МКҚК "№12 бөбекжай-балабақшасы" ересек топ: "Қазақ халқының салт-дәстүрлері"презентация

1 слайд
«Қазақ халқының салт-дәстүрлері»

2 слайд
Бейнепрезентация қолдану арқылы әңгімелесу: Тақырыбы: «Қазақ халқының салт- дәстүрлері мен әдет-ғұрпы»

3 слайд
Беседа с видеопрезентацией на тему: «Традиций и обычаи Казахского народа»

4 слайд
«Қазақ халқының салт- дәстүрлері» Қазақ халқында елінің келер ұрпағының амандығы мен берекелігі үшін көптеген амал шарттар, салт-дәстүрлер, наным сенімдер, әдет-ғұрыптар бар. Олардың еліміз үшін және халқымыз үшін маңызы мен алар орны ерекше.Сондықтан ата-бабамыздан ұрпақтан- ұрпаққа беріліп келе жатқан салт-дәстүрлеріміз бен әдет- ғұрпымызды жоғалтпай ары қарай дәріптеу біздің басты мақсатымыз.

5 слайд
«Традиций и обычаи Казахского народа» Казахский народ имеет богатую культуру, в которой важнейшее место занимают национальные обычаи и традиции казахского народа. В них содержится вся вековая мудрость предков, их наказы, касающиеся буквально всех сторон и этапов нашей жизни: от рождения и до смерти. Здесь мы расскажем о самых популярных обычаях, традициях казахского народа, связанных с важными событиями в семье: рождение ребенка, свадьба. Казахские обычаи и традиции: шилдехана, бесик той, қырқынан шығару, тусау кесу, ат қою, сундетке отырғызу, жеті ата, құда тусу, келін түсіру, қыз ұзату и т.д.

6 слайд
Салт-дәстүрлерімізбен әдет-ғұрыптарымызға қысқаша тоқтала кетсек:

7 слайд
Теперь коротко о самом главном в традициях и обычаях Казахского народа

8 слайд
Бесікке салу

9 слайд
Бесік - жаңа туылған бала үшін, қасиетті мүлік, алтын ұя болып есептеледі. Қазақ халқында бесікте тербелмеген адам жоқ. Қазіргі коляскалардан қарағанда, бесіктің пайдасы әлде қайда көп. Атам қазақ баланы босқа бесікте тербетпеген. Ал туылған баланы бесікке салу - қазақ халқы үшін мәртебелі, қасиетті дәстүр болып есептеледі. Қазақтар балаларын бесікке жатқан кезінен бастап тәрбиелейтін. Баланың денесі түзу болып өсуіне бесіктің пайдасы көп. Бала шошып, қорқақ болмауы үшін, қазақтар ертеде бүркіттің, қасқырдың, үкінің тұяқтарын бесіктің басына іліп қоятын. Баланы бесікке салу – салтанатты рәсім. Бұл рәсімді жасау үшін, арнайы  Бесік тойы  өткізіледі. Бесік той, бала қырқынан шықан кезде жасалынады. Осы тойға баланың атасы, әжесі, ағалары, әпкелері, нағашылары, басқа да алыс туыстары, көршілері жиналады. Келген адамдар өздерімен бірге сыйлық , және шашу ретінде кәмпит және де т.б заттар алып келеді.

10 слайд
Укладывание в колыбель

11 слайд
Как правило, на 3-ий день после рождения малыша впервые укладывали в колыбель. Главная роль в проведении соответствующего ритуала отводится бабушке: вначале она окуривает колыбель травами (чтобы отогнать злых духов и хвори), затем пеленает ребенка, перевязывает его специальными лентами, укладывает в бесик и накрывает 7 вещами, среди которых обязательно были шуба и шапан, уздечка и камча (для мальчика), для девочки отрез ткани, платки, а присутствующим малышам раздают сладости, как подарок от новорождённого.

12 слайд
«Тұсау кесу»

13 слайд
Тұсаукесер – сәби бесіктен шығып, еңбектеуден өткен соң, қаз тұрып, тәй- тәй басқанда жасалатын дәстүр. Бала екі табанымен тұрып, алғашқы қадам жасауға талпына бастаған сәтте дана қазақ “баламыз тез жүріп кетсін” деген ниетпен, сәбидің тұсауын кестіріп, думандатын той жасайды. Ырымшыл қазақ тұсауы кесілмеген бала сүріншек, болашақта жығылғыш болады деп пайымдайды. Ал тұсауы кесілген бала біреудің ала жібін аттамайтын адал, жолы ашық азамат болады деп санаған. Сондықтан, қаз тұрып, тәй-тәй басып келе жатқан баланың тұсауын кесу бүгінгі күнге дейін жалғасып келе жатқан ескі дәстүр. Тіпті, бұл күнге орай кішігім думанды той жасалады.

14 слайд
Разрезание пут

15 слайд
Проводится этот обряд тогда, когда ребенок начинает ходить. Малышу обвязывают ножки черно-белыми «путами» (чтобы отогнать злых духов) и ставят на белую дорогу (скатерть или полосу белой ткани). Бабушка или дедушка со счастливой судьбой ножом разрезают путы на ножках - чтобы ребенок хорошо ходил, твердо стоял на ногах и уверенно шел по жизни - белая дорожка, по которой потом проводили малыша, символизирует светлый жизненный путь. В конце дорожки клали разные предметы, например, деньги, книгу, домбру и т.д. По традиции считалось, что какой предмет приглянется ребенку, какой предмет малыш выберет – его будущее будет связано с этой сферой деятельности, например, домбра – искусство, деньги – сфера финансов, книга – наука и т.д.

16 слайд
Қырқынан шығару

17 слайд
• Шілдехана кешінен кейінгі қуаныш кеші – баланы қырқынан шығару. 20-30 күн өтіп, буындары аздап та болса қатайғанша, нәрестені өз анасы мен әжесінен басқа адам ұстамаған, шомылдырмаған. Және сәбиді қырқынан шығармайынша, қолына алып жұбатқанымен, үлкен қарт кісілер оның бетінен сүймеген. Мұсылмандардың түсінігі бойынша қырқынан шығарғаннан кейін ғана баланың тәні тазарады-мыс. Баланы толық қырық күннен кейін ғана шығару міндетті түрде емес. Ұлды отыз күнге жеткізбей шығару керек екен. Өйткені, халықтың қамын ойлайтын ер-азамат ерте өсіп, жігіт болуы керек. Қырқынан ұзақ уақыт шықпаса ынжық, отбасынан ары бармайтын ұсақ адам болып қалуы мүмкін деген ырым бар. Қызды 30 күннен асырып, кейде 40 күнді толтырып шығарған. Ерте шығарса жеңілтек, қыдырымпаз болады, ал әйел бала байсалды болуы керек. отбасының берекесі, ақылшысы деп қыздың ойлы, салмақты, ақылды болуын армандағандықтан осындай ырымдарды жасаған. Баланың мінезіне, ақылына әсер етуді қазақ халқы бала туа сала-ақ ойлаған. Қырық күн сәби үшін де, анасы үшін қатерлі, әрі қауіпті кезең. Қырық саны қазақта киелі ұғым. Қырқынан шықпаған бала жердің баласы емес деп есептеген және ешқайда шығармаған. Қырқынан шықпаған бала біртүрлі әлсізденіп, көзі тұманданып, қайда қарап тұрғаны белгісіз көзін аударып-төңкеріп тұрады. Ал, қырқынан шыққан бала керісінше көзі жайнап, жанарында от пайда бола болады. Осы қырық күн ішінде есті енелер келіндерін де жас баланы күткендей күтеді. Себебі, күтілмеген анасының кейін аурушаң болып жататынын осыған байланысты. Қырқынан шығару деген не? Баланы қырқынан шығарғанша оны күнде майлайтын болғандықтан, бір ақ жейдені майлаудан кейін кигізуге арнап, басқа киімдерінің астынан кигізген (Бір ай кигізеді дегенге оны жумайды екен деп ойлап қалмаңыздар). Сол майлы жейдені «итжейде» дейді. Жалпы, итжейде деп балаға ең бірінші рет кигізген жейдені айтады. Баланың ең алғашқы киімі – «итжейдені» кіндік шешесі тіккен. Итжейдені кең, мол, ұзын етіп тіккен. 

18 слайд
«40 дней ребенку».

19 слайд
По древнему казахскому обычаю, до сорокового дня новорожденного никому не показывают, не стригут ему ногти и волосы – считается, что в это время ребенок еще очень слаб и не защищен от злых сил. А вот через 40 дней после рождения его «официально» представляют собравшимся на торжество. Кроме того, в «программу» входит ритуальное купание малыша и первое обрезание ногтей и волос. И, конечно же, одаривание виновника торжества и участниц ритуала, а также праздничная трапеза .

20 слайд
Назарларыңызға рахмет!!! Спасибо за внимание!!!