Алтын Орда, презентация

1 слайд
Алтын Орда • Жошы ұлысының орнына құрылған алғашқы ірі мемлекеттердің бірі; • Негізін қалаған: Батый хан (Жошының баласы); • Орталығы: алғашында Сарай Бату , кейін Сарай Берке

2 слайд
Алтын Орда хандары Батый (1227-1255 ж) • 1235 жылы Қарақорымдағы құрылтайда Еуропа жеріне жорық жасау туралы шешім қабылданып, Бату хан бастаған моңғол әскерлері жорыққа аттанады. • 1236 жылдан бастап Батыс Дешті Қыпшақ даласына, Еділ бұлғарлары жеріне, одан әрі батысқа шапқыншылық жорықтарын ұйымдастырып, ірі орыс князьдіктерін, Польша, Венгрия, Чехия және басқа көптеген елдерді талқандайды. Берке (1257-1266 ж) • Мемлекет экономикалық жағынан жақсы дамыды; • Тәуелсіз мемлекетке айналды; • 1262 жЕгипет елімен әскери, сауда, діни, мәдени байланыстар орнатты; • Мұсылман дінін қабылдады; • Үргеніш, Бұхара қалаларымен байланысты күшейтті; • 1266ж Кавказ жеріне жорықта қаза тапты. Менгу-Темір (1266-1280 ж) • Египетпен байланысына кедергі жасаған Византияға 1271 ж жорыққа шығады; • Византия императорының бейбіт келісімге келуі нәтижесінде Алтын Орданың сауда қатынасы жақсарды Тохты (1290-1312 ж) • Мемлекеттің саяси жағынан беделі көтерілді; • Иран, Кавказ елдерімен сауда байланысын жандандырды; • Египен мәмлүктерімен тығыз қарым-қатынаста болды. Өзбек (1312-1342 ж) • Мемлекеттің ерекше күшейіп гүлденген кезі; • Қалалық өмірді дамытты: медресе, мешіт салдырды; • Мұсылман дінінің таралуына септігін тигізді; • Мұсылман діні мемлекеттік дін болды. Жәнібек (1342-1357 ж) • Мемлекет күшейіп, гүлденген кезең болды.

3 слайд
Алтын Орданың қоғамдық құрылысы Оң қанат • Ед i л бойынан Дунайға дей i нг i аумақты қамтыды. • Орталығы Ед i лд i ң төменг i ағысында орналасты • Бату ұрпағынан шыққандар басқарды. Мемлекет екі бөлікке бөлінді Сол қанат • Шығыс Дешт i Қыпшақ пен Сырдария алқабының жерлер i н алып жатты. • Жошының үлкен ұлы Орда Ежен мен оның ұрпақтары бил i к етт i. О рталығы – Сығанақ қаласы болды. • Мемлекетте ханнан кей i нг i келес i үлкен тұлға беклербек болды. Ол әскери істерді басқарды; • Атқарушы бил i кт i ң органы болған диуан қаржы саласын, салық жинауды, i шк i саясатты басқарды. Диуан басында уәз i р тұрды. Азаматтық билік уәзірдің қолында болды; • Азаматтық басқару билігі түрік әулеттерінен шыққан « мәлік » деп аталған жергілікті әкімдер арқылы жүзеге асырылған; • Басқақтар – басқару жүйесінде маңызды орын алды, жергілікті халыққа әскери бақылау жүргізді, кейбір жерлерде с алық жинаумен айналысты.. • Даруғалар – өзіне бекітіліп берген иелікті басқарған, алым-салықты дер кезіндедұрыс жиналуын қадағалаған.

4 слайд
Алтын Орданың әлсіреуі • Берд i бек 1357–1359 жылдары билікте отырды. Тақ үш i н таласта бәсекелестер i н өлтірді. • 1359–1379жылдар аралығында билікте жиырмадан астам хан ауысты. • Х IV ғасырдың ек i нш i жартысында Алтын Ордадан Орда Еженнiң ұрпақтары да бөл i н i п, Ақ Орда ұлысын құрды. • 1380 жылы Алтын Орда билеушiсі Мамайды Куликов шайқасында Мәскеу князы Дмитрий Донский әскері талқандады. • Тоқтамыс Әм i р Тем i рд i ң қолдауымен Алтын Ордадағы бил i кт i тартып алды. 1382 жылы Мәскеуд i өртеп, орыс князьдарының салық төлеуін қалпына келтірді. • 1389, 1391 және 1395 жылдардағы үш жорық нәтижес i нде Әмір Тем i р Алтын Орданы талқандады. • 1395 жылы тақтан түскен Алтын Орда ханы Тоқтамыс 1404 жылы Түмен қаласы маңында қаза тапты. • Х V ғасырдың 50–70-жылдары Алтын Орда мемлекет i толықтай құлады да, оның иеліктері орнында б i рнеше жаңа түркі мемлекеттер i құрылды :  Ноғай Ордасы,  Қырым  Қазан  Астрахан  С i б i р хандықтары.