Ашық сабақ: "Қышқылдар"
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Атырау облысы Махамбет ауданы
Ақтоғай мектебі
химия пәнінің мұғалімі
Даулетова Бибігүл
1 слайд
Атырау облысы Махамбет ауданы Ақтоғай мектебі химия пәнінің мұғалімі Даулетова Бибігүл
2 слайд
Сұрақ-жауап
1.Қышқылдар дегеніміз не?
2.Қыщқылдармен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережесі
3.Қышқыддарды қалай залалсыздандыруіа болады?
4.” рН” көрсеткіштің мәні неде?
5.Индикатор деген не?
2 слайд
Сұрақ-жауап 1.Қышқылдар дегеніміз не? 2.Қыщқылдармен жұмыс кезіндегі қауіпсіздік ережесі 3.Қышқыддарды қалай залалсыздандыруіа болады? 4.” рН” көрсеткіштің мәні неде? 5.Индикатор деген не?
3 слайд
Сабақтың тақырыбы:
Қышқылдарың металдармен
әрекеттесуі
3 слайд
Сабақтың тақырыбы: Қышқылдарың металдармен әрекеттесуі
4 слайд
Сабақтың мақсаты:Қышқыддар қолдану саласы және
онымен жұмыс жүргізу ережелерімен
таныстыру.сұйытылған қышқылдардың түрлі
металдармен әрекеттесуін зерттеу.
Сабақтың міндеттері: Іскерлікті қалыптастыру-бідіммен
дағдыларды табысты орындауды қамтамасыз ететін үйлесім.
Зейінді шоғырландыру қабілеттерін дамыту және оны
тарату,білімді жаңа жағдайда пайдалануды үйрету
Оқушылар ұжымында жұмыстың табыстылығын қамтамасыз ететін
тұлғалық қасиеттерді қалыптастыр у.
4 слайд
Сабақтың мақсаты:Қышқыддар қолдану саласы және онымен жұмыс жүргізу ережелерімен таныстыру.сұйытылған қышқылдардың түрлі металдармен әрекеттесуін зерттеу. Сабақтың міндеттері: Іскерлікті қалыптастыру-бідіммен дағдыларды табысты орындауды қамтамасыз ететін үйлесім. Зейінді шоғырландыру қабілеттерін дамыту және оны тарату,білімді жаңа жағдайда пайдалануды үйрету Оқушылар ұжымында жұмыстың табыстылығын қамтамасыз ететін тұлғалық қасиеттерді қалыптастыр у.
5 слайд
Қышқылдар
5 слайд
Қышқылдар
6 слайд
Қышқылмен жұмыс істегенде
қауіпсіздік ережесін қатаң сақтау
керек!
1 ереже «Заттардың дәмін көруге
болмайды»!
2 ереже «Қышқылға су құюға
болмайды».
Егер де қышқыл қолыңызға тамып
кетсе, 5%-к ас содасының ерітіндісімен
күйген жерді жуу керек.
6 слайд
Қышқылмен жұмыс істегенде қауіпсіздік ережесін қатаң сақтау керек! 1 ереже «Заттардың дәмін көруге болмайды»! 2 ереже «Қышқылға су құюға болмайды». Егер де қышқыл қолыңызға тамып кетсе, 5%-к ас содасының ерітіндісімен күйген жерді жуу керек.
7 слайд
Аталуы формуласы Қышқыл қалдығы Қышқыл
қалдығының
аталуы
Тұз қышқылы
немесе хлорсутек
қышқылы HCl -Cl Хлорид
Күкіртсутек
қышқылы H ₂ S =S сульфид
Күкірт қышқылы
H ₂ SO ₄ =SO ₄ Сульфат
Күкіртті қышқыл
H ₂ SO ₃ =SO ₃ Сульфит
Азот қышқылы
HNO ₃ - NO ₃ Нитрат
Кремний қышқылы
H ₂ SiO ₃ =SiO ₃ Силикат
Фосфор қышқылы
H ₃ PO ₄ Ξ PO ₄ фосфат
7 слайд
Аталуы формуласы Қышқыл қалдығы Қышқыл қалдығының аталуы Тұз қышқылы немесе хлорсутек қышқылы HCl -Cl Хлорид Күкіртсутек қышқылы H ₂ S =S сульфид Күкірт қышқылы H ₂ SO ₄ =SO ₄ Сульфат Күкіртті қышқыл H ₂ SO ₃ =SO ₃ Сульфит Азот қышқылы HNO ₃ - NO ₃ Нитрат Кремний қышқылы H ₂ SiO ₃ =SiO ₃ Силикат Фосфор қышқылы H ₃ PO ₄ Ξ PO ₄ фосфат
8 слайд
ОРГАНИКАЛЫҚ ҚЫШҚЫЛДАР:
ЛИМОН, АЛМА, СІРКЕ, ҚҰМЫРСҚА
ҚЫШҚЫЛДАРЫ.
8 слайд
ОРГАНИКАЛЫҚ ҚЫШҚЫЛДАР: ЛИМОН, АЛМА, СІРКЕ, ҚҰМЫРСҚА ҚЫШҚЫЛДАРЫ.
9 слайд
БЕЙОРГАНИКАЛЫ
Қ ҚЫШҚЫЛДАР:
КҮКІРТ, ТҰЗ,
ФОСФОР, АЗОТ.
9 слайд
БЕЙОРГАНИКАЛЫ Қ ҚЫШҚЫЛДАР: КҮКІРТ, ТҰЗ, ФОСФОР, АЗОТ.
10 слайд
Металдар
10 слайд
Металдар
11 слайд
Металдардың белсенділік
қатары
Электрохимиялық кернеу қатарында сутекке дейін орналасқан
металдар қышқылдармен әрекеттескенде, сутек газын бөліп
шығарады.Орыс ғалымы Н.Н. Бекетов жасаған металдардың
кернеу қатары тәжірибе нәтижесінде дәлелденген. Қышқыл
ерітіндісінен сутекті қандай металдар ығыстыратынын білу
үшін бұл қатарға бейметалл сутек те енгізілген.
Кернеу қатарында сутектің сол жағында орналасқан металдар
сутекті сұйытылған қышқылдардан (азот қышқылынан басқа)
ығыстырып шығарады. Сутектен кейін орналасқан металдар
оны сұйытылған қышқылдардан ығыстырып шығара алмайды.
Li, Rb, K, Ba, Sr, Ca, Na, Mg, Al, Mn, Zn, Cr, Fe, Cd, Co, Ni,
Sn, Pb, H , Sb, Bi, Cu, Hg, Ag, Pd, Pt, Au
11 слайд
Металдардың белсенділік қатары Электрохимиялық кернеу қатарында сутекке дейін орналасқан металдар қышқылдармен әрекеттескенде, сутек газын бөліп шығарады.Орыс ғалымы Н.Н. Бекетов жасаған металдардың кернеу қатары тәжірибе нәтижесінде дәлелденген. Қышқыл ерітіндісінен сутекті қандай металдар ығыстыратынын білу үшін бұл қатарға бейметалл сутек те енгізілген. Кернеу қатарында сутектің сол жағында орналасқан металдар сутекті сұйытылған қышқылдардан (азот қышқылынан басқа) ығыстырып шығарады. Сутектен кейін орналасқан металдар оны сұйытылған қышқылдардан ығыстырып шығара алмайды. Li, Rb, K, Ba, Sr, Ca, Na, Mg, Al, Mn, Zn, Cr, Fe, Cd, Co, Ni, Sn, Pb, H , Sb, Bi, Cu, Hg, Ag, Pd, Pt, Au
12 слайд
Қышқылдардың металдарға әсері
Үш сынауыққа әр түрлі металдар салыңдар: біреуіне
мырыш, екіншісіне темір, үшіншісіне мыс. Барлық
сынауыққа 1 мл-дан күкірт қышықылының ерітіндісін
құйыңдар. Не байқадыңдар? Реакция қайсысында
жылдам жүреді? ді
12 слайд
Қышқылдардың металдарға әсері Үш сынауыққа әр түрлі металдар салыңдар: біреуіне мырыш, екіншісіне темір, үшіншісіне мыс. Барлық сынауыққа 1 мл-дан күкірт қышықылының ерітіндісін құйыңдар. Не байқадыңдар? Реакция қайсысында жылдам жүреді? ді
13 слайд
Сәйкестікті тап
HCl
H ₂ S
H ₂ SO ₄
H ₂ SO ₃
H ₃ PO ₄ Күкірт қышқылы
Күкіртті қышқыл
Фосфор қышқылы
Күкіртсутек қышқылы
Хлорсутек қышқылы
13 слайд
Сәйкестікті тап HCl H ₂ S H ₂ SO ₄ H ₂ SO ₃ H ₃ PO ₄ Күкірт қышқылы Күкіртті қышқыл Фосфор қышқылы Күкіртсутек қышқылы Хлорсутек қышқылы
14 слайд
Берілген заттардың ішінен
қышқылдарды теріп жазыңдар :
HCl, H2SO4, KOH, CuSO4 , H2CO3, NaCl, H2SiO3
14 слайд
Берілген заттардың ішінен қышқылдарды теріп жазыңдар : HCl, H2SO4, KOH, CuSO4 , H2CO3, NaCl, H2SiO3
15 слайд
Мысықтың денесінен бөлінген майларды тістеу
арқылы, ит ауыз қуысындағы қышқылды тазартып
құныс, мешел ауруларын болдырмайды.
15 слайд
Мысықтың денесінен бөлінген майларды тістеу арқылы, ит ауыз қуысындағы қышқылды тазартып құныс, мешел ауруларын болдырмайды.
16 слайд
Сен білесің бе?
Тауықтың,құстардың құмырсқа илеуіне шомылып
аунап жатқанын көрдіңіздер ме?
Жауабы: - құмырсқа қышқылы паразиттерге
нафталиндей әсер етеді, құстар терісін
тазартады.
е)Ауырған аңға кім рецепт жазып береді?
Жауабы: - ауырған аң сүйретіліп келіп, хинин
ағашының қабығын кеміреді екен, бірнеше
күндерден кейін аңдар жазылып кететін көрінеді
(хинин қышқылы бар ағаш Мексика, Бразилия
елінде өседі)
16 слайд
Сен білесің бе? Тауықтың,құстардың құмырсқа илеуіне шомылып аунап жатқанын көрдіңіздер ме? Жауабы: - құмырсқа қышқылы паразиттерге нафталиндей әсер етеді, құстар терісін тазартады. е)Ауырған аңға кім рецепт жазып береді? Жауабы: - ауырған аң сүйретіліп келіп, хинин ағашының қабығын кеміреді екен, бірнеше күндерден кейін аңдар жазылып кететін көрінеді (хинин қышқылы бар ағаш Мексика, Бразилия елінде өседі)
17 слайд
Рефлексия
Бүгін мен сабақта білдім…
Мен үйрендім…
Маған түсініксіз болғаны…
Мен үшін бұл сабақ…
Мені қызықтырған …
Мен үшін қиын болғаны…
17 слайд
Рефлексия Бүгін мен сабақта білдім… Мен үйрендім… Маған түсініксіз болғаны… Мен үшін бұл сабақ… Мені қызықтырған … Мен үшін қиын болғаны…