Химия әлемінің қақпасы - элементтер

1 слайд
Өткізген: химия пәні мұғалімі: Боранова Л

2 слайд
Мақсаты: Химия пәнінің негізгі тілі болып саналатын элементтердің периодтық кестесінің ашылуы, ұлы ғалым Д. И. Менделеевтің еңбегі, элементтердің өміріміздегі маңызы мен ерекшеліктері туралы зерттеу жұмыстары арқылы оқушылардың білімін толықтыру, білімдерін бір жүйеге келтіру. Пәнге деген қызығушылығын арттыру, жан-жақты ізденіске, пәннен алған білімдерін көрсете және қолдана білуге баулу, білімін, ой-өрісін дамыту. Экологиялық, экономикалық,этно-педогогикалық, патриоттық тәрбиеге баулу. Пәнарлық байланыс: Әдебиет, қазақ тілі, медецина, астрономия, биология, тарих т.б Көрнекілігі : Периодтық кесте, альбом “Химия алыптары”, интерактивті тақта, слайдтар. Қатысушылар: 8 сынып оқушылары

3 слайд
І. Кіріспе ІІ. “Ұлы ғалым және элементтердің периодтық кестесі” ІІІ. “Жүздің түсін білгенше, бірдің атын біл!” ІУ. Химиялық элементтер өмірімізде: 1. Химиялық элементтер –тірі ағзалар бастауы. 2. Жеті ғаламшар – жеті элемент. 3. Түркістанда – тайқазан. У. Элементтер жайлы не білесің? ( танымдық, викториналық сұрақтар ) УІ. Қорытындылау

4 слайд
Жер үстінде адам өмір өткізер, Бар нәрсеге білім қолды жеткізер. Бар ізгілік тек білімнен алынар, Білімменен аспанға жол салынар. Жүсіп Баласағұн Химия әлемінің қақпасы – элементтер

5 слайд
“ Ұлы ғалым және элементердің периодтық кестесі”

6 слайд

7 слайд
“ Мендегі қайдағы ұлылық. Мен тек өмір бойы еңбек еттім, сондықтан ұлы болдым.”

8 слайд
1834 ж Тобольск қаласында дүниеге келген 17- ші баланың кенжесі. 5 жасында гимназияға қабылданды. 23 жыл Петербор Университетінде ғылыми-педогогикалық жұмыс жасады. 22 жасында магистр 23 жасында химия ғылымының доценті 32 жасында доктор атанды. 34 жасында Химия ғылымының энциклопедиясы болған “Химия негіздері” кітабын шығарды. 35 жасында “Периодтық заңды” жариялады.

9 слайд
Бір химиялық элементтің периодтық жүйедегі орнына сипаттама беріп, атом құрылысын, тотығу дәрежелерін, негізгі қосылыстарын көрсетіңдер.

10 слайд

11 слайд
Ғалымдар іздеп жаңалық, Элементтер ашты сан алып. Олардың бәрін білеміз, Тұр кестеде қамалып. “ Жүздің түсін білгенше, бірдің атын біл!”

12 слайд
Натрий ( Na ) – арабша “натрун”, грекше “табиғи сода” дегенді білдіреді. Калий (К) – арабша “поташ”, күл ретінде белгілі болған. Калий теріні күйдіреді, көзге өте аз мөлшері түссе соқыр болып қалады. Өсімдіктерді қоректендіру үшін қолданады. К альций (Са) – “кальцис” – “әк” деген мағнаны білдіреді.

13 слайд
Темір (Ғе) – адам қоғамымен бірге жасасып келе жатқан металл. Адамның денесі мен қанында 3 гр темір болады. Темір иондары болмаса гемоглобин түзілмейді. Сынап (Н g )- ақ түсті сұйық металл. Бөлме температурасында буланады, буы өте улы. Ертеде ата-бабамыз сынапты ем үшін пайдаланған.

14 слайд
Күміс (А g )- санскрит тілінде “ашық түс” дегенді білдіреді. Күміс ыдысқа құйылған су көпке дейін бұзылмайды. Себебі күміс иондары судағы бактерияларды жояды. Мыс (С u )- қызғылт түсті, жұмсақ, иілгіш, созылғыш, электр тогын жақсы өткізетін металл. Мыстан қола, жез құймалары алынады.

15 слайд
Күкірт ( S )- алтындай сары түсті, жаққан кездегі тұншықтырғыш өткір иісі бар, көкшіл түсі еріксіз назар аударады.Оның ауада жиналған оксидтері: SO 2 , SO 3 “қышқылды жауындар” туғызады. Иод (І) - грекше “иодус” күлгін, қара көк дегенді білдіреді. Иод-металдық жылтыры бар, қоңыр-сұр түсті кристалды, өткір иісті зат. Фото, кино, медицинада, органикалық синтезде қолданады.

16 слайд
Гелий (Не)- күн газы. Грекше “гелиос”- “күн” деген сөз. Ол алғаш күн атмосферасынан, кейін жерде табылған, иіссіз, дәмсіз, иіссіз газ. Кремний ( Si )- жер қыртысының негізі.Қыздырғанда барлық элементтермен қосылысқа түседі.Ол қоңыр түсті ұнтақ зат.

17 слайд
Жұмбақтар мен шарадалар 1. Бар ма, жоқ па оны анық білмейсің, Ол жоқ жерде өмір сүріп жүрмейсің. 2. Жазылуы бойынша элементпін, Ал, керісінше оқысаң өткізгішпін. Сонда мен кіммін?

18 слайд
3. Бірінші бөлігім “көп емес”, екінші бөлігім “тілсіз жау” деген ұғымды білдіреді. Сонда мен кіммін? 4. Бірінші бөлігім “қабылда”, екінші бөлігім “шараппен улану” деген ұғымды білдіреді. Сонда мен кіммін?

19 слайд
Ғажайып нәрсе химия, Тұңғиық сыры әр алуан. Жоғалып бір зат зым-зия, Жаңалап бірі жаралған. Өмірдің бірақ керегін Осылар тауып бере ме? Табарма ешкім дерегін, Телмірмей, сірә тереңге? Ғ. Орманов Химиялық элементтер – тірі ағзалар бастауы.

20 слайд
Өкпеде – Li, Na Жүректе – Ca, K Бауырда – Li, Se, Mo, Zn, Ca, Cu, K, Mn Бүйректе – Li, Se, Mo, Ca, K, Na, Mg, Hg, Br Мида – Na, Mg, K Ұйқы безінде – Mg Қалқанша безде – I, Zn, Br Жыныс безінде – Zn, Br Қанда – Na, Fe, Li, Ca, K

21 слайд
• Иод жетіспесе – эндемикалық зоб ауруы • Кальций жетіспесе –сүйек морт сынғыш, тіс жегісі ауруы • Темір жетіспесе – қан аздық аурулары пайда болады

22 слайд
“ Адам баласы көзімен көріп, құлақпен естіп, қолмен ұстап, тілмен татып, мұрнымен иіскеп тыстағы дүниеден хабар алады.” Абай Құнанбаев Жеті саны және жеті ғаламшар

23 слайд
Құпиялы, қасиетті жеті саны Жас Күн Нота 7 Жұрт Қазына Керемет Ғаламшар

24 слайд
Жеті ғаламшар- жеті элемент Au- Күн Ag - Ай Cu -Шолпан Fe - Марс Pb - Сатурн Sn - Юпитер Hg - - Меркурий

25 слайд
“ Туған жердің қара тасын мақтан ете білмеген адам бөгде жердің алтын тасын да мақтап жарытпас.” Қаныш Сатпаев Түркістанда - тайқазан

26 слайд
Au Ag Cu 1000 литр Fe Pb 2 тонна Hg Sn 2,45 метр

27 слайд
Химиялық элементтер жайлы не білеміз?

28 слайд
Қазақтын сөзі – семсердің жүзі Арпа, бидай тас екен, ...., ....... ас екен. Тепсе ......... үзетін. От көмір жейді, Тат ..... жейді. Ел іші ...... бесік. Сыйлап берген ..... тәтті.

29 слайд
Сұрақтар 1. Күміс элементі таңбасының оқылуы. 2. Оттегінің латынша аты. 3. Гологендер қай топта орналасқан. 4. Ас тұзының формуласы. 5. № 101 элемент. 6. Ядро заряды +13 болатын элемент. 7. Ауаның 78 % құрайтын элемент. 8. Сіріңкеде болатын элементтер.