Баланы ерте комплексті тексеру шегінде сөйлеу тілі бұзылысын ерте диагностикалау

1 слайд
Сөйлеу тілінің дамымауы Педагогика жоғары мектебі Тақырыбы: Баланы ерте комплексті тексеру шегінде сөйлеу тілі бұзылысын ерте диагностикалау

2 слайд
Жоспары: • Сөйлеу тілі бұзылысын ерте диагностикалау; • Баланың вербальды және вербальдыға дейінгі даму заңдылықтары; • Баланың сөйлеу тілінің қалыпты және оның бұзылысы кезіндегі жалпы сөйлу тілінің даму заңдылықтары.

3 слайд
Сөйлеу тілі бұзылысын ерте диагностикалау Баланың сөйлеу тілі патологиясының негізгі себептері: • 1)әртүрлі ішқұрсақ патологиясы іштегі нәрестенің дамуына зиянын тигізеді. • 2) босану кезіндегі жарақаттану және босану кезіндегі асфиксия (оттектің жетіспеуі); • 3) өмірінің алғашқы жылдарындағы әртүрлі аурулар; • 4) бас сүйегінің жарақаттануы; • 5) тұқым қуалаушылық факторлары; • 6) әлеуметтік тұрмыстық жағдайларының қолайсыздығы.

4 слайд
Тіл кемістіктерін, оларды туғызатын себептерге байланысты екі топқа бөлуге болады: А • табиғи тіл кемістіктері (органикалық); Б • функционалды тіл кемістіктері;

5 слайд
Табиғи тіл кемістіктері зақымды жайылтпайтындығына байланысты: 1 • тілдің табиғи бұзылуы орталықтан пайда болуы. 2 • тілдің табиғи бұзылуы шеткеріден пайда болуы

6 слайд
Сөйлеу тілінің дамуы мен оның бұзылуын түзету және сақтандыру -логопедиялық ықпал жасау барысының негізгі бағыты болып есептеледі. Жиі кездесетін күрделі сөйлеу тіл кемістігін түзету үшін арнайы мамандардың кешенді көмегі қажет.Сол үшін баланы жан-жақты,толық тексеру керек. • Бұл туралы К.Д.Ушинскийдің төмендегі сөздеріне тоқталып кетпекпіз: «Егер педагогика адамды барлық қарым-қатынаста тәрбиелегісі келсе, онда оны барлық қарым-қатынастық жағдайда жан-жақты зерттеуі қаж ет».

7 слайд
«Педагогикалық диагностика» ұғымын алғаш болып 1968 жылы Каргхайнц Ингенкамп ұсынды. Педагогикалық диагностика өзінің мақсаты, міндеті және қолдану саласына сай әрқашан жеке, дара болды. Клауердің «педагогикалық диагностика психологиялық диагностикадан шықты» ой-пікіріне сүйенсек, бұл шындыққа лайық емес, талапқа сәйкес болмайды.

8 слайд
«Диагностика» ұғымы медицинада, психологияда, техникада, тәжірибелік педагогикада қолданылады, бірақ оның мағынасы әр түрлі. • Медициналық,психологиялық және педагогикалық диагностикалар арасында шектес ғылымдар сияқты тығыз байланыстар бар. Диагностика – бұл диагноз қоюдың теориясы мен тәжірибесі. • Біріншісі – диагнозды қою,бұнымен теоретикалық диагностика тығыз байланыста. • Екіншісі–тәжірибелік диагностиканың шұғылданатын диагнозды қою әрекетінің өзі.

9 слайд
Баланың вербальды және вербальдыға дейінгі даму заңдылықтары; • Адамдардың ара қатынасы белгі жүйесі арқылы іске асырылып,осылайша мәлімет алмасу және әрекеттесуі мүмкін. Ара қатынастың екі түрі болады꞉ 1. Вербальды коммуникация 2. Вербальды емес коммуникация

10 слайд
Вербальды коммуникация (сөз арқылы қатынасу) • Сөз арқылы мәлімет адамнан адамға ұсынылып,қатысушылар бір- біріне әрекет жасайды,бағыт береді,өз ойын түсіндіруге тырысады. • Сөз-ақпарат көзі және науқаспен сұхбаттасу әдісі ретінде қолданылады. • Медицина қызметкерлерінің қажетті сөзді дұрыс қолдана білуі,науқасқа сөз арқылы нақтылы және тиімді әсер етуі өте күрделі.

11 слайд
Сөз арқылы әрекет-вербальды коммуникацияға жатады. Мұнда қосымша вербальды емес әрекеттер мінднтті түрде қолданылады. Оларға жататындар: Мимика Жест (қол қимылдары) Поза (дене қалпы) Көзқарасы Дауыс ерекшіліктері

12 слайд
Баланың сөйлеу тілінің қалыпты және оның бұзылысы кезіндегі жалпы сөйлу тілінің даму заңдылықтары • Баланын сөйлеу тілі дамуын екі негізгі кезеңге бөледі: сөйлеу тілі шыққанға дейінгі (баланың туылған кезінен бір жасқа дейін) және сөйлеу тілі шыққан кезең.(бір жастан кейін).

13 слайд
Сөйлеу тілі шыққанға дейін  кезеңді дайындық кезең деп атайды. Өйткені бұл кезде сөйлеу тілін меңгеруге дайындық жүреді.Баланың туылған кезінен бастап дауыс реакциялары пайда болады. • Былдыр  дегеніміз белгілі дыбыстық комплекстердің,дауыссыз және дауысты дыбыстардың тіркестерінің пайда болуы.Гуілдеу мен былдыр қарым-қатынас қызметін атқармайды • 7-8 айында бала ересектердің сөйлеу тіліне еліктейді.Бала естіген дыбыс тіркестерін заттармен және олардың іс-қимылдарымен сәйкестендіреді (тик-так,бух,бах). Бала міндетті түрде айналада тек қана дұрыс сөйлеу тілін есту керек.Бірақ бала әлі де ситуацияға,интонацияға,сөзге бірге реакция береді. • Ал 10-11 айында сөздің өзіне реакция беретін болады (ситуацияға және интонацияға сүйенбей ақ).Бірінші жылдың аяғында балада алғашқы сөздер пайда болады.Осы кезеңде баламен жиі қарым-қатынаста болу керек.Баланың сөйлеу тілінің дамуы оның жеке ерекшеліктеріне байланысты .

14 слайд
Сөйлеу тілі шыққан кезең  өзара үш кезеңнен тұрады. 1 • Мектеп жасына дейінгінің алдыңғы кезеңі 2 • мектеп жасына дейінгі (3 жастан 7жасқа дейін) 3 • Мектеп жасындағы кезең (7-17 жас).

15 слайд
Назарларыңызға рақмет!!!