Ғылыми жоба : "Кеме неліктен суға батпайды?"

1 слайд
Орындаған: Павлодар қаласы №35 ЖОББМ 3 “А” сынып оқушысы Солтан Мейрлан Жетекшісі: Шарбақбаева Бакыт Кабдинасировна

1 слайд

2 слайд
Кеме неліктен суға батпайды? .

2 слайд

3 слайд
Зерттелетін сұрақ Неге металдан жасалған, ауыр жүкті тасымалдайтын мұндай үлкен кемелер суда батпайды, ал қарапайым темірден жасалған, сыртқы пішіні лайнерге ұқсайтын үтік суға батып кетеді ?

3 слайд

4 слайд
Жұмыстың мақсаты  Денелердің сұйықтықта жүзу құбылысын зерттеу;  Архимед заңын зерделеу;  Оның тәжірибеде қолданылуымен танысу. Зерттеу тапсырмалары:  Бізге қызығушылық тудыратын мәселе бойынша әдебиеттерді зерттеу.  Денені сұйықтықтан шығаратын күштің болуын анықтау.  Тәжірибелер жасау.

4 слайд

5 слайд
Гипотеза:  Кеме жасалған материал оның жүзуіне әсер етеді.  Кеме батып кетпейді, өйткені оның ерекше пішіні мен құрылымы бар.  Кеменің ішіндегі ауа оны су бетінде жақсы ұстайды, сондай- ақ, кемелердің су бетінде жүзуіне белгілі бір күш әсер етеді.

5 слайд

6 слайд
Сыныптастарыммен өткізген сауалнама  «Кеме неліктен суға батпайды?» деген сұраққа достарымның көбі «қандай да бір тылсым күш кемені судан ығыстырады» деп жауап берді. Сондай-ақ, балалар кеменің ерекше құрылысы оның жүзгіштілігіне әсер етеді деп санайды. Мен тәжірибе жүзінде бұл сұрақты зерттедім.

6 слайд

7 слайд
Архимед заңы Сұйыққа батырылған денеге әсер ететін кері итеруші күш, осы дене ығыстырып шығарған сұйықтың салмағына тең болады Архимед күші Сұйық тарапынан дененің жоғары қырына түсірілген қысым төменгі қырына түсірілген қысымнан аз болады. Осы себептен сұйықтыққа батырылған денеге жоғары бағытталған күш әсер етеді. Бұл күш денені сұйықтықтан ығыстырады. Ол Архимед күші деп аталады.

7 слайд

8 слайд
ЗЕРТТЕУ БӨЛІМІ Кеме жасалған материал оның суға батуына мүмкіндік бермейді  Металлдан, ағаштан, шы- ныдан және пластмассадан жасалған заттарды кезегімен суға батырамыз. Байқағанымыздай, шыны- дан және металлдан жасалған заттар суға батып кетті, ал ағаштан және пластмассадан жасалғандар батпады.

8 слайд

9 слайд
Кеменің «жүзгіштігі» оның жасалған материалына тәуелді емес. Демек, №1 гипотеза дұрыс емес

9 слайд

10 слайд
Сұйықтықта бататын және батпайтын денелер Дене Материа л Батады Батпайд ы Қасық темір + Қарында ш ағаш + Ыдыс шыны + Ойыншы қ пластмас са +

10 слайд

11 слайд
Кеменің пішінінің оның жүзгіштілігіне әсер етуі  Ермексазды аламыз, оны сұйықтыққа саламыз және оның батып кеткендігін көреміз. Содан соң, ермексаздан кеме жасаймыз, оны сұйықтыққа саламыз да оның батпай, жүзетіндігін көреміз. Алақай! Таңғажайып жағдай орын алды, бататын материал, судың бетінде жүзіп жүр!

11 слайд

12 слайд
Кеменің ерекше пішіні мен құрылымы оны су бетінде ұстайды, № 2 гипотеза дұрыс.  

12 слайд

13 слайд
Ауаның кеменің жүзгіштілігіне әсер етуі    Екі әуе шарын аламыз, оның біреуін үрлейміз де, екі шарды суға саламыз. Үрленбеген шардың ішіне су кірді және ол бірте-бірте суға батады. Ал үрленген шар қолмен үстінен бассан да батпайды.

13 слайд

14 слайд
Кеме суға батпайды, өйтке- ні, оның ішіндегі ауа оны су бетінде ұстайды, № 3 гипотеза дұрыс.

14 слайд

15 слайд
Қалайша кемелер толқындардың әсерінен төнкеріліп кетпейді?  Мен бос пластик бөтелкені қолдануды шештім. Ол суда жүзіп кетті. Содан кейін мен түбін монеталарға толтырдым, бөтелке тұрды ... ..

15 слайд

16 слайд
Ауырлық орталығы бөтелкенің негізгі бөлігінен төмен, сондықтан кез келген дірілмен кеме аударылып кетпейді.

16 слайд

17 слайд
Қорытынды Кемелер суда батып кетпейді, өйткені оларға әрекетін ежелгі грек ғалымы Архимед алғаш рет сипаттаған күш әсер етеді. Архимедтің тұжырымына сәйкес, жүзетін күш сұйықтыққа батырылған кез келген денеге үнемі әсер етеді және оның мөлшері осы дене ығыстырған судың салмағына тең. Егер бұл Архимед күші дененің салмағынан үлкен немесе оған тең болса, онда ол батып кетпейді. Көріп отырғанымыздай, шыны мен металдан жасалған заттар батып кетті, бірақ ағаш пен пластиктен жасалған заттар батқан жоқ.

17 слайд