Материалдар / А.Қ "Ядролық,химиялық және биологиялық қарулардың түрлері. Анықтау және жіктеу,қорғау әдістері"
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

А.Қ "Ядролық,химиялық және биологиялық қарулардың түрлері. Анықтау және жіктеу,қорғау әдістері"

Материал туралы қысқаша түсінік
Оқушыларды А.Қ. сабағына қызықтыру
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
20 Қараша 2018
741
0 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
img_page_1
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
C абақтың тақырыбы : « Ядролық, химиялық және биологиялық қарулардың түрлері. Анықтау және жіктеу, қорғау әдістері. ».

1 слайд
C абақтың тақырыбы : « Ядролық, химиялық және биологиялық қарулардың түрлері. Анықтау және жіктеу, қорғау әдістері. ».

Мақсаты:  1. Қару түрлерінің оқушылардың білімін қалыптастыру.  2. Ядролық, химиялық және биологиялық қарудан қорғану тур

2 слайд
Мақсаты:  1. Қару түрлерінің оқушылардың білімін қалыптастыру.  2. Ядролық, химиялық және биологиялық қарудан қорғану туралы білімге қызығушылық таныту.  3 . Отан қорғаушылардың әскери- патриоттық сезімін, бейбітшілікті, интернационалдылықты дамыту.

Тапсырмалар :  Химиялық, ядролық, бактериологиялық қарулардың қандай екенін біліңіз.  Олардың жіктелуін зерттеу.  Даму

3 слайд
Тапсырмалар :  Химиялық, ядролық, бактериологиялық қарулардың қандай екенін біліңіз.  Олардың жіктелуін зерттеу.  Даму тарихын және қорғау әдістерін қадағалаңыз.  Отансүйгіштік сезімдерін ояту.

Оқушыларға сұрақтар :  - Балалар, жаппай қырып- жоятын қарудың қандай түрлері бар?  - Адамзат бұл қаруды қалай дамытты? 

4 слайд
Оқушыларға сұрақтар :  - Балалар, жаппай қырып- жоятын қарудың қандай түрлері бар?  - Адамзат бұл қаруды қалай дамытты?  - Бұл қарудың пайдасы немесе зияны қандай?

Ядролық қару белгілі бір уранның ауыр ядроларының және плутоний изотоптарының бөліну реакцияларында немесе жеңіл ядрола

5 слайд
Ядролық қару белгілі бір уранның ауыр ядроларының және плутоний изотоптарының бөліну реакцияларында немесе жеңіл ядролардың термоядролық синтез реакцияларында - сутегі изотоптары (детерий және тритий) кезінде шығарылған ядролық энергияны қолдану негізінде жаппай қырып-жою қаруының негізгі түрлерінің бірі.

6 слайд

Жарылыс кезінде үлкен көлемдегі энергияны босату нәтижесінде ядролық қарудың зиянын тигізетін факторлары дәстүрлі қарудың әс

7 слайд
Жарылыс кезінде үлкен көлемдегі энергияны босату нәтижесінде ядролық қарудың зиянын тигізетін факторлары дәстүрлі қарудың әсерінен айтарлықтай ерекшеленеді.

Ядролық қаруға зиян келтіретін факторлар: - соққы толқыны; - жеңіл радиация; - еніп келе жатқан радиация; - радиоактивті л

8 слайд
Ядролық қаруға зиян келтіретін факторлар: - соққы толқыны; - жеңіл радиация; - еніп келе жатқан радиация; - радиоактивті ластану; - электромагниттік импульс (ЭМИ).

Соққы толқыны Ядролық жарылыстың басты факторы. Бұл дыбыс жылдамдығымен жарылыс алаңынан барлық бағыттарда таралатын ортан

9 слайд
Соққы толқыны Ядролық жарылыстың басты факторы.     Бұл дыбыс жылдамдығымен жарылыс алаңынан барлық бағыттарда таралатын ортаны күрт қысу аймағы. Сығымдалған ауа қабатының алдыңғы шегі соққылық майдан деп аталады.     Соққы толқынының зиянды әсері артық қысымның шамасымен сипатталады

10 слайд

 20-40 кПа артық қысыммен қорғалмаған адамдар жеңіл зақымдануларға (жеңіл жарқыл мен көгеру) қол жеткізе алады. Соққы толқыны

11 слайд
 20-40 кПа артық қысыммен қорғалмаған адамдар жеңіл зақымдануларға (жеңіл жарқыл мен көгеру) қол жеткізе алады. Соққы толқынының 40-60 кПа артық қысымымен әсер етуі қалыпты зақымға әкеледі: естен тану, есту органдарына зақым келтіру, аяқтың ауыр орналасуы, мұрыннан және құлақтан қан кету. Ауыр жарақаттар 60 кПа-тан артық қысымның пайда болуымен байланысты. Өте қатты зақымданулар 100 кПа астам артық қысыммен байқалады.

12 слайд

Жарық сәулесі Көзге көрінетін ультракүлгін және инфрақызыл сәулелерді қамтитын жарқын энергетиканың ағыны. Оның көзі жары

13 слайд
Жарық сәулесі Көзге көрінетін ультракүлгін және инфрақызыл сәулелерді қамтитын жарқын энергетиканың ағыны. Оның көзі жарылыстың ыстық өнімдері мен ыстық ауадан қалыптасқан жарқын аймақ. Жарық сәулесі бірден дерлік таралады және ядролық жарылыстың күшіне байланысты 20 с дейін созылады.

14 слайд

Пирамидалық радиация 10-15 секундта таралатын гамма-сәуле және нейтронды ағын. Тірі матамен өтіп, гамма-сәулелену және нейтронд

15 слайд
Пирамидалық радиация 10-15 секундта таралатын гамма-сәуле және нейтронды ағын. Тірі матамен өтіп, гамма-сәулелену және нейтрондар жасушаларды құрайтын молекулаларды иондайды. Денедегі иондалу әсерінен биологиялық процестер пайда болады, бұл жекелеген мүшелердің өмірлік функцияларын бұзуға және радиациялық аурудың дамуына әкеледі. Электрмагниттік импульс Тірі матамен өтіп, гамма-сәулелену және нейтрондар жасушаларды құрайтын молекулаларды иондайды. Денедегі иондалу әсерінен биологиялық процестер пайда болады, бұл жекелеген мүшелердің өмірлік функцияларын бұзуға және радиациялық аурудың дамуына әкеледі. Қоршаған орта атомдары ядролық жарылыста шығарылған гамма сәулелері мен нейтрондарының өзара әрекеттестігі нәтижесінде ядролық қарудың жарылуынан туындаған қысқа мерзімді электромагниттік өріс

Радиоактивті ластану Ядролық жарылыстың бұлтынан атмосфераның үстіңгі қабатына, әуе кеңістігіне, су мен басқа объектілерге

16 слайд
Радиоактивті ластану Ядролық жарылыстың бұлтынан атмосфераның үстіңгі қабатына, әуе кеңістігіне, су мен басқа объектілерге радиоактивті заттардың түсуі.

17 слайд

Радиацияның жоғары деңгейі тек жарылыс алаңына жақын аймақта ғана емес, одан ондаған, тіпті жүздеген шақырым қашықтықта да ба

18 слайд
Радиацияның жоғары деңгейі тек жарылыс алаңына жақын аймақта ғана емес, одан ондаған, тіпті жүздеген шақырым қашықтықта да байқалады. Радиоактивті ластану аймақтың жарылысынан кейін бірнеше апта бойы қауіпті болуы мүмкін. Қауіптілік аймағы дәрежесіне қарай радиоактивті ластану аймағы А - жарылыс соқпағының жалпы ауданының 70-80% ауданымен қалыпты ластану. Жарылудан кейін 1 сағаттан кейін аймақтың сыртқы шекарасындағы радиациялық деңгейі 8 Р / с; В аймағы - қатты радиоактивті ластану аймағының шамамен 10% -ын құрайды, радиация деңгейі 80 Р / с; B аймағы - қауіпті инфекция. Бұл жарылыс бұлтының ауданының 8-10% -ын құрайды; радиациялық деңгейі 240 R / h; D аймағы - өте қауіпті инфекция. Оның аумағы жарылыстың бұлт жолының 2-3% құрайды. Радиациялық деңгейі 800 Р / с.

Ядролық жарылыстар түрлері Ядролық қаруды қолдану арқылы шешілетін міндеттерге байланысты ядролық жарылыстар ауа, жер бетінде

19 слайд
Ядролық жарылыстар түрлері Ядролық қаруды қолдану арқылы шешілетін міндеттерге байланысты ядролық жарылыстар ауа, жер бетіндегі және суда, жер астында және суда жүзеге асырылуы мүмкін. Осыған сәйкес, биіктік, ауа, жер (беті) және жер астында (су астындағы) жарылыстар бар.

Жоғары деңгейдегі ядролық жарылыс жер үстіндегі нысандар үшін қауіпсіз биіктікте (10 км- ден астам) ракеталар мен ұшақтарды жою

20 слайд
Жоғары деңгейдегі ядролық жарылыс жер үстіндегі нысандар үшін қауіпсіз биіктікте (10 км- ден астам) ракеталар мен ұшақтарды жою үшін жасалған жарылыс болып табылады

Аэротүсірілім ядролық жарылыс болып табылады, жарылыс аймағы жерге тиіп кетпеген кезде (су) 10 км биіктікте жасалған жарылыс.

21 слайд
Аэротүсірілім ядролық жарылыс болып табылады, жарылыс аймағы жерге тиіп кетпеген кезде (су) 10 км биіктікте жасалған жарылыс. Ауа райының жарылуы төмен және жоғары бөлінеді

Жер үсті (жер үсті) ядролық жарылыс жер бетіндегі (су) жер бетінде (суға) жасалған жарылыс болып табылады, онда жарқыраған айм

22 слайд
Жер үсті (жер үсті) ядролық жарылыс жер бетіндегі (су) жер бетінде (суға) жасалған жарылыс болып табылады, онда жарқыраған аймақ жер бетіне (су) тиіп кетеді, ал оның пайда болған кезден бастап шаң (су) бағанасы жарылғыш бұлтқа

Жер асты (су астындағы) ядролық жарылыс жер асты (су астында) жарылыс болып табылады және ядролық жарылғыш заттардың өнімдерім

23 слайд
Жер асты (су астындағы) ядролық жарылыс жер асты (су астында) жарылыс болып табылады және ядролық жарылғыш заттардың өнімдерімен араласқан көп мөлшерде топырақтың (судың) шығарылуымен сипатталады

Хими калық қару

24 слайд
Хими калық қару

Химиялық қару - зиянды заттар және оларды пайдалану құралдары: снарядтар, зымырандар, миналар, әуе бомбалары, VAP. Уыттыл

25 слайд
Химиялық қару - зиянды заттар және оларды пайдалану құралдары: снарядтар, зымырандар, миналар, әуе бомбалары, VAP. Уыттылық заттардың жіктелуі: Нервтік паралич: сарин, соман, сиыр. Жалпы фанера: тұз қышқылы, көгілдір хлорид. Тері бөртпені: қыша газы, левицит. Қажет: фосген. Психохимиялық заттар: хинуклиит-3- бензилат.   Жансыз: Адамсит.

Х. Қ . тарихы Алғаш рет Х.Қ. Германия 1-ші дүниежүзілік соғыс, 1914- 18гг қолданды. Содан кейін X.Қ. жаңа, белгісіз қаруды қо

26 слайд
Х. Қ . тарихы Алғаш рет Х.Қ. Германия 1-ші дүниежүзілік соғыс, 1914- 18гг қолданды. Содан кейін X.Қ. жаңа, белгісіз қаруды қолданудың психологиялық сілкінісі айтарлықтай шамадан тыс болды Х.Қ. пайдалануға тыйым салатын бірінші халықаралық акт. 1925 жылы Женева шартына айналды. Оның айтуынша, елдер Х.Қ. қорларын жоюға уәде берді. оны соғыс пен бейбітшілікте пайдаланбаңыз.

Х.Қ. ерекшеліктері X. Қ . ұрыс жағдайында болжау мүмкін емес. Бұл көбінесе ауа райына байланысты (желдің бағыты мен күші, ылғ

27 слайд
Х.Қ. ерекшеліктері X. Қ . ұрыс жағдайында болжау мүмкін емес. Бұл көбінесе ауа райына байланысты (желдің бағыты мен күші, ылғалдылығы, температурасы)

Х.Қ. соғыста қолданылғаны Бірінші дүниежүзілік соғыс (1914-1918) Риф (1920-1926) Екінші жапон-қытай (1937-1945) Солтүстік Йем

28 слайд
Х.Қ. соғыста қолданылғаны Бірінші дүниежүзілік соғыс (1914-1918) Риф (1920-1926) Екінші жапон-қытай (1937-1945) Солтүстік Йемендегі азаматтық соғыс (1962-1970) Иран-Ирак (1980-1988)

Қорытынды: Сақтау Х.Қ. әдеттегі оқ-дәрілерді сақтауға және зақымданған химиялық заттарды жоюға әлдеқайда қиын. далада оқ-дәріл

29 слайд
Қорытынды: Сақтау Х.Қ. әдеттегі оқ-дәрілерді сақтауға және зақымданған химиялық заттарды жоюға әлдеқайда қиын. далада оқ-дәрілер мүмкін емес. Бұл X.Қ. әскери қолдану. күрделі және өте сирек кездесетін жағдай

Биологиялық қару

30 слайд
Биологиялық қару

Биологиялық қару — бұл жаудың персоналының, ауыл шаруашылық жануарларының, ауыл шаруашылығы дақылдарының жаппай жойылуына ж

31 слайд
Биологиялық қару — бұл жаудың персоналының, ауыл шаруашылық жануарларының, ауыл шаруашылығы дақылдарының жаппай жойылуына және бүлінуіне арналған патогендік микроорганизмдер немесе споралар, вирустар, бактериялық токсиндер, жұқтырған жануарлар, сондай-ақ жеткізу құралдары (ракеталар, басқарылатын снарядтар, автоматтық шарлар, ұшақтар) әскери материалдар мен жабдықтардың кейбір түрлері. Биологиялық қару - жаппай қырып-жоятын қару болып табылады және 1925 жылғы Женева хаттамасына сәйкес тыйым салынған.

Бактериологиялық қаруларды қолдану әдістері, әдетте: - әуе бомбасы; - артиллериялық шахталар мен раковиналар; - ұшақтардан

32 слайд
Бактериологиялық қаруларды қолдану әдістері, әдетте: - әуе бомбасы; - артиллериялық шахталар мен раковиналар; - ұшақтардан (пакеттер, жәшіктер, контейнерлер) ұшып кетеді; - әуе кемелерінен жәндіктерді шашырататын арнайы құрылғылар; - саботаж әдісі.

Бактериалдық қарудың жою ерекшеліктері Бактериялық агенттердің зақымдануымен ауру дереу пайда болмайды, әрдайым дерлік жасырын

33 слайд
Бактериалдық қарудың жою ерекшеліктері Бактериялық агенттердің зақымдануымен ауру дереу пайда болмайды, әрдайым дерлік жасырын (инкубациялық) кезең бар, оның барысында сырқат белгілері пайда болмайды және зардап шеккендер оның жауынгерлік қабілетін жоғалтпайды. Кейбір аурулар (оба, шірік, холера) ауру адамнан сау адамға берілуі және тез таралуы эпидемияны тудыруы мүмкін. Микробтар да, токсиндер де ешқандай түс, иіс немесе дәм жоқ, өйткені олардың бактериялық агенттерді қолдану фактісін анықтап, патогеннің түрін анықтаған өте қиын, ал олардың әрекетінің әсері ұзақ уақыт өткеннен кейін көрінуі мүмкін. Бактериялық агенттерді анықтау тек айтарлықтай уақытты талап ететін арнайы зертханалық зерттеулер жүргізу арқылы мүмкін болады, бұл эпидемиялық аурулардың алдын алу бойынша уақтылы шаралар қабылдауды қиындатады.

Бактериялық қор ретінде қолдануға болады: Адамдарды жою үшін: бактериялық аурулардың патогендері (оба, туляремия, бруцеллез,

34 слайд
Бактериялық қор ретінде қолдануға болады: Адамдарды жою үшін: бактериялық аурулардың патогендері (оба, туляремия, бруцеллез, күйдіргі, холера); вирустық аурулардың қоздырғыштары (шөп, сары безгек, жылқылардың венесуэлалық энцефаломиелиті); риккетциоздың қоздырғыштары (Тифус, Рокки тауларының дөрекі қызбауы, Q безгегі); саңырауқұлақ ауруларының патогендері (кокцидиодиомикоз, дискация, гистоплазмоз); Малдарды зақымдау үшін: аурудың патогендері ірі қара мал оба   шошқа тұмауы, күйдіргі сорт шошқа тұмауы жалған құтыру және басқа аурулар Малдарды жою үшін: дәнді дақтардың патогендері кеш бауыр картоп кешіктірілген жүгері және басқа да дақылдар жәндіктер - ауылшаруашылық өсімдіктерінің зиянкестері фитотоксиканттары дефолианттар мен басқа да химиялық заттар

Қарсыластың бактериологиялық (биологиялық) қаруды қолдану келесі көрінетін сыртқы белгілермен анықталады: аэрозольдық бұлтты о

35 слайд
Қарсыластың бактериологиялық (биологиялық) қаруды қолдану келесі көрінетін сыртқы белгілермен анықталады: аэрозольдық бұлтты оқ-дәрілер жарылысынан кейін немесе генераторлар іске қосылған кезде қалыптастыру; арнайы контейнерлер, оқ-дәрілер және қарудың басқа түрлерінің қалдықтарын анықтау; көптеген жәндіктердің, кенелердің, кеміргіштердің, аудан үшін белгісіз және т.б. болуы Патогендік микробтардың адам сезімі арқылы анықталуы мүмкін емес. Бұл бактериологиялық (биологиялық) интеллекттің техникалық құралдарының көмегімен ғана мүмкін.

Халық арасында жұқпалы аурулардың таралуын болдырмау үшін зақымдану фокусында эпидемияға қарсы және санитарлық-гигиеналық ша

36 слайд
Халық арасында жұқпалы аурулардың таралуын болдырмау үшін зақымдану фокусында эпидемияға қарсы және санитарлық-гигиеналық шаралар кешені жүзеге асырылады: -төтенше жағдайлардың алдын алу - халықты сауықтыру; - түрлі жұқтырған объектілерді дезинфекциялау. қажет болса, жәндіктерді жояды, кенелер мен кеміргіштер (дезинсекция және дератизация).

Биологиялық ластанудан зардап шеккен персонал қорғаныш құралдарын уақтылы және дұрыс пайдаланып қана қоймай, сонымен бірге же

37 слайд
Биологиялық ластанудан зардап шеккен персонал қорғаныш құралдарын уақтылы және дұрыс пайдаланып қана қоймай, сонымен бірге жеке гигиена ережелерін қатаң сақтауға тиіс: - жеке қорғану құралдарын командирдің рұқсатынсыз алып тастау;   - дезинфекцияланмайынша, қару-жарақ пен әскери техниканы және мүлікті ұстамаңыз;   - инфекция көздеріндегі көздерден және тағамнан суды қолдануға болмайды; - Шаңды көтермеңіз, бұталар мен қалың шөптерге жақындамаңыз; - аурудың алғашқы белгілері пайда болған кезде дереу командирге хабарласыңыз және медициналық көмекке жүгініңіз (бас ауыруы, күйіп қалу, қызу, құсу, диарея және т.б.).

Биологиялық қаруды қолдану тарихы Биологиялық қаруды пайдалану ежелгі әлемде белгілі болды, қалалар қоршау кезінде о

38 слайд
Биологиялық қаруды қолдану тарихы Биологиялық қаруды пайдалану ежелгі әлемде белгілі болды, қалалар қоршау кезінде обадан қаза тапқандардың мәйіттері қорғаншылар арасында эпидемия тудыру үшін бекіністерге лақтырылды. Мұндай шаралар салыстырмалы түрде тиімді болды, өйткені халықтың тығыздығы жоғары және гигиеналық өнімдердің елеулі жетіспеушілігімен жабық кеңістіктерде мұндай эпидемиялар тез дамыды. Биологиялық қаруды қолданудың ең ерте кезеңі б.з.д. 6 ғасырға жатады .

Қазіргі заман тарихында биологиялық қаруды қолдану 1930-1940 жж. - Жапонияда Қытайда биологиялық қару-жарақпен кең ауқымды экс

39 слайд
Қазіргі заман тарихында биологиялық қаруды қолдану 1930-1940 жж. - Жапонияда Қытайда биологиялық қару-жарақпен кең ауқымды эксперименттер жүргізілуде. Жапондықтар басым деп болжанған бубоникалық обадан зардап шеккендер қытайлық Чушенг қаласының бірнеше жүздеген тұрғындары болды. 1934 - Лондон метросына жұқтыруға тырысқан неміс диверсанттары, бірақ бұл нұсқасы қолайсыз, өйткені сол кезде Гитлер Англияны әлеуетті одақтастар деп санаған. 1942 ж. - Сталинград жанындағы неміс, румын және итальяндық бөлімшелерге қарсы (олар түтіктерді кеміргіштер арқылы жұқтырды). Ресми расталмады. 1939-1945 жж. - Жапония сынақ бөлігі ретінде - Моңғолия мен Қытайдағы жауынгерлік операцияларда.

1979 ж. - Кейбір зерттеушілердің айтуынша, Свердловскідегі сібір эпидемиясы Свердловск-19 зертханасынан ағып кеткен. Ресми нұс

40 слайд
1979 ж. - Кейбір зерттеушілердің айтуынша, Свердловскідегі сібір эпидемиясы Свердловск-19 зертханасынан ағып кеткен. Ресми нұсқаға сәйкес аурудың себебі - жұқтырған сиыр еті. Басқа нұсқасы - бұл АҚШ-тың барлау қызметі. 1980-1988 жж. Ирак пен Иран бір-біріне биологиялық қаруды қолданды. 1990-1993 жж. Террористік ұйым Аум Синрикё / Аум Синрикё Токио тұрғындарын сібір жарасына айналдыруға тырысады. 2001 жыл Сібір жаралары бар хаттар Америка Құрама Штаттарына жіберіледі. Бірнеше адамды өлтірді. Террорист (террористер) әлі күнге дейін табылған жоқ.

" Семей полигоны - Қазақстанның экологиялық проблемасы "

41 слайд
" Семей полигоны - Қазақстанның экологиялық проблемасы "

Ғ...

42 слайд
Ғ...