдырауы.
Кері байланыс
«Жетістік
баспалдағы»
«Дұрыс келісемін»
«Толықтырамын,
басқа көзқарасым
бар»
«Менің сұрағым бар»
19 слайд
Үйге: §18.Аденозинүшфосфор қышқылының синтезі: глюкозаның аэробты және анаэробты ыдырауы. Кері байланыс «Жетістік баспалдағы» «Дұрыс келісемін» «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар» «Менің сұрағым бар»
20 слайд
Сау
болыңдар!
20 слайд
Сау болыңдар!
21 слайд
ILLUSTRATIONS
21 слайд
ILLUSTRATIONS