Әдеби кеш Тағдырыңды тамырсыздық індетінен қалқала 9-сынып

1 слайд
«Тағдырыңды тамырсыздық індетінен қалқала!» қазақ тілінің дамуы жолында өлшеусіз еңбек еткен ұлт зиялыларына арналған әдеби кеш

2 слайд
Тағдырыңды тамырсыздық індетінен қалқала, Мазмұн жоқта мазмұнсыздық шыға келер ортаға. Әр адамда өз анасынан басқа да, Ғұмырына етер мәңгі астана, Демеп жүрер, жебеп жүрер арқада, Болу керек құдіретті төрт ана: Туған жері – түп қазығы, айбыны, Туған тілі – мәңгі өнеге айдыны, Жан байлығы, салт- дәстүрі – тірегі, Қадамына шуақ шашар үнемі. Және туған тарихы . Мұхтар Шаханов

3 слайд
Түркі тілдері Батыс ғұн бұтағы Бұлғар тобы Чуваш тілі Оғыз тобы Түркімен, гагауз, әзербайжан, түрік тілдері Қыпшақ тобы Татар, қазақ, башқұрт, құмық, ноғай, қарақалпақ тілдері Қарлұқ тобы Өзбек, жаңа ұйғыр тілі Шығыс ғұн бұтағы Ұйғыр- оғыз тобы Тува, тофа, якут, хакас, шор, шұлым тілдері Қырғыз- қыпшақ тобы Қырғыз, алтай тілдері

4 слайд
XV ғасыр - жыраулар поэзиясы  Асан қайғы  Қазтуған жырау  Доспамбет жырау  Шалкиіз жырау  Жиембет жырау  Ақтамберді жырау  Үмбетей жырау  Бұқар жырау  Шал ақын  Көтеш ақын

5 слайд
Таза мінсіз асыл тас Су түбінде жатады. Таза мінсіз асыл сөз Ой түбінде жатады. Су түбінде жатқан тас Жел толқытса шығады. Ой түбінде жатқан сөз Шер толқытса шығады. Асан қайғы

6 слайд
Ел бастау қиын емес, - Қонатын жерден көл табылады. Қол бастау қиын емес, Шабатын жерден ел табылады. Шаршы топта сөз бастаудан қиынды көргем жоқ. БҰҚАР ЖЫРАУ

7 слайд
Мәшһүр Жүсіп Көпеев Қазақ тілінен асыл, қазақ тілінен бай тіл жоқ. Егер қазақ тілін білсең, дін де осында, ғылым-білім де осында.

8 слайд
Абай Құнанбайұлы Өлеңге әркімнің-ақ бар таласы, Сонда да солардың бар таңдамасы. Іші - алтын, сырты – күміс сөз жақсысын Қазақтың келістірер қай баласы.Өлең – сөздің патшасы, сөз сарасы, Қиыннан қиыстырар ер данасы. Тілге жеңіл, жүрекке жылы тиіп, Теп-тегіс жұмыр келсін айналасы.

9 слайд
Алыстан сермеп, Жүректен тербеп, Шымырлап бойға жайылған. Қиуадан шауып, Қисынын тауып, Тағыны жетіп қайырған. Толғауы тоқсан қызыл тіл, Сөйлеймін десең, өзің біл.Абай Құнанбайұлы

10 слайд
Ыбырай Алтынсарин Қазақтың тіліменен қандай кітап болса да жазуға болады.

11 слайд
Міржақып Дулатұлы Қазақ тілінің мұңы Мен заманымда қандай едім? Мен ақын, шешен, тілмар бабаларымның бұлбұлдай сайраған тілі едім. Жарға соққан толқындай екпінді едім. Мен наркескендей өткір едім. Енді қандаймын? Кірленіп барамын, былғанып барамын. Жасыдым, мұңалдым.Мен не көрмедім? Маған әкеліп араб пен парсыны қосты. Бертін келе шүлдірлетіп ноғайды, былдырлатып орысты араластырды. Бір күндерде мені мүлде жоқ қылғысы келетіндер де бар.

12 слайд
Жүсіпбек Аймауытұлы ...Естеріңізде болсын қазақ баласына осы бастан ұлт рухын сіңіріп, қазақ өміріне жақындатып, тәрбие қылу керек. Орыс тәрбиесін алған бала ұлт қызметкері бола алмайды.

13 слайд
Мағжан Жұмабаев Қазақ тілі   Күш кеміді, айбынды ту құлады, Кеше батыр – бүгін қорқақ бұғады. Ерікке ұмтылған ұшқыр жаны кісенде, Қан суынған, жүрек солғын соғады.   Қыран құстың қос қанаты қырқылды, Күндей күшті, күркіреген ел тынды. Асқар Алтай – алтын ана есте жоқ, Батыр, хандар – асқан жандар ұмытылды!     Ерлік, елдік, бірлік, қайрат, бақ, ардың Жауыз тағдыр жойды бәрін не бардың... Алтын күннен бағасыз бір белгі боп, Нұрлы жұлдыз, бабам тілі, сен қалдың.   Жарық көрмей жатсаң да ұзақ, кен- тілім, Таза, терең, өткір, күшті, кең тілім. Тарап кеткен балаларыңды бауырыңа Ақ қолыңмен тарта аларсың сен, тілім!    

14 слайд
Сұлтанмахмұт Торайғыров Сүйемін туған тілді – анам тілін, Бесікте жатқанымда-ақ берген білім! Шыр етіп, жерге түскен минутымнан Құлағыма сіңірген таныс үнім.

15 слайд
20-жылдар ішінде бұрын “қырғыз” аталып келген ұлттың “қазақ” аталынуы, қазақ тілінің мемлекеттік мәртебе алуы мен іс- қағаздарының қазақ тілінде жүруі үшін күрескен. Сәкен Сейфуллин

16 слайд
Ілияс Жансүгіров Қадірлі, бағасы алтын анам тілі, Сенімен бағалан ғ ан балаң түрі. Төрт бөліп түн ұйқысын жұбатам деп, Сенімен әлдилеген анам мені.   Бесікте белім буып бітіскемін, Сөйлесіп, шешем жүнін түтіскемін. «Апа» деп, «Ә» деп жылап, аузымды ашып, Емшектен еңбек қылып, сүт ішкемін.     Маңымды сеніменен танығамын, Сеніменен қуаныш, налығамын. Дене ауырлап, жан жалқау тартқан шақта, «Уһ» деп шаршап, дем алып шалығамын.   Тілегенім, қорыққаным бәрі де сен, Сасқанда да жабысам ойбайыммен. Апкәусар болса дағы ұжмақтағы, Тәттілікті көрмеспін сенімен тең.  

17 слайд
Әркімнің туған тілі – туған шеше, Оған бала міндетті сан мың есе. Сәбит Мұқанов

18 слайд
 Ана тілін ұмытқан адам өз халқының өткенінен де, болашағынан да қол үзеді.  Ана тілі дегеніміз – сол тілді жасаған, жасап келе жатқан халықтың мәңгілігінің мәңгілік мәселесі.  Ана тілін тек өгей ұлдары ғана менсінбейді, өгей ұлдары ғана аяққа басады.

19 слайд
Кімде-кім қазіргі уақытта ана тілін, өзінің әдебиетін сыйламаса, оны сауатты, мәдениетті адам деп санауға болмайды.Мұхтар Әуезов

20 слайд
 Мұралардың ең қымбаты - сөз. Сөз күн шалмас қараңғы көңілді шалады, күн жылытпас суық көңілді жылытады, асылы адам да, нәрсе де тозады, жоғалады. Асыл сөз мәңгі жасайды.  Тіл қаруы – сөз, сөз қаруы – ой. Ақылды сөз, алғыр ой – адамның ең жақсы қасиеті.Ғ а б и д е н М ұ с т а ф и н

21 слайд
Жігіт кейде кедейленер, байыр да, Ақ атымды, қанатымды қайырма. Айырылсам да қымбатымнан талай бір, О, тағдырым, тек тілімнен айырма.Т ұ м а н б а й М о л д а ғ а л и е в

22 слайд
Қазақ тілі- өзінің даласындай кең пешілген жайдары да жалпақ тіл. Оған қысылып-қымтырылып, ерін ұшынан шүлдірлеп-былдырлау мүлде жат. Қазақ нені айтса да, ауызды толтырып айтады. Қазақ сөзі қашанда даланың қоңыр желіндей аңқылдап еркін есіп тұрады. Қазақ тілінің биязы мақамы-домбыраның күмбір қаққан сазындай. Асқақ әуенділігі- шырқап салар әніндей. Шешендерден шыққан қара сөздің өзінде өлеңге бергісіз келісім, іштей үйлескен ырғақ болады. Кейде қазақ болып туғаның үшін және әлемдегі ең бай, ең сұлу тілде сөйлегенің үшін өзіңді бақытты сезінесің.Қабдеш Жұмаділов

23 слайд
Мұхтар Шаханов Ана тілім, дана тілім, секілденіп жетім тіл. Өз жеріңде шеті сынған кеседей боп кетілдің. Зор сеніммен жетіп едің кешегіден бүгінге “ Жойылуым мүмкін” деген үрей де бар түріңде.

24 слайд
Ана тіліміздің өрге өрлеп, мәртебесінің өсуіне аянбай еңбек етіп жатқан тіл жанашырлары осы күнде де баршылық. М.Шаханов Д.Исабеков Т.Медетбеков Ғ.Қабышев Қ.Жұмаділов А.Айталы Б.Тілеухан М.Мағауин А.Осман т.б. Мұхтар Шаханов Дулат Исабеков

25 слайд
Ақселеу Сейдімбек Қабдеш Жұмаділов

26 слайд
Ғаббас Қабышұлы Темірхан Медетбек

27 слайд
Мырзатай ЖолдасбековАмангелді Айталы Оразгүл Асанғазы

28 слайд
“ Кейде қазақ болып туғаның үшін және әлемдегі ең бай, ең сұлу тілде сөйлегенің үшін өзіңді бақытты сезінесің”.