§24. Инсулин мен эстроген мысалдарында гормондардың нысана-жасушаларға әсер ету механизмі.
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
•Гормон
•Рецептор
•Мембраналар
•Гормон-рецептор
кешені
КІЛТ СӨЗДЕР:
•- Кілт сөздердің
мазмұнын
сипаттайды- 4 балл;
ДЕСКРИПТОР:
«Бір қадам
алға..» әдісі
1 слайд
•Гормон •Рецептор •Мембраналар •Гормон-рецептор кешені КІЛТ СӨЗДЕР: •- Кілт сөздердің мазмұнын сипаттайды- 4 балл; ДЕСКРИПТОР: «Бір қадам алға..» әдісі
2 слайд
Өмірмен
байланысты сұрақ:
Инсулиннің дене үшін
маңыздылығы неде?
Оның әсері қандай
ауруларға қарсы
күресуге
көмектеседі?
2 слайд
Өмірмен байланысты сұрақ: Инсулиннің дене үшін маңыздылығы неде? Оның әсері қандай ауруларға қарсы күресуге көмектеседі?
3 слайд
Инсулин
соғысы:
Қызықты
фактілер:
ХХ ғасырдың басында
инсулин өндірісімен
айналысқан әртүрлі
фармацевтикалық
компаниялар арасында
шынайы "инсулин соғысы"
өтті. Бұл препараттың қол
жетімділігін қамтамасыз
етуге және оның тиімділігін
арттыруға бағытталған
ғылыми және өндірістік
жарыс болды.
3 слайд
Инсулин соғысы: Қызықты фактілер: ХХ ғасырдың басында инсулин өндірісімен айналысқан әртүрлі фармацевтикалық компаниялар арасында шынайы "инсулин соғысы" өтті. Бұл препараттың қол жетімділігін қамтамасыз етуге және оның тиімділігін арттыруға бағытталған ғылыми және өндірістік жарыс болды.
4 слайд
Эстрогеннің
әлеуметтік әсері:
Қызықты
фактілер:
Эстрогеннің
психоэмоционалдық күйге
әсер етуі туралы да
зерттеулер бар. Мысалы,
эстроген деңгейінің өзгеруі
әйелдердің көңіл-күйіне әсер
етіп, депрессия немесе
эмоционалды тұрақсыздыққа
себеп болуы мүмкін.
4 слайд
Эстрогеннің әлеуметтік әсері: Қызықты фактілер: Эстрогеннің психоэмоционалдық күйге әсер етуі туралы да зерттеулер бар. Мысалы, эстроген деңгейінің өзгеруі әйелдердің көңіл-күйіне әсер етіп, депрессия немесе эмоционалды тұрақсыздыққа себеп болуы мүмкін.
5 слайд
§24. Инсулин мен
эстроген
мысалдарында
гормондардың
нысана-жасушаларға
әсер ету механизмі.
11.1.7.2 -
гормондардың әсер
ету механизмін
түсіндіру;
5 слайд
§24. Инсулин мен эстроген мысалдарында гормондардың нысана-жасушаларға әсер ету механизмі. 11.1.7.2 - гормондардың әсер ету механизмін түсіндіру;
6 слайд
Теориялық білім:
гормондардың әсер
ету механизмін
сипаттайды;
Құндылық:
«жасампаздық және
жаңашылдық»
Практикалық
дағдылар:
гормондардың
әсер ету
механизмін
салыстырады;
Функционалды
қ сауаттылық:
гормондардың
әсер ету
механизмін
түсіндіреді;
6 слайд
Теориялық білім: гормондардың әсер ету механизмін сипаттайды; Құндылық: «жасампаздық және жаңашылдық» Практикалық дағдылар: гормондардың әсер ету механизмін салыстырады; Функционалды қ сауаттылық: гормондардың әсер ету механизмін түсіндіреді;
7 слайд
«Бейнетүсіндіру»
әдісі.
Химиялық топ Гормон Өндірілетін орны
Пептидті және нәруызды
Либерин және статин Гипоталамус
Соматотропин
Фолликулынталандырушы гормон
Лютеиндеуші гормон
Пролактин
Тиреоынталандырушы гормон
Адренокортикотропты гормон
Гипофиздің алдыңғы бөлімі
Окситоцин
АДГ (вазопрессин)
Гипофиздің артқы бөлімі
Паратгормон Қалқаншамаңы безі
Кальцитонин Қалқанша безі
Инсулин
Глюкагон
Лангерганс аралшықтары (ұйқы безі)
Гастрин Асқазанның сілемейлі қабаты
Секретин Он екі елі ішектің сілемейлі қабаты
Аминдік
Адреналин (эпинефрин)
Норадреналин (норэпинефрин)
Бүйрекүсті безінің милы заты
Тироксин
Трийодтиронин
Қалқанша безі
Стероидты
Тестостерон Аталық жыныс бездері
Эстроген
Прогестерон
Аналық жұмыртқа безі және ұрықжолдас (плацента)
Кортикостероидтар Бүйрекүсті безінің қыртыс қабаты
Май қышқылдары Простагландиндер Көптеген ұлпалар
7 слайд
«Бейнетүсіндіру» әдісі. Химиялық топ Гормон Өндірілетін орны Пептидті және нәруызды Либерин және статин Гипоталамус Соматотропин Фолликулынталандырушы гормон Лютеиндеуші гормон Пролактин Тиреоынталандырушы гормон Адренокортикотропты гормон Гипофиздің алдыңғы бөлімі Окситоцин АДГ (вазопрессин) Гипофиздің артқы бөлімі Паратгормон Қалқаншамаңы безі Кальцитонин Қалқанша безі Инсулин Глюкагон Лангерганс аралшықтары (ұйқы безі) Гастрин Асқазанның сілемейлі қабаты Секретин Он екі елі ішектің сілемейлі қабаты Аминдік Адреналин (эпинефрин) Норадреналин (норэпинефрин) Бүйрекүсті безінің милы заты Тироксин Трийодтиронин Қалқанша безі Стероидты Тестостерон Аталық жыныс бездері Эстроген Прогестерон Аналық жұмыртқа безі және ұрықжолдас (плацента) Кортикостероидтар Бүйрекүсті безінің қыртыс қабаты Май қышқылдары Простагландиндер Көптеген ұлпалар
8 слайд
«Бейнетүсіндіру»
әдісі.
8 слайд
«Бейнетүсіндіру» әдісі.
9 слайд
«Кілт сөздерді
сәйкестендіру».
Кілт сөздер Мазмұны
1.Гормон
2.Рецептор
3.Мембраналар
4.Нысана-
жасушалар
5.Инсулин
6.Эстроген
A.Әйелдердің жыныстық дамуын және репродуктивті функцияларын
реттейтін негізгі жыныстық гормондардың бірі.
B.Ұйқы безі арқылы бөлінетін гормон.
C.Белгілі бір гормонға немесе басқа сигналды молекулаға жауап
беретін жасушалар.
D.Жасушаның сыртқы қабығы немесе оның ішкі құрылымдарына
арналған бөлгіш құрылымдар.
E.Жасушаның мембранасында немесе ішінде орналасқан арнайы
ақуыздар, олар белгілі бір гормон немесе басқа химиялық заттармен
байланысып, жасушаның белгілі бір жауап беру реакциясын іске
қосады.
F.Организмдегі белгілі бір мүшелер немесе тіндер арқылы бөлінетін
химиялық заттар.
9 слайд
«Кілт сөздерді сәйкестендіру». Кілт сөздер Мазмұны 1.Гормон 2.Рецептор 3.Мембраналар 4.Нысана- жасушалар 5.Инсулин 6.Эстроген A.Әйелдердің жыныстық дамуын және репродуктивті функцияларын реттейтін негізгі жыныстық гормондардың бірі. B.Ұйқы безі арқылы бөлінетін гормон. C.Белгілі бір гормонға немесе басқа сигналды молекулаға жауап беретін жасушалар. D.Жасушаның сыртқы қабығы немесе оның ішкі құрылымдарына арналған бөлгіш құрылымдар. E.Жасушаның мембранасында немесе ішінде орналасқан арнайы ақуыздар, олар белгілі бір гормон немесе басқа химиялық заттармен байланысып, жасушаның белгілі бір жауап беру реакциясын іске қосады. F.Организмдегі белгілі бір мүшелер немесе тіндер арқылы бөлінетін химиялық заттар.
10 слайд
- Инсулин гормоны
мен нысана-
жасушалардың өзара
әрекеттесуін
сипаттайды – 3 балл.
- Эстроген гормоны
мен жұмыртқа
жолының нысана-
жасушасына әсерін
түсіндіреді – 3 балл.
Дескриптор:
«Ерекшелігі
неде?»
Жұптық/топтық жұмыс
«Инсулин және эстроген гормондарының
нысана жасушаларға әсері ол......»
Дескриптор:
10 слайд
- Инсулин гормоны мен нысана- жасушалардың өзара әрекеттесуін сипаттайды – 3 балл. - Эстроген гормоны мен жұмыртқа жолының нысана- жасушасына әсерін түсіндіреді – 3 балл. Дескриптор: «Ерекшелігі неде?» Жұптық/топтық жұмыс «Инсулин және эстроген гормондарының нысана жасушаларға әсері ол......» Дескриптор:
11 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ
БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАР
1. Диаграммада қандағы глюкоза деңгейі сұйықтық бар резервуар ретінде
көрсетілетін модель көрсетілген. Бұл модельде
• диаграммадағы құбырлар глюкозаны қосуға немесе алып тастауға болатын
«бағыттарды» білдіреді;
• B арқылы резервуарға глюкозаның негізгі көзі;
• ақуыздың бөлінуіне байланысты глюкоза аз мөлшерде С арқылы өтеді;
• ұлпалардан сұйықтық резервуарға Е арқылы ағып кетеді;
• D резервуарында қан глюкозасына айналатын көмірсулар бар;
• А арқылы кез-келген артық глюкозаны D сақталған қосылыстардан өзгеше
резервтік қосылыстарды алу үшін қолдануға болады.
11 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР 1. Диаграммада қандағы глюкоза деңгейі сұйықтық бар резервуар ретінде көрсетілетін модель көрсетілген. Бұл модельде • диаграммадағы құбырлар глюкозаны қосуға немесе алып тастауға болатын «бағыттарды» білдіреді; • B арқылы резервуарға глюкозаның негізгі көзі; • ақуыздың бөлінуіне байланысты глюкоза аз мөлшерде С арқылы өтеді; • ұлпалардан сұйықтық резервуарға Е арқылы ағып кетеді; • D резервуарында қан глюкозасына айналатын көмірсулар бар; • А арқылы кез-келген артық глюкозаны D сақталған қосылыстардан өзгеше резервтік қосылыстарды алу үшін қолдануға болады.
12 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ
БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАР
(a) В арқылы өтетін «қандағы глюкозаның
негізгі көзі» дегеніміз не?
………………………………………………………………
……
(1)
(b) Ағзадағы инсулин мен глюкагон қан
глюкозасының концентрациясын реттеуге
қатысады
(1) Осы гормондардың екеуін де шығаратын
органды атаңыз.
………………………………………………………………
……
(1)
12 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР (a) В арқылы өтетін «қандағы глюкозаның негізгі көзі» дегеніміз не? ……………………………………………………………… …… (1) (b) Ағзадағы инсулин мен глюкагон қан глюкозасының концентрациясын реттеуге қатысады (1) Осы гормондардың екеуін де шығаратын органды атаңыз. ……………………………………………………………… …… (1)
13 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ
БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАР
(2) Кестеде гормондардың бір немесе бірнеше әсерінің
сипаттамасына сәйкес келетін белгілерді қойыңыз.
Гормонның әсері инсулин глюкагон
D резервуарындағы көмірсулардың
мөлшерін азайтады
А арқылы қан глюкозасының жоғалуына
ықпал етеді
Ақуыздың ыдырауына ықпал етеді,
сондықтан С глюкозасына көбірек түседі.
Е-де ағып кету жылдамдығын арттырады
13 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР (2) Кестеде гормондардың бір немесе бірнеше әсерінің сипаттамасына сәйкес келетін белгілерді қойыңыз. Гормонның әсері инсулин глюкагон D резервуарындағы көмірсулардың мөлшерін азайтады А арқылы қан глюкозасының жоғалуына ықпал етеді Ақуыздың ыдырауына ықпал етеді, сондықтан С глюкозасына көбірек түседі. Е-де ағып кету жылдамдығын арттырады
14 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ
БАҒАЛАУ
ТАПСЫРМАЛАР (2)
(c) (1) D резервуарында сақталған көмірсуларды атаңыз
……………………………………………………………………………………………………
(1)
(2) А-да глюкоза айналатын сақтау қосылысын атаңыз
……………………………………………………………………………………………………
(1)
Дескриптор:
- суреттегі В арқылы өтетін «қандағы глюкозаның негізгі көзін»
сипаттайды – 1 балл;
- инсулин мен глюкагон қан глюкозасының концентрациясын шығаратын
мүшені атайды – 1 балл;
- инсулин және глюкагон гормондарының әсерін сәйкестендіреді – 2 балл;
- D резервуарында сақталған көмірсуларды атайды – 1 балл;
- А-да глюкоза айналатын сақтау қосылысын атайды – 1 балл;
14 слайд
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАР (2) (c) (1) D резервуарында сақталған көмірсуларды атаңыз …………………………………………………………………………………………………… (1) (2) А-да глюкоза айналатын сақтау қосылысын атаңыз …………………………………………………………………………………………………… (1) Дескриптор: - суреттегі В арқылы өтетін «қандағы глюкозаның негізгі көзін» сипаттайды – 1 балл; - инсулин мен глюкагон қан глюкозасының концентрациясын шығаратын мүшені атайды – 1 балл; - инсулин және глюкагон гормондарының әсерін сәйкестендіреді – 2 балл; - D резервуарында сақталған көмірсуларды атайды – 1 балл; - А-да глюкоза айналатын сақтау қосылысын атайды – 1 балл;
15 слайд
Кері байланыс Үй жұмысы
1 2
«Жетістік баспалдағы»
«Дұрыс келісемін»,
«Толықтырамын, басқа
көзқарасым бар»,
«Менің сұрағым бар».
§25. Өсіргіш заттар
Білім
алушылар...
15 слайд
Кері байланыс Үй жұмысы 1 2 «Жетістік баспалдағы» «Дұрыс келісемін», «Толықтырамын, басқа көзқарасым бар», «Менің сұрағым бар». §25. Өсіргіш заттар Білім алушылар...
16 слайд
Use these elements and illustrations in your Canva Presentation. Happy designing! Don't forget to delete this page before
presenting.
Resource Page
Text here
16 слайд
Use these elements and illustrations in your Canva Presentation. Happy designing! Don't forget to delete this page before presenting. Resource Page Text here