Баяндама "Дала қоңырауы"
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі
Алматы облысы, Талдықорған қаласы, №28 IT мектеп -
лицейі
“ Бейбітшілік әлемі”
Халықаралық Қазақ Творчестволық Бірлестігі
Ұйымдастыруымен өтетін «Қазақ елім – Мәңгілік Елім» атты
Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция
1 слайд
Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі Алматы облысы, Талдықорған қаласы, №28 IT мектеп - лицейі “ Бейбітшілік әлемі” Халықаралық Қазақ Творчестволық Бірлестігі Ұйымдастыруымен өтетін «Қазақ елім – Мәңгілік Елім» атты Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференция
2 слайд
Б а я н д а м а
Тақырыбы:
«Дала қоңырауы»
Орындаған :
7 «Б» сынып оқушысы Шаймухан Дильяра
Ғылыми жетекшісі : Байырбаева Бакытгуль
Сеитовна
2 слайд
Б а я н д а м а Тақырыбы: «Дала қоңырауы» Орындаған : 7 «Б» сынып оқушысы Шаймухан Дильяра Ғылыми жетекшісі : Байырбаева Бакытгуль Сеитовна
3 слайд
М а қ с а т ы
•
Ағартушылық қызметі саласында атқарған зор
еңбегінің нәтижесінде «Дала қоңырауы»
атануының мәнін ашу;
•
Ыбырай шығармалары арқылы тарихқа
құрметпен , болашаққа үмітпен қарауды
дәріптеу.
3 слайд
М а қ с а т ы • Ағартушылық қызметі саласында атқарған зор еңбегінің нәтижесінде «Дала қоңырауы» атануының мәнін ашу; • Ыбырай шығармалары арқылы тарихқа құрметпен , болашаққа үмітпен қарауды дәріптеу.
4 слайд
Мазмұны
І.Кіріспе бөлім
ІІ. Негізгі бөлім
а) Ағартушының өнегелі өмірі мен
өрісі биік таланты
б) Ыбырай Алтынсариннің
ағартушылық қызметі
в) Қазақтың сайын даласында
соғылған дала қоңырауының үні
мәңгі сыңғырлап тұрары хақ
ІІІ.Қорытынды
4 слайд
Мазмұны І.Кіріспе бөлім ІІ. Негізгі бөлім а) Ағартушының өнегелі өмірі мен өрісі биік таланты б) Ыбырай Алтынсариннің ағартушылық қызметі в) Қазақтың сайын даласында соғылған дала қоңырауының үні мәңгі сыңғырлап тұрары хақ ІІІ.Қорытынды
5 слайд
Ыбырай Алтынсарин
– аса көрнекті
ағартушы, этнограф
ғалым, қазақ әдеби
және жазба әдеби
тілінің негізін
қалаушы ақын әрі
жазушы Ол тарихтың қиын да
күрделі кезеңінде,
қазақ қоғамының
құрылымында да,
әлеуметтік
экономикалық
өмірінде де аса бір
қиын шақта дүниеге
келді Ыбырай қазақ
арасынан көптеп
мектеп ашуды аңсады:
«Сірә, қазақ
даласынан көптеп
мектеп ашатын мезгіл
қашан деген екен?»
деген ой мектеп
ашуына негіз болғаны
сөзсіз
5 слайд
Ыбырай Алтынсарин – аса көрнекті ағартушы, этнограф ғалым, қазақ әдеби және жазба әдеби тілінің негізін қалаушы ақын әрі жазушы Ол тарихтың қиын да күрделі кезеңінде, қазақ қоғамының құрылымында да, әлеуметтік экономикалық өмірінде де аса бір қиын шақта дүниеге келді Ыбырай қазақ арасынан көптеп мектеп ашуды аңсады: «Сірә, қазақ даласынан көптеп мектеп ашатын мезгіл қашан деген екен?» деген ой мектеп ашуына негіз болғаны сөзсіз
6 слайд
Ә у е л б а с т а н – а қ
Ы б ы р а й д ы ң б а р ы н т а с ы х а л ы қ а ға р т у ж ұ м ы с ы
б о л а д ы
« Ы б ы р а й ы л ғи о қ у ж ұ м ы с ы м е н
а й н а л ы с у д ы , қ а за қ х а л қ ы н а ға р т у
ж ұ м ы с ы н а а т с а л ы с у д ы к ө к с е й т ін . Б ұ л
о ға н б а қ ы т, р а х а т с и я қ т ы к ө р ін е т ін » - д е й д і
И л ь м и н с к и й Сол үшін Ыбырай халық ағарту жұмысына өзі
сұранып, соған ақыры 1864 жылы ауысады, 1869
жылы бірінші қыркүйекте Торғай облысының оқу
инспекторы болып тағайындалады, өмірінің соңына
дейін осы қызметте болады.
6 слайд
Ә у е л б а с т а н – а қ Ы б ы р а й д ы ң б а р ы н т а с ы х а л ы қ а ға р т у ж ұ м ы с ы б о л а д ы « Ы б ы р а й ы л ғи о қ у ж ұ м ы с ы м е н а й н а л ы с у д ы , қ а за қ х а л қ ы н а ға р т у ж ұ м ы с ы н а а т с а л ы с у д ы к ө к с е й т ін . Б ұ л о ға н б а қ ы т, р а х а т с и я қ т ы к ө р ін е т ін » - д е й д і И л ь м и н с к и й Сол үшін Ыбырай халық ағарту жұмысына өзі сұранып, соған ақыры 1864 жылы ауысады, 1869 жылы бірінші қыркүйекте Торғай облысының оқу инспекторы болып тағайындалады, өмірінің соңына дейін осы қызметте болады.
7 слайд
Ыбырай Алтынсарин – «Қазақ
хрестоматиясы» (1879 жыл) деп
аталатын ана тіліміздегі тұңғыш
оқулықты ң авторы . Ағартушы
оқулықты жазудағы мақсатын
хрестоматияның алғы сөзінде: «Бұл
кітапты құрастырғанда мен,
біріншіден, осы біздің ана тілімізде
тұңғыш рет шыққалы отырған
жалғыз кітаптың орыс - қазақ
мектептерінде тәрбиеленіп жүрген
қазақ балаларына оқу кітабы бола
алу жағын, сонымен қабат, жалпы
халықтың оқуына жарайтын кітап
бола алу жағын көздедім...» - деп
тұжырымдаған
7 слайд
Ыбырай Алтынсарин – «Қазақ хрестоматиясы» (1879 жыл) деп аталатын ана тіліміздегі тұңғыш оқулықты ң авторы . Ағартушы оқулықты жазудағы мақсатын хрестоматияның алғы сөзінде: «Бұл кітапты құрастырғанда мен, біріншіден, осы біздің ана тілімізде тұңғыш рет шыққалы отырған жалғыз кітаптың орыс - қазақ мектептерінде тәрбиеленіп жүрген қазақ балаларына оқу кітабы бола алу жағын, сонымен қабат, жалпы халықтың оқуына жарайтын кітап бола алу жағын көздедім...» - деп тұжырымдаған
8 слайд
Баршамызға бастауыш
сыныптардан етене таныс, әрі
ыстық «Кел, балалар,
оқылық!» - «Қазақ
хрестоматиясының» беташар
өлеңі.
Кел, балалар, оқылық,
Оқығанды көңілге
Ықыласпен тоқылық! – деп
өзінің тот баспас, мәңгі тозбас
озық халықтық идеясымен
бүлдіршіндерді білім бағына
шақыра бермек.
8 слайд
Баршамызға бастауыш сыныптардан етене таныс, әрі ыстық «Кел, балалар, оқылық!» - «Қазақ хрестоматиясының» беташар өлеңі. Кел, балалар, оқылық, Оқығанды көңілге Ықыласпен тоқылық! – деп өзінің тот баспас, мәңгі тозбас озық халықтық идеясымен бүлдіршіндерді білім бағына шақыра бермек.
9 слайд
Татар молдалары арқылы тағы басқа да жолдармен ел
ішінде қазақ тілінің шұбарлануына қарсы тұра
отырып, оны таратушылардың «балаңды орысша
оқуға берсең, шоқынып кетеді», - деп елді үркітуге
барынша күш салды. Орыс әліпбиінің келуіне ықпал
жасады
9 слайд
Татар молдалары арқылы тағы басқа да жолдармен ел ішінде қазақ тілінің шұбарлануына қарсы тұра отырып, оны таратушылардың «балаңды орысша оқуға берсең, шоқынып кетеді», - деп елді үркітуге барынша күш салды. Орыс әліпбиінің келуіне ықпал жасады
10 слайд
Ыбырай Алтынсарин ер
балалармен қатар қазақ қыздарын
да білімге тарту, оларға түрлі
кәсіптік мамандық беру жөніндегі
жұмыстарды алғаш
ұйымдастырушы болған. Ер
балалардың өзін оқытуға қырын
қараған қытымыр заманда оның
қыз балаларды оқыту, оларға
арнап мектеп, интернаттар ашу
қажеттігі туралы мәселе көтеріп
бұл ойын жүзеге асырғанын зор
мақтанышпен айта аламын.
10 слайд
Ыбырай Алтынсарин ер балалармен қатар қазақ қыздарын да білімге тарту, оларға түрлі кәсіптік мамандық беру жөніндегі жұмыстарды алғаш ұйымдастырушы болған. Ер балалардың өзін оқытуға қырын қараған қытымыр заманда оның қыз балаларды оқыту, оларға арнап мектеп, интернаттар ашу қажеттігі туралы мәселе көтеріп бұл ойын жүзеге асырғанын зор мақтанышпен айта аламын.
11 слайд
Ыбырай қазақ жастарын оқуға үндеумен қатар
Адамгершілікке, махаббат, достыққа, еңбекке, жігерлілікке,
тапқырлыққа, халқын сүюшілікке, қысқасын айтқанда, адам
деген ардақты есімді ақтай алатын кісі болып шығуға
үндеді және жастарға бала кезінен бастап дұрыс тәрбие
бергенде ғана бұл міндеттерді іске асыруға болатындығын
ол жақсы ұғынды.
Сондықтан Ыбырай өзінің оқытушылық, жазушылық,
аудармашылық жұмыстарын осы мақсатқа бағындырды
және жүзеге асырды
11 слайд
Ыбырай қазақ жастарын оқуға үндеумен қатар Адамгершілікке, махаббат, достыққа, еңбекке, жігерлілікке, тапқырлыққа, халқын сүюшілікке, қысқасын айтқанда, адам деген ардақты есімді ақтай алатын кісі болып шығуға үндеді және жастарға бала кезінен бастап дұрыс тәрбие бергенде ғана бұл міндеттерді іске асыруға болатындығын ол жақсы ұғынды. Сондықтан Ыбырай өзінің оқытушылық, жазушылық, аудармашылық жұмыстарын осы мақсатқа бағындырды және жүзеге асырды
12 слайд
О ры с граф икасы
негізінде қазақ
алф авитін ж асауш ы
ж аңаш ы л педагог
болған адам .
қазақ қы здары н түрлі
кәсіптік м ам анды қ
беру ж өніндегі
ж ұм ы старды алғаш
ұйы м дасты руш ы
12 слайд
О ры с граф икасы негізінде қазақ алф авитін ж асауш ы ж аңаш ы л педагог болған адам . қазақ қы здары н түрлі кәсіптік м ам анды қ беру ж өніндегі ж ұм ы старды алғаш ұйы м дасты руш ы
13 слайд
Қ а з а қ т ы ң с а й ы н
д а л а с ы н д а « Д а л а
қ о ң ы р а у ы н ы ң » ү н і
с ы ң ғ ы р л а п м ә ң г і е с т іл іп
т ұ р а р ы х а қ . С е б е б і,
С а р ы а р қ а ғ а қ о ң ы р а у
с ы ң ғ ы р ы н т ұ ң ғ ы ш
е с т ір т к е н Ы б ы р а й
А л т ы н с а р и н е с ім і
т а р и х т а н б о л а ш а қ қ а
ү л к е н а м а н а т.
13 слайд
Қ а з а қ т ы ң с а й ы н д а л а с ы н д а « Д а л а қ о ң ы р а у ы н ы ң » ү н і с ы ң ғ ы р л а п м ә ң г і е с т іл іп т ұ р а р ы х а қ . С е б е б і, С а р ы а р қ а ғ а қ о ң ы р а у с ы ң ғ ы р ы н т ұ ң ғ ы ш е с т ір т к е н Ы б ы р а й А л т ы н с а р и н е с ім і т а р и х т а н б о л а ш а қ қ а ү л к е н а м а н а т.
14 слайд
Назарларыңызға
көп - көп рахмет!
14 слайд
Назарларыңызға көп - көп рахмет!