Функционалдық сауаттылық

1 слайд
Мектеп математика курсында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру

2 слайд
МАЗМҰНЫ КІРІСПЕ 1. Математика курсында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастырудың теориялық мәселелері 1.1 Функционалдық сауаттылықтың мәні мен маңызы 1.2 Оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастырудағы математиканың мазмұндық бағыттары 1.3 Оқушылардың функционалды математикалық сауаттылығын дамытудағы отандық және шетелдік тәжірибелер 2. Математика курсында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастырудың әдістемелік негіздері 2.1 Математикалық модельдеу – практикалық мазмұнды есептерді шешу және функционалдық сауаттылықты қалыптастыру құралы 2.2 Математикалық сауаттылыққа арналған есептерді іріктеудің ерекшеліктері және оларға қойылатын әдістемелік талаптары 2.3 Математиканы оқыту барысында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыруда практикалық мазмұнды есептерді шешу ТӘЖІРИБЕЛІК-ЭКСПЕРИМЕНТТІК ЖҰМЫС ЖӘНЕ ОНЫҢ НӘТИЖЕСІ ҚОРЫТЫНДЫ ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

3 слайд
КІРІСПЕ   Қазақстанның дамуының қазіргі кезеңі әлемдік тенденцияларға сәйкес мектептегі білім берудің жаңа басымдықтарын белгіледі. Олардың ішінде жетекші болып табылатын мектепте білім берудің сапасы Қазақстан Республикасының білім беру дамуының 2011- 2020 жылдарға арналған Мемлекеттік бағдарламасында, сонымен қатар 2012-2016 жылдарға арналған оқушылардың функционалды сауаттылығын жетілдіруде Ұлттық іс-шаралар жоспарында да көрініс тапты.

4 слайд
Зерттеу мақсаты: математиканы оқыту барысында оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыру мәселесін теориялық тұрғыда негіздеп, оны практикада жүзеге асырудың әдістемесін жасау.

5 слайд
Функционалдық сауаттылық дегеніміз – жеке тұлғаның мәдени, әлеуметтік, экономикалық және саяси қызметтерге белсене араласуы және өмір бойы білім алуына ықпал ететін базалық факторы болып табылатын, бүгінгі жаһандану заманында тұлғаның заман ағымына қарай ілесіп отыруы болып табылады.

6 слайд
Оқу сауаттылығы Жаратылыстану сауаттылығы Математикалық сауаттылық Функционалдық сауаттылық (PISA зерттеуінің негізгі бағыттары)

7 слайд
Оқу сауаттылығы дегеніміз – жазба мәтіндердің мағынасын түсіну және өз мақсатына жету үшін оның мазмұнын қолдану, қоғам өміріне белсенді қатысу үшін білімі мен мүмкіншіліктерін дамыту қабілеті болып табылады.

8 слайд
Жаратылыстану-ғылыми сауаттылығы дегеніміз – нақты жағдайларда ғылыми әдіс көмегімен шешілетін және зерттелінетін проблемаларды анықтау үшін, тәжірибе мен бақылау негізінде қорытындыға қол жеткізу үшін жаратылыстану білімін қолдану қабілеті. Бұл қорытындылар қоршаған ортаны және оған адам ісімен енгізілетін өзгерістерді түсіну үшін, сонымен қоса тиісті шешімдерді қабылдау үшін қажет.

9 слайд
Математикалық сауаттылық дегеніміз - математикалық жазу және сөйлеу мәдениетіне қоршаған ортаның заңдылықтарын баяндау, оны оқып және жазып үйренудің, математиканың өмірдегі рөлін түсіну және оны анықтау, әртүрлі формада берілетін сандық ақпараттарды талдау, оқу, түсіндіру, дұрыс қорытылған математикалық пайымдарды айту, берілген есептерді шешудің тиімді тәсілдерін табу, оны орындау, өмірмен байланыстыру, өзін-өзі тексеру, математикалық білімді практикада кездесетін түрлі мәселелерді шешуде тиімді қолдану болып табылады.

10 слайд
математика ең бірінші оқушының дұрыс ойлауын қалыптастырады, оны дамытады және шыңдай түседі математика қоғамда болып жатқан әртүрлі жаңалықтарды, құбылыстарды дұрыс әрі тез қабылдап, түсінуімізге көмектеседі математиканың оқушыны этикалық, эстетикалық және моральдық тұрғыда қалыптастырудағы тәрбиелік мәні ерекше оқушының жазбаша, ауызша қабілеттерін қалыптастырып, оқушылардың «математикалық сауаттылықты» меңгере білу қабілетін арттырады

11 слайд
Есептерді шығаруда қосымша уақыт жұмсалмауы, оқушыларға практикалық білім мен тәрбие беруде дидактикалық және тәрбиелік функция атқаруы Есептерді шығаруда функционалдық сауаттылық ұғымымен таныстыра отырып практикалық білімінің кеңеюіне мүмкіндік жасау Қызықты, өмірде көп кездесетін практикалық есептерге көбірек көңіл бөлу Математикалық моделдермен сипатталатын математикалық сауаттылыққа арналған есептерге мысал келтіру арқылы формуланың практикада қолданылуын көрсетуге мүмкіндік беретін есептерді енгізу.Е с е п т е р д і т а ң д а у д а ғ ы ә д іс т е м е л ік т а л а п т а р

12 слайд
Сандар Кеңістік және форма Мәліметтер мен болжамдар Өзгерістер мен қатынастар

13 слайд
, , «Сандар» бөлімі 1) 3 м соқа тіркелген трактор км/сағ жылдамдықпен жүріп, 7 сағатта қанша гектар жер жыртатынын анықтаңдар. 2) Поезд Ақтаудан кешкі 9 сағ. 35 минутта аттанды. Бейнеуге 8 сағ 10 минуттан кейін жетті. Бейнеуге нешеде жетті? 3) Масштабы картада Астана қаласы мен Алматы қаласының арақашықтығы 10 см-ге тең. Астана мен Алматы қалаларының арақашықтығы қанша километрді құрайды? 4) Аишада 15 банан болды. Ол бірнеше бананды жегеннен кейін 8 банан қалды.Тапсырма шартына қай мән сәйкес келеді? 5) 2015 жылы 2 литр бензин 220 тг болды. 2017 жылы ол 50%-ға қымбаттады. Бензиннің 2017 жылғы бағасы қандай болған?

14 слайд
«Кеңістік және форма» бөлімі Сынып бөлмесінің қабырғасын ақтау үшін, құрғақ қоспаны қабырға бетінің 7 шаршы метріне 6 қап қоспа жетеді деген есеппен алу керек. Есіктің ені 1,5 м, биіктігі 2,2 м, терезенің ені 1,65 м, биіктігі 1,8 м. Егер қабырғаларды еденнен төбеге дейін толық ақтау қажет болса, қанша қап құрғақ қоспа алу керек?

15 слайд
«Өзгерістер  және  қатынастар» бөлімі 1) Пиццерияда 2 міндетті салмамен (ірімшік және помидор) пісірілген пиццаға тапсырыс беруге болады. Бірақ сонымен қатар қосымша салмамен өз қалауыңша пицца алуға да болады. Қосымша салманың түрлері мынадай: зәйтүн, қой еті, саңырауқұлақ және шұжық. Алуа екі қосымша салмасы бар пиццаға тапсырыс бергісі келеді. Сұрақ: ұсынылып отырған қосымша c алмадан барлығы неше түрлі комбинация жасауға болады? 2) Шаруа қожалығында 200 бас қой бар. Әрбір қойдан 4,3 кг жүн қырқылды. Жүнді жуғаннан кейін ол 1,3 кг-ға жеңілдеді. 1 кг таза жүннен 0,7 м мата тоқуға болады. Шаруа қожалығының барлық қойларының жүнінен қанша метр мата тоқуға болады? 3) Екі бірдей қапта небәрі 84 кг картоп болды . Бірінші қаптан екінші қапқа қарағанда үш есе көп картоп алынған кезде, бірінші қапта екінші қапқа қарағанда екі есе аз картоп қалды. Әрбір қаптан қанша килограмм картоп алынды?

16 слайд
«Мәліметтер мен болжамдар» бөлімі Мысалы. Диаграммада 2017 жылы жаратылыстану пәнінен тестке қатысқан 9 елдің 8 сынып оқушыларының орташа балы (1000 балдық шкала бойынша) көрсетілген. Диаграмма бойынша тестке қатысқан оқушылардың орташа балы 540-дан кем болмайтын елдердің санын табыңдар.440 460 480 500 520 540 560

17 слайд
МАТЕМАТИКАЛЫҚ МОДЕЛЬ ЖАСАУ КЕЗЕҢДЕРІ БІРІНШІ КЕЗЕҢ – ЕСЕПТІҢ ҚОЙЫЛУЫ. БҰЛ КЕЗЕҢ ЗЕРТТЕУДІҢ МАҚСАТЫН АНЫҚТАУДАН БАСТАЛАДЫ. ЕКІНШІ КЕЗЕҢ – ТАҢДАЛЫП АЛЫНҒАН ЖҮЙЕЛЕРГЕ МАТЕМАТИКАЛЫҚ МОДЕЛЬДЕР ҚҰРУ. БҰЛ КЕЗЕҢДЕ ЕСЕПТІ ФОРМУЛА ТҮРІНЕ КЕЛТІРУ – МАТЕМАТИКАЛЫҚ ТӘУЕЛДІЛІКТЕРДІ ТЕҢДЕУЛЕР, ТЕҢСІЗДІКТЕР ТҮРІНДЕ ҚҰРУ ЖҮРГІЗІЛЕДІ. ҮШІНШІ КЕЗЕҢ – ҚҰРЫЛҒАН МОДЕЛЬГЕ СӘЙКЕС ЕСЕПТІҢ ШЕШІМІН АЛУ. ТӨРТІНШІ КЕЗЕҢ – МОДЕЛЬ БОЙЫНША АЛЫНҒАН ҚОРЫТЫНДЫНЫ ТӘЖІРИБЕДЕ ҚОЛДАНУ.

18 слайд
Төменде сипаттамасы келтірілген фигураны көрсетіңіз. PQR тікбұрышты үшбұрыш, онда берілген R – тік бұрыш. RQ қабырғасы PR қабырғасынан қысқа. M – PQ қабырғасының ортасы және N – QR қабырғасының ортасы. S берілген үшбұрыштың ортасындағы нүкте. MN кескіні MS кескініне қарағанда ұзынырақ.

19 слайд
Мәре сызығы 2-ші жолдағы старт орны1-ші жолдағы старт орны 50 м30 м Әрбір жүгіру жолының ені 1 метрге тең . Стадион бойы бірінші жолмен (ең ішкі жол) бір айналым жасап жүгіріп өтетін ара қашықтық неге тең? Жауабы: 194,25.Функционалды математикалық сауаттылықты қалыптастыруға арналған тапсырмалар ЖҮГІРУ СТАДИОН Ы Суретте шағын стадионның жүгіру жолдарының планы бейнеленген . Стадионның ортасында тікбұрышты алаң бар , оның сол және оң жағында жарты шеңбер нысандас алаңдар орналасқан .

20 слайд
БІР ҮСТЕЛДЕ 4 АДАМ ОТЫРА АЛАДЫ. 28 АДАМ ОТЫРҒЫЗУ ҮШІН ҚАНША ҮСТЕЛ КЕРЕК ЕКЕНІН ҚАЛАЙ БІЛУГЕ БОЛАДЫ? А) 28-ДІ 4-КЕ КӨБЕЙТУ; В) 28-ДІ 4-КЕ БӨЛУ; С) 28-ДЕН 4-ТІ АЗАЙТУ; D) 28-ДІ 4-КЕ ҚОСУ.

21 слайд
21Маржан Жетібай ауылынан бастап бірқалыпты жылдамдықпен 2 сағат жол жүріп жол белгісіне келіп жетті. Маржан сол жылдамдықпен Баянды ауылына жол жүруді жалғастырды. Оған жол белгісінен бастап Баянды қаласына жету үшін қанша уақыт кетеді?

22 слайд
22Аиша бөлменің бір бұрышына қорапшаларды қатарлады. Барлық қорапшалардың өлшемдері бірдей. Ажар неше қорапшаны пайдаланды? А) 25 В) 19 С) 18 D ) 13

23 слайд
Рүстем кітаптарды тіктөртбұрышты қорапшаға қатарлайды. Барлық кітаптардың өлшемдері бірдей. Қорапшаны толтыратын кітаптардың ең көп саны қанша?

24 слайд
- ТЕОРИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ ЖҮЗІНДЕ ПРАКТИКАЛЫҚ МАЗМҰНДЫ ЕСЕПТЕРДІҢ МАТЕМАТИКА КУРСЫНДАҒЫ ОРНЫ АНЫҚТАЛЫП ОЛАРДЫ ШЫҒАРУ МАТЕМАТИКАЛЫҚ БІЛІМДІ ӨМІРМЕН ТЫҒЫЗ БАЙЛАНЫСТЫРУҒА, ОҚУШЫЛАРДЫҢ ӨМІРДЕН АЛҒАН ТӘЖІРИБЕЛЕРІН МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫП БІЛУГЕ КЕҢІНЕН ПАЙДАЛАНУҒА КӨМЕКТЕСЕТІНІ АЙҚЫНДАЛДЫ. - МЕКТЕПТІҢ НЕГІЗГІ СЫНЫПТАРЫНДА БЕРІЛЕТІН МАТЕМАТИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕР ЖҮЙЕСІ ОҚЫТУДЫҢ КЕЙІНГІ САТЫЛАРЫНДА БЕРІЛЕТІН КҮРДЕЛІ ПРАКТИКАЛЫҚ МАЗМҰНДЫ ЕСЕПТЕРДІ ШЫҒАРУҒА ОҚУШЫЛАРДЫ ДАЙЫНДАУҒА БАҒЫТТАЛҒАН АЛДЫН АЛА ДАЙЫНДЫҚ СИПАТТА БОЛУЫ ҚАЖЕТТІГІ АНЫҚТАЛДЫ. - ӘДІСТЕМЕЛІК ТАЛДАУЛАР НЕГІЗІНДЕ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ЕСЕПТЕРГЕ ҚОЙЫЛАТЫН ТАЛАПТАР АНЫҚТАЛЫП, МӘТІНДІ ЕСЕПТЕРГЕ - ӨМІРЛІК МӘНІ БАР, КҮНДЕЛІКТІ ТҰРМЫСПЕН БАЙЛАНЫСҚАН ЕСЕПТЕРДІ ТАҢДАДЫҚ. ҚОРЫТЫНДЫ

25 слайд
ЖАЛПЫ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ЭКСПЕРИМЕНТ

26 слайд
2.4-кесте. Оқушылардың функционалдық сауаттылығын қалыптастыратын практикалық мазмұнды есептерді шығара алу біліктері Сыныптар Деңгей Тәжірибелік эксперимент барысындағы бақылау жұмысы І - бақылау ІІ - бақылау ІІІ - бақылау Оқушы саны % Оқушы саны % Оқушы саны % Эксперимент өте жақсы жақсы қанағаттанарлық 4 9 38 8 18 74 6 13 33 12 25 63 8 15 29 15 29 56 Бақылау өте жақсы жақсы қанағаттанарлық 3 9 39 6 18 76 4 10 36 7 19 74 4 11 35 8 22 70

27 слайд
КЕСТЕДЕГІ МӘЛІМЕТТЕР 2.1-СУРЕТТЕ ДИАГРАММА ТҮРІНДЕ БЕРІЛІП ОТЫР.0 10 20 30 40 50 60 70 80 ЭС БС ЭС БС өте жақсы жақсы қанағаттанарлық

28 слайд
Назарларыңызға көп рахмет!