ашық сабақ Ауа құрамы
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Дүниетану
4 «Ә»сыныбыДҮНИЕТАНУ
4 «Ә» СЫНЫП
1 слайд
Дүниетану 4 «Ә»сыныбыДҮНИЕТАНУ 4 «Ә» СЫНЫП
2 слайд
САБАҚТЫҢ
ТАҚЫРЫБЫ:
Ауаның құрамы.
Ауа қабығы
П ә н м ұ ғ а л і м і : Ум и р х а н о в а А н а р
2 слайд
САБАҚТЫҢ ТАҚЫРЫБЫ: Ауаның құрамы. Ауа қабығы П ә н м ұ ғ а л і м і : Ум и р х а н о в а А н а р
3 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:
Ауаның құрамы, қабығы туралы түсінік
беру.
Сөздік қорын кеңейту, көз алдына
елестету мүмкіндігін, өзінің ойын айтып
жеткізу мүмкіндігін дамыту.
Табиғатты қорғай білуге, аялауға, өз үлесін
тигізе білетін азамат болуға тәрбиелеу.
3 слайд
САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ: Ауаның құрамы, қабығы туралы түсінік беру. Сөздік қорын кеңейту, көз алдына елестету мүмкіндігін, өзінің ойын айтып жеткізу мүмкіндігін дамыту. Табиғатты қорғай білуге, аялауға, өз үлесін тигізе білетін азамат болуға тәрбиелеу.
4 слайд
Әрбір адам-туысым,досым жұрағат
Әрбір сабақ-үйрену, ұғыну, ұлағат.
Әрбір ісің- тірлік,тірек, адамдық
Әрбір сөзің-шындық,бірлік, адалдық
4 слайд
Әрбір адам-туысым,досым жұрағат Әрбір сабақ-үйрену, ұғыну, ұлағат. Әрбір ісің- тірлік,тірек, адамдық Әрбір сөзің-шындық,бірлік, адалдық
5 слайд
Шаттық шеңбері
Психологиялық дайындық
Топқа бөлу
( үшке
дейін санау арқылы )
5 слайд
Шаттық шеңбері Психологиялық дайындық Топқа бөлу ( үшке дейін санау арқылы )
6 слайд
«ОН СҰРАҚ» ӘДІСІ
1 - ТОП
1. Табиғатты зерттеу әдістері .
2. Ең алғашқы телескоп қай жылы шықты?
3.Көкжиектің тұстарын анықтау?
4.Жердің бетінің әртүрлі пішіндері?
5. Шахтаның жанына төбе- төбе болып үйілген бос
тау жыныстары?
6.Алматы қаласы қайсы таудың етегінде орналасқан?
7.Тұйық тұзды ірі көл?
8.Мыстың мырышпен қосындысы қалай аталады?
9. Отқа жанбайтын қасиеті бар қазба?
10.Әктастың ең қатты және тығыз түрі?
6 слайд
«ОН СҰРАҚ» ӘДІСІ 1 - ТОП 1. Табиғатты зерттеу әдістері . 2. Ең алғашқы телескоп қай жылы шықты? 3.Көкжиектің тұстарын анықтау? 4.Жердің бетінің әртүрлі пішіндері? 5. Шахтаның жанына төбе- төбе болып үйілген бос тау жыныстары? 6.Алматы қаласы қайсы таудың етегінде орналасқан? 7.Тұйық тұзды ірі көл? 8.Мыстың мырышпен қосындысы қалай аталады? 9. Отқа жанбайтын қасиеті бар қазба? 10.Әктастың ең қатты және тығыз түрі?
7 слайд
2 - ТОП
1.Телескопты ең алғаш ойлап тапқан?
2.Темірқазық жұлдызы қай тұсты көрсетеді?
3.Қар мен жаңбыр суы жырып кеткен ойдым
шуңқыр?
4. Қатты тау жыныстарының ұсақталуы?
5.Алюминий неден алынады?
6.Кенге жатпайтын пайдалы қазбаларды ата?
7.Пайдалы қазбалар өндірілетін жер?
8.Судың қасиеттері?
9.Арасан дегеніміз не?
10.Дүние жүзіндегі ең терең көл?
7 слайд
2 - ТОП 1.Телескопты ең алғаш ойлап тапқан? 2.Темірқазық жұлдызы қай тұсты көрсетеді? 3.Қар мен жаңбыр суы жырып кеткен ойдым шуңқыр? 4. Қатты тау жыныстарының ұсақталуы? 5.Алюминий неден алынады? 6.Кенге жатпайтын пайдалы қазбаларды ата? 7.Пайдалы қазбалар өндірілетін жер? 8.Судың қасиеттері? 9.Арасан дегеніміз не? 10.Дүние жүзіндегі ең терең көл?
8 слайд
3 - ТОП
1.Тәжірибе жасау не үшін қажет?
2.Арнайы қазылған үлкен қазан шұңқырлар?
3.Төбелері қатты тау жыныстарынан тұратын
басы сүйір төбені қалай атайды?
4.Еліміздегі аласа таулар?
5.Қазақстандағы полиметалл кенінің мол жері?
6.Кенді пайдалы қазбалар нешеге бөлінеді?
7. Медеу спорт кешені, Шымбұлақ шаңғы
жолдары қайда орналасқан?
8.Алюминий неден алынады?
9.Еліміздегі тас көмірдің басты кен орындары?
10.Жарты суы тұшы, жарты суы тұзды көл?
8 слайд
3 - ТОП 1.Тәжірибе жасау не үшін қажет? 2.Арнайы қазылған үлкен қазан шұңқырлар? 3.Төбелері қатты тау жыныстарынан тұратын басы сүйір төбені қалай атайды? 4.Еліміздегі аласа таулар? 5.Қазақстандағы полиметалл кенінің мол жері? 6.Кенді пайдалы қазбалар нешеге бөлінеді? 7. Медеу спорт кешені, Шымбұлақ шаңғы жолдары қайда орналасқан? 8.Алюминий неден алынады? 9.Еліміздегі тас көмірдің басты кен орындары? 10.Жарты суы тұшы, жарты суы тұзды көл?
9 слайд
ЖАУАПТАР 1-ТОП
1 Бақылау және тәжірибе
2 1608 жылы
3 Бағдарлау
4 Жер бедері
5 Террикон
6 Іле Алатауы
7 Каспий теңіз көлі
8 Жез
9 Асбест
10 Мәрмәр
9 слайд
ЖАУАПТАР 1-ТОП 1 Бақылау және тәжірибе 2 1608 жылы 3 Бағдарлау 4 Жер бедері 5 Террикон 6 Іле Алатауы 7 Каспий теңіз көлі 8 Жез 9 Асбест 10 Мәрмәр
10 слайд
ЖАУАПТАР 2-ТОП
1. Иоганн Липпергсей
2. Солтүстік
3. Жыра
4. Үгілу
5. Боксит
6.Фосфорит, асбест, тұз,әктас
7. Кен орны
8. Қатты,сұйық,газ
9. Минералды жылы бұлақ
10. Байкал
10 слайд
ЖАУАПТАР 2-ТОП 1. Иоганн Липпергсей 2. Солтүстік 3. Жыра 4. Үгілу 5. Боксит 6.Фосфорит, асбест, тұз,әктас 7. Кен орны 8. Қатты,сұйық,газ 9. Минералды жылы бұлақ 10. Байкал
11 слайд
ЖАУАПТАР 3-ТОП
1.Табиғатты оқып уйрену үшін
2. Карьер
3.Шоқы
4.Сарыарқада
5.Алтай
6.Іле Алатауы
7.Алматы
8.Боксит
9. Қарағанды және Екібастұз
10. Балқаш
11 слайд
ЖАУАПТАР 3-ТОП 1.Табиғатты оқып уйрену үшін 2. Карьер 3.Шоқы 4.Сарыарқада 5.Алтай 6.Іле Алатауы 7.Алматы 8.Боксит 9. Қарағанды және Екібастұз 10. Балқаш
12 слайд
ДЕСКРИПТОР
8-10 жауап дұрыс 3 балл
5-7 жауап дұрыс 2 балл
3-4 жауап дұрыс 1 балл
12 слайд
ДЕСКРИПТОР 8-10 жауап дұрыс 3 балл 5-7 жауап дұрыс 2 балл 3-4 жауап дұрыс 1 балл
13 слайд
« ОЙЛАН, ТАП!» ЖҰМБАҚ
Бар ма жоқ па оны білмейсің
Ол жоқ жерде өмір сүрмейсің.
Көзге ілінбейді
Жұтсаң білінбейді
13 слайд
« ОЙЛАН, ТАП!» ЖҰМБАҚ Бар ма жоқ па оны білмейсің Ол жоқ жерде өмір сүрмейсің. Көзге ілінбейді Жұтсаң білінбейді
14 слайд
ЖҰМБАҚТАРДЫҢ ЖАУАБЫ
Ауа
14 слайд
ЖҰМБАҚТАРДЫҢ ЖАУАБЫ Ауа
15 слайд
ПОСТЕРМЕН
ЖҰМЫС
15 слайд
ПОСТЕРМЕН ЖҰМЫС
16 слайд
ЖАҢА САБАҚ
16 слайд
ЖАҢА САБАҚ
17 слайд
Тіршілік үшін қажетті оттегі ауаның үштен бір бөлігін құрайды. Көмірқышқыл
газының ауадағы үлесі оттегіден 700 есе аз. Ауа қоспасындағы ең көп газ – азот. Ол
ауаның үштен екі бөлігін алып тұрады, яғни 78%-ы азот, 21 % -ы оттегі, 1 % -ы түрлі
газдардан тұрады.
Ауа Жер шарын тегіс қоршап, қабат түзеді. Оның қалыңдығы бірнеше жүз
километрге жетеді.
Ауа қабығы Жер бетінен басталып, ғарыштық кеңістікке дейін созылады. Біз түрлі
газдардан тұратын ауа мұхитының түбінде өмір сүреміз.
Жер бетіне жақын бөлігінде су буынан бұлттар түзіледі, одан жауын-шашын
жауады. Ал одан жоғарылаған сайын газдар сирейді. Бұлттар түзілмейді, өйткені су
буы өте аз. Ауа қабығы ғарыш кеңістігіне жоғарылаған сайын ауа құрамындағы
газдар одан әрі кемейіп , ауасыз кеңістік басталады. Бұл құбылыс
зерттелген ,дәлелденген.
Жердің ауа қабығы күн сәулесінен тікелей жылынбайды алдымен Жер беті
жылынады да, жылу содан кейін барып ауаға тарайды. Ал түнде күн көкжиектен
батқан кезде ауа жамылғысы жердің жылуын сақтап суытпайды. Ауа қабығы –
Жердің қорғанышы. Ол жерді қатты ысып кетуден және суынып кетуден қорғайды.
Айда күндізгі температура +120С, ал түнде -160 С –ге жетеді. Жердегі ешбір тірі ағза
мұндай температурада тіршілік ете алмайды. Бұл ауа қабығының тіршілік үшін
маңыздылығы.
Екінші бір маңыздылығы- ғарыштан келетін аса өткір күйдіргіш сәулелерді Жерге
жібермей ұстап қалатындығы.
Сусыз тіршілік жоқ дейміз ал ауаның басымдылығы одан да басым. Өздерің көріп
отырғандай ауа, су, құрлықтағы тіршілік бір-біріне тікелей тәуелді .
17 слайд
Тіршілік үшін қажетті оттегі ауаның үштен бір бөлігін құрайды. Көмірқышқыл газының ауадағы үлесі оттегіден 700 есе аз. Ауа қоспасындағы ең көп газ – азот. Ол ауаның үштен екі бөлігін алып тұрады, яғни 78%-ы азот, 21 % -ы оттегі, 1 % -ы түрлі газдардан тұрады. Ауа Жер шарын тегіс қоршап, қабат түзеді. Оның қалыңдығы бірнеше жүз километрге жетеді. Ауа қабығы Жер бетінен басталып, ғарыштық кеңістікке дейін созылады. Біз түрлі газдардан тұратын ауа мұхитының түбінде өмір сүреміз. Жер бетіне жақын бөлігінде су буынан бұлттар түзіледі, одан жауын-шашын жауады. Ал одан жоғарылаған сайын газдар сирейді. Бұлттар түзілмейді, өйткені су буы өте аз. Ауа қабығы ғарыш кеңістігіне жоғарылаған сайын ауа құрамындағы газдар одан әрі кемейіп , ауасыз кеңістік басталады. Бұл құбылыс зерттелген ,дәлелденген. Жердің ауа қабығы күн сәулесінен тікелей жылынбайды алдымен Жер беті жылынады да, жылу содан кейін барып ауаға тарайды. Ал түнде күн көкжиектен батқан кезде ауа жамылғысы жердің жылуын сақтап суытпайды. Ауа қабығы – Жердің қорғанышы. Ол жерді қатты ысып кетуден және суынып кетуден қорғайды. Айда күндізгі температура +120С, ал түнде -160 С –ге жетеді. Жердегі ешбір тірі ағза мұндай температурада тіршілік ете алмайды. Бұл ауа қабығының тіршілік үшін маңыздылығы. Екінші бір маңыздылығы- ғарыштан келетін аса өткір күйдіргіш сәулелерді Жерге жібермей ұстап қалатындығы. Сусыз тіршілік жоқ дейміз ал ауаның басымдылығы одан да басым. Өздерің көріп отырғандай ауа, су, құрлықтағы тіршілік бір-біріне тікелей тәуелді .
18 слайд
Дүниетану
4 «Ә»сыныбы
СЕРГІТУ СӘТІ
18 слайд
Дүниетану 4 «Ә»сыныбы СЕРГІТУ СӘТІ
19 слайд
ТӘЖІРИБЕ
ЖАСАУ
19 слайд
ТӘЖІРИБЕ ЖАСАУ
20 слайд
ПРОБЛЕМАЛЫҚ
СҰРАҚТАР:
1 - ТОП
Ауа қалай ластанады? Ауаны
ластаушы заттар қайдан пайда
болады?
2 - ТОП
Ластанған ауаның зияны қандай?
3 - ТОП
Ауаны тазарту қалай жүзеге асады?
20 слайд
ПРОБЛЕМАЛЫҚ СҰРАҚТАР: 1 - ТОП Ауа қалай ластанады? Ауаны ластаушы заттар қайдан пайда болады? 2 - ТОП Ластанған ауаның зияны қандай? 3 - ТОП Ауаны тазарту қалай жүзеге асады?
21 слайд
21 слайд
22 слайд
22 слайд
23 слайд
23 слайд
24 слайд
24 слайд
25 слайд
25 слайд
26 слайд
26 слайд
27 слайд
27 слайд
28 слайд
ИЯ, ЖОҚ
1 Ауа түсі сары
2 Ауа сығылады
3 Ауа қатты зат
4 Ауасыз құмырсқа өмір сүреді
5 Адамға су болса, ауасыз тіршілік ете алады
6 Ауа мөлдір, түссіз
7 Ауа серпімді, созылады
8 Ауаны су байытады
9 Адам ұйқыда кезде ауаның қажеті жоқ
10 Ауа арқылы өртті сөндіре алады
28 слайд
ИЯ, ЖОҚ 1 Ауа түсі сары 2 Ауа сығылады 3 Ауа қатты зат 4 Ауасыз құмырсқа өмір сүреді 5 Адамға су болса, ауасыз тіршілік ете алады 6 Ауа мөлдір, түссіз 7 Ауа серпімді, созылады 8 Ауаны су байытады 9 Адам ұйқыда кезде ауаның қажеті жоқ 10 Ауа арқылы өртті сөндіре алады
29 слайд
Сөзжұмбақты шеш:
1.Майлы,қоймалжың,сұйық пайдалы қазба
2.Үлкен-үлкен түйені тастапты атам шөгеріп,
Өркеші бұлтқа тиеді,бауыры жатыр көгеріп.( жұмбақ)
3. Жабық астында жарты күлше( жұмбақ)
29 слайд
Сөзжұмбақты шеш: 1.Майлы,қоймалжың,сұйық пайдалы қазба 2.Үлкен-үлкен түйені тастапты атам шөгеріп, Өркеші бұлтқа тиеді,бауыры жатыр көгеріп.( жұмбақ) 3. Жабық астында жарты күлше( жұмбақ)
30 слайд
ЖАУАПТАРЫ
Мұнай
Тау
Ай
Тірек сөз АУА
Дескриптор
Әр дұрыс жауап 1 балл
30 слайд
ЖАУАПТАРЫ Мұнай Тау Ай Тірек сөз АУА Дескриптор Әр дұрыс жауап 1 балл
31 слайд
Сілтемені пайдаланып ауада қандай
газдар қоспасы барын жаз.
----------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
31 слайд
Сілтемені пайдаланып ауада қандай газдар қоспасы барын жаз. ---------------------------------------------------------------- ----------------------------------------------------------------
32 слайд
ЖАУАПТАРЫ
Азот
Оттегі
Түрлі газдар
Дескриптор
Әр дұрыс жауап 1 балл
32 слайд
ЖАУАПТАРЫ Азот Оттегі Түрлі газдар Дескриптор Әр дұрыс жауап 1 балл
33 слайд
4 .2 Сілтемені пайдаланып ,жазуды
толықтыр
Азот- %
Оттегі- %
Газдар- %
33 слайд
4 .2 Сілтемені пайдаланып ,жазуды толықтыр Азот- % Оттегі- % Газдар- %
34 слайд
ЖАУАПТАРЫ
Дескриптор
Әр дұрыс жауап 1 баллАзот- 78 %
Оттегі- 21 %
Газдар- 1%
34 слайд
ЖАУАПТАРЫ Дескриптор Әр дұрыс жауап 1 баллАзот- 78 % Оттегі- 21 % Газдар- 1%
35 слайд
«АШЫҚ МИКРОФОН»
ӘДІСІ
35 слайд
«АШЫҚ МИКРОФОН» ӘДІСІ
36 слайд
Ітоп-
«Экологтар »-ауаны ластаушы
себептер .
ІІтоп-
«Ғалымдар» ауаны қалай қорғауға
болады?
ІІІтоп-
« Тілшілер» денсаулық министріне
хат жазу
36 слайд
Ітоп- «Экологтар »-ауаны ластаушы себептер . ІІтоп- «Ғалымдар» ауаны қалай қорғауға болады? ІІІтоп- « Тілшілер» денсаулық министріне хат жазу
37 слайд
БАҒАЛАУ
9-11 БАЛЛ-5
6-8 БАЛЛ-4
3-5 БАЛЛ-3
37 слайд
БАҒАЛАУ 9-11 БАЛЛ-5 6-8 БАЛЛ-4 3-5 БАЛЛ-3
38 слайд
38 слайд
39 слайд
39 слайд
40 слайд
ЖҰМБАҚТАРДЫҢ ЖАУАБЫ
Рефлексия
«Бағдаршам» әдісі
40 слайд
ЖҰМБАҚТАРДЫҢ ЖАУАБЫ Рефлексия «Бағдаршам» әдісі
41 слайд
Бағалау
ІІІ- ТОП
41 слайд
Бағалау ІІІ- ТОП
42 слайд
Бағалау
І - ТОП
42 слайд
Бағалау І - ТОП
43 слайд
Бағалау
ІІ - ТОП
43 слайд
Бағалау ІІ - ТОП
44 слайд
Бағалау
ЭКОЛОГТАР
44 слайд
Бағалау ЭКОЛОГТАР
45 слайд
Бағалау
ТІЛШІЛЕР
45 слайд
Бағалау ТІЛШІЛЕР
46 слайд
Бағалау
ҒАЛЫМДАР
46 слайд
Бағалау ҒАЛЫМДАР