ҒЫЛЫМИ ЖОБА, №43 ЖАЛПЫ БІЛІМ БЕРЕТІН МЕКТЕП
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
1 слайд
1 слайд
2 слайд
Мазмұны
Кіріспе ...................................................................................................................3
І Қарапайым бөлшектер және оның қасиеттері
Қарапайым бөлшектер туралы түсінік .......................................................5
Қарапайым бөлшектер физикасының даму жолының кезеңдері.......6
Нейтрино және оның қасиеттері ..................................................................9
ІІ Бөлшектерді тіркейтін құралдар және ғарышқа жол
2.1 Бөлшектерді тіркейтін құрал.....................................................................12
2.2 Үлкен адрондық коллайдер.....................................................................13
2.3 Жойқын жарылыс........................................................................................20
2.4 Ғарыштағы қарапайым бөлшектер және олардың бір-біріне
түрленуі...................................................................................................................23
ІІІ Қарапайым бөлшектердің соңғы жаңалықтары
3.1 Жарықтан жылдам нейтрино..................................................... ..............27
3.2 Нобель сыйлығының иегерлері
Такааки Кадзита мен Артур Макдональд....................................................28
3.3 Нейтриноның медицинадағы
қасиеті......................................................................................................................30
Қортынды ...............................................................................................................32
Пайдаланған әдебиеттер....................................................................................33
2 слайд
Мазмұны Кіріспе ...................................................................................................................3 І Қарапайым бөлшектер және оның қасиеттері Қарапайым бөлшектер туралы түсінік .......................................................5 Қарапайым бөлшектер физикасының даму жолының кезеңдері.......6 Нейтрино және оның қасиеттері ..................................................................9 ІІ Бөлшектерді тіркейтін құралдар және ғарышқа жол 2.1 Бөлшектерді тіркейтін құрал.....................................................................12 2.2 Үлкен адрондық коллайдер.....................................................................13 2.3 Жойқын жарылыс........................................................................................20 2.4 Ғарыштағы қарапайым бөлшектер және олардың бір-біріне түрленуі...................................................................................................................23 ІІІ Қарапайым бөлшектердің соңғы жаңалықтары 3.1 Жарықтан жылдам нейтрино..................................................... ..............27 3.2 Нобель сыйлығының иегерлері Такааки Кадзита мен Артур Макдональд....................................................28 3.3 Нейтриноның медицинадағы қасиеті......................................................................................................................30 Қортынды ...............................................................................................................32 Пайдаланған әдебиеттер....................................................................................33
3 слайд
3 слайд
4 слайд
Әсерлесу түрлерінің
классификациясы
Адрондар – Қатты әсерлесуге қатысатын қарапайым бөлшектер,
(протондар,нейтрондар,және тағыда жүздеген ашық бөлшектер.)
Лептондар-Қатты әсерлесуге қатыспайтын Фундаментальды
бөлшектер (12 бөлшек-6 бөлшек және 6 антибөлшек).(Электрон
нейтрино).
4 слайд
Әсерлесу түрлерінің классификациясы Адрондар – Қатты әсерлесуге қатысатын қарапайым бөлшектер, (протондар,нейтрондар,және тағыда жүздеген ашық бөлшектер.) Лептондар-Қатты әсерлесуге қатыспайтын Фундаментальды бөлшектер (12 бөлшек-6 бөлшек және 6 антибөлшек).(Электрон нейтрино).
5 слайд
5 слайд
6 слайд
6 слайд
7 слайд
Кварктар және антикварктар 2 немесе Кварктар және антикварктар 2 немесе
3 бөлшектерден топталып, Адрон 3 бөлшектерден топталып, Адрон
атты бөлшек құрайды. атты бөлшек құрайды.
АдрондарАдрондар
Мезондар
кварк + антикварк
Қатты (нуклондар
арасындағ байланыс) және
әлсіз әсерлеседі.р, n m > m
нукл
7 слайд
Кварктар және антикварктар 2 немесе Кварктар және антикварктар 2 немесе 3 бөлшектерден топталып, Адрон 3 бөлшектерден топталып, Адрон атты бөлшек құрайды. атты бөлшек құрайды. АдрондарАдрондар Мезондар кварк + антикварк Қатты (нуклондар арасындағ байланыс) және әлсіз әсерлеседі.р, n m > m нукл
8 слайд
Физиканың даму барысында элементар бөлшектер ұғымы
б i раз өзгер i ске ұшырады . Алғашқы кезде элементар деп i шк i
құрылымы жоқ , басқа құрамдас бөл i ктерге ыдырамайтын
бөлшектерд i түс i нд i. Бүг i нг i күнн i ң түс i н i г i бойынша
элементар бөлшектерден олардың i шк i құрылымының
болмауы талап ет i лмейд i. Элементар бөлшектер деп ,
физика ғылымының қаз i рг i даму дәрежес i нде бос күй i нде
кездесет i н қарапайым бөлшектерден тұрады деп есептеуге
болмайтын бөлшектерд i айтады . Элементар бөлшектерд i
кейде субъядролық бөлшектер деп те атайды .
8 слайд
Физиканың даму барысында элементар бөлшектер ұғымы б i раз өзгер i ске ұшырады . Алғашқы кезде элементар деп i шк i құрылымы жоқ , басқа құрамдас бөл i ктерге ыдырамайтын бөлшектерд i түс i нд i. Бүг i нг i күнн i ң түс i н i г i бойынша элементар бөлшектерден олардың i шк i құрылымының болмауы талап ет i лмейд i. Элементар бөлшектер деп , физика ғылымының қаз i рг i даму дәрежес i нде бос күй i нде кездесет i н қарапайым бөлшектерден тұрады деп есептеуге болмайтын бөлшектерд i айтады . Элементар бөлшектерд i кейде субъядролық бөлшектер деп те атайды .
9 слайд
Қарапайым бөлшектерді зерттеу саласында соңғы уақытта ірі
табыстарға қол жетті. Қарапайым бөлшектердің құрылымы
әзірше айқындалмаса да оларды нағыз элементар деп айтуға
болмайды. Қарапайым бөлшектердің күрделі болатындығы
олардың бір-бірімен әсерлесетіндігіне байланысты. Қарапайым
бөлшектер бір-бірімен әсерлесе отырып басқа бір Қарапайым
бөлшектерге түрленеді. Осы түрлену кезінде энергияның,
импульстың және қозғалыс мөлшерінің заңдары, сондай-ақ
арнаулы заңдар да (мыс, электр зарядының сақталу заңы,
ғажаптылықтың сақталу заңы) орындалады.
9 слайд
Қарапайым бөлшектерді зерттеу саласында соңғы уақытта ірі табыстарға қол жетті. Қарапайым бөлшектердің құрылымы әзірше айқындалмаса да оларды нағыз элементар деп айтуға болмайды. Қарапайым бөлшектердің күрделі болатындығы олардың бір-бірімен әсерлесетіндігіне байланысты. Қарапайым бөлшектер бір-бірімен әсерлесе отырып басқа бір Қарапайым бөлшектерге түрленеді. Осы түрлену кезінде энергияның, импульстың және қозғалыс мөлшерінің заңдары, сондай-ақ арнаулы заңдар да (мыс, электр зарядының сақталу заңы, ғажаптылықтың сақталу заңы) орындалады.
10 слайд
Масштабы
пространства и
способы их
исследования.
10 слайд
Масштабы пространства и способы их исследования.
11 слайд
Микроскоп түрлері:
оптическалық,
электроннды,
рентгендік,
Туннельдік,
11 слайд
Микроскоп түрлері: оптическалық, электроннды, рентгендік, Туннельдік,
12 слайд
Оптикалық микроскоп
12 слайд
Оптикалық микроскоп
13 слайд
13 слайд
14 слайд
14 слайд
15 слайд
Электронды
микроскоптың
көмегімен алынған
қардың суреті
15 слайд
Электронды микроскоптың көмегімен алынған қардың суреті
16 слайд
16 слайд
17 слайд
1932 ж Вильсон камерасының көмегімен К.Д.Андерсон суреттен
қарама-қарсы бағытта қозғалған екі бөлшектің қисайған ізін байқаған
Ядродағы нейтрон өзінен -өзі ыдырауға ұшырап, протон мен
электронға және анти нейтриноға ауысады
17 слайд
1932 ж Вильсон камерасының көмегімен К.Д.Андерсон суреттен қарама-қарсы бағытта қозғалған екі бөлшектің қисайған ізін байқаған Ядродағы нейтрон өзінен -өзі ыдырауға ұшырап, протон мен электронға және анти нейтриноға ауысады
18 слайд
18 слайд
19 слайд
19 слайд
20 слайд
20 слайд
21 слайд
21 слайд
22 слайд
22 слайд
23 слайд
CERN және бір қызықты жаңалықты қыркүйек айында
жариялады: ғалымдар электрлік бейтарап субатомдық
бөлшектер – нейтриноның жылдамдығын өлшеу тәжірибесінің
нәтижелерін жария етті.
Осы тәжірибені басқарған Гран Сассодағы ұлттық зертхана
директоры, италиялық физик Лючия Вотано: «Нейтриноның
жылдамдағы жарық жылдамдығынан да артық болып шықты.
Нейтринолар CERN-нен Италиядағы Гран Сассо қаласына 2,4
милисекундта жетуі керек еді. Тәжірибе барысында олар біз
болжағаннан 60 наносекундқа ерте келді. Олар жарыққа
қарағанда 0,0001 пайызға шапшаң болып шықты.
23 слайд
CERN және бір қызықты жаңалықты қыркүйек айында жариялады: ғалымдар электрлік бейтарап субатомдық бөлшектер – нейтриноның жылдамдығын өлшеу тәжірибесінің нәтижелерін жария етті. Осы тәжірибені басқарған Гран Сассодағы ұлттық зертхана директоры, италиялық физик Лючия Вотано: «Нейтриноның жылдамдағы жарық жылдамдығынан да артық болып шықты. Нейтринолар CERN-нен Италиядағы Гран Сассо қаласына 2,4 милисекундта жетуі керек еді. Тәжірибе барысында олар біз болжағаннан 60 наносекундқа ерте келді. Олар жарыққа қарағанда 0,0001 пайызға шапшаң болып шықты.
24 слайд
Бұл тым көп те емес, бірақ физика Бұл тым көп те емес, бірақ физика
ғылымы үшін бұл – үлкен ғылымы үшін бұл – үлкен
жаңалық» деді. Егер бұл жаңалық жаңалық» деді. Егер бұл жаңалық
расталса, онда Альберт расталса, онда Альберт
Эйнштейннің «дүниеде жарықтан Эйнштейннің «дүниеде жарықтан
жылдам ештеңе жоқ» деген жылдам ештеңе жоқ» деген
тұжырымы жоққа шығады деген тұжырымы жоққа шығады деген
сөз.сөз.
24 слайд
Бұл тым көп те емес, бірақ физика Бұл тым көп те емес, бірақ физика ғылымы үшін бұл – үлкен ғылымы үшін бұл – үлкен жаңалық» деді. Егер бұл жаңалық жаңалық» деді. Егер бұл жаңалық расталса, онда Альберт расталса, онда Альберт Эйнштейннің «дүниеде жарықтан Эйнштейннің «дүниеде жарықтан жылдам ештеңе жоқ» деген жылдам ештеңе жоқ» деген тұжырымы жоққа шығады деген тұжырымы жоққа шығады деген сөз.сөз.
25 слайд
Нейтрино осцилляциясын ашқан
ғылыми қызметкерлер – Такааки
Кадзита мен Артур Макдональд
физика бойынша 2015 жылғы Нобель
сыйлығының лауреаты атанды .Такааки Кадзита
Артур МакдональдНобель сыйлығының лауреаттары
25 слайд
Нейтрино осцилляциясын ашқан ғылыми қызметкерлер – Такааки Кадзита мен Артур Макдональд физика бойынша 2015 жылғы Нобель сыйлығының лауреаты атанды .Такааки Кадзита Артур МакдональдНобель сыйлығының лауреаттары
26 слайд
26 слайд
27 слайд
27 слайд