Курстық жұмыс тақырыбы: БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА МАТЕМАТИКАЛЫҚ ТҮСІНІКТЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУДА ЖОБАЛАУ ӘДІСІН ҚОЛДАНУ

1 слайд
«М.О. Әуезов атындағы педагогикалық колледжі» ҚМКК Шығыс Қазақстан облыстық білім басқармасы БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА МАТЕМАТИКАЛЫҚ ТҮСІНІКТЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУДА ЖОБАЛАУ ӘДІСІН ҚОЛДАНУ

2 слайд
Орындаған: Қанатқызы Назым Тобы: 401 Мамандығы: 0105000 «Бастауыш білім беру» Біліктілігі: 0105033 «Бастауыш білім беру мұғалімі» Ғылыми жетекшісі: Искакова Күлаш Асқаровна

3 слайд
МАЗМҰНЫ КІРІСПЕ .............................................................................................................................................................3-5 б І. МАТЕМАТИКА САБАҒЫН ОҚЫТУДЫҢ ҒЫЛЫМИ- ӘДӘСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ... ........................ .6-11 б 1.1. МАТЕМАТИКА САБАҒЫН ОҚЫТУДЫҢ МАҢЫЗЫ….........................................................................6-7 б 1.2. МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДЫҢ ҚАРАПАЙЫМ МАТЕМАТИКАЛЫҚ ТҮСІНІКТЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУ……………........................................................................................................................8-11 б ІІ. БАСТАУЫШ СЫНЫП ОҚУШЫЛАРЫНА МАТЕМАТИКАЛЫҚ ТҮСІНІКТЕРДІ ҚАЛЫПТАСТЫРУДА ЖОБАЛАУ ӘДІСІН ҚОЛДАНУ.......................................................................................................................12-21 б 2.1. БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДЫ МАТЕМАТИКА САБАҚТАРЫНДА ЖОБА ӘДІСІН ҚОЛДАНУЫҢ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ………………………………...........................................................................................12-15 б 2.2. БАСТАУЫШ СЫНЫПТАРДА МАТЕМАТИКАНЫ ОҚЫТУДА ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК ЖОБАЛАРДЫ ТАЛДАУ ЖӘНЕ ЖОБАЛЫҚ ҚЫЗМЕТТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ………………….………….......................16-21 б ІІІ. ЭКСПЕРИМТТІК ЖҰМЫС………………………….............................................................................22-26 б ҚОРЫТЫНДЫ.....................................................................................................................................................27 б ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ..........................................................................................................28 б

4 слайд
ЗЕРТТЕУ ЖҰМЫСЫНЫҢ ӨЗЕКТІЛІГІ: Қазіргі уақытта ақпараттық қоғамға көшу барысында білім беруде жаңа парадигма қалыптасуда, әсіресе ақпараттық қоғамдағы оқу материалдарының негіздері ақпараттың көптігі, оны орналастырудың сызықтық емес сипаты және оқу материалының өзгергіштік мүмкіндігі болып табылады. Математикалық білім берудің мазмұндық жағы бүгінгі түсінікті қажеттіліктерге емес, стратегиялық перспективаларға, оның қосымшалары алуан түрлілігін көруге, қазіргі қоғамда математикалық модел д ің кең қолданылуына бағытталуы керек. Осылайша, математиканы оқытудың мазмұнын қазіргі ғылымға жақындату міндеті тұр. Математиктер арасында математикалық құрылымдар туралы ұғымдарды қалыптастырудағы дәйекті кезеңдерді бөліп көрсету қажеттілігі туралы көзқарастар кең таралған. Тағы бір Ф. Клейн қажеттілікті атап өтті. Негізгі математикалық ұғымдарды зерттеудегі алдын-ала кезеңдер: «Біз жас ұрпақтың табиғи бейімділігіне бейімделіп, оларды жоғары сұрақтарға бағыттап, соңында оларды дерексіз идеялармен таныстыруымыз керек; оқыту бүкіл адамзат өзінің қарапайым қарапайым күйінен бастап, қазіргі білімнің шыңына жеткен жолмен жүруі керек».Яғни бұның бәрі математика сабақтарындағы қарапайым математикалық түсініктермен қалыптасады. Қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру - бұл бағдарламалық жасақтамада қарастырылған білімді, ақыл-ой әрекетінің әдістері мен әдістерін беру мен игерудің мақсатты және ұйымдастырылған процесі. Оның негізгі мақсаты-мектепте математиканы сәтті меңгеруге дайындық қана емес, сонымен қатар балалардың жан-жақты дамуы. Көптеген көрнекті психологтар мен мұғалімдер (П.Я. Халперин,Т.В. Тарунтаева) балада математикалық идеялардың қалыптасуы пәндік-сенсорлық белсенділікке негізделуі керек деп санайды, оның барысында білім мен дағдылардың барлық көлемін игеру, есептеу, өлшеу дағдыларын саналы түрде игеру, қарапайым, берік негіз алу оңай жалпы математикалық тұжырымдамаларда бағдарлау. Балаларды математикаға үйрету мәселесі көптеген ғасырлар бойы ғалымдарды қызықтырды. 17-19 ғасырларда Я. А. Коменский, Дж. Локк, И.Г.Песталоцци, К.Д.Ушинский, Л.Н.Толстой, М.Монтессори және басқалар балаларды арнайы математикалық даярлау қажеттілігі туралы қорытындыға келді. Олардың мөлшері, өлшемі, уақыты және кеңістігі туралы білімдерін қалыптастыру практикалық орындылық тұрғысынан қарастырылды

5 слайд
ЗЕРТТЕУДІҢ МАҚСАТЫ: Теорияны зерттеу негізінде бастауыш сынып оқушыларының қарапайым математикалық түсініктерді жобалық іс-әрекеттерді қалыптастырудың педагогикалық негіздемесін әзірлеу. ЗЕРТТЕУДІҢ ӘДІСНАМАЛЫҚ НЕГІЗІ: - Оқу үрдісіне тұлғалық-әрекеттік көзқарас (П. Я.Гальперин, Х.Ж.Танеев, В. В. Давыдов т. б.); - білім беру процестерін құруға және зерттеуге құзыреттілік тәсіл (О.В. Акулова, Е.С. Заир-Бек, В.А. Козырев, С. А. Писарева, Н. Ф. Радионова және т. б.) ЗЕРТТЕУДІҢ ПРАКТИКАЛЫҚ МАҢЫЗДЫЛЫҒЫ: - Бастауыш сынып оқушыларының танымдық қызығушылығын дамыту құралы ретінде жоба әдісін қолдану әдістемесі жасалды; - бастауыш мектепте жоба әдісін қолдану бойынша әдістемелік ұсыныстар әзірленді ; - жобалар кешені әзірленді, оның негізгі міндеттерінің бірі бастауыш мектепте математиканы оқытудың әртүрлі кезеңдерінде бастауыш сынып оқушыларының танымдық қызығушылығын дамыту болып табылады.

6 слайд
І. МАТЕМАТИКА САБАҒЫН ОҚЫТУДЫҢ ҒЫЛЫМИ - ӘДІСТЕМЕЛІК НЕГІЗДЕРІ Мектепте математика курсын оқытуда көптеген зерттеушілер мен ғалымдар өз еңбектерін ұсынған. В.В. Давыдов, А. К. Дусавицкий, В. В. Репкин, Д.Б. Эльконин т.б. зерттеулері бастауыш сынып оқушылары тұлғасының қалыптасуы мен дамуында шешуші болып табылатын дамытушылық оқыту білімге деген қызығушылық, мінез, моральдық идеал сияқты маңызды жеке құрылымдардың негізін қалыптастыруды көрсетті. Соның бірі – жоба әдісі. Жоба әдісі - бұл дамып келе жатқан оқыту жүйесіне сәйкес келетін педагогикалық технология . Оқушыларды оқыту процесін тиісті педагогикалық ұйымдастырумен, жүйелі және мақсатты білім беру іс-әрекетімен танымдық қызығушылық мектеп оқушыларын оқытудың ең күшті себептерінің бірі болып табылады. Оның әсерінен оқу жұмысы, тіпті әлсіз оқушылар үшін де нәтижелі болады. Танымдық қызығушылық мәселесін A. C. Белкин, Х.Ж. Танеев, В. А. Гусев, В.А. Крутецкий, И.Я. Ланина, М. Фридман, Г.И. Щукина және т.б. зерттеді. Математиканы оқыту төмендегідей өзара байланысты 4 түрлі мақсатқа жетуді көздейді: 1.Білімділік: Бағдарламаға сәйкес математикалық білім, білік және дағдыларды меңгерту тәсілдерінің белгілі бір көлемін оқушылардың игеруі; 2.Тәрбиелік: Шынайы ғылыми дүниетанымдық көзқарасты, жоғары ізгі игіліктер мен сапаларды, еңбекке дайын болу және тағы басқа қасиеттерді қалыптастыру; 3.Дамытушылық: Математиканың логикалық құрылымдары, ойлаудың математикалық стилін дамыта түсуі; 4.Практикалық: Барлық меңгерген математикалық білімдерін нақтылы жағдайларда практикалық есептерді, мәселелерді шешуде қолдана білумен байланысты біліктілікті қалыптастыруы.

7 слайд
1.2. Математиканы оқытудың қарапайым математикалық түсініктерді қалыптастыру

8 слайд

9 слайд
ІІ. Бастауыш сынып оқушыларына математикалық түсініктерді қалыптастыруда жобалау әдісін қолдану

10 слайд

11 слайд
Жұмыс барысында жобалық топ жұмысының бағыттары анықталады . Олар:

12 слайд
2.2. Бастауыш сыныптарда математиканы оқытуда оқу-әдістемелік жобаларды талдау және жобалық қызметті ұйымдастыру Жоба әдісін бастауыш сынып оқушыларының математикалық түсініктерін қалыптастыруда кезінде келесі шарттар сақталуы керек: • Қызығушылығына байланысты жұмыс жобасын құру; • Жоба аяқталғаннан кейінгі қызмет рефлексиясының негізі. • Геометриялық ұғымдарды қалыптастыруға бағытталған тапсырмалар жобаларының мазмұнына қосу; • Оқушылардың өзіндік практикалық қызметін ұйымдастыру;

13 слайд

14 слайд
есептің мазмұнымен таныстыру; есептің шешуін іздеу; есепті шешу; есептің шешуін тексеру

15 слайд
ІІІ. Эксперимент жұмысы Мектепке байланысты педагогика саласынан орындалатын ғылыми- зерттеу жұмыстарының басым көпшілігі педагогикалық эксперимент жүргізумен аяқталады және оған екі түрлі оқушылар тобы қатыстырылады. Бұл топтарды эксперименттік және бақылаудағы топтар деп атадық. Эксперимент тобының қатысуымен зерттеу жұмысының қағидалары, болжамы, құндылығы, ғылыми жинағы, тиімділігі және т.б. тексеруден өткізілді. Бұл топтағы оқушылардың үлгерімі бақылаудағы топтың үлгерімімен салыстырылды. Эсперименттің материалдық базасы Қызылорда облысы Жаңақорған ауданы «М.Қаратаев атындағы №51 орта мектебі» 3«А» және 3 «В» эксперимент сыныбы. Курстық жұмысқа байланысты, математика пәнінің әрбір сабағы мазмұндық-логикалық ерекшелігіне қарай мынандай түрлерге сай етіп өтті: 1) Үлгі бойынша жұмыстар. Бұл жұмыстар – мазмұны әр түрлі материалдарды пайдаланып ұйымдастырылатын жаттығулар, тапсырмалар. 2) Өзгертіп, қайта құрап жинақтайтын тәжірибенің, білімнің, дағдының негізінде орындалатын практикалық-интеллектілік жұмыстар, тапсырмалар. 3) Өз бетінше істейтін вариантты жұмыстар. 4) Өз бетінше істейтін шығармашылық жұмыстар.

16 слайд
Сонымен қатар, математика сабағында оқушылардың жоба құруға үйретудің мына бағыттарын алдым: Оқулық бойынша жұмыс Оқулықты жаңа материалды өтумен байланысты пайдалану Теориялық материалды түсіндіру алдында немесе соңында өткізілетін жұмыс. Әр алуан жаттығуларды орындағанда кітап бойынша жұмыс істеу деген сатылар бойынша жүзеге асырылды Сызба, чертеж бойынша жұмы

17 слайд
Жаңа сабақты түсіндіру барысында сабақтың мазмұнын дайын күйінде бермеуге тырыстық. Оқушылардың іздену, танып-білу дағдыларын қалыптастыра отырып, жаңа тақырып бойынша анықтама, ережелерді өздері құрастырып тұжырымдай білуге жетеледік. Ол үшін оқытудың интерактивті формаларын сабақта қолдандық. Олар: Тірек-схема Ойын арқылы оқыту. Сөзжұмбақ, ребустар Тестілеу және бақылауКөрнекіліктер және анықтама құралдарыЛогикалық есептер.

18 слайд
Тесттік жүйе бойынша эксперимент және бақылау сыныптарындағы деңгейлерді анықтаудағы нәтижелерДәстүрлі Дәстүрлі емес Дәстүрлі Дәстүрлі емес 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100

19 слайд
Оқушылардың есеп жөн i ндег i б i л i м i мен жаттығу дағдыларына бағалар қойылып отырады. Бұл жұмысты оқушы ешкімнің көмегінсіз, жеке өзінің күшімен ғана орындап шығарады. Міне, бұл шын мәнінде оқушының өздігінен істеген жұмысы болып табыладыПроблеманы анықтау Әрекетті жоспарлау, мақсат қою Технологияларды қолдану Жоспарлау Әрекетін бағалау 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 16% 10% 12% 15% 18% 23% 20% 28% 27% 30% Эксперимент соңы Эксперимент басы

20 слайд

21 слайд
ҚОРЫТЫНДЫ: Балалардың жобалық іс-әрекетке белсенді қатысуы олардың жобалық ойлауының дамуына ықпал етеді, бұл көбінесе саясаттағы көшбасшыларға, табысты кәсіпкерлерге, өнер және спорт қайраткерлеріне тән. Жоба әдісі өз іс-әрекетін жоспарлауға, талдауға, бақылауға үйретеді, сонымен қатар бірегей өнімді жасаудың тәсілдері мен түрлі әдістерін игерудің қажетті білім мен дағдыларын береді, оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытады. Жоба бойынша белсенді жұмыс оқушылардың шығармашылығын ынталандырады, оларды ақпаратты өз бетінше зерттеуге итермелейді. Бұл осы әдісті қолдануды көптеген бастауыш сынып мұғалімдері үшін ерекше тартымды етеді. Шынында да, дұрыс қолданған кезде мектеп жұмыстарының кейбір түрлерін жоба ретінде жүзеге асыруға болады. Бірақ кез-келген басқа әдіс сияқты, Жоба әдісі де өзінің "көрсеткіштері" мен "қарсы көрсетілімдері" болуы мүмкін екенін есте ұстаған жөн. Олай болса, "Жобалық іс-әрекет" ұғымының мәні әр түрлі сипаттағы "жоба", "қызмет", "шығармашылық" сияқты ғылыми ұғымдар мен категориялармен байланысты, тек ғылыми білімнің әртүрлі деңгейлері тұрғысынан ғана емес, сонымен қатар ғылым әдіснамасының әртүрлі деңгейлерінен тұрады. Біздің зерттеуімізде Жоба әдісі жеке тұлғаға бағытталған технологиялардың бірі, жоба арқылы оқу мәселесін шешуге бағытталған, проблемалық тәсілді, топтық әдістер мен зерттеулерді, рефлексивті, презентациялық және іздеу әдістерін біріктіретін балалардың өзіндік жұмысын ұйымдастыру әдісі деп түсініледі