Ғылыми жоба: "Бауырсақ - ұлттық тағам"

1 слайд
№ 201 мектеп - лицей «Зерде» шығармашылық жоба байқауы

2 слайд
Қызылорда облысы, Жалағаш ауданы № 201 мектеп - лицейінің 2 “Д” сынып оқушысы Ғылыми жобаның бағыты: Этномәдениеттану Тақырыбы: Бауырсақ – ұлттық тағам Ғылыми жоба қорғаушы: Өткелбай Нұрасыл Пәндік жетекші: № 201 мектеп - лицейінің бастауыш сынып мұғалімі Прманова Әйгерім Лауазым парағы

3 слайд

4 слайд
I . Кіріспе II. Негізгі бөлім 2.1. Нанның ұлылығы 2.2. Нан мен бауырсақтың пайдасы 2.3. Нанға байланысты тыйым сөздер 2.4. Бауырсақ және оның түрлері. Бауырсақты пісіру жолдары III. Қорытынды IV. Пайдаланылған әдебиеттер Жоспары:

5 слайд
Зерттеудің  мақсаты: Нанның қасиеті, бауырсақтың түрлері туралы түсінік бере отырып, нан-азық атаулының анасы екеніне көз жеткізу. Қай халық, қай  жұрттың болмасын нан қадіріне жетпейтіндері жоқ екендігін, нан бар жерде жан бар екені туралы айтып өту. Нанды қадірлеуге, қастерлеуге  тәрбиелеу.

6 слайд
  Қазақта «Ас — атасы нан» деген сөз бар, яғни астың, дәмнің үлкені — нан. Бала ақ пен қараны ажыратып танымай тұрып-ақ оған оң қолына нан ұстауды, нанды баспауды, жерге тастамауды үйретеді. І. Кіріспе

7 слайд
  ІІ. Негізгі бөлім 2.1. Нанның ұлылығы Дастарқаныңыз берекелі болсын десеңіз, үйіңізге ырыс кірсін десеңіз, отырған адамдардың ықылас-пейілі өз шаңырағыңызға аусын десеңіз алдымен дастарқаныңызға нан қоюды ұмытпаңыз.

8 слайд
Бұл тақырыпты таңдау себебім, қазіргі кезде нанның қадірін білмей, аяқ асты немесе қоқысқа тастаған кездері көп кездеседі. Сонымен  қатар наннан  жасалатын  тағам  түрлері де  көп. Оның  әрқайсысы қандай үлкен еңбекпен, диқаншылардың маңдай терімен, қаншама адам еңбегімен дастарқанға келетініне көз жеткізу.

9 слайд
2.2. Нан мен бауырсақтың пайдасы. Нанды емдік мақсаттарға пайдаланған. Бұл ретте, әсіресе, жаңа піскен ыстық нанмен тұмауды емдеген, асқазан және ішек қату ауруларына қарсы пайдаланған.

10 слайд
  2.3. Нанға байланысты тыйым сөздер Тыйым сөздер: «нанды баспа», «нанды төңкерме», «нанның үстіне зат қойма», «Нан бар жерде жан бар» «нанды бір қолыңмен үзбе» «ас атасы- нан», «нан жеп отырған адамды орнынан қозғауға болмайды», «дастарханның наны жоқтың-тамағының сәні жоқ»

11 слайд
  2. 4 .Бауырсақ  және оның  түрлері . Бауырсақты пісіру жолдары «Бауырсақ» сөзінің этимологиясы - Бұғра және сақ, ауызекі тілде бауырсақ. Түрік халқының «бөрек», славян халықтарының «пирогі» мен «пирожкиі», «чебурегі» тағысын тағы басқаларының түп төркіні осы бауырсақ дегенді білдіреді. 

12 слайд
«тілме», «жалпақ бауырсақ», «қиық бауырсақ» Ши бауырсақ

13 слайд
Ақ бауырсақ Шәй бауырсақ

14 слайд
Қытырлақ бауырсақ

15 слайд
Бауырсақты пісіру жолдары Ашыған бауырсақ. «Томпақ бауырсақ» Әдетте бұл бауырсақтың жасалу жолы қарапайым болып келеді. Яғни, суға тұз, ашытқы салып жасайды. Пішіні әртүрлі: домалақ,  қиғаш келген, тіктөртбұрыш болып келеді. Мен ұсынатын бауырсақ әдеттегі бауырсақтан ерекшелеу. Назар аударыңыз! Бауырсақ құрамына: * сүт — 1 стакан; * майонез — 2 ас қасық; * өсімдік майы — 3 ас қасық; * жұмыртқа — 1 дана; * тұз — 1 шәй қасық; * шекер — 1 ас қасық (қалауыңызша); * ұн — 500 гр; * ашытқы — 0,5 шәй қасық;

16 слайд
ІІІ. Қорытынды Ұлттық болмысымызды қалыптастыратын, ұлттық асымызды тану және барынша қолдан келгенінше жаңғырту ол біздің парызымыз.

17 слайд
• Мектеп жасындағы қыз балаларға қазақтың ұлттық тағам түрлері мен жасалу жолдары көрсетілсе; • Қазақ халқының ұлттық тағам түрлеріне байланысты мектеп аралық көрмелер ұйымдастырылса.

18 слайд
Тыңдағандарыңызға рахмет!