ГЕОГРАФИЯДАҒЫ САЛЫСТЫРУ ӘДІСТЕРІ

1 слайд
ГЕОГРАФИЯДАҒЫ САЛЫСТЫРУ ӘДІСТЕРІ Сабақтың мақсаты: Ұқсастықтармен айырмашылықтарды анықтайды. Қорытынды шығаруды үйренеді.

1 слайд

2 слайд
ГЕОГРАФИЯДАҒЫ САЛЫСТЫРУ ӘДІСТЕРІ Салыстыру әдістерін география ғылымда алғаш рет ХІХ ғ. Неміс ғалымы А. Гумбольдт қолданды. А. Гумбольдт салыстыру әдістері арқылы Жер шары қабықтарының заңдылықтарын зерттеп, физикалық географияның негізін қалады. Салыстыру әдістерін К. Риттер де қолданды. Негізгі еңбектері, «Табиғат пен адам тарихына қатысты жертану» немесе «Жалпы салыстырмалы география», «Салыстырмалы жертану туралы идеялар».

2 слайд

3 слайд
•Бастапқы кезде нысандар мен құбылыстарды сыртқы көрінісі бойынша салыстыру жүзеге асырылатын. •Кейінірек олардың өлшемдері, сыртқы белгілерінің ерекшеліктері салыстырылатын болды. ХХ ғ. Геохимиялық, геофизикалық,әуе-ғарыштық әдістер көмегімен алынған мәліметтер салыстырыла бастады. •Қазіргі кезде салыстырулар орасан зор санды , сапалық көрсеткіштерді қамтуға мүмкіндік беретін математикалық әдіс пен ГАЖ технологиялары арқылы жүзеге асырылады.

3 слайд

4 слайд
ГЕОГРАФИЯДАҒЫ САЛЫСТЫРУ ӘДІСТЕРІ Баламалау әдісі Салыстырмалы географиялық әдіс Ғалымдар Азия экономикасын адамға теңейді:Жапония - басы, Қытай мен Үндістан – аяқтары, Жаңа индустриялық елдер – қолдары, мұнай экспорттайтын елдер – жүрегі. Аумақтар мен елдердің көрсеткіштерін салыстыру арқылы ерекшеліктерін анықтау, оларды топтастыру мен жіктеу, болжам жасау мақсатында қолданылады.

4 слайд

5 слайд
ГЕОГРАФИЯДАҒЫ САЛЫСТЫРУЛАР Біртекті нысанда рды салысты ру Бір нысанның қасиеттері мен көрсеткіште рін диахронды түрде салыстыру Салыстыру зерттелетін нысандардың аса маңызды белгілері мен көрсеткіштері бойынша жүргізу Нысандарды салыстыруд ы синхронды түрде жүргізу

5 слайд

6 слайд
БІРТЕКТІ НЫСАНДАРДЫ САЛЫСТЫРУ

6 слайд

7 слайд
Бір нысанның қасиеттері мен көрсеткіштерін диахронды түрде салыстыру

7 слайд

8 слайд
Салыстыру зерттелетін нысандардың аса маңызды белгілері мен көрсеткіштері бойынша жүргізу

8 слайд

9 слайд
Нысандарды салыстыруды синхронды түрде жүргізу

9 слайд

10 слайд
Салыстырмалы-географиялық әдіс зерттелетін нысандардың, құбылыстар мен үдерістердің жалпы және ерекше белгілерін анықтауға мүмкіндік береді.

10 слайд

11 слайд
Тапсырма Елдердің жастық-жыныстық пирамидаларын төмендегі жоспар бойынша салыстырыңыз. Вэнесуэла мен Йемен Республикасы Бағалау дескрипторы: -Пирамидалардың типін атайды -Пирамидалардың басты айырмашылықтарын анықтайды -Болашақта пирамидалар қалай өзгеретіндігін айтады

11 слайд

12 слайд
1.Зерттеу нысандарының ұқсастықтары мен айырмашылықтары, кеңістіктік әркелкілігі ... арқылы анықталады, зерттеледі A) географиялық салыстыру әдісі B) диахронды салыстыру C) баламалау әдісі D) географиялық сандық әдістер E) географиялық аудандастыру әдісі 2. ХІХ ғасырда география ғылымында алғаш рет салыстыру әдістерін қолданған ғалым A) А.Гумбольдт B) К.Риттер C) В.Холина D) Д.Бриклин E) К.Тролл 3. Біртекті нысандардың белгілері мен көрсеткіштерін бір уақыт кезеңінде салыстыру A) синхронды салыстыру B) диахронды салыстыру C) баламалау әдісі D) географиялық сандық әдістер E) географиялық аудандастыру әдісі 3. Оңтүстік Америка мен Африка материктерінің субэкваторлық белдеулерін өзара салыстыру A) синхронды салыстыру B) диахронды салыстыру C) баламалау әдісі D) географиялық сандық әдістер E) біртекті нысандарды салыстыру

12 слайд

13 слайд
4. Нұр-Сұлтан қаласының соңғы 10 жылдағы жылдық орташа температурасының көрсеткіштерін салыстыру A) диахронды салыстыру B) синхронды салыстыру C) баламалау әдісі D) географиялық сандық әдістер E) географиялық аудандастыру әдісі 5. «Жалпы салыстырмалы география», «Салыстырмалы жертану туралы идеялар» еңбектерінің авторы: A) В.П. Нехорошев B) К. Риттер C) А. Гумбольдт D) И. Тюнен E) А. Вебер 6. Салыстыру әдісінің бірін көрсетіңіз A) беттестіру B) баламалау C) сипаттау D) суреттеу E) жинақтау

13 слайд

14 слайд
7. Географиялық мониторинг неше деңгейде жүргізіледі? А. 1 В. 2 С. 3 Д. 4 Е. 5 8. Мониторинг термині ғылымға енгізілген жыл? А. 1974 В. 1975 С. 1973 Д. 1971 Е. 1972 9. Географиялық мониторингтің ең жоғары деңгейі: А. Ғаламдық В. Аймақтық С. Жергілікті Д. Ғарыштық Е. галактикалық 10. Жасанды серіктерден Жер бетін суретке түсіру үшін ең тиімді биіктік: А. 80 – 250 км В. 10 – 20 км С. 200 – 1500 км Д. 200 – 250 км Е. 250 – 800 км

14 слайд

15 слайд
1.А 2.А 3.А 4.А 5.В 6.В 7.С 8.Е 9.А 10.С

15 слайд

16 слайд
1 тапсырма. Топтық жұмыс. Оқулық мәтінін қолдана отырып«Кластер»(жүзім шоқтары) әдісі арқылы кластер қорғап тақырыпты ашады. Бұл әдіс арқылы оқушылар жаңа сөздермен, терминдерді тезарада ұғынып, салыстырмалы географиялық әдістің негізгі қағидаларын ұзақ мерзімде есте сақтай алады. 1 топ: Ғалымдар - Синхронды әдіс 2 топ: Зерттеушілер - Баламалау әдісі 3 топ: Эколоктар - Диахронды әдіс Дескриптор: - Алғаш салыстыру әдісін кімдер қолданғанын айтады - Салыстыру әдісінің түрлерін, ерекшеліктерін түсіндіреді - Қазіргі таңдағы салыстыру әдісінің қажеттілігі мен мүмкінділігін айтады

16 слайд