Материалдар / Жарық дифракциясы

Жарық дифракциясы

Материал туралы қысқаша түсінік

Жарық дифракциясы - механикалық, дыбыс және жарық толқындарының өздерінің толқын ұзындығымен шамалас тосқауылды орап өтуі, сондай-ақ сұйықтық пен газ молекулаларының немесе кристалл, сұйықтық, т.б. микробөлшектерінің электрондар, нейтрондар.

Қаламқанов Нұрасыл Ерланұлы

Автор материалды ақылы түрде жариялады. Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ

26 Мамыр 2022

942

1 рет жүктелген

Физика Презентация Басқа

770 ₸

Бүгін алсаңыз
+39 бонус беріледі
Бұл не?

Бүгін алсаңыз +39 бонус беріледі Бұл не?

Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!

Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады

1 / 30

Ресми байқаулар тізімі

Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!

Материалдың қысқаша түсінігі

1 слайд
Жарық дифракциясыЖарық дифракциясы Авторлары:Авторлары: ф-м.ғ.к.ф-м.ғ.к. Салькеева А.К., Салькеева А.К., Физика кафедрасыФизика кафедрасы 050716 «Тау – кен ісі» 050712 «Машинажасау» 050731 «Қоршаған ортаны қорғау және өмір тіршілігінің қауіпсіздігі» мамандықтар үшін.

1 слайд

Жарық дифракциясыЖарық дифракциясы Авторлары:Авторлары: ф-м.ғ.к.ф-м.ғ.к. Салькеева А.К., Салькеева А.К., Физика кафедрасыФизика кафедрасы 050716 «Тау – кен ісі» 050712 «Машинажасау» 050731 «Қоршаған ортаны қорғау және өмір тіршілігінің қауіпсіздігі» мамандықтар үшін.

2 слайд
Дәріс жоспарыДәріс жоспары 1. Гюйгенс- Френель принципы1. Гюйгенс- Френель принципы 2. Френельдің зоналық әдістері2. Френельдің зоналық әдістері 3. Бір және бірнеше саңылаулардағы 3. Бір және бірнеше саңылаулардағы дифракциясы дифракциясы 4. Дифракция торы4. Дифракция торы 5. Голография5. Голография

2 слайд

Дәріс жоспарыДәріс жоспары 1. Гюйгенс- Френель принципы1. Гюйгенс- Френель принципы 2. Френельдің зоналық әдістері2. Френельдің зоналық әдістері 3. Бір және бірнеше саңылаулардағы 3. Бір және бірнеше саңылаулардағы дифракциясы дифракциясы 4. Дифракция торы4. Дифракция торы 5. Голография5. Голография

3 слайд
 ДифракцияДифракция деп жолында кездесетін деп жолында кездесетін кедергіде толқынның айналуы, нақтырақ кедергіде толқынның айналуы, нақтырақ айтканда геометриялық оптика заңынан айтканда геометриялық оптика заңынан кедергі маңында таралған толқынның кедергі маңында таралған толқынның кез келген ауытқуыкез келген ауытқуы

3 слайд

 ДифракцияДифракция деп жолында кездесетін деп жолында кездесетін кедергіде толқынның айналуы, нақтырақ кедергіде толқынның айналуы, нақтырақ айтканда геометриялық оптика заңынан айтканда геометриялық оптика заңынан кедергі маңында таралған толқынның кедергі маңында таралған толқынның кез келген ауытқуыкез келген ауытқуы

4 слайд
 Дифракция құбылысыДифракция құбылысы Гюйгенс Гюйгенс принципі принципі көмегімен түсіндіріледікөмегімен түсіндіріледі . . Толқын жететін әрбір нүкте екінші реттік толқындар центрі болып табылады. Осыдан пайда болған екінші жаңа толқындар, толқын шебі болып есептеледі.

4 слайд

 Дифракция құбылысыДифракция құбылысы Гюйгенс Гюйгенс принципі принципі көмегімен түсіндіріледікөмегімен түсіндіріледі . . Толқын жететін әрбір нүкте екінші реттік толқындар центрі болып табылады. Осыдан пайда болған екінші жаңа толқындар, толқын шебі болып есептеледі.

5 слайд
ГЮЙГЕНС-ФРЕНЕЛЬ ПРИНЦИПІ  Гюйгенс қағидасы бойынша ортаның толқын жететін әрбір нүктесі екінші ретті толқындардың көзі болады.  Френель мұны былай толықтырды, яғни екінші ретті толқын көздері когерентті және жаңа толқындар көзі олардың интерференциясының нәтижесі болып табылады.

5 слайд

ГЮЙГЕНС-ФРЕНЕЛЬ ПРИНЦИПІ  Гюйгенс қағидасы бойынша ортаның толқын жететін әрбір нүктесі екінші ретті толқындардың көзі болады.  Френель мұны былай толықтырды, яғни екінші ретті толқын көздері когерентті және жаңа толқындар көзі олардың интерференциясының нәтижесі болып табылады.

6 слайд

7 слайд
 Жарық дифракциясыЖарық дифракциясы – геометриялық – геометриялық оптика заңынан айналулармен оптика заңынан айналулармен байланысты және кішкене саңылау, байланысты және кішкене саңылау, мөлдір емес дененің маңайындағы мөлдір емес дененің маңайындағы ортада жарық таралғанда бақылайтын ортада жарық таралғанда бақылайтын құбылыс.құбылыс.

7 слайд

 Жарық дифракциясыЖарық дифракциясы – геометриялық – геометриялық оптика заңынан айналулармен оптика заңынан айналулармен байланысты және кішкене саңылау, байланысты және кішкене саңылау, мөлдір емес дененің маңайындағы мөлдір емес дененің маңайындағы ортада жарық таралғанда бақылайтын ортада жарық таралғанда бақылайтын құбылыс.құбылыс.

8 слайд
ДифракцияДифракция Дифракциялық бейне анықДифракция байқалмайды

8 слайд

ДифракцияДифракция Дифракциялық бейне анықДифракция байқалмайды

9 слайд
Дифракция құбылысын бақылау шарты Дифракция байқалмайды Жарықтың, толқын ұзындығымен салыстырылатын, тар саңылаудан өтуі кезінде дифракция анық көрінеді.

9 слайд

Дифракция құбылысын бақылау шарты Дифракция байқалмайды Жарықтың, толқын ұзындығымен салыстырылатын, тар саңылаудан өтуі кезінде дифракция анық көрінеді.

10 слайд
ФРЕНЕЛЬ ЗОНАСЫ Толқындар тобы зоналарға әрбір келесі тербелістердің қарастырылып отырған М нуктесінен ара қашықтығы толқынның жарты ұзындығына ерекшеленетіндей етіп бөлінеді, сондықтан көрші шекаралардан тербеліс қарама- қарсы фазада келеді .

10 слайд

ФРЕНЕЛЬ ЗОНАСЫ Толқындар тобы зоналарға әрбір келесі тербелістердің қарастырылып отырған М нуктесінен ара қашықтығы толқынның жарты ұзындығына ерекшеленетіндей етіп бөлінеді, сондықтан көрші шекаралардан тербеліс қарама- қарсы фазада келеді .

11 слайд
ФРЕНЕЛЬ ЗОНАСЫ НЫҢ ҚҰРЫЛУЫ

11 слайд

ФРЕНЕЛЬ ЗОНАСЫ НЫҢ ҚҰРЫЛУЫ

12 слайд
S 1 B – S 0 B = S 2 B – S 1 B = S 3 B – S 2 B = …= λ / 2

12 слайд

S 1 B – S 0 B = S 2 B – S 1 B = S 3 B – S 2 B = …= λ / 2

13 слайд
 М нүктесінде радиусыМ нүктесінде радиусы , , ,… Сондықтан, М нүктесіндегі жарық тербелісінің амплитудасы: А = А 1 – А 2 + А 3 – А 4 +… ,Р 1 М – Р 0 М = Р 2 М – Р 1 М = Р 3 М – Р 2 М = …= λ /2

13 слайд

 М нүктесінде радиусыМ нүктесінде радиусы , , ,… Сондықтан, М нүктесіндегі жарық тербелісінің амплитудасы: А = А 1 – А 2 + А 3 – А 4 +… ,Р 1 М – Р 0 М = Р 2 М – Р 1 М = Р 3 М – Р 2 М = …= λ /2

14 слайд
Френель зонасының радиусы

14 слайд

Френель зонасының радиусы

15 слайд
Френель дифракциясы А = А 1 – А 2 + А 3 – А 4 + …± А m . А = А 1 /2 ± А m /2. Френель зонасының радиусы Дөңгелек қуыстағы Дөңгелек қуыстағы дифракциядифракция

15 слайд

Френель дифракциясы А = А 1 – А 2 + А 3 – А 4 + …± А m . А = А 1 /2 ± А m /2. Френель зонасының радиусы Дөңгелек қуыстағы Дөңгелек қуыстағы дифракциядифракция

16 слайд
Дөңгелек қуыстағы Дөңгелек қуыстағы ДИФРАКЦИЯДИФРАКЦИЯ Тақ және Жұп Френель зонасының дө ң гелек қуыстағы ДИФРАКЦИЯСЫ

16 слайд

Дөңгелек қуыстағы Дөңгелек қуыстағы ДИФРАКЦИЯДИФРАКЦИЯ Тақ және Жұп Френель зонасының дө ң гелек қуыстағы ДИФРАКЦИЯСЫ

17 слайд
Дисктегі Френельдің Дисктегі Френельдің дифракциясыдифракциясы

17 слайд

Дисктегі Френельдің Дисктегі Френельдің дифракциясыдифракциясы

18 слайд
Түссіз емес экранның ДИФРАКЦИЯСЫ

18 слайд

Түссіз емес экранның ДИФРАКЦИЯСЫ

19 слайд
Бір саңылаудағы Фраунгофердің Бір саңылаудағы Фраунгофердің дифракциясыдифракциясы

19 слайд

Бір саңылаудағы Фраунгофердің Бір саңылаудағы Фраунгофердің дифракциясыдифракциясы

20 слайд
Интерференция минимумының шарты  k a  sin Интерференция максимумының шарты   2 1 2 sin     k a

20 слайд

Интерференция минимумының шарты  k a  sin Интерференция максимумының шарты   2 1 2 sin     k a

21 слайд
 Сонымен Френель зонасының саны жұп Сонымен Френель зонасының саны жұп болса, ондаболса, онда Егер Френель зонасының саны тақ болса, онда (m=1,2,3,…) (m = 1 ,2 ,3 ,… ) 0   , 2 ) 1 2 ( sin max a m      . sin min a m    

21 слайд

 Сонымен Френель зонасының саны жұп Сонымен Френель зонасының саны жұп болса, ондаболса, онда Егер Френель зонасының саны тақ болса, онда (m=1,2,3,…) (m = 1 ,2 ,3 ,… ) 0   , 2 ) 1 2 ( sin max a m      . sin min a m    

22 слайд
Дифракциялық тордағы Фраунгофердің Дифракциялық тордағы Фраунгофердің дифракциясыдифракциясы  a a + + bb = = dd саңылау саны. a     sin sin d b a CF       m  a sin = (m=1,2,3,..) 2 ) 1 2 ( sin      m d

22 слайд

Дифракциялық тордағы Фраунгофердің Дифракциялық тордағы Фраунгофердің дифракциясыдифракциясы  a a + + bb = = dd саңылау саны. a     sin sin d b a CF       m  a sin = (m=1,2,3,..) 2 ) 1 2 ( sin      m d

23 слайд
Дифракция торыДифракция торы m = 0 m =1 m = 2m = -1 Дифракциялық тор – мөлдір емес ара қашықтықтармен бөлінген бірдей қашықтықта паралель орналастырылған саңылаулар жиынтығы.

23 слайд

Дифракция торыДифракция торы m = 0 m =1 m = 2m = -1 Дифракциялық тор – мөлдір емес ара қашықтықтармен бөлінген бірдей қашықтықта паралель орналастырылған саңылаулар жиынтығы.

24 слайд
 Егер дифракциялық тор N салаларынан Егер дифракциялық тор N салаларынан тұрсатұрса мұнда барлық бүтін сандардың жиынын алады,0,N,2N…m’

24 слайд

 Егер дифракциялық тор N салаларынан Егер дифракциялық тор N салаларынан тұрсатұрса мұнда барлық бүтін сандардың жиынын алады,0,N,2N…m’

25 слайд
2d sinφ = mλ (m = 1, 2, 3,....) Вульф– Брэгтар формуласы

25 слайд

2d sinφ = mλ (m = 1, 2, 3,....) Вульф– Брэгтар формуласы

26 слайд
Голография туралы түсінікГолография туралы түсінік

26 слайд

Голография туралы түсінікГолография туралы түсінік

27 слайд
СӨЖ арналған бақылау сұрақтары 1 . Егер дифракция торының периоды 3,6 мкм болса, дифракцияның 3-ретінде қандай толқын ұзындығы байқалады? 2. Дифракция торының штрихтарының арақашықтығы d = 4 мкм. Торға толқын ұзындығы λ = 0,6 мкм сәуле тік келіп түседі. Тордың максимумдарының ең көп реттік санын анықтандар. 3. Саңылауға толқын ұзындығы λ монохроматты жарық сәулелері параллель келіп түседі. Саңылаудың ені 6 λ болса, спектрдің үшінші минимумы қандай бұрышпен көрінеді? 4. Егер дифракция торының периоды d = 2 мкм болса, онда, толқын ұзындығы λ = 5890 Ǻ сары спектр сызығының ең үлкен ретін анықта.

27 слайд

СӨЖ арналған бақылау сұрақтары 1 . Егер дифракция торының периоды 3,6 мкм болса, дифракцияның 3-ретінде қандай толқын ұзындығы байқалады? 2. Дифракция торының штрихтарының арақашықтығы d = 4 мкм. Торға толқын ұзындығы λ = 0,6 мкм сәуле тік келіп түседі. Тордың максимумдарының ең көп реттік санын анықтандар. 3. Саңылауға толқын ұзындығы λ монохроматты жарық сәулелері параллель келіп түседі. Саңылаудың ені 6 λ болса, спектрдің үшінші минимумы қандай бұрышпен көрінеді? 4. Егер дифракция торының периоды d = 2 мкм болса, онда, толқын ұзындығы λ = 5890 Ǻ сары спектр сызығының ең үлкен ретін анықта.

28 слайд
Косымша әдебиеттер тізімі  Абдулаев Ж. Физика курсы. Б ілім , Алматы, 1994 ж.  Ахметов А. Қ. Физика. Алматы, 2000 ж.

28 слайд

Косымша әдебиеттер тізімі  Абдулаев Ж. Физика курсы. Б ілім , Алматы, 1994 ж.  Ахметов А. Қ. Физика. Алматы, 2000 ж.

29 слайд
Назар Назар аударғандарыңызға аударғандарыңызға рахмет!рахмет!

29 слайд

Назар Назар аударғандарыңызға аударғандарыңызға рахмет!рахмет!