Ғасырдың ұлы туындысы

1 слайд
Сабақтың тақырыбы: «Ғасырдың ұлы туындысы»

1 слайд

2 слайд
Сабақтың мақсаты: - таза ғылыми стильді тілдік құралдар арқылы тану (терминдер, ұғымдар, шартты белгілер, синтаксистік құрылымы); - мәтін және мәтін үзінділері деңгейінде тыныс белгілерін қолдана білу;

2 слайд

3 слайд
A) Мәтіннен термин сөздерді теріп жазып, сөздіктің көмегімен мағынасын түсіндіріндер. Ә) Мәтінде не туралы айтылғанын аннотация түрінде жинақтап жазындар. Мәтінді оқып, тірек сөздерді теріп жазындар. Тірек сөздерге сүйене отырып, мәтіндімазмұнына қарай екі бөлікке бөліндер. Әр бөлікке ат қойындар.

3 слайд

4 слайд
Мәтіннің қандай стильде жазылғанын анықтаңыз. Басты белгілерін ажыратыңыз.  Қазіргі күнгі экологиялық проблемалардың бірі - қышқыл жаңбырлар. Жаңбыр суы ең таза су болуы керек, бірақ олай емес. Атмосфера құрамына енген өндіріс қалдықтары - күкірт диоксиді мен азот оксидтері атмосфераға еніп, ондағы ылғалмен әрекеттесіп, күкірт және азот қышқылдары түзіледі. Нәтижесінде жерге жауатын қар мен жаңбыр қышқылданады. Қышқыл жаңбыр деген түсінік осыдан 120 жылдан аса уақыт бұрын қолданыла бастаған, бұл сөзді ең алғаш рет Британ зерттеушісі Роберт Смит 1872 жылы ендіріпті. Өкінішке орай, біздің республикамызда жаңбыр құрамын зерттеуге бағытталған ғылыми жұмыстар жоқ.

4 слайд

5 слайд
Өзіңізге таныс тақырыпқа байланысты бірнеше затқа, құбылысқа анықтама беріңіз.  Мысалы: 1. Түтін мен тұманның қосындысы смог деп аталады. Фотосинтез дегеніміз - өсімдіктердің қоректенуінің негізгі әдісі.  Бірінші жағдайда: көмекші етістік «де», көсемше (-ып,-іп,-п);  Екінші жағдайда: көмекші етістік «де», есімше (-ген), жіктік жалғау (-іміз).

5 слайд

6 слайд
Грамматикалық материалда берілген теориялық мәліметтерді кестедегі бос орындарды толтыру арқылы толықтырыңдар.

6 слайд

7 слайд
 Тайғақта Абай соңғы күндері мызғуды қойып, қажылық туралы көп кітаптарды оқып ізденіп жатты. Себебі әкесі Құнанбай қажылыққа кеткелі жатқан еді. Құнанбай ақшадан уайым болмасын деп қайта қайта мал сатқызады. Сапарға шығатын кез келеді. Құнанбай өзімен бірге Ызғұттыны ертіп кетпек. Оларды Семейге дейін шығарып салуға Ұлжан, Абай, мәкіш Абайдың апасы қосыла жолға шығады. Мәкіш жол бойы жылау үстінде келеді. Абай оның жылауын тоқтатып, Топайкөкті айта түседі. Мәкіш Тоғжан жайлы бірер сөз қозғап қояды. Біршама жол жүрген соң қоштасар сәт келеді. Абай оқып жиған тергенін қағазға түсірген екен. Соны ы зғұттыға береді. Ұлжандар жыласып, қайырласады. Құнанбайлар көзден таса болғанша жұрт көз алмай тұрысты. Сосын жайлап артқа қайта кетті.

7 слайд

8 слайд
Тайғақта Абай соңғы күндері мызғуды қойып, қажылық туралы көп кітаптарды оқып, ізденіп жатты. Себебі, әкесі Құнанбай қажылыққа кеткелі жатқан еді. Құнанбай ақшадан уайым болмасын деп қайта - қайта мал сатқызады. Сапарға шығатын кез келеді. Құнанбай өзімен бірге Ызғұттыны ертіп кетпек. Оларды Семейге дейін шығарып салуға Ұлжан, Абай, Мәкіш (Абайдың апасы) қосыла жолға шығады. Мәкіш жол бойы жылау үстінде келеді. Абай оның жылауын тоқтатып, Топайкөкті айта түседі. Мәкіш Тоғжан жайлы бірер сөз қозғап қояды. Біршама жол жүрген соң қоштасар сәт келеді. Абай оқып, жиған - тергенін қағазға түсірген екен. Соны Ызғұттыға береді. Ұлжандар жыласып, қайырласады. Құнанбайлар көзден таса болғанша жұрт көз алмай тұрысты. Сосын жайлап артқа қайта кетті.

8 слайд