Бірінші байлық - денсаулық. 7-сынып. қазақ тілі

1 слайд
Он бірінші қазан Сынып жұмысы Бірінші байлық – денсаулық. 7.1.3.1 тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсіну, ұсынылған ақпарат бойынша факті мен көзқарасты ажырата білу; 7.4.3.1 фразеологизм, мақал- мәтелдердің эмоционалды мәнін, көркемдік ерекшеліктерін түсініп қолдану.

2 слайд
Бағалау критерийлері: • Тыңдалған мәтіннің мазмұнын түсінеді; • Факті мен көзқарасты ажырата біледі; • Сөйлеу тіліндегі фразеологизм, мақал- мәтелдің эмоциональдық мәнін, көркемдік ерекшелігін түсініп қолданады.

3 слайд
ФАКТ • ФАКТ – шынайы тексеріле, дәлелдене алатын мәлімдеме, демек, факт нақтылыққа, шынайылыққа негізделеді. • ФАКТ – өмірде шын болған, шын бар, жұрттың бәрі рас деп қабылдай алатын ұғым. • ФАКТ - көзге көрінетін зат, жыл, болған оқиға. • Фактіні дәлелдеуге, зерттеуге, бақылауға, тексеруге болады, шындыққа құрылады. • Дұрыс тамақтану – диета емес, керісінше, сіздің ағзаңызға қажетті көмірсудың, ақуыздың, майлардың жеткілікті деңгейде түсуі, яғни біреуінің артық не кем түспеуі.

4 слайд
КӨЗҚАРАС • КӨЗҚАРАС тұлғаның сеніміне, сезіміне негізделеді. Көзқарастың кейде дұрыс болмай қалатын тұстары болады, әркімнің жеке түсінігі, пайымы ол тексерілмейді. • Адамдар ойын айту, жазу барысында, өз түсінігін, өз сенімін қолданады. Ол сөзде дәлелденетін, тексерілетін шын ұғымдардың болуы міндетті емес. Біреудің ойы барлық адамдар үшін шынайы, нақты болып табылмайды, яғни, келесі адам оған басқаша түсінікте болуы мүмкін. • Адам баласы көп жағдайда аурудың себебін іздемейді. Әлеуметтік желідегі әр түрлі дәруменнің жарнамасына алданады . • Бұл - жеке адамның түсінігі, сенімі нәтижесінде айтылған ой, оны қолдайтындар да қолдамайтындар да болады.

5 слайд
Түсіну сұрақтары • Мәтіннің негізгі ойы қандай? Тақырып қой. • Рухани денсаулықтың мәні неде? • “ Жаны саудың – тәні сау” деген мақал нені білдіреді? • Адамның денсаулығын нашарлататын факторлар қандай? • Денсаулыққа қатысты тағы қандай мақал-мәтел білесіздер?

6 слайд
“ Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі...” Факт Көзқарас Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі... Адам денсаулығының жақсы болуына оның көңіл күйі мен төңірегінде болып жатқан жағымды өзгерістердің маңызы ереше. Қуаныш, сүйініш, таңдану, сүйіспеншілік сезімдері адамның денсаулығына жақсы әсер етеді. Оның дене құрылысының өсіп- жетілуін жақсартады, жұмыс істеу қабілетін арттырады. Ал болмашы нәрсеге күйіну, қайғы – қасіретке түсу немесе біреудің табысына қызғаныш білдіру, жек көру сезімдері адамның денсаулығын нашарлатады. Әлемге әйгілі ғалым Әбу Әли ибн Сина ауруларды емдеп, сауықтыруда дәрілер мен хирургиялық әдістерден бұрын жылы сөздің қажеттігін айтқан.

7 слайд
“ Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі...” Факт Көзқарас Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі... Біздің ата-бабамыз сөздің әсер ету күшін жақсы білген. “Жақсы сөз жан семіртеді”, “Жылы сөз жанға қуат береді”, “Жақсы сөз жанды айықтырады” сынды мақал- мәтелдерден сөздің аурудың жазылуына жәрдемін тигізетін әсерін байқауға болады. Адамның рухани күйі мен ішкі сезімі – денсаулық кепілі. Көңіл-күйді жадыратып, жүрекке жылы тиетін жақсы сөздер деніңіздің сау болуына әсер етеді. Халқымыздың “Жаны саудың тәні сау” деген мақалы өмірден алынған.

8 слайд
“ Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі...” Факт Көзқарас Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі... Адам денсаулығының жақсы болуына оның көңіл күйі мен төңірегінде болып жатқан жағымды өзгерістердің маңызы ереше. -, себебі, бұл жеке адамның пайым- түсінігі Қуаныш, сүйініш, таңдану, сүйіспеншілік сезімдері адамның денсаулығына жақсы әсер етеді. Оның дене құрылысының өсіп-жетілуін жақсартады, жұмыс істеу қабілетін арттырады. +, себебі, бұл ақпарат шындыққа жанасады Ал болмашы нәрсеге күйіну, қайғы – қасіретке түсу немесе біреудің табысына қызғаныш білдіру, жек көру сезімдері адамның денсаулығын нашарлатады. -, себебі, ғылыми негіздемесі бар болуы мүмкін Әлемге әйгілі ғалым Әбу Әли ибн Сина ауруларды емдеп, сауықтыруда дәрілер мен хирургиялық әдістерден бұрын жылы сөздің қажеттігін айтқан. +, себебі, ІІІ жақта баяндалып, автор пікірін білдіріп тұр

9 слайд
“ Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі...” Факт Көзқарас Дұрыс(+) – Бұрыс (-), Себебі... Біздің ата-бабамыз сөздің әсер ету күшін жақсы білген. “Жақсы сөз жан семіртеді”, “Жылы сөз жанға қуат береді”, “Жақсы сөз жанды айықтырады” сынды мақал- мәтелдерден сөздің аурудың жазылуына жәрдемін тигізетін әсерін байқауға болады. -, себебі, жеке адамның түсінігі Адамның рухани күйі мен ішкі сезімі – денсаулық кепілі. Көңіл-күйді жадыратып, жүрекке жылы тиетін жақсы сөздер деніңіздің сау болуына әсер етеді. +, жеке адамның түсінігі Халқымыздың “Жаны саудың тәні сау” деген мақалы өмірден алынған. -, жеке пайым

10 слайд
2- тапсырма • Мәтіннен автор көзқарасын білдіріп тұрған мақал-мәтелді тауып, мәнін түсіндір. Тура не астарлы мағынада қолданылып тұрғанын айт (Ауызша). • Мәтіндегі қарамен жазылған тірек сөздерді фразеологизмге ауыстырып, “Жаны саудың – тәні сау” тақырыбында мәтіндегі негізгі ойды тарқатып, ойтолғау жаз. Ойтолғауда мақал- мәтелді қолдан.

11 слайд
Тыңдалым мәтіні Адам денсаулығының жақсы болуына оның көңіл күйі мен төңірегінде болып жатқан жағымды өзгерістердің маңызы ереше. Қуаныш, сүйініш, таңдану, сүйіспеншілік сезімдері адамның денсаулығына жақсы әсер етеді. Оның дене құрылысының өсіп-жетілуін жақсартады, жұмыс істеу қабілетін арттырады. Ал болмашы нәрсеге күйіну, қайғы –қасіретке түсу немесе біреудің табысына қызғаныш білдіру , жек көру сезімдері адамның денсаулығын нашарлатады. Әлемге әйгілі ғалым Әбу Әли ибн Сина ауруларды емдеп, сауықтыруда дәрілер мен хирургиялық әдістерден бұрын жылы сөздің қажеттігін айтқан. Біздің ата-бабамыз сөздің әсер ету күшін жақсы білген. “Жақсы сөз жан семіртеді”, “Жылы сөз жанға қуат береді”, “Жақсы сөз жанды айықтырады” сынды мақал-мәтелдерден сөздің аурудың жазылуына жәрдемін тигізетін әсерін байқауға болады. Адамның рухани күйі мен ішкі сезімі – денсаулық кепілі. Көңіл-күйді жадыратып , жүрекке жылы тиетін жақсы сөздер деніңіздің сау болуына әсер етеді. Себебі, жан мен тән - егіз. Халқымыздың “Жаны саудың - тәні сау” деген мақалы өмірден алынған.

12 слайд
Дескриптор • Кемінде 2 факт, 2 көзқарасты дұрыс анықтайды (4); • Кемінде 3 фразеологизмді қолданады (3); • Кемінде 1 мақал-мәтел қолданады (1); • Мәтіндегі негізгі ойды сақтайды, дәлел келтіреді (2).