1986 жылғы желтоқсан оқиғасы

1 слайд

2 слайд
Жоспары: 1. Желтоқсан көтерілісінің себебі 2. Көтеріліс маңызы және сипаты 3. Көтеріліске шыққан жастар ерлігі

3 слайд
“ “ 1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары 1986 жылғы Желтоқсан оқиғалары қазақ жастарының сана-сезімінің қазақ жастарының сана-сезімінің қаншалықты өскендігін көрсетті.”қаншалықты өскендігін көрсетті.” Н.Ә.НазарбаевН.Ә.Назарбаев

4 слайд
Қазақстан Қазақстан компартиясының компартиясының V пленумында V пленумында Мәскеудің Мәскеудің тікелей тікелей бұйрығымен бұйрығымен Дінмұхаммед Дінмұхаммед Қонаев Қонаев орнынан орнынан алынып, орнынаалынып, орнына Г.Колбин Г.Колбин тағайындалды тағайындалды Қазақстан Қазақстан компартиясының компартиясының V пленумында V пленумында Мәскеудің Мәскеудің тікелей тікелей бұйрығымен бұйрығымен Дінмұхаммед Дінмұхаммед Қонаев Қонаев орнынан орнынан алынып, орнынаалынып, орнына Г.Колбин Г.Колбин тағайындалды тағайындалды

5 слайд
1986 жылғы Желтоқсан оқиғасы Себебі Сипаты Тарихи маңызы 1. Халық шаруашылығының тоқырауы 2. Қазақ тілінің жағдайы 3. Семей полигонындағы жарылыстар 4. КОКП V пленумы. Д.Қонаевтың кетуі, Г.Колбиннің билік басына келуі. “ Қазақ ұлтшылдығы” айдарын таққан М.Соломонцев болды.1990 жылдың 21 мамырында КОКП ОК “ Қазақ ұлтшылдығы” айдарынан бас тартты. “ Қазақстандағы 1986 ж. желтоқсанның 17-18-гі оқиғаларға қатысқаны үшін жауапқа тартылған азаматтарды ақтау туралы” Н.Ә.Назарбаев Алматы. 1991 жыл. 12 желтоқсан Қозғалысты басу үшін “ Метель/Құйғын/ - 1986” атты оперативті жоспар. 3200 адам,10-15мың жасақшы 20 өрт сөндіруші. 15 БТР қатысытырылды. 1.Ұлттың өзін - өзі тану сенімінің оянуы 2. Одақтас республикалардың егемендігіне сипаттама берді. 3. Социалистік құрылыстың күйреуі.

6 слайд
Желтоқсан Қозғалысының Желтоқсан Қозғалысының салдары:салдары:  Желтоқсан оқиғасын тоқтату үшін КСРО Желтоқсан оқиғасын тоқтату үшін КСРО Ішкі істер министрлігінің 1-ші орынбасары Ішкі істер министрлігінің 1-ші орынбасары генерал-полковник Б.Елисев генерал-полковник Б.Елисев басқарды.Оның қарамағына 20-25 мың басқарды.Оның қарамағына 20-25 мың адамнан тұратын Алматы гарнизоны;адамнан тұратын Алматы гарнизоны;  Фрунзе,Ташкент,Челябі,Свердловск,НовоФрунзе,Ташкент,Челябі,Свердловск,Ново сі-бір,Уфа,Тбилиси қалаларында сі-бір,Уфа,Тбилиси қалаларында орналасқан әскери бөлімдер әкелінді.орналасқан әскери бөлімдер әкелінді.

7 слайд
Салдары:Салдары: 8,5 мыңнан астам адам ұсталып, 2401 8,5 мыңнан астам адам ұсталып, 2401 адам уақытша қамау орындарына адам уақытша қамау орындарына жеткізілді, қалғандары қала сыртына жеткізілді, қалғандары қала сыртына апарылып тасталды.апарылып тасталды. 99 адам айыпталып, бас бостандығынан 99 адам айыпталып, бас бостандығынан айырылып, айырылып, 2 адам өлім жазасына кесілді;2 адам өлім жазасына кесілді; 758 студент оқудан шығарылды;758 студент оқудан шығарылды; ЖОО-ның 12 ректоры қызметінен алындыЖОО-ның 12 ректоры қызметінен алынды

8 слайд
1986 жылдың 16-17 желтоқсаны1986 жылдың 16-17 желтоқсаны

9 слайд
АЛМАТЫДАҒЫ ЖЕЛТОҚСАН ҚОЗҒАЛЫСЫ

10 слайд

11 слайд

12 слайд
Мәскеуде дайындалған «Метель» операциясы арқылы көтерілісшілерді күшпен басып-жаншу жүзеге асырылдыМәскеуде дайындалған «Метель» операциясы арқылы көтерілісшілерді күшпен басып-жаншу жүзеге асырылды

13 слайд

14 слайд

15 слайд
Қайраттың рухы қашанда биікте

16 слайд
Халық қаһарманы Қайрат Рысқұлбековке орнатылған ескерткіш. Семей қаласы

17 слайд
Желтоқсан құрбандарына арналған ескерткіш

18 слайд

19 слайд
Қайрат Рысқұлбеков Басынан құс ұшырмаған қазақ елінің кезекті 21-інші басшысының зобалаңына ұшырап, 21 жасқа қараған шағында тұтқындалып, 21 күн қазақтан шырылдап, Семей түрмесінің 21-інші камерасында 21-мамыр (1988 жыл) күні қапылыста дүниеден өткен. Қайрат Рысқұлбеков арада бес жыл өткен соң, 21 ақпанда (1992 жыл) ақталды. Бұны тағдырдың жазуы дерсің, сірә!

20 слайд
Ербол Сыпатаев 1964 жылы Алшынбековтер шаңырағының тұңғышы болып өмірге келегн ұлға ұрпақ жалғастырушы деп қуанған қауым ер болсын, батыр болсын деген ырыммен Ербол атты есім берді. Ербол әкесінің ағасы Мұқажанның бауырында өседі. Жаратылысынан зерек бала мектепті жақсы бітіреді. Мектептен де, армиядан да, шаруашылықтан да, институттан да мақтау қағаздарын құшақтап шыққан. Отан алдындағы борышын өтеп келген соң Ербол өз тіршілігімен Алматы энергетика институтына оқуға түсті. Ербол Сыпатаев 1964 жылы Алшынбековтер шаңырағының тұңғышы болып өмірге келегн ұлға ұрпақ жалғастырушы деп қуанған қауым ер болсын, батыр болсын деген ырыммен Ербол атты есім берді. Ербол әкесінің ағасы Мұқажанның бауырында өседі. Жаратылысынан зерек бала мектепті жақсы бітіреді. Мектептен де, армиядан да, шаруашылықтан да, институттан да мақтау қағаздарын құшақтап шыққан. Отан алдындағы борышын өтеп келген соң Ербол өз тіршілігімен Алматы энергетика институтына оқуға түсті.

21 слайд
Ләззат Асанова “ Аталған аласапыран болмағанда, Ақжазақ мектебінде оқыған, одан соң астанадағы П.И.Чайковский атындағы музыкалық училищенің қобыз класында дәріс алып жүрген, «бет біткеннің әдемісі, сана біткеннің естісі» Ләззат атты қаншыл қазақ қызының бұл өмірде бар-жоғынан хабарсыз өткендей екем...” Абзал Бөкен

22 слайд
Сәбира Мұхамеджанова “ Жиналыс жүріп жатқанда Сәбирамның класс жетекшісі Шолпан: «Енді бұлардың училищеде оқу- оқымауын директор шешеді» деп, есіктен шығып кетті. ...Бес минут өтпей жатып- ақ екі ұл бала жүгіріп келіп: «Шолпан апай, бесінші этаждан құлап, қызыңыз өліп қалды!» - деді аптығып...” Анасы Күлшара

23 слайд
Көтеріліс болған Тәуелсіздік алаңыКөтеріліс болған Тәуелсіздік алаңы

24 слайд
І тапсырма: Толықтыру тесті  1.______________ таза басым бар, Жиырма _______ жасым бар, Бозторғайдай жаным ___________,  Алам ________ алыңдар, _______ деген атым бар,  _______ затым бар, “_______ тоқты құрбандық”,  Атам _______ атыңдар Қайрат Рысқұлбеков 2. “Өсер _____ қай кезде де ______ қалауы, Лаула, лаула _______ мұзға жаққан алауы. Өздеріңдей_________ бар елдің, Ешқашанда ________ тиісті емес ______”. Мұхтар Шаханов

25 слайд
2 тапсырма: Тест жұмысын орындау2 тапсырма: Тест жұмысын орындау  1. Қырық жылдан астам Қазақстан өкіметінің, Республика партия ұйымының басшылығында болған:  А) Д.Қонаев  В) Л.Брежнев  С) Ж.Шаяхметов  D) Н.Оңдасынов  Е) Н.Назарбаев     2. 1986 жылы 16 желтоқсанда Қазақстан КП Орталық Комитетінің пленумы Республика партия ұйымының басшысы етіп сайлады  А) Д.Қонаевты  В) Г.Колбинді  С) Ж.Шаяхметовті  D) Н.Оңдасыновты  Е) Н.Назарбаевты     3. Қазақ КСР Жоғары Кеңесі Төралқасының Алматыдағы 1986 жылғы желтоқсанда болған оқиғаларды тексеру комиссиясының төрағасы: А) М.Шаханов  В) Ж.Молдағалиев  С) Е.Асанбаев  D) Қ.Рысқұлбеков  Е) Н.Назарбаев

26 слайд
 4 . 1989 жылдың маусымында Қазақстан КП Орталық Комитетінің бірінші хатшысы болып сайланды :  А) М.Горбачев  В) Е.Асанбаев  С) Қ.Мырзалиев  D) Н.Назарбаев  Е) К.Асанов  5. 1989 жылдың 28 ақпанында бой көтерген антиядролық, экологиялық қозғалыс  А) «Невада-Семей»  В) «Азат»  С) «Алаш»  D) «Арал-Балқаш»  Е) «Руханият»  6. «Невада-Семей» антиядролық, экологиялық қозғалысының жетекшісі: А) Қ.Мырзалиев  В) О.Сүлейменов  С) З.Нұрқаділов  D) М.Шақанов  Е) К.Асанов  7. 1989 жылдың маусымында халық бұқарасының ірі бас көтеруі өткен қала :  А) Алматы  В) Шымкент  С) Қарағанды  D) Жаңаөзен  Е) Жаңатас

27 слайд
Желтоқсан – ел тарихы, ерлік тарихы! • Президент жарлығымен 1996 жылы 9 желтоқсанда Қайрат Ноғайбайұлы Рысқұлбековке “Халық Қаһарманы” атағы беріліп, ата – анасына “Алтын жұлдыз” айрықша ерекшелік белгісі тапсырылды. • Сәбира, Ләззат, Ерболдарға “Ақтау жөніндегі анықтама” қағаздары берілді. • Желтоқсан оқиғасына түбегейлі баға беру туралы комиссияның 24 томдық материалдары әзірленді. • Құйынның құрбандарының ерліктеріне арналған “Аллажар” фильмі түсірілді. • Алматы төрінен “Тәуелсіздік ескерткіші” бой көтерді .

28 слайд
НАЗАР АУДАРҒАНЫҢЫЗҒА НАЗАР АУДАРҒАНЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!!!РАХМЕТ!!!