Жер бедері мен пайдалы қазбалары

1 слайд
§15. ЖЕР БЕДЕРІ МЕН ПАЙДАЛЫ ҚАЗБАЛАРЫ САБАҚТЫҢ МАҚСАТЫ:

1 слайд

2 слайд
ТЕОРИЯ БОЙЫНША « БІЛУ» Еуразияның жер бедері ____________________ Материктің теңіз деңгейінен орташа биіктігі _____________ Материктегі 14 шыңның абсолют биңктігі ______________ жоғары. Ең биігі- ____________________________ Теңіз деңгейінен ең төмен жатқан ______________________ Ең ежелгі – __________________________________________________________ және ______________________________платформалары. Еуразия литосфералық тақтасының соқтыңысу жүрген оңтүстік бөлігінде ___________ _________________________________ жүрді. Аса биік, құрылымы күрделі тау жүйелері –________________________________ __________________________________________________________________қалыптасты. ________________________________ Еуразияның оңтүстік батысынан Азияның оңтүстік – шығысына дейін созылып жатыр. Күшті жер сілкінулер _________________________________________белдеуде де байқалады. Жер сілкіну орталықтарынан жан – жаққа шеңбер жасап, жылдам тарайтын күшті толқындар – __________________________ жағалаудағы қалаларға үлкен апат әкеледі. Жанартау әрекеті тоқталмаған кейбір аудандарға ыстық сулардың атқылауы – _____________ тән Оңтүстіктегі ____________________________________ материктің ең биік таулары шоғырланған. Памир тауында материктегі ең ірі тау мұздығы ___________________________ (ұзындығы 77 км) орналасқан.

2 слайд

3 слайд
ТЕОРИЯ БОЙЫНША « БІЛУ» Еуразияның жер бедері алуан түрлі. Материктің теңіз деңгейінен орташа биіктігі 840м Материктегі 14 шыңның абсолют биңктігі 8000 м-ден жоғары. Ең биігі- Джомолунгма 8848м Теңіз деңгейінен ең төмен жатқан Өлі теңіз (-403м) Ең ежелгі – Шығыс Еуропа, Сібір, Қытай-Корей, және Оңтүстік Қытай платформалары. Еуразия литосфералық тақтасының соқтыңысу жүрген оңтүстік бөлігінде өте күшті тау жасалу жүрді. Аса биік, құрылымы күрделі тау жүйелері – Кавказ таулары, Армян және Иран таулы қыраттары, Памир, Тибет таулы қыраты, Гималай таулары қалыптасты. Альпі –Гималай белдеуі Еуразияның оңтүстік батысынан Азияның оңтүстік – шығысына дейін созылып жатыр. Күшті жер сілкінулер Тынық мұхиттық геогсинклиналдық белдеуде де байқалады. Жер сілкіну орталықтарынан жан – жаққа шеңбер жасап, жылдам тарайтын күшті толқындар – цунами жағалаудағы қалаларға үлкен апат әкеледі. Жанартау әрекеті тоқталмаған кейбір аудандарға ыстық сулардың атқылауы – гейзерлер тән Оңтүстіктегі Альпі – Гималай белдеуінде материктің ең биік таулары шоғырланған. Памир тауында материктегі ең ірі тау мұздығы Федченко мұздығы (ұзындығы 77 км) орналасқан.

3 слайд

4 слайд
« ТҮСІНУ» 1. Неліктен Еуразия материгі пайдалы қазбаларға бай болып келеді? 2. Неліктен Тынық мұхиттық геосинклиналдық белдеуді «Отты шеңбер» деп атайды? 3. Неліктен биік таулардағы шыңдарын альпілік жер бедері деп атайды?

4 слайд

5 слайд
« ТАЛДАУ» Салыстыр Айырмашылығы неде? Ұқсастығы неде?

5 слайд

6 слайд
« ЖИНАҚТАУ» Тақырыптың басты идеясын сызба түрінде беріп, толтыру

6 слайд

7 слайд
«ҚОЛДАНУ» Кескін картаға Еуразия аумағындағы ежелгі платформаларды және оларға сәйкес келетін ірі жазықтарды, геосинклиналдық белдеулер мен олардағы тау жоталарының жату бағыттарын белгілеп, аттарын жазыңдар. Климаттық картаны пайдалана отырып, 50 с.е. бойынша қоңыржай белдеудің теңіздік және континенттік климаттарының салыстырмалы кестесін толтыр.

7 слайд

8 слайд
РЕФЛЕКСИЯ. Эссе жазу

8 слайд