Ашық сабақ Механикалық тербелістер

1 слайд
МЕХАНИКАЛЫ Қ ТЕРБЕЛІСТЕР Мб-02-22 қ

1 слайд

2 слайд
Бақылау сұрақтары    I топ  1. Электромагниттік индукция дегеніміз не?  2. Фарадей қандай тәжірибе жүзінде электромагниттік индукция ұғымын ашты?  3. Фарадей заңының формуласы мен анықтамасы  4. Өздік индукция деген не?  II топ  1.Электромагниттік индукцияны кім ашты?  2.Электромагниттік индукцияның формуласы қандай?  3.Ленц заңының анықтамасы  4.Өзара индукция деген не?

2 слайд

3 слайд
Механикалық тербелiстер  Б i рдей уақыт аралығында қайталанып отыратын процест i  тербел i с  деп атайды.  Синус (косинус) заңы бойынша уақытқа тәуелд i өзгерет i н тербел i ст i  гармониялық тербел i с  дейм i з. Ол мына формуламен сипатталады.  мұндағы: х – жүйен i ң ығысуы. Ығысу деп жүйен i ң тепе-теңд i к күй i нен кез-келген ауытқуын айтады.  Қозғалыс заңы формуласымен өрнектелет i н жүйен i  б i р  өлшемд i гармониялық  классикалық  осциллятор немесе қысқаша классикалық  осциллятор деп атайды.  Мысалы, төмендег i суреттерде қарапайым тербелмел i жүйелер: сер i ппел i маятник пен математикалық маятник көрсет i лген.  Классикалық осцилляторды мына шамалар сипаттайды. Б i р тербел i ске кетет i н уақытты (Т) период деп атайды, ол Т=2 p/w, w- циклд i к  жи i л i к деп аталады, ал периодқа кер i шаманы жи i л i к  деп атайды, . Жи i л i кт i ң өлшем б i рл i г i 1 Ãö.

3 слайд

4 слайд
МБ 02-22 Қ

4 слайд

5 слайд
Анықтамасы: Тербеліс жиілігі деп – бір уақыт ішіндегі тербелістер саны Белгіленуі: ν Өлшем бірлігі: [1Гц] Формуласы: ν = n/T ν =1/ TАнықтамасы: Тербеліс периоды деп – бір толық тербеліс жасауға кеткен уақыт. Белгіленуі: Т Өлшем бірлігі: [1 c] Формуласы: T=t/n T=1/ ν Анықтамасы: Тербеліс амплитудасы деп – дененің тепе – теңдік күйінің ең үлкен ығысуы Белгіленуі: А Өлшем бірлігі: [1м]

5 слайд

6 слайд
А мплитуда  Денен i ң тепе-теңд i к қалыптан ығысуының ең үлкен мән i н (А) амплитуда деп атайды. wt+j 0 =j -  тербел i с фазасы деп аталады, j 0 -   бастапқы фаза. Фаза тербел i п тұрған денен i ң (жүйен i ң) күй i нсиппаттайды. Гармониялық тербел i стерд i ң жылдамдығын табу үш i н қозғалыс теңдеуінен уақыт бойынша туынды алам ыз.

6 слайд

7 слайд
Физикалық маятник  Ауырлық центр i нен өтпейт i н кез-келген оське қатысты тербел i с жасайтын қатты денен i  физикалық маятник деп атайды.

7 слайд

8 слайд
1-ТАПСЫРМА «ШЕШІМІН ТАП» ОЙЫНЫ 1 ТОП 1. ҰЗЫНДЫҒЫ L=4,9 М МАССАСЫ M=13 КГ МАТЕМАТИКАЛЫҚ МАЯТНИКТІҢ ПЕРИОДЫН ТАБЫҢЫЗ. 2. ТЕРБЕЛІС ПЕРИОДЫ 4С МАТЕМАТИКАЛЫҚ МАЯТНИКТІҢ ЖИІЛІГІ НЕГЕ ТЕҢ? 3. ДЫБЫСТЫҢ АУАДАҒЫ ТАРАЛУ ЖЫЛДАМДЫҒЫ 340 М/С, ҰЗЫНДЫҒЫ 10М ТОЛҚЫННЫҢ ТЕРБЕЛІС ЖИІЛІГІ НЕГЕ ТЕҢ? 4. ҚАТАҢДЫҒЫ 2500 Н/М СЕРІППЕГЕ АСЫЛҒАН 16 КГ ДЕНЕ ҚАНДАЙ ПЕРИОДПЕН ТЕРБЕЛІС ЖАСАЙДЫ? 2 ТОП 1. СЕРІППЕЛІ МАЯТНИКТІҢ ТЕРБЕЛІС ПЕРИОДЫ 0,2 С,АЛ СЕРІППЕНІҢ ҚАТАҢДЫҒЫ 200Н/М БОЛСА, СЕРІППЕДЕГІ ЖҮКТІҢ МАССАСЫ НЕГЕ ТЕҢ? 2. 4С ІШІНДЕ МАЯТНИК 8 ТЕРБЕЛІС ЖАСАЙДЫ.ТЕРБЕЛІС ПЕРИОДЫ НЕГЕ ТЕҢ? 3. ҚАТАҢДЫҒЫ 100 Н/М СЕРІППЕГЕ АСЫЛҒАН 4 КГ ДЕНЕ ҚАНДАЙ ПЕРИОДПЕН ТЕРБЕЛІС ЖАСАЙДЫ? 4. ЕГЕР МАТЕМАТИКАЛЫҚ МАЯТНИКТІҢ ТЕРБЕЛІС ПЕРИОДЫ 12,56 С БОЛСА, ОНЫҢ ҰЗЫНДЫҒЫ ҚАНДАЙ? ( G=10 М/С2; Π=3,14)

8 слайд

9 слайд
2-ТАПСЫРМА «КІМ ЖЫЛДАМ?» ОЙЫНЫ. 1 ТОП 1.ТЕРБЕЛЕТІН БӨЛШЕКТЕРДІҢ ТЕПЕ ТЕҢДІК ҚАЛПЫНАНА ЕҢ ҮЛКЕН АУЫТҚУЫ 2.ТОЛЫҚ БІР ТЕРБЕЛІС ЖАСАУҒА КЕТКЕН УАҚЫТ 3.ИОНДАРДЫҢ ҚАЙТА БІРІГУІ 4.ИЗИПРОЦЕССТІҢ 2-ШІ ЗАҢЫ 5.ЭЛЕКТРОЛИТ АРҚЫЛЫ ЭЛЕКТР ТОГЫ ӨТКЕНДЕ ЭЛЕКТРОНДАРДА ЖАТТЫҢ ЖИНАЛУЫ 6.ЭЛЕКТРОМАГНИТТІК ИНДУКЦИЯНЫ КІМ АШТЫ 7.БІРЛІК УАҚЫТ ІШІНДЕ ЖАСАҒАН ТЕРБІЛІС 8.ДЕНЕНІҢ ТЕПЕ-ТЕҢДІК КҮЙДЕН АУЫТҚУЫ. 2 ТОП 1.ҰЗЫНДЫҚТЫҢ ӨЛШЕМ БІРЛІГІ? 2.НҮКТЕНІҢ ЖЫЛДАМДЫҒЫНЫҢ МӘНІ МЕН БАҒЫТЫНЫҢ ӨЗГЕРУІН СИПАТТАЙТЫН ВЕКТОРЛЫҚ ШАМА? 3.ХАЛЫҚАРАЛЫҚ БІРЛІКТЕР ЖҮЙЕСІ ҚАЛАЙ ҚЫСҚАРАДЫ? 4.ЗАТТАР МЕН ҚҰБЫЛЫСТАРДЫҢ ӨЗГЕРІСІН,БІР-БІРІНЕ ӘСЕР ЕТУІН БІЛДІРЕТІН ҰҒЫМ 5.ПІШІМІ МЕН КӨЛЕМІ БАР НЕ НӘРСЕ? 6.ТАБИҒАТ ТУРАЛЫ ҒЫЛЫМДЫ ЗЕРТТЕЙТІН БӨЛІМ? 7.МОЛЕКУЛАЛЫҚ КИНЕТИКАЛЫҚ ТЕОРИЯ ҚАЛАЙ ҚЫСҚАРАДЫ? 8.МЕХАНИКАНЫҢ ТҮСІРІЛГЕН КҮШ ӘРЕСІНЕН МАТЕРИАЛДЫҢ ДЕНЕЛЕРДІҢ ҚОЗҒАЛЫСЫН ЗЕРТТЕЙТІН БӨЛІМ?

9 слайд

10 слайд
.

10 слайд

11 слайд
7.Үйге тапсырма Механикалық тербеліс тақырыбына конспект жазып,келесі тақырып «Электрсыйымдылығы,конденсаторлар» тақырыбына дайындалып келу

11 слайд

12 слайд
Назар аударып, тыңдағандарыңызға рахмет !

12 слайд