Электрсыйымдылығы. Конденсаторлар. Конденсаторларды жалғау

1 слайд
Пән: Физика Физика пәнінің оқытушысы: Кабзолданова А.С.Мамандығы: 0701000 - Пайдалы қазбалар кен орындарын геологиялық түсіру, іздеу және барлау (түрлері бойынша) 1514000 «Экология және табиғи ресурстарды тиімді пайдалану (салалар бойынша)».

1 слайд

2 слайд
Электрсыйымдылығы. Конденсаторлар. Конденсаторларды жалғау

2 слайд

3 слайд
Оқу мақсатыОқу мақсаты • 10.4.2.1 - электр сыйымдылығының физикалық мағынасын анықтау және есеп шығаруда электрсыйымдылықтың формуласын қолдану • 10.4.1.9 – конденсаторларды тізбектей және параллель жалғау формулаларын есептер шығаруда қолдану

3 слайд

4 слайд
Сабақтың мақсаттары  - Электр сыйымдылығының физикалық мағынасын және өлшем бірлігін түсіну;  - Қарапайым электр тізбегіндегі конденсатордың ролін түсіну;  - C=q/U формуласын білу және қолдану

4 слайд

5 слайд
Бағалау критерийлері:  Электрсыйымдылы қ ұғымын түсіну  Конденсатордың сызбасын қарапайым сызбамен көрсете алады  Конденсатор түрлері мен оның қарапайым тізбектегі ролін сипаттайды;  C=q/U формуласын қолдану арқылы есептер шығарады;  Конденсатордың негізгі қызметін білу

5 слайд

6 слайд
Өткізгіштің потенциалы 1 В болу үшін оған қандай заряд беру қажеттігін көрсететін шама өткізгіштің электрсыйымдылығы деп аталады: Өткізгіштің электрсыйымдылығы осы өткізгіштің потенциалын бір бірлікке арттыруға қажетті заряд мөлшерімен өлшенеді.

6 слайд

7 слайд
Электрсыйымдылықтың бірлігі:

7 слайд

8 слайд
Өткізгіштің электрсыйымдылығы түрліше физикалық факторлардың әрекетінен өзгеруі мүмкін:

8 слайд

9 слайд
Конденсатор Жұқа диэлектрик қабатымен бөлінген екі өткізгіштен тұратын жүйе конденсатор (лат. condenso – «қоюлату» (жинақтау)) деп аталады. Егер өткізгіштер жазық болса және параллель орналасса, онда конденсатор жазық деп аталады. Диэлектрик

9 слайд

10 слайд
Алғашқы конденсатордың шығу тарихы туралы  Жұқа диэлектрик қабатымен бөлінген екі өткізгіштен тұратын жүйе конденсатор (лат. condenso – «қоюлату» (жинақтау)) деп аталады.  1745 жылы Лейден қаласында неміс физигі Эвальд Юрген фон Клейст және голланд физигі Питер ван Мушенбрук тарихта ең алғашқы конденсатор – «лейден банкасын» жасады. Сынап Шыны ыдысқа салынған шегенің үлкен Электр зарядын жинақтай алатыны байқалған.  Мұндай конденсаторда сынап бір жапсардың Ролін, ал ыдысты ұстап тұрған экспериментатордың алақаны екінші жапсардың ролін атқарған екен. Кейінірек астарлардың жапсарлардың екеуін де жұқа жезден немесе қорғасын қағаздан жасайтын болады. 1745 Мушенбрук

10 слайд

11 слайд
Конденсаторлардың жіктелуі Диэлектрик бойынша Тағайындалуы бойыншаФормасы бойынша Конденсаторлардың жіктелуі Диэлектрик бойынша Тағайындалуы бойынша Формасы бойынша

11 слайд

12 слайд
Конденсатор формалары бойынша Шар тәрізді Цилиндрлік Жазық Конденсатор формалары бойынша Шар тәрізді Цилиндрлік Жазық

12 слайд

13 слайд

13 слайд

14 слайд
Конденсаторлардағы диэлектрик Қағаз Электролиттік КерамикалықКонденсаторлардағы диэлектрик Қағаз Электролиттік Керамикалық

14 слайд

15 слайд
Конденсаторлардың қолданылуы Конденсаторлар ұзақ уақыт зарядты сақтайтын болғандықтан, оны электр энергияны сақтап, қолдану үшін пайдаланады. телефонда және телеграфияда, медицинада – рентген аппаратураларында, радиотехникада, өндірістік процестерді автоматтандыруда, компьютерлік техникада және т.б. Конденсаторлардың қолданылуы

15 слайд

16 слайд
Конденсаторды схемада мына түрде белгілейміз:

16 слайд

17 слайд
Конденсаторлардың жалғануы: Сыйымдылықты арттыру үшін конденсаторларды параллель қосады. Бұл кезде конденсаторлардың аттас зарядталған жапсарлары бірге қосылады.

17 слайд

18 слайд
Конденсаторларды параллель жалғау С 1 С 2 + _ + _ q 1 q 2 + _ C q Сыйымдылықты арттыру үшін конденсаторларды параллель қосады. Бұл кезде конденсаторлардың аттас зарядталған жапсарлары бірге қосылады. C жалпы =C 1 + C 2 + C 3 +...+ C nq жалпы =q 1 +q 2 +q 3 +…+q n U жалпы =U 1 =U 2 =U 3 = ... =U n

18 слайд

19 слайд
q 1 =q 2 =q 3 =…=q n U жалпы =U 1 + U 2 + U 3 +...+ U n Конденсатордың жалпы сыйымдылы ғ ына кері шама жеке конденсаторлар сыйымдылықтарының кері шамаларының қосындысына тең : Конденсаторларды тізбектей жалғау

19 слайд

20 слайд
Конденсатор сыйымдылығы мен энергиясына есептер шығару.  1. Әрқайсысының ауданы S = 200 см 2 болатын екі пластинадан тұратын, арасында қалыңдығы 0,1 см слюда парағы бар конденсатордың сыйымдылығын анықтаңдар.  2. Кернеуі U = 120 В болатын ток көзінен q = 6 · 10-5 Кл заряд алатын конденсатордың сыйымдылығы қандай? Жауабы: 0,5 мкФ  3. Слюдадан жасалған конденсатор астарларының ауданы S = 15 см2, ал астарлар арасындағы қашықтық d = 0,02 см. Конденсатордың сыйымдылығы қандай? Жауабы: 400 пФ

20 слайд

21 слайд

21 слайд