2-сабақ. Абай - лирик ақын. 6-сынып Т2

1 слайд
Абайдың табиғат лирикасына қандай өлеңдер жатады? Қалай ойлайсыңдар?Тақырыпқа шолу

2 слайд
Абайдың табиғат лирикасына қандай өлеңдер жатады? Қалай ойлайсыңдар? «Қыс», «Көктем» «Жазғытұры», «Күз»

3 слайд
12-бөлім Абайды оқы да, таңырқа! Абай Құнанбайұлы. Табиғат лирикасы Наурыздың ... Сынып жұмысы Абай – лирик ақын

4 слайд
Оқу мақсаты: 6.1.5.1 тірек сөздер, жетекші сұрақтар, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтау. Сабақтың мақсаты: • Себеп-салдар қатынасты білдіретін жалғаулықтардың қызметін біліп оларды дұрыс қолдануды үйрені.

5 слайд
Бағалау критерийлері:  мәтінді мұқият оқиды;  тірек сөздер арқылы диалогты толықтырыңыздар ;  берілген сөйлемдегі ойды аяқтаңыз ;  берілген сөздерден орын тәртібін сақтап сөйлемдер құраңыз.

6 слайд
Жаңа сөздер: Еңбек ету – тіршілік ету алуан – әртүрлі Тымық күн – тұнық күн Кескін – әлпет, ажар, бейне Қайнар көзі – бастауы, жұмыстың көзі

7 слайд
Абай жыл мезгілдерін көркем бейнелеп, өлеңмен сипаттама берген «Қыс» өлеңінде қысты жанды бейнеде суреттеген. Ақ киімді, денелі, ақ сақалды, Соқыр мылқау танымас тірі жанды. Үсті-басы ақ қырау түсі суық, Басқан жері сықырлап келіп қалды. «Жазғытұры» өлеңінде қазақ халқын еңбекке жұмылдыратын, тіршілік үшін күресінің қайнар көзі деп таниды. Жазғытұры қалмайды қыстың сызы, Масатыдай құлпырар жердің жүзі. Жан - жануар, адамзат анталаса, Ата - анадай елжірер күннің көзі.

8 слайд
Абай жыл мезгілдерін көркем бейнелеп, өлеңмен сипаттама берген «Күз» өлеңінде ақын ескі ауыл тіршілігін, кедейлердің тұрсымын бейнелейді. Қайыршы шал-кемпірдей түсі кетіп, Жапырағынан айрылған ағаш, қурай. Біреу малма сапсиды, салып иін, Салбыраңқы тартыпты жыртық киім. «Жаз» өлеңінде жазғы жайлауға көшіп-қонған ауылдың бейнесі суреттелген Қыз-келіншек үй тігер, Бұрала басып былқылдап, Ақ білегін сыбанып, Әзілдесіп сыңқылдап.

9 слайд
Мәтінді оқыңыз. Абай өлеңдерінің бір алуаны - табиғат лирикасы. Табиғат - адам баласының еңбек етіп, өмір сүретін ортасы. Ол табиғат аясында өсіп, оны сүйе білді. Абайдың «Күз», «Қыс», «Жаз», «Жазғытұры» деген өлеңдерін оқығанда, табиғаттың әртүрлі құбылысы көзіңе елестейді.  Жаз кезінің желсіз тымық күні, аспандағы жарық айдың суға түскен сәулесі, жазғы ауыл, оның жанындағы терең сай, гүрілдеген өзен суретшінің бояуы арқылы тұтас бір сурет ретінде көз алдыңа келеді.

10 слайд
Ақын жайнаған жаздың әдемі көркін осылай суреттесе, сол сұлу сурет өзгеріп, гүл, жапырақ солып, түсі қашқан күздің суық кескінін: күз түсумен бірге бәйшешек солып, ағаштардың сидиып, жапырағынан айрылғанын, ерке жазда мәз-мейрам болып келген жастардың, асыр салып ойнаған балалардың көрінбейтіндігін, қысқасы, көңілсіз күздің бейнесін тамаша түрде елестетеді. Абай қыстың кескінін де аса шеберлікпен суреттейді. Үскірік бораны бұрқырап тұрған қысты рақымсыз адам бейнесіне ұқсатады.   Ақын қазақ даласындағы жазғытұрғы кездің барлық суретін толық берумен бірге, бұл кезді қазақ халқын еңбекке жұмылдыратын, тіршілік үшін күресінің қайнар көзі деп таниды.

11 слайд
1-тапсырма Тірек сөздер арқылы диалогты толықтырыңыздар. - Абай Құнанбаев «Қыс» өлеңінде нені бейнелеген? - ... . - «Жазғытұры» өлеңінде халықты неге шақырған? - ... . - «Жаз» өлеңінде көз алдына нені елестетуге болады? - ... - «Күз» өлеңін қалай суреттеген? - ... . Дескриптор • тірек сөздер арқылы диалогты толықтырады.Тірек сөздер: жазғы ауыл, терең сай, рақымсыз адам, тіршілік үшін күрес, ағаштар сидиып.

12 слайд
- Абай Құнанбаев «Қыс» өлеңінде нені бейнелеген? - Үскірік бораны бұрқырап тұрған қысты рақымсыз адам бейнесінде бейнелеген. - «Жазғытұры» өлеңінде халықты неге шақырған? - Бұл кезді қазақ халқын еңбекке жұмылдыратын, тіршілік үшін еңбек етуге шақырады. - «Жаз» өлеңінде көз алдына нені елестетуге болады? - Жаз кезінің желсіз тымық күні, жазғы ауыл, терең сай, гүрілдеген өзен сурет ретінде көз алдыңа елестейді. - «Күз» өлеңін қалай суреттеген? - Күз түсумен бірге бәйшешек солып, ағаштардың сидиып, жапырағынан айрылғанын, көңілсіз күздің бейнесін тамаша түрде суреттеген. Өз жауабыңызды тексеріп көріңіз.

13 слайд
2-тапсырма:   Берілген сөйлемдегі ойды аяқтаңыз. Дескриптор • Берілген сөйлемдегі ойды аяқтайды. Абай зерек бала болған, себебі ... Абайдың лирикалық өлеңдерін көп оқимын, өйткені ... Табиғат – адам баласының өмір сүретін ортасы, сондықтан ... Мәтінді мұқият оқыдым, сол себепті ...

14 слайд
Абай зерек бала болған, себебі көп кітап оқыған. Абайдың лирикалық өлеңдерін көп оқимын, өйткені маған ұнайды. Табиғат – адам баласының өмір сүретін ортасы, сондықтан ақындар көп жырлаған. Мәтінді мұқият оқыдым, сол себепті табиғаттың әртүрлі құбылысын көзіме елестете алдым. Өз жауабыңызды тексеріп көріңіз.

15 слайд
3-тапсырма . Берілген сөздерден орын тәртібін сақтап сөйлемдер құраңыз. Табиғат, өсіп, оны, ол, сүйе, білді, аясында.Өлеңдерінің, Абай, алуаны бір, - лирикасы, табиғат. Адам, табиғат, - еңбек, баласының, етіп, сүретін, өмір, ортасы. Бораны, үскірік, бұрқырап, қысты, тұрған, рақымсыз, бейнесіне, адам, ұқсатады. Абай, кескінін қыстың, де аса, суреттейді, шеберлікпен. Дескриптор • Берілген сөздерден орын тәртібін сақтап сөйлемдер құрайды

16 слайд
Абай өлеңдерінің бір алуаны - табиғат лирикасы. Табиғат - адам баласының еңбек етіп, өмір сүретін ортасы. Ол табиғат аясында өсіп, оны сүйе білді. Үскірік бораны бұрқырап тұрған қысты рақымсыз адам бейнесіне ұқсатады. Абай қыстың кескінін де аса шеберлікпен суреттейді. Өз жауабыңызды тексеріп көріңіз.

17 слайд
• тірек сөздер, жетекші сұрақтар, мәтін тақырыбы арқылы негізгі ойды анықтадыңыздар. Сабақты бекіту