«Алаш» ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздері. Семей қаласы - Алаш Астанасы.
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Ағартушының аты-
жөні,
Өмір сүрген
жылдары Қоғамдық
-саяси
қызметі Қоғамдық-
саяси
көзқарасы Еңбектері
1
2
3
1 слайд
Ағартушының аты- жөні, Өмір сүрген жылдары Қоғамдық -саяси қызметі Қоғамдық- саяси көзқарасы Еңбектері 1 2 3
2 слайд
СУРЕТ НЕ ЖАЙЛЫ?
2 слайд
СУРЕТ НЕ ЖАЙЛЫ?
3 слайд
Қазақ зиялыларының ХХ ғасырдың басындағы саяси белсенділігі немен байланысты?
Қазақ халқының қандай мақсат, мүдделерін қорғауы мүмкін?
Суретте көрсетілген атты әскермен қазақ зиялыларының арасында қандай байланыс болуы
мүмкін?
3 слайд
Қазақ зиялыларының ХХ ғасырдың басындағы саяси белсенділігі немен байланысты? Қазақ халқының қандай мақсат, мүдделерін қорғауы мүмкін? Суретте көрсетілген атты әскермен қазақ зиялыларының арасында қандай байланыс болуы мүмкін?
4 слайд
C аба қтың тақырыбы:
«Алаш» ұлттық идеясының тұжырымдамалық
негіздері . Семей қаласы - Алаш Астанасы.
4 слайд
C аба қтың тақырыбы: «Алаш» ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздері . Семей қаласы - Алаш Астанасы.
5 слайд
•
Зерттеу сұрақтары:
•
«Алаш» партиясы ұлттық мемлекеттілікті жаңғыртуда қандай
саясат жүргізді?
•
Ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөлі
қандай?
5 слайд
• Зерттеу сұрақтары: • «Алаш» партиясы ұлттық мемлекеттілікті жаңғыртуда қандай саясат жүргізді? • Ұлттық баспасөздің қоғамдық-саяси сананы оятудағы рөлі қандай?
6 слайд
Алаш (ежелгі түркі сөзі – бауырластар, қандастар, туыстар) – көне заманда, түркі
халықтары бөліне қоймаған қауым кезінде дүниеге келген ұғым. «Атамыз – Алаш,
керегеміз – ағаш» деген қазақ халқы тәуелсіздік жолындағы күресінде ежелгі Алаш
ұғымын бостандық пен бірліктің ұраны етіп алған.
Алаш қозғалысы – ХХ ғасырдың алғашқы ширегінде Ресей империясының отарлық
билік жүйесіне қарсы бағытталған ұлт-азаттық күрес.
Петиция (лат. petitio – сұрау) – ұжымдық үндеу (талап, тілектер, өтініштер).
Мемлекет басшысына немесе жоғары өкімет органына көпшілік атынан
тапсырылатын жазбаша өтініш.
«Қазақ» газеті – 1913–1918 жылдары шығып тұрған жалпыұлттық апталық
басылым.
6 слайд
Алаш (ежелгі түркі сөзі – бауырластар, қандастар, туыстар) – көне заманда, түркі халықтары бөліне қоймаған қауым кезінде дүниеге келген ұғым. «Атамыз – Алаш, керегеміз – ағаш» деген қазақ халқы тәуелсіздік жолындағы күресінде ежелгі Алаш ұғымын бостандық пен бірліктің ұраны етіп алған. Алаш қозғалысы – ХХ ғасырдың алғашқы ширегінде Ресей империясының отарлық билік жүйесіне қарсы бағытталған ұлт-азаттық күрес. Петиция (лат. petitio – сұрау) – ұжымдық үндеу (талап, тілектер, өтініштер). Мемлекет басшысына немесе жоғары өкімет органына көпшілік атынан тапсырылатын жазбаша өтініш. «Қазақ» газеті – 1913–1918 жылдары шығып тұрған жалпыұлттық апталық басылым.
7 слайд
Ұлт зиялыларын қандай мәселелер біріктірді?
Қазақ халқының қоғамдық сана-сезімін арттыруға 1916 жылғы қаһарлы оқиғалар орасан зор
ықпал етті. Соғыс жылдары жергілікті патша әкімшілігінің автохтонды халыққа қатысты
ұлттық қанаушылығы мен озбырлығы күшейді.1917 жылға қарай жергілікті халықтың
пайдалануындағы ең шұрайлы 45 миллион десятина жердің тартып алынып, Ресейден қоныс
аударған шаруалардың жалпы саны 1,5 миллионға жуықтап қалған болатын. Қазақ халқы
осындай ауыр қиыншылықта азып-тозып кетпеді, керісінше ұлтты азат етуді мақсат тұтып,
арпалысқа толы жолды таңдады. Тәуелсіздік, елдің болашағы үшін күресте ерлік пен
батылдықтың үлгісін көрсете білді.О
й
л
а
н
7 слайд
Ұлт зиялыларын қандай мәселелер біріктірді? Қазақ халқының қоғамдық сана-сезімін арттыруға 1916 жылғы қаһарлы оқиғалар орасан зор ықпал етті. Соғыс жылдары жергілікті патша әкімшілігінің автохтонды халыққа қатысты ұлттық қанаушылығы мен озбырлығы күшейді.1917 жылға қарай жергілікті халықтың пайдалануындағы ең шұрайлы 45 миллион десятина жердің тартып алынып, Ресейден қоныс аударған шаруалардың жалпы саны 1,5 миллионға жуықтап қалған болатын. Қазақ халқы осындай ауыр қиыншылықта азып-тозып кетпеді, керісінше ұлтты азат етуді мақсат тұтып, арпалысқа толы жолды таңдады. Тәуелсіздік, елдің болашағы үшін күресте ерлік пен батылдықтың үлгісін көрсете білді.О й л а н
8 слайд
1917 жылы 1917 жылы
21-2621-26
шілде күндері Орынборда шілде күндері Орынборда
бірінші Бүкілқазақ бірінші Бүкілқазақ
съезі съезі
болып өтті. Съезде “Алаш” партиясы құрылып, бағдарлама болып өтті. Съезде “Алаш” партиясы құрылып, бағдарлама
жобасы ұсынылды. Алаш партиясының төрағасы жобасы ұсынылды. Алаш партиясының төрағасы
Ә.Бөкейханов Ә.Бөкейханов
болды.болды.
8 слайд
1917 жылы 1917 жылы 21-2621-26 шілде күндері Орынборда шілде күндері Орынборда бірінші Бүкілқазақ бірінші Бүкілқазақ съезі съезі болып өтті. Съезде “Алаш” партиясы құрылып, бағдарлама болып өтті. Съезде “Алаш” партиясы құрылып, бағдарлама жобасы ұсынылды. Алаш партиясының төрағасы жобасы ұсынылды. Алаш партиясының төрағасы Ә.Бөкейханов Ә.Бөкейханов болды.болды.
9 слайд
1.1905 жылы желтоқсанда Орал қаласында бес облыстан келген қазақ делегаттарының съезі
өтті. Ондағы мақсат кадеттер үлгісімен қазақтың саяси партиясын құру еді.
Партия 1905 жылы қазандағы ІІ Николай жариялаған Манифест бойынша қазақ халқының
ұлттық мүдделерін қорғауға тиіс болатын.
2. 1906 жылы ақпан айында Семей қаласында қазақтардың кезекті ІІ съезі шақырылды.
9 слайд
1.1905 жылы желтоқсанда Орал қаласында бес облыстан келген қазақ делегаттарының съезі өтті. Ондағы мақсат кадеттер үлгісімен қазақтың саяси партиясын құру еді. Партия 1905 жылы қазандағы ІІ Николай жариялаған Манифест бойынша қазақ халқының ұлттық мүдделерін қорғауға тиіс болатын. 2. 1906 жылы ақпан айында Семей қаласында қазақтардың кезекті ІІ съезі шақырылды.
10 слайд
«Алаш» партиясының негізгі бағдарламалық
ұстанымдары .
Бағдарлама жобасы 10 тараудан
тұрды: мемлекет қалпы, жергілікті
бостандық, негізгі құқық, дін ісі, билік
һәм сот, ел қорғау, салық,
жұмысшылар, ғылым-білім үйрету,
жер мәселесі.
1917 жылы қараша айында «Қазақ» газетінде жарияланды. «Алаш» партиясы, ең алдымен,
ұлттың саяси, әлеуметтік-экономикалық дамуының өзекті мәселелерін алға тартып, туған
жерін сақтап қалуды мақсат етіп қойды . «Алаш» партиясының құрылуы.
10 слайд
«Алаш» партиясының негізгі бағдарламалық ұстанымдары . Бағдарлама жобасы 10 тараудан тұрды: мемлекет қалпы, жергілікті бостандық, негізгі құқық, дін ісі, билік һәм сот, ел қорғау, салық, жұмысшылар, ғылым-білім үйрету, жер мәселесі. 1917 жылы қараша айында «Қазақ» газетінде жарияланды. «Алаш» партиясы, ең алдымен, ұлттың саяси, әлеуметтік-экономикалық дамуының өзекті мәселелерін алға тартып, туған жерін сақтап қалуды мақсат етіп қойды . «Алаш» партиясының құрылуы.
11 слайд
1905-1907 жылдары І Мемлекеттік Думаға қатысқан депуттар
11 слайд
1905-1907 жылдары І Мемлекеттік Думаға қатысқан депуттар
12 слайд
Алашорда автономиясы.
Ә. Бөкейхан : «Тірі болсақ,
алдымызда үлкен той.
Алаштың баласы бұл жолы
болмаса, жақын арада өз
тізгіні өзінде бөлек мемлекет
болар»М. Тынышбаев Алашорда Батыс
бөлімшесінің мөрі
12 слайд
Алашорда автономиясы. Ә. Бөкейхан : «Тірі болсақ, алдымызда үлкен той. Алаштың баласы бұл жолы болмаса, жақын арада өз тізгіні өзінде бөлек мемлекет болар»М. Тынышбаев Алашорда Батыс бөлімшесінің мөрі
13 слайд
«Қазақ» газеті
1913-1918 жылдары Орынбор қаласында жарияланып тұрған
қоғамдық-саяси және әдеби-мәдени басылым. №1 1913 жылы 2-
ақпанда шыққан. Редакторы – А.Байтұрсынов
13 слайд
«Қазақ» газеті 1913-1918 жылдары Орынбор қаласында жарияланып тұрған қоғамдық-саяси және әдеби-мәдени басылым. №1 1913 жылы 2- ақпанда шыққан. Редакторы – А.Байтұрсынов
14 слайд
Ойлан
Алғашқы жалпыұлттық басылымның «Қазақ» деп
аталуының себебі неде? 1913 жылдың 2 ақпанында жарыққа
шыққан «Қазақ» газетінің алғашқы
санында Ахмет Байтұрсынұлы: Сол
сегіз жүз алпыс жетінің ішінде
біздің татар қарындастарымыздың
отыз шамалы газет-журналы
болды. Бізде біреуі болмады...», - деп
жазды.
Киіз үйдің түндігі батыстан ашылып, есігіне «Қазақ» деп жазылды. Мұны түсіндірген ұлт
зиялылары газетте «Қазақ ішіне Еуропа ғылым-өнері таралсын, «Қазақ» газеті қазақ жұртына
әрі мәдениет есігі, әрі сырт жұрт жағынан күзетшісі болсын» деп жазды.
14 слайд
Ойлан Алғашқы жалпыұлттық басылымның «Қазақ» деп аталуының себебі неде? 1913 жылдың 2 ақпанында жарыққа шыққан «Қазақ» газетінің алғашқы санында Ахмет Байтұрсынұлы: Сол сегіз жүз алпыс жетінің ішінде біздің татар қарындастарымыздың отыз шамалы газет-журналы болды. Бізде біреуі болмады...», - деп жазды. Киіз үйдің түндігі батыстан ашылып, есігіне «Қазақ» деп жазылды. Мұны түсіндірген ұлт зиялылары газетте «Қазақ ішіне Еуропа ғылым-өнері таралсын, «Қазақ» газеті қазақ жұртына әрі мәдениет есігі, әрі сырт жұрт жағынан күзетшісі болсын» деп жазды.
15 слайд
•
Талдау мен зерттеу
•
1-тапсырма . Бейнематериалды тыңдап, сұрақтарға жауап беру. (Д/Ж)
https:// www.youtube.com/watch?v=ejhxtmMSn4A Алаш партиясы
Сұрақтар:
•
Алаш партиясы қалай құрылды?
•
Алаш партиясына қандай саяси қайраткерлер мүше болды?
•
Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі қандай істермен айналысты?
•
Алаш зиялыларының ұстанымдары қандай еді?
Дескрипторлары:
•
Алаш партиясының құрылған уақытын, құрылу үрдісін біледі.
•
Алаш партиясына мүше болған саяси қайраткерлерді атайды.
•
Қазақ зиялылардың саяси көзқарастары, ұстанымдарын түсіндіреді.
•
Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі айналысқан істерді атайды.
15 слайд
• Талдау мен зерттеу • 1-тапсырма . Бейнематериалды тыңдап, сұрақтарға жауап беру. (Д/Ж) https:// www.youtube.com/watch?v=ejhxtmMSn4A Алаш партиясы Сұрақтар: • Алаш партиясы қалай құрылды? • Алаш партиясына қандай саяси қайраткерлер мүше болды? • Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі қандай істермен айналысты? • Алаш зиялыларының ұстанымдары қандай еді? Дескрипторлары: • Алаш партиясының құрылған уақытын, құрылу үрдісін біледі. • Алаш партиясына мүше болған саяси қайраткерлерді атайды. • Қазақ зиялылардың саяси көзқарастары, ұстанымдарын түсіндіреді. • Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі айналысқан істерді атайды.
16 слайд
Сұрақтар:
1.Алаш партиясы қалай құрылды?
2.Алаш партиясына қандай саяси қайраткерлер мүше болды?
3.Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі қандай істермен айналысты?
4.Алаш зиялыларының ұстанымдары қандай еді?
Ықтимал жауаптарға назар аударайы қ :
•
Алаш партиясының құрылу үрдісі 1917 жылдың шілдесінде, І жалпықазақ съезінде өтті.
Оған барлық облыстардың өкілдері қатысты.
•
Алаш партиясына мүше болған саяси қайраткерлер ішінде Ә.Бөкейхан, А.Байтұрсынов,
М.Жұмабай, Ш.Құдайбердіұлы, Ә.Ермеков, Ж.Досмұхаметұлы, М. Тынышбаев. т.б. бар.
•
Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі қазақ халқының тәуелсіз мемлекетін құру істерімен
айналысты. «Қазақ» газетін шығарып, өз идеяларын мақалалар арқылы халыққа таратты.
•
Қазақ зиялыларының саяси көзқарастары – тәуелсіз республика құру. Ұ станымдары –
қоғамның жағдайын жақсарту, демократиялық мемлекет құру, адамдар теңдігін сақтау.,
қазақ халқының жер мәселесін шешу.
16 слайд
Сұрақтар: 1.Алаш партиясы қалай құрылды? 2.Алаш партиясына қандай саяси қайраткерлер мүше болды? 3.Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі қандай істермен айналысты? 4.Алаш зиялыларының ұстанымдары қандай еді? Ықтимал жауаптарға назар аударайы қ : • Алаш партиясының құрылу үрдісі 1917 жылдың шілдесінде, І жалпықазақ съезінде өтті. Оған барлық облыстардың өкілдері қатысты. • Алаш партиясына мүше болған саяси қайраткерлер ішінде Ә.Бөкейхан, А.Байтұрсынов, М.Жұмабай, Ш.Құдайбердіұлы, Ә.Ермеков, Ж.Досмұхаметұлы, М. Тынышбаев. т.б. бар. • Алаш партиясы мен Алашорда үкіметі қазақ халқының тәуелсіз мемлекетін құру істерімен айналысты. «Қазақ» газетін шығарып, өз идеяларын мақалалар арқылы халыққа таратты. • Қазақ зиялыларының саяси көзқарастары – тәуелсіз республика құру. Ұ станымдары – қоғамның жағдайын жақсарту, демократиялық мемлекет құру, адамдар теңдігін сақтау., қазақ халқының жер мәселесін шешу.
17 слайд
1
Құрылған жылы:
М.Тынышбаев, М.Жұмабаев, Ә.Бөкейханов,
Ж.Аймауытов,А.Байтұрсынов, М .Дулатұлы, Ш.Құдайбердиев,
Ғ.Қарашев, С.Торайғыров, Х.Ғаббасов, Ә. Ермеков
2 Партия жетекшісі: «Қазақ» газеті
3 Орталығы: Әлихан Бөкейханов
4 Парт ия баспасөзі: Семей қаласы
5 Партияның мақсаты: 1917ж
6 Партияның бағдарламасының
бөлімдері: ұлттық-демократиялы
7 Партияның бағыты: Қазақ халқын отарлық езгіден азат ету. Автономиялық ұлттық
мемлекет құру.
8
Партияның мүшелері:
1. Мемлекет қалпы
2. Жергілікті бостандық
3. Негізгі құқық
4. Дін ісі
5.Билік және сот
6. Ел қорғау
7. Салық
8. Жұмысшылар мәселесі
9. Ғылым-білім үйрету
10. Жер мәселесі5 мин
17 слайд
1 Құрылған жылы: М.Тынышбаев, М.Жұмабаев, Ә.Бөкейханов, Ж.Аймауытов,А.Байтұрсынов, М .Дулатұлы, Ш.Құдайбердиев, Ғ.Қарашев, С.Торайғыров, Х.Ғаббасов, Ә. Ермеков 2 Партия жетекшісі: «Қазақ» газеті 3 Орталығы: Әлихан Бөкейханов 4 Парт ия баспасөзі: Семей қаласы 5 Партияның мақсаты: 1917ж 6 Партияның бағдарламасының бөлімдері: ұлттық-демократиялы 7 Партияның бағыты: Қазақ халқын отарлық езгіден азат ету. Автономиялық ұлттық мемлекет құру. 8 Партияның мүшелері: 1. Мемлекет қалпы 2. Жергілікті бостандық 3. Негізгі құқық 4. Дін ісі 5.Билік және сот 6. Ел қорғау 7. Салық 8. Жұмысшылар мәселесі 9. Ғылым-білім үйрету 10. Жер мәселесі5 мин
18 слайд
3 -тапсырма. Берілген cуреттерге атау беріп, мағынасын ашып жазыңыз.
Дескриптор: Алаш бағдарламасында ұлттық идеологияның көрініс табуын анықтай алады . 6 мин
18 слайд
3 -тапсырма. Берілген cуреттерге атау беріп, мағынасын ашып жазыңыз. Дескриптор: Алаш бағдарламасында ұлттық идеологияның көрініс табуын анықтай алады . 6 мин
19 слайд
2 мин Дұрыс жауабы:
19 слайд
2 мин Дұрыс жауабы:
20 слайд
4-тапсырма. Мәтіндегі ақпаратқа негізделе отырып, төмендегі кестені толтырыңыз.
Дескриптор: Алаш ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздерін әр саладағы әсерін
P Саяси
E Экономика
S Әлеуметтік
T Технология
15 мин
20 слайд
4-тапсырма. Мәтіндегі ақпаратқа негізделе отырып, төмендегі кестені толтырыңыз. Дескриптор: Алаш ұлттық идеясының тұжырымдамалық негіздерін әр саладағы әсерін P Саяси E Экономика S Әлеуметтік T Технология 15 мин
21 слайд
«Алаш» партиясы Ұқсастығы «Үш жүз» партиясы
1
2
3 Салыстырыңыз
21 слайд
«Алаш» партиясы Ұқсастығы «Үш жүз» партиясы 1 2 3 Салыстырыңыз
22 слайд
•
Рефлексия
Жалғастырыңыз:
•
Маған ... қызықты болды
•
Маған ... бұл болашақта қажет болады
•
Бұл ... қиындық туғызды
•
Осы ... мені ойландырды
22 слайд
• Рефлексия Жалғастырыңыз: • Маған ... қызықты болды • Маған ... бұл болашақта қажет болады • Бұл ... қиындық туғызды • Осы ... мені ойландырды
23 слайд
«ХХ ғасыр басындағы қазақ ұлтының әлеуметтік-саяси жағдайы» тақырыбына
мақала жазыңдар. (Сөз саны: 150–200)
Мақала критерийлері :
Кіріспе (негізгі ойға қысқаша тоқталу)
Негізгі бөлім (кем дегенде 2 дәлел келтіру)
Қорытынды (өзіндік баға беру) Шығармашылық тапсырма
Дескрипторы:
Әлихан Бөкейханның қоғамдық-саяси көзқарастарын талдайды
Әлихан Бөкейханның «Алаш» жолында еткен, еңбегіне баға береді; Шығармашылық тапсырма
23 слайд
«ХХ ғасыр басындағы қазақ ұлтының әлеуметтік-саяси жағдайы» тақырыбына мақала жазыңдар. (Сөз саны: 150–200) Мақала критерийлері : Кіріспе (негізгі ойға қысқаша тоқталу) Негізгі бөлім (кем дегенде 2 дәлел келтіру) Қорытынды (өзіндік баға беру) Шығармашылық тапсырма Дескрипторы: Әлихан Бөкейханның қоғамдық-саяси көзқарастарын талдайды Әлихан Бөкейханның «Алаш» жолында еткен, еңбегіне баға береді; Шығармашылық тапсырма