Мұңай және Мұңай өнімдерін өңдеу

1 слайд
Тақырыбы : Мұңай ж/е мұңай өнімдерін өңдеу Орындаған: Тажибаев Султан 22 - Топ Тексерген: Нүптекеева Бибігүл

1 слайд

2 слайд
Мұнай Мұнай – органикалық заттардың күрделі қоспасы. Кез келген мұнайдың құрамында үш түрлі : қаныққан , циклопарафин, аромат көмірсутектер кіреді. Олардан басқа органикалық қышқыл, күкіртсутек, күкірт, органикалық қосылыстар бар . Шығарылатын мұнайды шикі мұнай ,судан тазартылған тауарлық мұнай дейді . Физикалық қасиеті Мұңайдың өзіне тән иісі бар, қара қоңыр түсті, май тәріздес, қоймалжың сұйық зат. Тез жанғыш. Органикалық еріткіштерде ериді. Суда ерімейді және одан жеңіл. Тығыздығы: 0,80-0,95 г/см.

2 слайд

3 слайд
Мұнайды ертеректе "тас майы" деп атаған. Оның болашағы зор екенін болжаған орыс ғалымы Михаил Ломаносов. Мұнай көбінесе теңіз түбінде, соның ішінде жағажайлық шөгінділерде көп кездеседі. Мұнайдың пайда болуы ж/е құрамы Мұңай: Көмісутектерден(Алкандар, алкендер, алкиндар т.б); Оттекті қосылыстардан(нафтенді қышқылдар, фенолдар); Күкіртті қосылыстардан(алкил-сульфиді, меркаптан); Бейорганикалық қосылыстардан (кремнезём, алюминий, әктас,темір оксидіжәне марганец); Азотты қосылыстардан тұрады.

3 слайд

4 слайд
Мұнайдың қоры Мұнайдың дүние жүзі бойынша қоры 2000 жылы орташа 140 млрд. тонна. Оның көп бөлігі 64%-ы Орталық және шығыс елдеріне, 15%-ы Америка елінде. Орталық шығыс елдеріне (64%) Орталық Шығыс Европа (8%) Африка (7%) Батыс Европа (2%) АТР (4%) Америка (15%)

4 слайд

5 слайд
Мұнайды өнеркәсіпте өңдеу 1859 ж басталады. Э. Дрейком технологиясымен скважиналар қазыла бастады. Әлі күнге дейін пайдалануда. Бірақ мұнайды түгелімен өндіріп алу мүмкін емес тек (65% – ең жоғар мөлшері). Мұнай өндірудің негізгі үш әдісі бар: Фонтан сияқты атқылату әдісі; Газолифт әдісі – скважинаға жоғары қысыммен ауа жібереді. Ол сұйықтықты жоғары айдайды; Насос әдісі – Скважинадан насоспен тартып шығару. Охот теңізіндегі мұнай кеніші Мұңайды өңдеу Мұнайды: термиялық крекинг, катализдік крекинг, риформинг ж/е гидрокрекинг әдісі арқылы өңдейді.

5 слайд

6 слайд
Термиялық крекинг Крекинг поцесіне арналған қондырғы макеті. Крекинг( англ. ажырату, үзілу) – мұнай өнімдерін белгілі бір қысымда үлкен молекулалы көмірсутектерді қайта өңдеу арқылы бензинді құрайтын кіші молекулаларға айналдыру. Крекинг процесін алғаш орыс ғалымы Владимир Григорьевич Шухов ұсынды.

6 слайд

7 слайд
Катализдік крекинг . Катализдік крекинг – бұл процесс 450- 500С –та және катализатор (алюминсиликаттар) қатысында жүреді. Бұл әдіспен көбінесе авиация бензині өндіріледі.Катализдік крекингте ароматты көмірсутектерді конденсациялағанда кокстеу процесі жүріп, кокс катализатор бетіне қапталады.Катализдік крекинг бензиннің құрамында көп мөлшерде ароматты және изопренді көмірсутектер болған соң, октан санын 78-80%-ға жеткізуге болады.

7 слайд

8 слайд
Риформинг Риформинг - қазіргі кезде мұнайды және мұнай өнімдерін терең деструкциялау (құрылымын өзгерту) әдісімен өңдеудің крекингтен басқа әдісі . Риформинг процесінің шикізаты - октан саны төмен бензин немесе лигроин. Бұлардың октан саны жоғары бензиндер немесе химиялық синтезде қолданылатын шикізаттар. Ол Платина Pt н/м Молибден Mo катализаторы қатысында алканды, ароматты көмірсутектерге айналдыру арқылы алады.

8 слайд

9 слайд
Мұнай өнімдерінің қолданылуы Жолды өңдеуге Жолды өңдеуге Қопарғыш заттар Қопарғыш заттар Дәрі-дәрмек Дәрі-дәрмек Улы заттарУлы заттар Тамақ өнеркәсібі Тамақ өнеркәсібі Косметика, жуғыш заттар Косметика, жуғыш заттар Отын, май, жанар май Отын, май, жанар май Резина, краска, лак, еріткіштер Резина, краска, лак, еріткіштер МұнайМұнай

9 слайд