Материалдар / Мыс оның қосылыстары
2023-2024 оқу жылына арналған

қысқа мерзімді сабақ жоспарларын

жүктеп алғыңыз келеді ма?
ҚР Білім және Ғылым министірлігінің стандартымен 2022-2023 оқу жылына арналған 472-бұйрыққа сай жасалған

Мыс оның қосылыстары

Материал туралы қысқаша түсінік
Сабақ химия пәніне арналған көмекші құрал ретінде 8-сыныптарға қажетті құрал болып табылады.
Авторы:
Автор материалды ақылы түрде жариялады.
Сатылымнан түскен қаражат авторға автоматты түрде аударылады. Толығырақ
13 Маусым 2019
830
1 рет жүктелген
Бүгін алсаңыз 25% жеңілдік
беріледі
770 тг 578 тг
Тегін турнир Мұғалімдер мен Тәрбиешілерге
Дипломдар мен сертификаттарды алып үлгеріңіз!
Бұл бетте материалдың қысқаша нұсқасы ұсынылған. Материалдың толық нұсқасын жүктеп алып, көруге болады
img_page_1
Материал жариялап тегін сертификат алыңыз!
Бұл сертификат «Ustaz tilegi» Республикалық ғылыми – әдістемелік журналының желілік басылымына өз авторлық жұмысын жарияланғанын растайды. Журнал Қазақстан Республикасы Ақпарат және Қоғамдық даму министрлігінің №KZ09VPY00029937 куәлігін алған. Сондықтан аттестацияға жарамды
Ресми байқаулар тізімі
Республикалық байқауларға қатысып жарамды дипломдар алып санатыңызды көтеріңіз!
Сабақтың тақырыбы: Мыс және оның қосылыстары

1 слайд
Сабақтың тақырыбы: Мыс және оның қосылыстары

Мыстың химиялық , физикалық қасиеттері, оның табиғатта таралуы , алынуы туралы білім алу.Сабақтың мақсаты:Сабақтың мақсаты:

2 слайд
Мыстың химиялық , физикалық қасиеттері, оның табиғатта таралуы , алынуы туралы білім алу.Сабақтың мақсаты:Сабақтың мақсаты:Мыстың химиялық , физикалық қасиеттері, оның табиғатта таралуы , алынуы туралы білім алу. Сабақтың мақсаты:Сабақтың мақсаты:

• d-элементтерd-элементтер оң тотығу дәрежесін көрсетеді сыртқы электрон қабатында 2s электрон болуымен анықталады оларды ауыс

3 слайд
• d-элементтерd-элементтер оң тотығу дәрежесін көрсетеді сыртқы электрон қабатында 2s электрон болуымен анықталады оларды ауыспалы элементтер деп атайды Периодтарда типтік металдармен типтік бейметалдар арасында орналасқан

«Ой қозғау». Сіздер білесіздер ме? Ертеден жетеудің бірімін. Электроника саласында ірімін Көптеген құй

4 слайд
«Ой қозғау». Сіздер білесіздер ме? Ертеден  жетеудің  бірімін. Электроника саласында  ірімін Көптеген  құймаларға  кіремін Әдемілігім жөнінде алтынмен   тең жүремін.  2.Сым болып ұзақ созылып Өткізем тоқты бойдан мен Жеткізіп, әнді хабарды Риза етем көпті мен.

?

5 слайд
?

• Тарихи анықтама • М ыс — адамзаттың ертеден пайдаланып келе жатқан және алғашқы өндірген металы. • Латын тілінен аударған

6 слайд
• Тарихи анықтама • М ыс  — адамзаттың ертеден пайдаланып келе жатқан және алғашқы өндірген металы. • Латын тілінен аударғанда Cuprum   Кипр аралының аталуымен аталады. • Ертеден белгілі Хеопс пирамидаларын салуға осы мыс пайдаланылған. Кипр пирамида Хеопс

Географ: Табиғатта кездесуі. • Жер қыртысында мыстың мөлшері 0,01 % құрайды .Мыс табиғатта қосылыс түрінде де, саф күйінде

7 слайд
Географ: Табиғатта кездесуі. • Жер қыртысында мыстың мөлшері 0,01 % құрайды .Мыс табиғатта қосылыс түрінде де, саф күйінде де кездеседі. 170- тен астам мыстың минералдары белгілі. Саф күйіндегі мыс Қосылыс күйіндегі мыс

Мыс кендері Қазақстанда Жезқазған, Қоңырат кендерінде кездеседі. Балқаш, Риддер, Бұқтырма, Ертіс, т.б. жерлерде зауыттар бар

8 слайд
Мыс кендері Қазақстанда Жезқазған, Қоңырат кендерінде кездеседі. Балқаш, Риддер, Бұқтырма, Ертіс, т.б. жерлерде зауыттар бар. Қазақстандағы кен орындарын зерттеумен академик Қ.И.Сәтпаев бастаған ғалымдар тобы айналысты.Мыс қоры бойынша Қазақстан дүние жүзінде бірінші орын алады. 1929 жылы Жезқазғанда мыс балқыту комбинаты салынды.Мыс кендері Қазақстанда Жезқазған, Қоңырат кендерінде кездеседі. Балқаш, Риддер, Бұқтырма, Ертіс, т.б. жерлерде зауыттар бар. Қазақстандағы кен орындарын зерттеумен академик Қ.И.Сәтпаев бастаған ғалымдар тобы айналысты. Мыс қоры бойынша Қазақстан дүние жүзінде бірінші орын алады. 1929 жылы Жезқазғанда мыс балқыту комбинаты салынды.

• Халькопирит (грекше chalkos — мыс және пирит), мыс колчеданы —сульфидтер класына жататын минерал. Түсі сары

9 слайд
• Халькопирит (грекше chalkos — мыс және пирит), мыс колчеданы —сульфидтер класына жататын минерал. Түсі сары, металл тәрізді жылтыр, жымдастығы жетілмеген, электр тогын нашар өткізеді, 1000С-та балқиды.• Халькопирит (грекше chalkos — мыс және пирит), мыс колчеданы —сульфидтер класына жататын минерал. Түсі сары, металл тәрізді жылтыр, жымдастығы жетілмеген, электр тогын нашар өткізеді, 1000С-та балқиды.

Халькозин (грекше chalkos — мыс), мыс жылтыры — сульфидтер класына жататын минерал. Химиялық формуласы: Cu 2 S, мұнд

10 слайд
Халькозин (грекше chalkos — мыс), мыс жылтыры — сульфидтер класына жататын минерал. Химиялық формуласы: Cu 2 S, мұндағы мыстың мөлшері 79,86%. Мыс және полиметаллкендерінің сульфидтермен қайта баю белдемдерінде кездеседі. ҚазақстандаЖезқазған, Қоңырат кендерінде кездеседі. Халькозин — бағалы мыс кентасы. Халькозин (грекше chalkos — мыс), мыс жылтыры — сульфидтер класына жататын минерал. ҚазақстандаЖезқазған, Қоңырат кендерінде кездеседі.

Малахит (гр. malache — мальва, өсімдік түсіндей жасыл жапыраққа ұқсастығымен аталған) — минерал, карбонаттар класына жатады.

11 слайд
Малахит (гр. malache — мальва, өсімдік түсіндей жасыл жапыраққа ұқсастығымен аталған) — минерал, карбонаттар класына жатады. Малахит бөлшектерінің эталондары Геологиялық ғылымдар институтында сақталған.

Азурит (фр. l’azur — лазурь, көк тас) —карбонаттар класына жататын минерал. Түсі көк, шыныдай жылтыр. Ерте замандард

12 слайд
Азурит (фр. l’azur — лазурь, көк тас) —карбонаттар класына жататын минерал. Түсі көк, шыныдай жылтыр. Ерте замандардан Жезқазған өңірінде әшекей тас ретінде өндірілген.

Куприт — С u 2 O . Минералдың аты латынның купрум — мыс — деген сөзінен алынған. Түрі қызыл, майда және жасырын кристалды тү

13 слайд
Куприт — С u 2 O . Минералдың аты латынның купрум — мыс — деген сөзінен алынған. Түрі қызыл, майда және жасырын кристалды түрлері сұрғылт. Кристалының сынған жері алмазша жалтырайды.

Алынуы Гидрометаллургиял ық  CuO + H 2 SO 4 = CuSO 4 + H 2 O  CuSO 4 + Fe = Cu + FeSO 4 Пирометаллургиялық

14 слайд
Алынуы Гидрометаллургиял ық  CuO + H 2 SO 4 = CuSO 4 + H 2 O  CuSO 4 + Fe = Cu + FeSO 4 Пирометаллургиялық CuCu 22 SS + 3O 2 = 2Cu 2 O + 2SO 2 ↑ 2 Cu 2 O + Cu 2 S = 6Cu + SO 2 ↑

Физикалық қасиеттері • Мыс — ашық қызғылт түсті жылтыр металл,тұтқыр,жеңіл болады. Жылу • және электр өткізгіштігі жөнін

15 слайд
Физикалық қасиеттері • Мыс — ашық қызғылт түсті жылтыр металл,тұтқыр,жеңіл болады.  Жылу •   және  электр өткізгіштігі жөнінен  күмістен кейін екінші орында.Балқу температурасы- 1083 С,тығыздығы -8,9г/см³

16 слайд

17 слайд

18 слайд

Биолог : Биологиялық ролі • Мыс өсімдіктер мен жануарларға қажет элемент. • Тағамдардың құрамындағы мыс ішекке түсіп, бауырд

19 слайд
Биолог : Биологиялық ролі • Мыс өсімдіктер мен жануарларға қажет элемент. • Тағамдардың құрамындағы мыс ішекке түсіп, бауырда альбумина ферменттері арқылы ыдырайды. Мысқа бай тағамдар.  Дені сау адамға тәулігіне 0,9 мг мыс керек. Ол жетіспесе ақуыздың айналымы бұзылып, ферменттердің жұмысы нашарлап, нәтижесінде сүйек ұлпаларының жетіліп өсуі нашарлайды.

Мыс және оның қосылыстарын анықтау.

20 слайд
Мыс және оның қосылыстарын анықтау.

Мысты ң қолданылуы

21 слайд
Мысты ң қолданылуы

CuO→Cu→CuCl 2 →Cu(OH) 2 →CuSO 4Оқулықтағы № 5 Мынадай айналымдарды жүзеге асыратын реакция теңдеулерін жазыңдар: CuCl 2 →Cu

22 слайд
CuO→Cu→CuCl 2 →Cu(OH) 2 →CuSO 4Оқулықтағы № 5 Мынадай айналымдарды жүзеге асыратын реакция теңдеулерін жазыңдар: CuCl 2 →Cu→CuO→Cu(NO 3 ) 2 →Cu(OH) 2

2-топ . Мыс (II) хлоридінің ерітіндісіне темір тақташасын салған кезде 32 грамм металл мыс бөлінді. Мыс хлоридінің массасын

23 слайд
2-топ . Мыс (II) хлоридінің ерітіндісіне темір тақташасын салған кезде 32 грамм металл мыс бөлінді. Мыс хлоридінің массасын табыңдар.

Мыс және оның ұшқыш қосылыстары жалынды көк жасыл түске бояйды. Тұздарына сілті қосқанда мыс гидроксидінің көгілдір тұнбасы

24 слайд
Мыс және оның ұшқыш қосылыстары жалынды көк жасыл түске бояйды. Тұздарына сілті қосқанда мыс гидроксидінің көгілдір тұнбасы түзіледі Cu 2+ + 2OH - ═ Cu(OH) 2 ↓

Мыс . Ағзадағы мөлшері. Адам организміндегі орташа мөлшері 75-

25 слайд
Мыс . Ағзадағы мөлшері. Адам организміндегі орташа мөлшері 75-150мг, 50% шамасы бұлшық ет және сүйекте болады. Көп мөлшері бауыр, мида, жүрек және бүйректе болады. Тағамның құрамында кездеседі: бауыр, теңіз өнімдері, гречка, жаңғақ. Сүт өнімдерінде мыстың мөлшері өте төмен. Тәуліктік мөлшері : 80 мкг/кг балалар үшін, 40 мкг/кг жасы үлкен балалар үшін, 30 мкг/кг ересектер үшін. Алмасуы . Мыс ішектің жоғарғы бөлігінде, кейбір бөліктер асқазанда альфа амино қышқылдар және арнайы тасымалдаушы белоктардың қатысуымен сіңіріледі. Сульфидтің әсерінен мыстың сіңірілуі төмендейді, олармен ерімейтін тұз түзеді.

Мыстың биологиялық маңызы . Мыс жоғарғы санатты өсімдіктер мен жануарларға қажетті элементтің бірі болып табылады

26 слайд
Мыстың биологиялық маңызы . Мыс жоғарғы санатты өсімдіктер мен жануарларға қажетті элементтің бірі болып табылады. Ішекте сіңірілген мыс бауырға альбуминнің көмегімен тасымалданады. Сонымен қатар мыс өте көп мөлшерде ферменттердің құрамында бар. Мысалы цитохром-с- оксидазада. Мыс пен мырышы бар супероксид дисмут ферментінде және деоттегін тасымалдайтын гемоцианин белогында бар. Малюскалар мен көпаяқтыларда мыс темірдің орнына оттегіні тасымалдайды. Мыс пен мырыш асқазан жолдарындағы өңделу кезінде бірімен-бірі бәсекелес деп болжанады. Сондықтан екеуінің біреуі ас құрамында көп болса екіншісінің азаюына алып келеді. Дені сау адамға күніне 0,9 мг мыс қажет

Мысты ң қолданылуы

27 слайд
Мысты ң қолданылуы

ТҮЙІН СӨЗ Мыс – белсенділігі төмен металл .Адамдарға ертеден белгілі .Мыс көптеген табиғи минералдар

28 слайд
ТҮЙІН СӨЗ Мыс – белсенділігі төмен металл .Адамдарға ертеден белгілі .Мыс көптеген табиғи минералдар түзеді. Таза және әртүрлі құймалар түрінде қолданылады. Мыс – микроэлемент ,тірі организмдердегі тіршілік үшін маңызды процестерге қатысады.

Рефлексия Бүгінгі сабақтан сен қандай әсер алдың? Сабақ саған ұнады ма? Несімен ұнады? Сабақта мақсатымызға жеттік пе?

29 слайд
Рефлексия Бүгінгі сабақтан сен қандай әсер алдың? Сабақ саған ұнады ма? Несімен ұнады? Сабақта мақсатымызға жеттік пе?

Үйге тапсырма: §6.2 Үйге тапсырма: §6.2 №6 есеп№6 есеп ““ Мыс құймалары” рефератМыс құймалары” реферат

30 слайд
Үйге тапсырма: §6.2 Үйге тапсырма: §6.2 №6 есеп№6 есеп ““ Мыс құймалары” рефератМыс құймалары” реферат

Сабақ аяқталды.Сабақ аяқталды. ҚатысқандарыңызғаҚатысқандарыңызға рахмет!рахмет!

31 слайд
Сабақ аяқталды.Сабақ аяқталды. ҚатысқандарыңызғаҚатысқандарыңызға рахмет!рахмет!

32 слайд

33 слайд

34 слайд

35 слайд