Ашық сабақ 8 сынып
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
№ 28 «Мақташы» ж.о. б.б. м
1 слайд
№ 28 «Мақташы» ж.о. б.б. м
2 слайд
2 слайд
3 слайд
Саба қ мақсаты:
1. Өткізгіштерді тізбектей және параллель
жалғауды түсіндіру.
2. Ойлау қабілетін, танымын, өткізгіштердің
тізбектей және параллель жалғауын
күнделікті өмірмен байланыстыра отырып
оқушыларға жеткізу.
3 слайд
Саба қ мақсаты: 1. Өткізгіштерді тізбектей және параллель жалғауды түсіндіру. 2. Ойлау қабілетін, танымын, өткізгіштердің тізбектей және параллель жалғауын күнделікті өмірмен байланыстыра отырып оқушыларға жеткізу.
4 слайд
Берілген түстер арқылы,таңдап , сыныпты үш топқа
біріктіру
Сөз шешу: І топқа - кот, ІІ топқа - декергі, ІІІ топқа
- керуен (берілген сөздің дұрысын жазу)
1. Шаманың атауы
2. Белгіленуі
3. Формуласы
4. Өлшем бірлігі
4 слайд
Берілген түстер арқылы,таңдап , сыныпты үш топқа біріктіру Сөз шешу: І топқа - кот, ІІ топқа - декергі, ІІІ топқа - керуен (берілген сөздің дұрысын жазу) 1. Шаманың атауы 2. Белгіленуі 3. Формуласы 4. Өлшем бірлігі
5 слайд
Техника және тұрмыста әр түрлі тұтынушылар:
қыздыру шамдары, үтіктер, электр пештері,
электрқозғалтқыштары және т. б.
қолданылады.
Өткізгіштерді жалғаудың тәсілдерін
қарастырайық.
5 слайд
Техника және тұрмыста әр түрлі тұтынушылар: қыздыру шамдары, үтіктер, электр пештері, электрқозғалтқыштары және т. б. қолданылады. Өткізгіштерді жалғаудың тәсілдерін қарастырайық.
6 слайд
1- жағдай. Егер бірінші өткізгіштің соңы
екінші өткізгіштің басымен, екіншінің соңы
үшіншінің басымен жалғанса, онда мұндай
қосуды тізбектей жалғау деп атайды.
6 слайд
1- жағдай. Егер бірінші өткізгіштің соңы екінші өткізгіштің басымен, екіншінің соңы үшіншінің басымен жалғанса, онда мұндай қосуды тізбектей жалғау деп атайды.
7 слайд
Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда ток
күштері тең, ал тізбектегі жалпы кернеу
оның бөліктеріндегі кернеулердің
қосындысына тең болады, ал жалпы кедергі
әрбір өткізгіштің кедергілерінің
қосындысынан тұрады:
I = I
1 = I
2 = … = I
n ;
U = U
1 + U
2 + … + U
n ;
R = R
1 + R
2 + … + R
n .
7 слайд
Өткізгіштерді тізбектей жалғағанда ток күштері тең, ал тізбектегі жалпы кернеу оның бөліктеріндегі кернеулердің қосындысына тең болады, ал жалпы кедергі әрбір өткізгіштің кедергілерінің қосындысынан тұрады: I = I 1 = I 2 = … = I n ; U = U 1 + U 2 + … + U n ; R = R 1 + R 2 + … + R n .
8 слайд
2-жағдай. Егер өткізгіштердің басын бір ғана А
нүктесінде, ал ұштарын екінші бір В нүктесінде
жалғасақ, онда мұндай жалғауды өткізгіштердің
параллель жалғау деп атайды.
Электр тізбегінің екі өткізгіштен артық өткізгіштер
түйісетін нүктесін түйін (суретте А және В нүктелері) деп
атайды .
8 слайд
2-жағдай. Егер өткізгіштердің басын бір ғана А нүктесінде, ал ұштарын екінші бір В нүктесінде жалғасақ, онда мұндай жалғауды өткізгіштердің параллель жалғау деп атайды. Электр тізбегінің екі өткізгіштен артық өткізгіштер түйісетін нүктесін түйін (суретте А және В нүктелері) деп атайды .
9 слайд
Өткізгіштерді паралель жалғағанда, тізбектің
барлық бөліктерінде кернеу бірдей, ал жалпы ток
күші әрбір өткізгіштегі ток күштерінің
қосындысына тең, жалпы кедергі әрбәр
өткізгіштің кедергісінен кем болады.
U = U
1 = U
2 = … = U
n
I = I
1 + I
2 + … + I
n
1 / R = 1 / R1 + 1/ R2 + … + 1 / Rn
9 слайд
Өткізгіштерді паралель жалғағанда, тізбектің барлық бөліктерінде кернеу бірдей, ал жалпы ток күші әрбір өткізгіштегі ток күштерінің қосындысына тең, жалпы кедергі әрбәр өткізгіштің кедергісінен кем болады. U = U 1 = U 2 = … = U n I = I 1 + I 2 + … + I n 1 / R = 1 / R1 + 1/ R2 + … + 1 / Rn
10 слайд
«Музыкалы қалпақ әдісі»
10 слайд
«Музыкалы қалпақ әдісі»
11 слайд
20-жаттығу
1. Суретте тізбектей жалғанған үш өткізгіштің сұлбасы берілген.
Кедергісі өткізгіштегі кернеудің төмендеуі .
Кедергісі болатын өткізгіштің кернеуін және олардың
ұштарындағы кернеу 120 В болғандағы өткізгіштің кедергісін
анықтаңдар.Ом R 36 1 B U 9 1
Ом R 64 2
3 R
Берілгені:
Ом R 36 1
Ом R 64 2
B U 9 1
Табу керек -?
3 R
B U 120 3
Жауабы : 16 В, 480 Ом
11 слайд
20-жаттығу 1. Суретте тізбектей жалғанған үш өткізгіштің сұлбасы берілген. Кедергісі өткізгіштегі кернеудің төмендеуі . Кедергісі болатын өткізгіштің кернеуін және олардың ұштарындағы кернеу 120 В болғандағы өткізгіштің кедергісін анықтаңдар.Ом R 36 1 B U 9 1 Ом R 64 2 3 R Берілгені: Ом R 36 1 Ом R 64 2 B U 9 1 Табу керек -? 3 R B U 120 3 Жауабы : 16 В, 480 Ом
12 слайд
2. Суретте параллель жалғанған екі өткізгіштің сұлбасы берілген.
Кедергісі өткізгіш арқылы ток өтеді.
ток өткендегі өткізгіштің кедергісін анықтаңдар.Ом R 44 1 A I 5 1
A I 8, 0 2 2 R
Берілгені:
Ом R 44 1
A I 5 1
A I 8, 0 2
Табу керек - ?
2 R
Жауабы: 275 Ом
12 слайд
2. Суретте параллель жалғанған екі өткізгіштің сұлбасы берілген. Кедергісі өткізгіш арқылы ток өтеді. ток өткендегі өткізгіштің кедергісін анықтаңдар.Ом R 44 1 A I 5 1 A I 8, 0 2 2 R Берілгені: Ом R 44 1 A I 5 1 A I 8, 0 2 Табу керек - ? 2 R Жауабы: 275 Ом
13 слайд
3. Кедергілері 20 Ом және 30 Ом болатын екі резистор кернеуі 24 В
электр тізбегіне жалғанған. Тізбекке екі резисторды тізбектей және
параллель жалғағандағы ток күші қандай?
Берілгені: Ом R 20 1
Ом R 30 2
В U 24
Табу керек - ? - ?
m I n I
Жауабы: 0,48 А; 2 А.
13 слайд
3. Кедергілері 20 Ом және 30 Ом болатын екі резистор кернеуі 24 В электр тізбегіне жалғанған. Тізбекке екі резисторды тізбектей және параллель жалғағандағы ток күші қандай? Берілгені: Ом R 20 1 Ом R 30 2 В U 24 Табу керек - ? - ? m I n I Жауабы: 0,48 А; 2 А.
14 слайд
Сапалы қ есептерден сұрақтар
1. Аккумуляторды зарядтау кезінде оның қақпақтарын ашып қояды неге?
Жауабы: аккумуляторды зарядтау кезінде сутегі мен оттегі бөлінеді. Егер
қақпақ ашылмаса жиналған газ аккумуляторды жарып жіберуі мүмкін.
2. Қараңғыда қант сындырғанда әлсіз жарқылды байқауға болады. Осыны
түсіндіріңдер.
Жауабы: Қант сындырғанда зарядталады.
3. Неге электр сымдарына қонып отырған құс, жоғары кернеуді қосқанда
ұшып кетеді?
Жауабы: Электростатикалық өрістен құс қауырсындары өзара әсерлесіп
аралары ашыла бастайды. Осы қолайсыз әсер құстың ұшуына себеп
болады.
4. Электр желісіне ұшып келіп қонған құсқа токтың әсері неге білінбейді?
Жауабы: Құстың денесі мен оның аяқтары арасындағы өткізгіш бөлігі өзара
параллель. Мұндай тізбектегі ток күші кедергіге кері пропорционал құс
денесінің кедергісі АВ өткізгіш кедергісінен анағұрлым артық болатын,
ондағы ток күші аз. Ол құсқа қауіпті.
14 слайд
Сапалы қ есептерден сұрақтар 1. Аккумуляторды зарядтау кезінде оның қақпақтарын ашып қояды неге? Жауабы: аккумуляторды зарядтау кезінде сутегі мен оттегі бөлінеді. Егер қақпақ ашылмаса жиналған газ аккумуляторды жарып жіберуі мүмкін. 2. Қараңғыда қант сындырғанда әлсіз жарқылды байқауға болады. Осыны түсіндіріңдер. Жауабы: Қант сындырғанда зарядталады. 3. Неге электр сымдарына қонып отырған құс, жоғары кернеуді қосқанда ұшып кетеді? Жауабы: Электростатикалық өрістен құс қауырсындары өзара әсерлесіп аралары ашыла бастайды. Осы қолайсыз әсер құстың ұшуына себеп болады. 4. Электр желісіне ұшып келіп қонған құсқа токтың әсері неге білінбейді? Жауабы: Құстың денесі мен оның аяқтары арасындағы өткізгіш бөлігі өзара параллель. Мұндай тізбектегі ток күші кедергіге кері пропорционал құс денесінің кедергісі АВ өткізгіш кедергісінен анағұрлым артық болатын, ондағы ток күші аз. Ол құсқа қауіпті.
15 слайд
Үй тапсырмасы:
§ 41.
20 жаттығу.
№ 4 - №6 есептер.
15 слайд
Үй тапсырмасы: § 41. 20 жаттығу. № 4 - №6 есептер.