1 слайд
Дендрит
Жасуша
денесі
Аксон
Синапс Дендрит
Жасуща
денесі
Миелин
қабатыАксон
Ранвье
буыны Екі нейронның
арасындағы
қандай
айырмашылық
байқалады?
2 слайд
Тыныштық
потенциалы Әрекет потенциалы
Гиперполяризация
3 слайд
Терминология
•
Миелин қабаты
•
Шванн жасушасы
•
Барлығы немесе ештеңе
•
Сальторлы қозғалыс
•
Шектес/іргелес қозғалыс
•
Ионды қақпалар/ионды каналдар
•
Натрий, калий
•
Табалдырық, деполяризация, реполяризация, тыныштық потенциалы,
стимул
•
Инициация, трансмиссия
4 слайд
Биполярлы Мультиполярлы
Псевдоуниполярлы
Дендрит
Импульстың
қозғалыс
бағыты
Аксонның ұшы Аксонның
ұшы Аксонның
ұшыНейронның
типтері
5 слайд
Сома
Аксон Аксонның
ұшыМиеленденбеген нейрон
Әрекет потенциалының қозғалыс бағыты
1.Жауап сигналы, сомадан соңынан
аксонның басында
деполяризацияланады.
2.Деполяризация аксон бойымен
қозғалады. Аксон мембранасыны ң
бірінші бөлігі реполяризацияланады,
себебі натрий каналдары
инактивацияланады, ал калий
каналдары ашылады және аксонның
мембранасы деполяризацияға
ұшырамайды.
3.Әрекет потенциалы аксон бойымен
қозғалады.
6 слайд
Миелинденген нейрон
Әрекет потенциалы Сальтаторлы қозғалыс – секіру
арқылы қозғалыс
7 слайд
Әрекет потенциалының
инициациясы
•
Егер стимулдың күші табалдырықтың
шамасынан асатын болса, онда әрекет
потенциалының инициясы пайда болады.
•
Табалдырықты шама – - 40 мВ асатын
стимул. Бұл стимул деполяризацияны
туғыздырады, ал бұл шамадан төмен болған
стимул мембрананың деполяризациясын
тудыра алмайды.
8 слайд
Инициацияны
туғыздыратын
табалдырықты
шама
Тыныштық потенциалы Реполяризация Әрекет потенциалының шыңы
Гиперполяризация
9 слайд
Әрекет потенциалының
трансмиссиясы
Импультың бағыты Әрекет потенциалының аксон
арқылы трансмиссиясы
Бір Ренвье буынының
деполяризациясыСальтаторлы
қозғалыс
10 слайд
Тыныштық потенциалыДеполяризация Әрекет
потенциалының өсу
фазасы Әрекет потенциалының кему
фазасы
Гиперполяризация
11 слайд
Тыныштық потенциалы
•
Натрий каналдарының
қақпалары активацияланады,
ал калий каналдарының
қақпалары жабық болады.
•
Аксонның мембранасы
тыныштық потенциалында
болады.
•
Натрий иондары
мембрананың сыртында, ал
калий иондары цитозольде
орналасады.
12 слайд
Деполяризация
•
Стимул табалдырық шамасына
жеткенде кейбір натрий
каналдарының қақпалары
ашылады.
•
Натрий иондары канал арқылы
цитозольге енеді, мембрана
деполяризацияланады.
•
Әрекет потенциалы пайда
болады.
13 слайд
Әрекет потенциалының өсу
фазасы
•
Мембрананың деполяризация
натрий каналдарының көбісін
ашады, ал калий
каналдарының қақпалары
жабылады.
•
Натрий иондары цитозольды
оң зарядтайды, ал
мембрананың сырты теріс
зарядталады.
14 слайд
Әрекет потениалының кему
фазасы
•
Көптеген натрий каналдары
инактивацияланады,
қақпалары жабылады.
•
Натрий иондары цитозольге
өте алмайды.
•
Көптеген калий каналдарының
қақпалары ашылады.
•
Калий иондары мембрананың
сыртына шығады, цитозоль
теріс зарядталады.
15 слайд
Гиперполяризация
•
Натрий каналдарының
қақпалары жабық болады, ал
кейбір калий каналдарының
қақпалары ашық болады.
•
Калий иондары мембрананың
сыртына кеңінен шығарылады.
16 слайд
«Барлығы немесе ештеңе» заңы
•
Стимул табалдырық шамасына жетуі тиісті, соның
салдарынан мембрананың деполяризациясы
туындай. Нәтижесінде әрекет потенциалы жүзеге
асады.
•
Егер стимулдың күші табалдырық шамасына
жетпейтін болса, онда мембрананың
деполяризация жүрмейді де, әрекет потенциалы
туындамайды.
17 слайд
«Барлығы немесе ештеңе» заңы
Табалдырықты
шама
18 слайд
Бағалау критерийлері
1. Миеленденген және миеленденбеген нейрон
арасындағы әрекет потенциалының өту
ерекшелігін талдайды.
2. Миеленденген нейрондардағы әрекет
потенциалының трансмиссиясы мен
инициациясын түсіндіреді.
3. Миеленденген нейрондардағы әрекет
потенциалының трансмиссиясы мен
инициациясын сипаттайды.
Сіз үшін 400 000 ұстаздардың еңбегі мен тәжірибесін біріктіріп, ең үлкен материалдар базасын жасадық. Төменде пәніңізді белгілеп, керек материалды алып сабағыңызға қолдана аласыз