Баламалы энергия көздері

1 слайд

1 слайд

2 слайд
№156 жалпы білім беретін орта мектебі Тақырыбы: Пән муәллими: Зайтова Рабиям Аюпжановна

2 слайд

3 слайд
Дәрисниң мәхсити: 6.5.1.5 энергияни ишләп чиқиришниң альтернатив көзлирини тәвсийә қилиш 

3 слайд

4 слайд
Өй тапшурмиси “Энергия мәнбәлири, Энергияни истимал қилиш вә чиқириш” мавзуси асасида еғизчә соалларға жавап бериш. The hat программиси асасида топқа бөлүш.

4 слайд

5 слайд
Соаллар: 1.Энергия дегинимиз немә? 2. Энергия мәнбәлири дегинимиз немә у нәччигә бөлиниду? Уларни атаңлар 3. Әслигә келидиған энергия мәнбәлиригә мисал кәлтүриңлар. 4. Әслигә кәлмәйдиған энергия мәнбәлиригә мисал кәлтүриңлар. 5. Электр токи бизниң һаятимизда қандақ роль атқуриду? 6. Электр тизмисиниң қандақ элементлири силәргә тонуш? 7. Мәишәттә пайдилинилидиған электр қураллирини атаңлар 8. Қандақ электр энергиясини ишләп чиқиридиған станцияләрни билисиләр. 9. Электр қураллири билән ишлигәндә қандақ бехәтәрлик қаидилирини тутуш керәк?

5 слайд

6 слайд
Әнъәнивий энергетикиниң тәрәққият жәриянида кан орунлиридин елинидиған йеқилғу түрлириниң йетишмәслиги, уларниң бир хил таралмиғанлиғи, ишләпчиқиришниң қийинлиғи вә чиқимниң көп болушиға бағлиқ, һәрхил экологиялик муәммалар туғулди. Бу муәммаларни һәл қилишниң әң қолайлиқ йоли тәбиәтни қоғдайдиған вә ресурсни тежәйдиған йеңи технологияләрни пайдилиниш арқилиқ электр энергиясини ишләпчиқириш. «Альтернатив» сөзи бирнәччә нусхидин таллап елиш дегән мәнани билдүриду

6 слайд

7 слайд
Келәчәктә инсанийәт қезилма йеқилғуларни тамамән пайдиланмаслиғи мүмкин. Америкилиқ алимлар 3.Джейкобсон билән А.Делуччиниң пәрәзичә Күн вә шамал һесавидин елинидиган энергияни үнүмлүк пайдилинидиған болсақ, энергиягә болған еһтияжниң 90 % ини hәл қилишқа болиду. Қалғанлири геотермаль вә су электр мәнбәлириниң үлүшигә 8 %, деңиз долқунлириниң үлүшигә 2 % тәәллуқ болмақчи.Муәллипләрниң һесави бойичә 2030-жилға қәдәр һәммә йеңи энергия мәнбәлири су, шамал, Кун энергиясини алмаштурушқа мунасивәтлик болиду. 2050-жиллири инсанийәт әньәнивий энергия мәнбәлиридин толуқ айрилиши мүмкин.

7 слайд

8 слайд
Энергия көзиЭнергия көзи Энергия көзиЭнергия көзиЭнергияни алидуЭнергияни алиду Энергияни алидуЭнергияни алидуШамал Шамал Шамал Шамал Геотермаллиқ Геотермаллиқ Геотермаллиқ Геотермаллиқ Күн Күн Күн Күн Гидроэнергетика Гидроэнергетика Гидроэнергетика Гидроэнергетика БиоэнергетикаБиоэнергетика БиоэнергетикаБиоэнергетикаҺава массилириниң һәрикити Һава массилириниң һәрикити Һава массилириниң һәрикити Һава массилириниң һәрикити Йәр иссиғиЙәр иссиғи Йәр иссиғиЙәр иссиғиКүн нурлириКүн нурлири Күн нурлириКүн нурлириДеңиз билән муһиттики суниң һәрикитиДеңиз билән муһиттики суниң һәрикити Деңиз билән муһиттики суниң һәрикитиДеңиз билән муһиттики суниң һәрикитиОтқа көйдүрүш арқилиқ елинған иссиқлиқ Отқа көйдүрүш арқилиқ елинған иссиқлиқ Отқа көйдүрүш арқилиқ елинған иссиқлиқ Отқа көйдүрүш арқилиқ елинған иссиқлиқ

8 слайд

9 слайд
Шамал энергетикиси - шамалдин елинидиған механикилиқ энергияни электр энергиясигә алмаштуруш. Шамал двигательлириниң тик вә тоғра айлинидиған түрлири можут. Шамал энергиясини шамалниң илдамлиғи 5 м/сек ашқанда пайдиланған үнүмлүк. Келәчәктә шамал энергетикисини пайдилиниш үчүн шуниңға мувапиқ шамал энергетикисиниң ресурси һажәт. Қазақстан шамал ресурсиға бай мәмликәтләрниң бири. Қазақстанниң 50 % территориясидә шамалниң оттура илдамлиғи 4-5 м/сек, бәзибир тәвәлиридики илдамлиқ - 6 м/сек вә униңдинму жуқури. Экспертларниң һесави бойичә мошу саһани риважландурушта Қазақстанниң истиқбали зор. Бүгүнки таңда Қазақстанниң Жамбул вә Павлодар вилайәтлиридә шамал энергияси қурулмилири орунлаштурулған.

9 слайд

10 слайд

10 слайд

11 слайд
Қазақстанниң климатлиқ әһвали – күн қувитини пайдилинишқа қолайлиқ . Алимларниң ейтишичә елимиздә күн энергиясини ишләп чиқириш мүмкинчилиги жилиға 2,5 млрд киловатт саат . Күн энергиясини қоллиниш иссиқлиқ билән йоруқни қатар елишқа мүмкинчилик бериду. Бу әрзән вә қолайлиқ . Шуниң үчүн у Қазақстанлиқ алимларниң асасий назаритидә.

11 слайд

12 слайд
Күн энергиясини электр энергиясиға айландуридиған қурулмини фотоэлектрлиқ яки фотовольтлиқ, һә күн энергиясини иссиқлиқ энергияға айландуридиған әсвапни – термиялиқ дәп атайду. Бу әсвапларни гелиосистема дәп атайду. Экономикалиқ (ихтисадий) әвзәллигини баһалисақ, күн қурулмилири эксплуатациялиқ чиқимға учратмайду, уни жөндәш йәни әслигә кәлтүрүш үчүн запас ишлитилмәйду, узақ вақит давамида ишләвериду.

12 слайд

13 слайд
Су энергетикиси (Гидроэнергетика; грек, "һydor" — су, нәм, energia — хизмәт, һәрикәт) — 1) тосма селиш арқилиқ яки тосмисиз еқин судин энергия елиш. Қазақстанда Бұқтырма СЭС-и, Қапшағай СЭС-и, Шардара СЭС-и, в.б. бар. Су энергетикасиниң энергия көзлири турбина арқилиқ өтидиған су еқининиң орни дәрияға яки көлгә қуйидиған йәни булақ сүйи билән толтирилиду. Су энергетика запаси — дәриялар билән шақиратмиларниң ғулаш сүйидин елишқа болидиған энергия запаси. Энергияниң бу көзиниң артуқчилиғи — униң запаси түгимәйду һәр қачан әслигә келип олтириду.Бу энергияниң әрзән, йәни гигиенилиқ тәрәптин таза түри болуп тепилиду.

13 слайд

14 слайд
Биоэнергетика – биойеқилғуни пайдилиниш асасида елинидиған энергетика. Биогаз – көйидиған газларниң арилашмиси ( тәхминән тәркиви: метан -55-65 %, карбонат гази - 35-45 % , азот арилашмилири, водород, кислород вә гуңгутлуқ водород). Биогаз – бу әжайип әслигә келидиған ресурс йәни уни удул кәлгән органикалиқ қалдуқтин ( тамақ қалдуғи, мал қалдуғи, мәиший (тұрмыстық) қалдуқ, еқин суларниң тунмисидин йәни в.б. ) елишқа болиду. Бирла йеза егилик өнүмлириниң қалдуқлиридин пәйда болған биогазниң потенциаллиқ запаси жилиға 1-1,3 млрд. тонна чиқидиған хам әшия бериду екән, һә бу дегинимиз пайдилинилидиған дуния йүзилик энергия ресурслириниң ондин бир бөлиги. 

14 слайд

15 слайд
Бейнебаян тамашалайық Бейнебаян тамашалайық

15 слайд

16 слайд

16 слайд

17 слайд
Умумий ейтқанда, әслигә келидиған энергияниң келәчиги зор, экологиялиқ таза, запаси һеч вақитта түгимәйду, әрзән вә үнүмлүк. Уларни пайдилиниш тәбиәт баланслирини бузмайду. Әгәр биз альтернатив энергия көзлирини тежәмләп ишлитидиған болсақ бу бизниң келәчигимизниң кепили.

17 слайд

18 слайд
Йеңи дәрис бойичә 1 тапшурмаЙеңи дәрис бойичә 1 тапшурма Кластер түзүш 1)Шамал энергетикиси ШЭС 2) Күн энергетикиси КЭС 3) Су энергетикиси СЭС ( Топлар қорғайдиған мавзулар –Flippity платформиси арқилиқ (рандом) ениқлиниду.

18 слайд

19 слайд
Йеңи дәрис бойичә 2 тапшурмаЙеңи дәрис бойичә 2 тапшурма Соаллар дуниясида

19 слайд

20 слайд
•https//kk.m.wikipedia.org2.www.complete.kz3. •www.malimetter.kz4. •Егемен газеті «Қ.Р-сы Мемлекет басшысының 2017 жылдағы жолдауы»5.  •www.azattyg.org6.  •https://www.youtube.com/watch? v=B3dVc75fiUc&noredirect=17.https://www.youtube.com/ watch?v=PA9z9-XWYTk&

20 слайд

21 слайд
Сабақты бекіту Бәкитиш тапшурмиси Тест (онлайн платморфиси бойичә) “Соаллар дуниясида”

21 слайд

22 слайд
Кері байланыс “Башмалтақ” усули арқилиқ дәрисни баһалаш. Кері байланыс “Башмалтақ” усули арқилиқ дәрисни баһалаш.

22 слайд

23 слайд
1. §. 43,152-155 бәтләр оқуш 2. «EXPO 2017 Astana» көргәзмиси мавзусиға қошумчә материал топлаш Үй жұмысы Үй жұмысы Өй тапшурмисиӨй тапшурмиси

23 слайд

24 слайд

24 слайд